Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 20 Νοέ 2022
Νίκος Δένδιας / Σόου στην Τρίπολη - Πώς ακυρώνεται μια προσπάθεια για συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο
Κλίκ για μεγέθυνση

 

Το τουρκολυβικό μνημόνιο και η τελευταία συμφωνία για τουρκικές έρευνες στη λιβυκή ΑΟΖ είναι παράνομα. Το λέει η Ε.Ε., το λένε οι ΗΠΑ, το λέει η διεθνής κοινότητα. Πλην όμως, αυτή η παρανομία παράγει τετελεσμένα. Αφενός ανεβάζει την ένταση στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας, αφετέρου καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την εκμετάλλευση των όποιων υδρογονανθράκων στην περιοχή. (Ίσως αυτό να είναι και πλεονέκτημα για τον πλανήτη, αλλά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, μόνο χώρες υπό βύθιση αγωνιούν για την κλιματική κρίση.)

Aποστολή στη Βεγγάζη

Η Ανατολική Μεσόγειος είναι μία από τις πιο δύσκολες γειτονιές του κόσμου, με δύο πολέμους -εμφυλίους αλλά και με τη συμμετοχή, άμεση και έμμεση, των μεγάλων και κάποιων μικρότερων δυνάμεων- να σιγοκαίνε στη Συρία και τη Λιβύη. Οι ανοιχτές συγκρούσεις στην πλούσια σε πετρέλαιο Λιβύη έχουν σταματήσει μεν, αλλά η ειρήνη παραμένει όνειρο θερινής νυκτός. Οι αντιμαχόμενες πλευρές -πολέμαρχοι πάσης φύσεως, ενίοτε συσπειρωμένοι γύρω από την κυβέρνηση της Τρίπολης, δυτικά, από τη μία και γύρω από τη Βουλή με έδρα τη Βεγγάζη, ανατολικά, από την άλλη- είχαν δεσμευτεί να διοργανώσουν εκλογές τα Χριστούγεννα του 2021. Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα του 2022 κι ακόμη τίποτα. Υποτίθεται πως η διεθνής κοινότητα εργάζεται σκληρά για την ειρήνευση στη Λιβύη μέσω και της περιβόητης διαδικασίας του Βερολίνου, στην οποία θα ήθελε πολύ να συμμετέχει η ελληνική κυβέρνηση, αλλά δεν προσκαλείται.

Από τα τέλη του 2019 η Ελλάδα έχει γίνει ένα -αδύναμο- μέρος του λιβυκού προβλήματος, καθώς τότε η κυβέρνηση της Τρίπολης υπέγραψε με την Τουρκία μνημόνιο για τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων, το οποίο ουσιαστικά αγνοεί την ύπαρξη της Κρήτης και των Δωδεκανήσων. Και προσφάτως υπέγραψε την επόμενη συμφωνία με την Άγκυρα, με την οποία επιτρέπεται σε τουρκικές εταιρείες να κάνουν έρευνες για υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ της. Η αντίδραση της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν να κάνει μια επίθεση φιλίας στην πλευρά της Βεγγάζης, να συμμαχήσει με τον πρόεδρο της Βουλής Αγκίλα Σάλεχ που δεν επικύρωσε τις συμφωνίες, να καλέσει τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ στην Αθήνα. Η Ελλάδα διάλεξε στρατόπεδο, αλλά αφού -καλώς- δεν δίνει όπλα, η επιρροή της είναι περιορισμένη.

Η Τουρκία, αντίθετα, στηρίζει στρατιωτικά την άλλη πλευρά. Κι επειδή οι πολέμαρχοι όπως ο Χάφταρ όπλα θέλουν, αλληθωρίζουν και προς την Τουρκία. Γι’ αυτό και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ήθελε οπωσδήποτε να δείξει την παρουσία του στο κομμάτι εκείνο της Λιβύης που για την ώρα δεν έχει γοητευτεί από τα τουρκικά παζάρια, γι’ αυτό και σχεδίασε το ταξίδι που εξελίχθηκε την Πέμπτη σε διπλωματικό φιάσκο.

Το χρονικό μιας αποτυχίας

Ολα ξεκίνησαν από την αυτονόητη επιθυμία του υπουργείου Εξωτερικών να κάνει ένα… κανονικό ταξίδι στη Βεγγάζη, με βίζα από την κυβέρνηση της Τρίπολης -πρώην μεταβατικής και νυν υπηρεσιακής - και δικαίωμα υπερπτήσης. Το τίμημα που έπρεπε να πληρώσει γι’ αυτή την κανονικότητα ήταν να περάσει από την Τρίπολη. Ο Δένδιας το αποδέχθηκε, αλλά έβαλε ως όρο στον επικεφαλής του προεδρικού συμβουλίου της χώρας Μοχάμεντ Μένφι -και μοναδικό περίπου… ουδέτερο παράγοντα στη Λιβύη- να συναντηθεί μόνο μαζί του. Όμως στο αεροδρόμιο τον περίμενε η υπουργός Εξωτερικών Νάιλα Αλ Μανγκούς. Ο Δένδιας ήλπιζε να μην συμβεί αυτό, το θεώρησε παγίδα, αλλά, όπως είπε στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν, ήταν έτοιμος να την αντιμετωπίσει. Με ποιον τρόπο; Αρνήθηκε να κατέβει από το αεροπλάνο και να φωτογραφηθεί στο πλάι της, έκανε στροφή και πέταξε μέσα από το FIR της Μάλτας στη Βεγγάζη.

Πρόκειται για διπλωματικό επεισόδιο πρώτης γραμμής - και το μόνο που ενδεχομένως μειώνει τη σημασία του είναι το γεγονός ότι η Λιβύη δεν είναι κανονική χώρα, ότι η κυβέρνηση είναι προσωρινή, μέχρις αποδείξεως του εναντίου τουλάχιστον, και ότι μπορεί αύριο να κυβερνά τη χώρα ένα σχήμα που να κρατήσει μανιάτικο αυτό το επεισόδιο.

Ο Δένδιας αρνήθηκε να συναντήσει μια ομόλογό του στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσάς της, όπου είχε έρθει να τον υποδεχθεί. Εκτίμησε ότι το κόστος αυτής της συνάντησης -μια φωτογραφία δίπλα σε μια υπουργό που έβαλε την υπογραφή της στην τουρκολιβυκή συμφωνία- θα ήταν μεγαλύτερο από αυτό που προέκυψε από το επεισόδιο. Η εκτίμηση ήταν λάθος. Το επόμενο διάστημα θα είναι αδύνατη οποιαδήποτε προσέγγιση μ’ αυτή την κυβέρνηση της Τρίπολης. Ο Δένδιας καθησυχάζει υποστηρίζοντας πως προσέγγιση θα υπάρξει με την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές. Εάν και όποτε γίνουν.

Εκτός γραμμής;

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός -κατά τα φαινόμενα εν αγνοία του υπουργού του- είχε ζητήσει από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν να εξαντλήσει η Ουάσιγκτον την επιρροή της σ’ αυτή την κυβέρνηση της Τρίπολης, ώστε να ξεκινήσουν και πάλι οι συζητήσεις για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών από κει που σταμάτησαν το 2010. Το έγραψε πρώτη η Καθημερινή στα τέλη Οκτωβρίου και εμμέσως το επιβεβαίωσε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν στη συνέντευξή του μία εβδομάδα αργότερα στον ΑΝΤ1 είπε ότι η Αθήνα θέλει να κάνει άνοιγμα προς τη Λιβύη «για να οριοθετήσουμε τη μεταξύ μας ΑΟΖ, ώστε να διερευνήσουμε την προοπτική από κοινού εκμετάλλευσης πλουτοπαραγωγικών πόρων με τη Λιβύη». Με το σόου Δένδια στην Τρίπολη αυτό το άνοιγμα ακυρώνεται.

Οπως είχε ακυρωθεί μια προσπάθεια προσέγγισης με την Τουρκία του «απρόβλεπτου και απομονωμένου» Ερντογάν, όταν τον Απρίλιο του 2021 ο Δένδιας έσπευσε να τα πει έξω από τα δόντια στον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Τότε ευφράνθηκε η ψυχή της δεξιάς παράταξης, που είδε έναν Έλληνα να υψώνει το ανάστημά του μέσα στην Άγκυρα, ο Δένδιας είδε τη δημοτικότητά του να εκτοξεύεται στα ύψη και ο Μητσοτάκης… δεν αντέδρασε καθόλου. Αν και ο πρωθυπουργός σε επίπεδο δηλώσεων έχει κάνει σημαία του τον διάλογο, μάλλον δεν λυπήθηκε καθόλου για την ακύρωση. Αφενός απέφυγε να επιδείξει το απαραίτητο πολιτικό θάρρος -και να πάρει το συνεπακόλουθο πολιτικό κόστος- για έναν διάλογο με την Τουρκία, αφετέρου μπορούσε να ρίξει την ευθύνη στον Δένδια κλείνοντας το μάτι στην πάλαι ποτέ Κεντροαριστερά που τον πίστεψε.

Μετά το διπλωματικό επεισόδιο στην Τρίπολη, βλέπουμε το έργο να επαναλαμβάνεται. Ο Δένδιας εμφανίζεται στα περισσότερα φιλοκυβερνητικά και δεξιά μέσα ως ήρωας που ύψωσε το ανάστημά του απέναντι σε μια φιλοτουρκική κυβέρνηση, η δημοτικότητά του πάει ακόμη πιο ψηλά τώρα που ο Μητσοτάκης βουλιάζει στον βούρκο των σκανδάλων και αρχίζουν δειλά τα σενάρια για τη διαδοχή μετά τις εκλογές. Κι ο πρωθυπουργός πάλι δεν αντιδρά σε μια κίνηση του υπουργού Εξωτερικών που ακυρώνει τα δικά του σχέδια εξωτερικής πολιτικής. Για τον έξω κόσμο το αποτέλεσμα είναι ένα: η χώρα δεν παίρνει μια πρωτοβουλία για να βρει μια λύση με τη Λιβύη, για να βρει μια λύση για την Ανατολική Μεσόγειο.

πηγη: https://www.avgi.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου