«Ο ανιψιός μου Σωτήρης μας εξιλέωσε όλους»

Την επταετία 1943-1950 συνολικά 31 μέλη της οικογένειας Πέτρουλα δολοφονήθηκαν.

Την τελευταία φορά που αντίκρισα τον πατέρα μου Σωτήρη Πέτρουλα, καπετάνιο του ΕΛΑΣ, ήταν τον παγωμένο Γενάρη του 1946, όταν κοριτσάκι τριάμισι ετών, πέρασα  δύο μέρες τριγυρίζοντας μόνη και νηστική ανάμεσα στα πτώματα της μάνας, των αδελφών της και άλλων τεσσάρων συγγενών που είχαν βασανιστεί και δολοφονηθεί μπροστά της, στην αυλή του σπιτιού τους στο Μοναστήρι Λακωνίας.
Δράστες ήταν ντόπιοι Χίτες, πρώην συνεργάτες των γερμανών και μετέπειτα διώκτες των κομμουνιστών που έλαβαν μέρος στην αντίσταση....

Τελευταίος νεκρός, ο φοιτητής και μέλος της ΕΔΑ Σωτήρης Πέτρουλας, δολοφονήθηκε από την αστυνομία τον Ιούλιο του 1965 κατά τη διάρκεια διαδήλωσης. 

Ο θάνατός του συγκλόνισε το πανελλήνιο, προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις και μετέτρεψε την κηδεία του σε συλλαλητήριο.

Ο ανιψιός μου Σωτήρης πήρε εξιλέωση για όλους τους νεκρούς μας. Γιατί ήταν ο μοναδικός Πέτρουλας που θάψαμε, οι άλλοι χώθηκαν σε λάκκους.

Γι’ αυτό και ο αδελφός μου, ελεύθερος πια από φυλακές και εξορίες, έδωσε μάχη για να πάρουμε τη σορό του, κάτι που αρνιόταν η αστυνομία.

Εγώ σώθηκα από δύο δολοφονίες,  Η μία τον Γενάρη του ’46 όταν έσφαξαν τη μάνα, το θείο, τις αδελφές της και η δεύτερη τον Ιούνη του ’47 όταν οι Χίτες σκότωσαν στο σπίτι τους τη θεία και τα ξαδέλφια της.

Τον πατέρα μου τον σκότωσαν το ’48 και τον αδελφό μου Βασίλη το ίδιο έτος σε ηλικία 18 ετών. Θυμάμαι που βύζαινα τη μάνα μου αυτές τις δύο μέρες ανάμεσα στα πτώματα και έλεγα «έχει αλλιώτικη γεύση αυτό το γάλα», δεν μπορούσα να καταλάβω.

Δήμητρα Πέτρουλα - Αποσπάσματα από συνεντεύξεις της

Σαν σήμερα, μετά τη νύχτα της 21ης Ιούλη 1965 δολοφονήθηκε από τους ένστολους πραιτοριανούς της ιουλιανής εκτροπής ο νεολαίος αγωνιστής, και στέλεχος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, Σωτήρης Πέτρουλας.

Ηταν 15 Ιούλη 1965. Η άρνηση του βασιλιά να υπογράψει την αποπομπή του φιλοβασιλικού Πέτρου Γαρουφαλιά από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας οδήγησε στην  παραίτηση του πρωθυπουργού Γ.  Παπανδρέου.

Λίγες ώρες μετά, ο βασιλιάς διορίζει την πρώτη κυβέρνηση των αποστατών υπό τον Γ. Αθανασιάδη-Νόβα.
Από εδώ και εμπρός ξεκινά η μεγαλύτερη λαϊκή κινητοποίηση μετά τον Εμφύλιο που θα κρατήσει περίπου 70 ημέρες.

 Έξι μέρες αργότερα δολοφονείται ο αριστερός φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας. Γεννημένος στο Οίτυλο της Μάνης ο Πέτρουλας, εμβληματική μορφή της αριστεράς και της αριστερής αμφισβήτησης της πολιτικής γραμμής της ΕΔΑ της εποχής, έχασε τη ζωή του στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Χρ. Λαδά κάτω από αδιευκρίνιστες μέχρι σήμερα συνθήκες –πολλοί υποστηρίζουν ότι είχε στοχοποιηθεί και στραγγαλίστηκε- σε μια από τις μαχητικές λαϊκές διαδηλώσεις



Ο διαδικτυακός μας ραδιοσταθμός «ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ» και η εκπομπή «Το βάθος του ουρανού είναι κόκκινο» είχε κάνει εκπομπή αφιερωμένη στη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα με τον Μάκη Παπούλια να μιλάει για τον επιστήθιο φίλο, συμμαθητή και συναγωνιστή του Σωτήρη Πέτρουλα.

Συμμαθητές στο νυχτερινό, συμφοιτητές αργότερα στην ΑΣΟΕΕ και συναγωνιστές στους μεγάλους αγώνες της Αριστεράς, συμμετείχαν και οι δύο στη συγκέντρωση και πορεία της ΕΦΕΕ. Ο ένας δεν γύρισε ζωντανός, ο άλλος έζησε και θυμάται: Την καραμανλική τρομοκρατία, την ΕΚΟΦ, τις μεγάλες και μαχητικές διαδηλώσεις. Τις νυχτερινές ‘επιχειρήσεις’ της σπουδάζουσας στην Ακρόπολη και τα κτίρια της Αθήνας.

Την απαγωγή της σορού και την απόπειρα του κράτους να θάψει κρυφά τον νεκρό αγωνιστή. Την αποφασιστικότητα και την άμεση κινητοποίηση των συντρόφων του που ματαίωσαν αυτά τα σχέδια.
 («Σε χρόνο μηδέν, ο κόσμος της Αριστεράς από την Κοκκινιά, τον Πειραιά και τις γύρω συνοικίες γέμισε το Γ’ Νεκροταφείο έτσι ώστε ήταν αδύνατο να πραγματοποιήσουν το σχέδιό τους…»)



Την πορεία με το φέρετρο στους ώμους που ξεκίνησε από το σπίτι του Πέτρουλα στον Κολωνό και περνώντας μέσα από τις λαϊκές συνοικίες έφτασε στο κέντρο να έχει 200.000 κόσμο. Τον φίλο και συναγωνιστή στην ανθρώπινή του διάσταση. Το τραγούδι «Στα περβόλια» που τραγουδήθηκε πολλές φορές δίπλα στο φέρετρο την τελευταία νύχτα…

Με την σεμνότητα που τον διακρίνει, ο συνομιλητής μας περιγράφει και κάποια γεγονότα που δεν είναι σήμερα ευρύτερα γνωστά, όπως ότι κατά σύμπτωση στο ξενοδοχείο ΕΣΠΕΡΙΑ, στο σημείο δηλαδή ακριβώς που χτυπήθηκε η πορεία και δολοφονήθηκε ο Πέτρουλας (Σταδίου και Χρ. Λαδά), είχαν καταλύσει Γάλλοι δημοσιογράφοι του περιοδικού "PARIS MATCH" οι οποίοι κινηματογράφησαν όλη τη σκηνή. Θα μπορούσε λοιπόν να βρεθεί και ο φυσικός αυτουργός της δολοφονίας –οι ηθικοί και πολιτικοί αυτουργοί ήταν έτσι κι αλλιώς γνωστοί.

Αναφέρεται επίσης και στην ΠΑΝΔΗΚ- Πανσπουδαστική Δημοκρατική Κίνηση ‘Σωτήρης Πέτρουλας’ που ίδρυσαν οι σύντροφοί του.

Συγκινημένος ο συνομιλητής μας, περιγράφει τον φίλο του με δυο λόγια: «Ήταν διαβασμένος, ήταν ευαίσθητος, ξύπνιος, ήταν ‘μαγκάκι’, καλοσυνάτος, εργατικός… Είμασταν του νυχτερινού, δουλεύαμε σε καταστήματα με ρούχα, συμμετείχαμε σε όλες τις διαδηλώσεις, για το Κυπριακό κ.α.»

 Επειδή όμως αυτές τις μαρτυρίες όπως και τα οπτικά-ηχητικά ντοκουμέντα που μας πρόσφερε ο Μ. Παπούλιας, απ’ το προσωπικό του αρχείο, επιθυμούμε να τα αναπαράγουν και οι φίλοι και σύντροφοι που έχουν μπλοκ-ιστοσελίδες τα αναρτούμε σε βίντεο. 

Δείτε επίσης

 

 

Από ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ , Τρίτη, 21 Ιουλίου 2020 | 6:56 π.μ.

 

Διαβάστε ακόμα:

 Ιουλιανά – Σωτήρης Πέτρουλας: «Για ό,τι έπεσες, ήταν αλήθεια…»

 Λογοτεχνική αποτύπωση: “Δικτατορία δωσίλογων με φερετζε” 

21 Ιουλίου 1965: Η μαρτυρία ενός αυτόπτη στη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα

Σωτήρης Πέτρουλας


Αγωνιστής της Αριστεράς, που έχασε τη ζωή του στις 21 Ιουλίου 1965, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στην Αθήνα, που κατέληξε σε σύγκρουση με την αστυνομία. Ήταν το μοναδικό θύμα μιας ιδιαίτερα ταραγμένης περιόδου της μεταπολεμικής ελληνικής ιστορίας, γνωστής ως «Αποστασία».

Ο Σωτήρης Πέτρουλας γεννήθηκε το 1942 στο Οίτυλο της Μάνης από γονείς αγρότες. Το 1946, η αριστερών φρονημάτων οικογένειά του αναγκάζεται να καταφύγει στην Αθήνα, καθώς βρίσκεται στο στόχαστρο των τοπικών συμμοριών της Δεξιάς. Ο νεαρός Σωτήρης τελειώνει το Δημοτικό το 1954 και εγγράφεται στην Εμπορική Σχολή, από την οποία αποφοιτά το 1960. Παράλληλα, εργάζεται για να βοηθήσει την οικογένειά του.

Το 1960 γίνεται δεκτός, κατόπιν εξετάσεων, στην ΑΣΟΕΕ (νυν Οικονομικό Πανεπιστήμιο) και από την πρώτη στιγμή δραστηριοποιείται στο φοιτητικό κίνημα. Στις κινητοποιήσεις για το «114» και το «15%» είναι ένα από τα βασικά καθοδηγητικά στελέχη. Τον Ιούλιο του 1962 είναι επικεφαλής μιας ομάδας που υψώνει τη σημαία του «114» στην Ακρόπολη, στο Υπουργείο Βιομηχανίας και το Πανεπιστήμιο.

Από το 1959 είναι μέλος της Νεολαίας ΕΔΑ, και παρά τη διαφωνία του για τη διάλυσή της, εντάσσεται στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη (ΔΝΛ) αμέσως μετά την ίδρυσή της το 1964 και αποτελεί ηγετικό στέλεχος της αριστερής πτέρυγάς της. Τον Μάρτιο του 1965 το Κ.Σ. της Δ.Ν.Λ. του επιβάλει την ποινή της μομφής, λόγω διαφωνιών του με τη στρατηγική της οργάνωσης.

Ο Σωτήρης Πέτρουλας σκοτώθηκε στις 21 Ιουλίου 1965 στην Αθήνα (γωνία Σταδίου και Εδουάρδου Λο), όταν εβλήθη στο κεφάλι από δακρυγόνο, που εκτόξευσε αστυνομικός, κατά τη διάρκεια ογκώδους διαδήλωσης καταδίκης του λεγόμενου «βασιλικού πραξικοπήματος», που είχε οδηγήσει σε παραίτηση τον λαοπρόβλητο πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου (15 Ιουλίου). Την Ελλάδα κυβερνούσε η «πρώτη κυβέρνηση των Αποστατών», με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Αθανασιάδη-Νόβα, ηγετικό στέλεχος της Ένωσης Κέντρου.

Η κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα έγινε στις 23 Ιουλίου κι έλαβε παλλαϊκό χαρακτήρα καταδίκης της «Αποστασίας». Τη νεκρώσιμη ακολουθία στον μητροπολιτικό ναό παρακολούθησαν ο Γεώργιος Παπανδρέου και άλλοι πολιτικοί ηγέτες. Τη νεκρική πομπή προς το Α' Νεκροταφείο ακολούθησε πλήθος κόσμου, που φώναζε συνθήματα, όπως «Δημοκρατία», «Προδότη Νόβα», «1-1-4», «Ο Σωτήρης Ζει».

Σχετικά

• Από τον κύκλο των ομοϊδεατών του Σωτήρη Πέτρουλα ιδρύθηκε μετά το θάνατό του η Πανσπουδαστική Δημοκρατική Κίνηση (ΠΑΝΔΗΚ), που τοποθετήθηκε στ’ αριστερά της ΔΝΛ.
• Ο Μίκης Θεοδωράκης την παραμονή της κηδείας του έγραψε τους πρώτους στίχους του τραγουδιού «Σωτήρης Πέτρουλας», που μελοποίησε αργότερα.
• Το 1975, οι φοιτητές της ΑΣΟΕΕ αποφάσισαν να δώσουν τ’ όνομά του στο σύλλογο φοιτητών της σχολής τους.
• Ο Δήμος Ζωγράφου, τιμώντας τη μνήμη του, έδωσε το όνομά του στο αθλητικό κέντρο της Αθήνας, που βρίσκεται κοντά στην Πανεπιστημιούπολη.
• Οδοί με το όνομά του υπάρχουν σε πολλούς αθηναϊκούς δήμους (Ηράκλειο, Φυλή, Αχαρνές, Άγιοι Ανάργυροι, Αγία Βαρβάρα).

VIDEOS

Εικόνες από την κηδεία του Σ. Πέτρουλα

 

Μίκης Θεοδωράκης - "Σωτήρης Πέτρουλας"

 

Εκπομπή των "Ρεπόρτερς" για τον Σ. Πέτρουλα