Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 10 Οκτ 2021
Σαχέλ / Τι γυρεύει η Ελλάδα στην υποσαχάρια Αφρική;
Κλίκ για μεγέθυνση




 

Μία από τις ρήτρες της ελληνογαλλικής συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας, που υπογράφηκε πρόσφατα, προβλέπει τη συμμετοχή της Ελλάδας στις στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγει η Γαλλία στην υποσαχάρια Αφρική. Το ελληνικά ΜΜΕ περιορίστηκαν, σχετικά με το θέμα, σε διάφορα φούμαρα για τη χώρα μας, που, σε συμμαχία με τη Γαλλία, καθίσταται γεωπολιτικός παίκτης. Κανείς, βεβαίως, δεν ασχολήθηκε με το γιατί βρίσκεται η Γαλλία στην Αφρική, τι ακριβώς κάνει και γιατί η Ελλάδα δεν έχει καμία δουλειά να μπλέξει στρατιωτικά με αυτό.

 

Η επιχείρηση Μπαχράν

Νότια της ερήμου Σαχάρας, που διασχίζει την Αφρική από άκρου σε άκρο, βρίσκεται η περιοχή του Σαχέλ. «Σαχέλ» στα αραβικά σημαίνει «ακτή» και ο όρος αυτός χρησιμοποιείται μεταφορικά για να ορίσει το σύνορο με τη νότια γραμμή της ερήμου.

Σε πέντε από τις χώρες του Σαχέλ, τη Μαυριτανία, το Μάλι, την Μπουρκίνα Φάσο, τον Νίγηρα και το Τσαντ, η Γαλλία διεξάγει από το 2014 την επιχείρηση Μπαχράν, που πήρε το όνομά της από τους αμμόλοφους της ερήμου με το χαρακτηριστικό σχήμα μισοφέγγαρου.

Η Γαλλία διατηρεί εκεί ένα στρατιωτικό σώμα 5.000 λεγεωνάριων. Στο πλευρό τους μάχεται μια πολυεθνική ευρωπαϊκή δύναμη 600 ανδρών που ονομάζεται Task Force Takumba (από ένα είδος μαχαιριού που χρησιμοποιούν οι αυτόχθονες του Σαχέλ), με στρατιώτες από τη Δανία, την Εσθονία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, τη Σουηδία και τη Ρουμανία και με συνδέσμους αξιωματικούς από άλλες χώρες.

Στόχος της όλης επιχείρησης είναι η καταπολέμηση της ισλαμικής τρομοκρατίας, καθώς στην περιοχή δρουν πολυάριθμα ένοπλα σώματα ισλαμιστών, ανάμεσα στα οποία η Αλ Νούσρα και το Ισλαμικό Κράτος. Η επιχείρηση Μπαχράν φιλοδοξεί επίσης να ελέγξει τις διαδρομές των διακινητών που καταλήγουν στις ακτές της Μεσογείου.

Αβέβαια αποτελέσματα, απώλειες και οργή

Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι σε μια έκταση μεγαλύτερη από την Ευρωπαϊκή  Ένωση και οκτώ φορές σαν τη Γαλλία 5.000 λεγεωνάριοι λίγα πράγματα μπορούν να καταφέρουν. Διεξάγουν επιθέσεις εναντίον ισλαμιστών ανταρτών και δολοφονούν κατά καιρούς κάποιους από τους αρχηγούς τους. Είναι όμως πρακτικά αδύνατο να τους επιφέρουν σοβαρά χτυπήματα. Υποτίθεται επίσης πως εκπαιδεύουν τους τοπικούς στρατούς σ’ αυτό το είδος του πολέμου και στη χρήση προωθημένων τεχνολογιών, η συνεργασία αυτή όμως εξελίσσεται σε άλλη μια πονεμένη ιστορία.

Οι πραγματικές επιδιώξεις της επιχείρησης Μπαχράν είναι κάπως διαφορετικές. Και οι πέντε αυτές χώρες είναι πρώην γαλλικές αποικίες. Από τότε που η Γαλλία τους παραχώρησε ανεξαρτησία δεν σταμάτησε να ανακατεύεται στα εσωτερικά τους, διασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, την ανάδειξη κάποιων από τα πιο διεφθαρμένα και απάνθρωπα καθεστώτα του πλανήτη. Στη στήριξη αυτών των δορυφορικών καθεστώτων αποβλέπει η γαλλική παρουσία στη ζώνη του Σαχέλ.  Όχι μόνο για να αποτρέψει την ανατροπή τους από τους ισλαμιστές, αλλά, κυρίως, και για να διασφαλίσει την εξυπηρέτηση των πολυποίκιλων μητροπολιτικών συμφερόντων σε ολόκληρη την περιοχή: τον έλεγχο των φυσικών πόρων και των κοιτασμάτων, τη διείσδυση των γαλλικών εταιρειών καθώς και την ευθυγράμμιση των συγκεκριμένων χωρών με τη Γαλλία στα διεθνή ζητήματα.

Η επιχείρηση δεν φαίνεται να πηγαίνει πολύ καλά. Οι ισλαμιστές και οι κάθε λογής αντάρτες που κινούνται σ’ αυτές τις χαώδεις εκτάσεις πολεμούν με πρωτόγονα μέσα, κάτι που κάνει την εξουδετέρωσή τους από τον υπερσύγχρονο στρατιωτικό εξοπλισμό των Γάλλων να κοστίζει πανάκριβα και να μην αξίζει τον κόπο. Πάνω από 50 λεγεωνάριοι έχουν σκοτωθεί στο πλαίσιο της επιχείρησης Μπαχράν σε επιθέσεις αυτοκτονίας, σε πυροδοτήσεις αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών κατά οχημάτων, σε ναρκοπέδια, αλλά και σε πτώσεις ελικοπτέρων.

Από τα πεδία των επιχειρήσεων, οι οποίες διεξάγονται εκατοντάδες και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από αστικά κέντρα, έχουν απομακρυνθεί περίπου 1.000 στρατιώτες είτε σοβαρά τραυματισμένοι είτε χτυπημένοι από βαριές τοπικές ασθένειες. Απώλειες έχουν και τα στρατεύματα των άλλων χωρών που εκτελούν βοηθητικές υπηρεσίες στην επιχείρηση. Τον Ιούλιο του 2019 έξι Εσθονοί στρατιώτες τραυματίστηκαν από επίθεση αυτοκτονίας στη γαλλική στρατιωτική βάση του Γκαό, στο βόρειο Μάλι.

Όλο αυτό δεν φαίνεται να τελειώνει πουθενά. Από το 2016 οι ισλαμιστές κλιμακώνουν τις επιθέσεις τους προκαλώντας βαριές απώλειες στα στρατεύματα των πέντε χωρών και στον άμαχο πληθυσμό, καθώς και κύματα προσφύγων, ενώ η απουσία σταθερότητας ενισχύει, όπως είναι φυσικό, και τα ρεύματα μετανάστευσης.

Τον περασμένο Ιανουάριο γαλλικό ελικόπτερο άνοιξε πυρ σε έναν γάμο σκοτώνοντας 20 ανθρώπους, ανάμεσα στους οποίους και παιδιά. Και ενώ όλα αυτά προκαλούν τεράστιες αντιδράσεις, η πρόσφατη αποχώρηση των Αμερικανών από το Αφγανιστάν έχει ανεβάσει ακόμα περισσότερο το ηθικό των ισλαμιστών.

Έτσι, σε μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης των χωρών αυτών ενισχύεται η άποψη ότι η γαλλική παρουσία στο Σαχέλ επιδεινώνει τα πράγματα αντί να τα θέτει υπό κάποιον έλεγχο. Το αντιαποικιακό πνεύμα στην περιοχή οξύνεται και ολοένα πυκνώνουν οι φωνές που ζητούν απεμπλοκή των Γάλλων από την περιοχή.

 

Μαζικές αντιγαλλικές διαδηλώσεις, συχνά επεισοδιακές και πολύνεκρες, ξεσπούν τακτικά και στις πέντε αυτές χώρες. Τέτοιες διαδηλώσεις ξέσπασαν τον περασμένο Ιανουάριο στον Νίγηρα και στο Μάλι, τον Απρίλιο στο Τσαντ και τον Ιούνιο εκ νέου στο Μάλι, ενώ παλιότερα είχαν λάβει χώρα και στην Μπουρκίνα Φάσο. Ακόμα χειρότερα, οι κυβερνήσεις - μαριονέτες έχουν αρχίσει πλέον να δυσανασχετούν, καθώς θεωρούν πως η γαλλική παρουσία στην περιοχή μάλλον υποδαυλίζει την ένταση, παρά βοηθά στη σταθεροποίηση.

Μάλι Aντιγαλλική διαδήλωση στο Μπαμάκο, πρωτεύουσα του Μάλι

Η προαναγγελία της ελληνικής εμπλοκής

Η εμπλοκή της Ελλάδας στην Task Force Takumba συζητιέται ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν δημοσιεύματα ιταλικών μέσων ανέφεραν την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να στείλει στο πλευρό της γαλλικής λεγεώνας στρατιώτες από τις ειδικές δυνάμεις των αλεξιπτωτιστών.

Τον Μάρτιο του 2021, μιλώντας στη Σύνοδο Υπουργών του Διεθνούς Συνασπισμού για το Σαχέλ, ο Ν. Δένδιας είχε αναφερθεί στην πρόθεση της Ελλάδας να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο στη δυτική Αφρική, χωρίς πάντως να αναφερθεί σε στρατιωτική παρουσία. Το θέμα επανήλθε με την πρόσφατη ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία, το άρθρο 18 της οποίας μιλά για «συμμετοχή σε θέατρα επιχειρήσεων προς υποστήριξη κοινών συμφερόντων, όπως, για παράδειγμα, τις υπό γαλλική διοίκηση επιχειρήσεις στο Σαχέλ».

Οι Γάλλοι αποσύρονται, η συμμαχία υπό κατάρρευση

Το περίεργο είναι ότι τον περασμένο Ιούνιο ο Μακρόν ανακοίνωσε το τέλος της επιχείρησης Μπαχράν λόγω σοβαρότατων προβλημάτων συνεννόησης με τις εθνικές κυβερνήσεις του Σαχέλ, οι οποίες διεξήγαγαν διαπραγματεύσεις με τους ισλαμιστές. Ο Μακρόν είπε ότι η απεμπλοκή της γαλλικής στρατιωτικής δύναμης πρόκειται να γίνει σε φάσεις και να ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022. Πρόσθεσε επίσης και ότι κάποιες δυνάμεις θα παραμείνουν στην περιοχή, στο πλαίσιο μιας διεθνούς στρατιωτικής αποστολής που θα αντικαταστήσει τη λεγεώνα του και στην οποία η Γαλλία σκοπεύει να πείσει και άλλες χώρες να συμμετάσχουν. Φαίνεται ότι βρήκε κάποιες…

Η τελευταία εξέλιξη σε όλον αυτόν το κυκεώνα είναι η απόφαση της κυβέρνησης του Μάλι να καλύψει το κενό της γαλλικής παρουσίας προσλαμβάνοντας μια μισθοφορική πολεμική δύναμη 1.000 ανδρών της ρωσικής εταιρείας Wagner - με την οποία προφανώς θεωρεί πως θα μπορέσει να συνεννοηθεί καλύτερα. Η απόφαση αυτή προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις. Ο Μακρόν δήλωσε σοκαρισμένος, ενώ η υπουργός του για την Εθνική  Άμυνα Φλοράνς Παρλί κατηγόρησε την κυβέρνηση του Μάλι ότι «σκουπίζει τα πόδια της στο αίμα Γάλλων στρατιωτών» και τόνισε (μάλλον ανιστόρητα) ότι η Γαλλία δεν μπορεί να συνυπάρξει με μισθοφόρους. Από κοντά, το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε τη Wagner προβοκάτορα συγκρούσεων που κεφαλαιοποιεί την αστάθεια για τα δικά της συμφέροντα, ενώ η Γερμανία και η Εσθονία απείλησαν πως θα αποσύρουν τις δυνάμεις τους. Αλλά η κοινή γνώμη στο Μάλι θεωρεί πως η Ρωσία θα ανακατευτεί λιγότερο στις εσωτερικές υποθέσεις της και ρωσικές σημαίες εμφανίζονται συχνά στις αντιγαλλικές διαδηλώσεις.

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν, πλέον, βάσιμες εκτιμήσεις ότι η πρόσληψη της Wagner οδηγεί την αντιτρομοκρατική συμμαχία των πέντε χωρών του Σαχέλ και της Γαλλίας σε ολοκληρωτική κατάρρευση.

Τρία αναπάντητα ερωτήματα

Ο Κ. Μητσοτάκης προσπάθησε να υποβαθμίσει το όλο ζήτημα στη Βουλή παρουσιάζοντας την ενδεχόμενη παρουσία ελληνικής δύναμης στο Σαχέλ ως περίπου συμβολική - επιχείρημα που θα έστεκε περισσότερο αν η συζήτηση γινόταν για μάγειρες και τεχνική υποστήριξη και όχι για το Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών.

Σε κάθε περίπτωση, τρία ερωτήματα μένουν αναπάντητα. Πρώτον, ποια ακριβώς είναι τα κοινά συμφέροντα Ελλάδας - Γαλλίας στο Σαχέλ για τα οποία μιλάει η συμφωνία. Δεύτερον, τι κέρδος έχει η χώρα μας να εμπλακεί σε μια απολύτως ατελέσφορη διεθνή σταυροφορία κατά του τζιχαντισμού. Και τρίτον, γιατί η Ελλάδα να αναλάβει τέτοια δέσμευση έναντι των απελπισμένων Γάλλων την ώρα που τους δίνει 10 δισ. για εξοπλισμούς και τους ξελασπώνει από την τεράστια ζημιά που έπαθαν με την ακύρωση της πώλησης υποβρυχίων στην Αυστραλία.

Πόσο εθνικά υπερήφανος μπορεί να νιώσει ο ελληνικός λαός για μια τέτοια αχρείαστη ηλιθιότητα;
πηγη: https://www.avgi.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου