Ποιος θα μπορούσε να διανοηθεί να περάσει έστω και μια νύχτα, όχι γιορτινή και με πανδημία, μια οποιαδήποτε χειμωνιάτικη νύχτα, σε μια σκηνή δίπλα στη θάλασσα, σε ένα κομμάτι γης που βρέχεται από δύο πλευρές από τη θάλασσα και βρίσκεται εκτεθειμένο στους ανέμους του Αιγαίου; Γιατί αυτή είναι η πραγματικότητα για τους 7.408 -σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία -διαμένοντες αιτούντες άσυλο στον προσωρινό καταυλισμό του Καρά Τεπέ.
Γιατί μπορεί να δηλώνει ο υπουργός Μετανάστευσης Ν. Μηταράκης ότι δεν έχει καμία σχέση με τη Μόρια, κατά την επίσκεψή του το περασμένο Σάββατο, μετά τις τελευταίες βροχές και τον βιασμό ενός τρίχρονου κοριτσιού μέσα στη δομή, ωστόσο το γεγονός του ίδιου του βιασμού, αλλά και η ίδια η αποδοχή ότι μέσα σε συνθήκες πανδημίας και χειμώνα άνθρωποι μένουν σε έναν υπό κατασκευή ακόμα πρόχειρο καταυλισμό μέσα σε σκηνές, αναιρούν τη δήλωση αυτή.
Χωρίς θέρμανση
Μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει θέρμανση μέσα στις σκηνές, γεγονός που παραδέχεται και το ίδιο το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, σε σχετική ερώτηση της “Α”, απαντώντας ότι αναμένεται να μοιραστούν θερμάστρες και ότι οι σκηνές έχουν καλυφθεί με ειδικό υλικό για την υγρασία και το κρύο. Πηγές της Ύπατης Αρμοστείας (Υ.Α.) σημείωναν ότι έχουν ήδη προμηθευτεί 950 θερμάστρες, οι οποίες όμως αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να τοποθετηθούν. καθώς δεν το σηκώνει το υπάρχον δίκτυο. Δεν έχει γίνει ακόμα η σύνδεση με το δημοτικό δίκτυο ηλεκτροδότησης και η δομή ρευματοδοτείται από 10 γεννήτριες, γεγονός που σημαίνει ότι σε κάθε σκηνή μπορεί να υπάρχει ένα φως και μια πολύ μικρή συσκευή και να λειτουργούν και κάποιοι υπολογιστές για τις διοικητικές υπηρεσίες, εξηγούν πηγές της Υ.Α. στην “Α”.
Ελάχιστα ντους με ζεστό νερό
Οι εργασίες για τη σύνδεση στο σύστημα ύδρευσης και ρευματοδότησης είναι σε εξέλιξη, απαντά στην “Α” το υπουργείο. Το νερό, όπως αναφέρουν πηγές της Υ.Α. και οργανώσεων, έρχεται με υδροφόρες, οι οποίες τροφοδοτούν τα 108 ντους, σύμφωνα με το υπουργείο. Από αυτά τα 108, μόλις τα 36 είναι ζεστού νερού, που το υπουργείο υπολογίζει ότι μπορεί να εξυπηρετήσουν μέσα σε ένα 24ωρο 3.000 άτομα. Υπολογισμοί που ίσως απέχουν από την πράξη. Όπως μεταφέρουν ασθενείς των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στον παιδοψυχολόγο Θ. Χιρβατίδη, μέχρι πρόσφατα, ειδικά για τους άνδρες, η μόνη επιλογή για μπάνιο ήταν η θάλασσα ή κουβάδες με νερό, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα το σύστημα ηλεκτροδότησης δεν σήκωσε τις σόμπες που κάποιοι πρόσφυγες προμηθεύτηκαν μόνοι τους και από βραχυκύκλωμα πήγε να πάρει φωτιά μια σκηνή.
Σύμφωνα με το υπουργείο, την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να τοποθετηθούν 18 ακόμα ντους ζεστού νερού και 45 κουβούκλια για ντους με κουβάδες, ενώ υπάρχουν 403 χημικές τουαλέτες, εκ των οποίων οι 47 είναι για το προσωπικό της δομής, σύμφωνα με πηγές της Υ.Α.
Τα αποστραγγιστικά - αντιπλημμυρικά έργα έχουν ξεκινήσει με προτεραιότητα για το υπουργείο, όπως σημειώνουν πηγές της Υ.Α., όμως άγνωστο παραμένει πότε θα ολοκληρωθούν.
Ομάδες εθελοντών αιτούντων άσυλο
Ωστόσο, οι αιτούντες άσυλο δεν παραμένουν άπραγοι. Υπάρχουν ομάδες εθελοντών αιτούντων άσυλο που δραστηριοποιούνται σε συνεργασία και με τη διοίκηση και τις οργανώσεις μέσα το καμπ, δηλαδή μαζεύουν πλαστικά μπουκάλια για ανακύκλωση, έχουν στήσει σταθμούς απολύμανσης χεριών ή βοηθούν σε ηλεκτρολογικές βλάβες.
Καμία πρόσβαση σε εκπαίδευση
Στις κριτικές το υπουργείο προτάσσει το γεγονός ότι είναι πρόχειρος καταυλισμός, ότι γίνονται ακόμα έργα, για τα οποία θα ξοδευτούν γύρω στα 6 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με το ίδιο, και ότι το σχέδιο είναι να κατασκευαστεί γρήγορα η νέα κλειστή δομή. Ωστόσο, παρά τις εργασίες, οι άνθρωποι ζούνε εκεί τώρα, μέσα σε λάσπες μετά από κάθε βροχή, φοβούμενοι ότι ο αέρας θα τους πάρει τη σκηνή, χωρίς θέρμανση, χωρίς σχολείο για τα παιδιά τους. Μόνο κάποιες κινητές μονάδες οργανώσεων εντός του καμπ προσφέρουν δημιουργική απασχόληση και άτυπη εκπαίδευση σε περιορισμένο αριθμό παιδιών, σε κάποια σκηνή, εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, όπως μαθαίνουμε.
Το κλείσιμο των δομών ευαλώτων
Την ίδια ώρα, η δομή του ΠΙΚΠΑ που υποδεχόταν ευάλωτους αιτούντες άσυλο έκλεισε, τον περασμένο Οκτώβριο, έπειτα από απόφαση του υπουργείου Μετανάστευσης, το οποίο έχει παράλληλα εξαγγείλει και το κλείσιμο της δημοτικής δομής του Καρά Τεπέ (δομής επίσης ευαλώτων) μέχρι τέλος του χρόνου, καθιστώντας την υπο κατασκευή ακόμα δομή -όπως παραδέχονται- μοναδικό προορισμό για τους αιτούντες άσυλο.
“Παρότι η κυβέρνηση το παρουσιάζει σαν success story, θα πρέπει να καταλάβουμε πως είναι προφανές ότι δεν θα πρέπει να ζουν άνθρωποι σε αυτές τις συνθήκες και διότι αυτό, πέραν των συνεπειών και του κινδύνου στον οποίο θέτει τους ανθρώπους, είναι πολύ επικίνδυνο και για τις τοπικές κοινωνίες που ζουν δίπλα σε αυτό, να συνηθίσουν στο γεγονός ότι δίπλα τους υποφέρουν άνθρωποι και να το αποδέχονται. Δεν χρειάζεται κάποια φοβερή αυτοψία, είναι εμφανές τι συμβαίνει, οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζουν σε σκηνές, τα παιδιά δεν μπορούν να αποκλείονται από την πρόσβαση στο σχολείο για τόσο χρονικό διάστημα, δεν μπορεί να μην υπάρχει νερό, ρεύμα, ασφάλεια” σημειώνει η Έφη Λατσούδη από την οργάνωση «Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο» (RSA) και την "Αλληλεγγύη Λέσβου" στην “Α”, και προσθέτει: “Είναι λάθος να συζητάμε για τις συνθήκες αυτού του καμπ. Τα ερωτήματα για μένα είναι τα οικονομικά, πόσα χρήματα έχουν δοθεί γι' αυτό το καμπ για να ζουν αυτοί οι άνθρωποι έτσι. Τι περιμένουμε; Να έχουμε νεκρούς, όπως είχαμε στη Μόρια;”.
«Οι άνθρωποι έχουν χάσει την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον»
Η φωτιά της Μόριας ήταν ένα πάρα πολύ τραυματικό γεγονός για τους ανθρώπους που ζούσαν εκεί. Ο φόβος του θανάτου, η αγωνία της φωτιάς, ένας ήδη ταλαιπωρημένος πληθυσμός, οι δέκα ημέρες στον δρόμο, όπου δημιουργήθηκε η προσδοκία ότι ίσως μεταφέρονταν κάπου αλλού, και τελικά η επιστροφή στο καμπ, το οποίο είναι επικίνδυνο για τα παιδιά και εξακολουθεί να προκαλεί άγχος στους γονείς ότι αν κάποιο παιδί ξεφύγει από την προσοχή τους μπορεί εύκολα να πέσει στη θάλασσα, έχει κάνει τους ανθρώπους που βλέπουμε να έχουν χάσει την ελπίδα ότι θα έλθει κάτι καλύτερο στο μέλλον.
Τα λόγια ανήκουν στον Θανάση Χιρβατίδη, παιδοψυχολόγο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που στην κλινική τους δέχονται τους ασθενείς που μένουν τώρα στον πρόχειρο καταυλισμό του πεδίου βολής του Καρά Τεπέ.
Όπως εξηγεί στην ΑΥΓΗ ο Θ. Χιρβατίδης, τρεις μήνες μετά τη φωτιά ακόμα έχουν υποστηρικτικά ραντεβού με γονείς παιδιών. Είναι πολύ σημαντική η στήριξη των γονέων, μας τονίζει, καθώς μετά τη φωτιά οι γονείς των παιδιών είχαν καταρρεύσει, με κρίσεις πανικού. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει κάποιο υποστηρικτικό, βοηθητικό πλαίσιο για τα παιδιά, όπως σχολείο ή κάποιου είδους απασχόληση, όταν βλέπουν τους γονείς του να έχουν καταρρεύσει, τα παιδιά αισθάνονται αβοήθητα.
Στους ασθενείς που δεχόμαστε, κυρίως παιδιά, εφήβους και οικογένειες, βλέπουμε μετατραυματικό στρες, οτιδήποτε έχει να κάνει με γενικευμένο άγχος και καταθλιπτικά συμπτώματα, αναφέρει, συμπληρώνοντας ότι “από τη φωτιά και έπειτα βλέπουμε περισσότερους εφήβους με αυτοτραυματισμούς ή 'ευχές θανάτου', ενώ έχουμε και ψυχωτικά συμπτώματα σε εφήβους αλλά πιο λίγα περιστατικά. Τα συμπτώματα συνδέονται με επιθετικότητα προς τον εαυτό τους, απομόνωση, δεν θέλουν να βγαίνουν από τη σκηνή”.
“Το φαγητό και ο ύπνος έχουν επηρεαστεί και στα παιδιά και στις οικογένειες και αυτό συνδέεται και με τις συνθήκες που ζουν. Μπαίνουν δηλαδή σε αρνητικούς κύκλους, με τις συνθήκες να επηρεάζουν την ψυχική τους υγεία και η ψυχική τους υγεία τον τρόπο που βλέπουν τη ζωή εκεί” σημειώνει.
Για παράδειγμα, οι ασθενείς μάς παραπονούνται για το φαγητό, ότι είναι χειρότερο και από αυτό της Μόριας, τα παιδιά αρνούνται να το φάνε και επειδή πια δεν μπορούν να ανάψουν μια φωτιά και να μαγειρέψουν, τρώνε ελάχιστα. Μετά δεν κοιμούνται καλά, καθώς, όταν ο άνεμος λυσσομανάει έξω από τη σκηνή, ξυπνούν, δεν μπορούν να κοιμηθούν. Έχουμε περιπτώσεις που τα παιδιά υπνοβατούν, γεγονός που συνδέεται με αυξημένο άγχος, υπογραμμίζει.
Η φωτιά, το νέο καμπ, ωστόσο, ήρθαν σε μια ήδη δύσκολη συνθήκη, αυτή της πανδημίας, που περιόρισε τον πληθυσμό μέσα στο καμπ. Ο Θ. Χιρβατίδης σημειώνει ότι οι ασθενείς τους εξαρχής, και πριν τη φωτιά, βίωναν τα μέτρα κατά της πανδημίας και τον περιορισμό ως άδικο και ως στοχοποίηση επειδή είναι πρόσφυγες. Ειδικά μέχρι τον Αύγουστο, όταν και βρέθηκε το πρώτο κρούσμα στη Μόρια, το βίωναν ως ρατσισμό.
Οι ασθενείς τού μεταφέρουν, παράλληλα, μια έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τον κορωνοϊό, όπως π.χ. φοβούνται για τα παιδιά τους και όχι για τους ίδιους, μη γνωρίζοντας ότι οι ενήλικες κατα κανόνα κινδυνεύουν περισσότερο από τις επιπλοκές της νόσου. Επιπλέον, ο παιδοψυχολόγος των ΓΧΣ μάς εξηγεί ότι συχνά οι ασθενείς τού μεταφέρουν τον φόβο τους για τη στοχοποίησή τους σε περίπτωση που εμφανίσουν συμπτώματα κορωνοϊού και εντός του καταυλισμού και της κοινότητάς του.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
πηγη:https://www.avgi.gr