Στον παραλογισμό είναι αλήθεια ότι πολλές φορές σηκώνεις ψηλά τα χέρια, ανήμπορος να αντιδράσεις. Κάπως έτσι συμπεριφέρεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη στην ελληνική κοινωνία, στοχεύοντας στην αποφυγή αντιδράσεων σε όσα παράλογα… σερβίρει. Από τη μία διθυραμβικές κραυγές για την πορεία της οικονομίας και από την άλλη δεν βρίσκουμε «δημοσιονομικό περιθώριο» για μείωση των φόρων σε τρόφιμα και καύσιμα.
Ας πάρουμε καταρχάς το ζήτημα του ΑΕΠ. Έμπλεα υπερηφάνειας για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης, τα συστημικά ΜΜΕ υποδέχτηκαν τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για την τριμηνιαία ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ εντός του 2022. Τι «για δυναμικό ξεκίνημα» διαβάσαμε, τι για την «τρίτη υψηλότερη ανάπτυξη στην ευρωζώνη», τι για «ρεκόρ επενδύσεων, με επτά συνεχόμενα τρίμηνα αύξησης των επενδύσεων». Οι δε τίτλοι τύπου «Ισχυρή ελληνική ανάπτυξη 7% το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς», «Ισχυρές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας» περίσσεψαν σε όλα τα ΜΜΕ.
Διαφορετική εικόνα από τα πραγματικά στοιχεία
Με βάση λοιπόν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στο α΄ τρίμηνο του έτους σε ετήσια βάση:
• Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση κατά 10,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021.
• Οι ακαθάριστες επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 12,7%.
• Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 9,6%. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 2,5% ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών κατά 23%.
• Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 17,5%. Οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 17,8% και οι εισαγωγές υπηρεσιών κατά 15,5%. Από την άλλη, ο καθ’ ύλην αρμόδιος, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης –για πολλούς ο πραγματικός υπουργός Οικονομικών, με τον Χρήστο Σταϊκούρα να έχει διακοσμητικό ρόλο–, μας πληροφόρησε μέσα στην εβδομάδα ότι η κυβέρνηση εξάντλησε τα δημοσιονομικά περιθώρια για την ενίσχυση των νοικοκυριών.
Πώς γίνεται η οικονομία να έχει τέτοιες μέγιστες επιδόσεις –τρίτη υψηλότερη ανάπτυξη στην ευρωζώνη– και να μην υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο για στήριξη της κοινωνίας; Η απάντηση είναι ότι ψεύδονται ασυστόλως. Η οικονομία πλέει προς τα βράχια και αυτοί οι αριθμοί αφορούν τους φίλους του Κυριάκου Μητσοτάκη οι οποίοι αισχροκερδούν εις βάρος των πολλών με την κυβερνητική στήριξη που εκφράζεται διά της παραλείψεως.
Η πραγματικότητα που γονατίζει την ελληνική κοινωνία περιγράφεται στις δηλώσεις του «γαλάζιου» βουλευτή Μπάμπη Παπαδημητρίου ότι δεν είναι δουλειά του κράτους να τα βάλει με εκτελεστές. Οταν η πρόεδρος των βενζινοπωλών Αττικής Μαρία Ζάγκα είπε ότι ξεπλένουν μαύρο χρήμα στα πρατήρια, ενώ υπάρχει και το παρεμπόριο που πουλάει με χαμηλές τιμές, εκείνος απάντησε: «Δεν είπατε ότι δεχτήκατε πυροβολισμούς; Θα στείλουμε δηλαδή δημόσιους υπαλλήλους και ελεγκτές να τα βάλουν με εκτελεστές; Να τους βρείτε εσείς».
Αυτή ακριβώς η κατάσταση καταγράφεται στο σύνολο της ελληνικής πραγματικής οικονομίας. Τα καρτέλ αισχροκερδούν και η κυβέρνηση δηλώνει απούσα, αφού έχει ρίξει το βάρος των προσπαθειών στο ξυλοφόρτωμα όσων αντιδρούν, όπως οι φοιτητές στο ΑΠΘ.
Τεράστιο το έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου
Για να κατανοήσει κάποιος τι συμβαίνει στην ελληνική οικονομία καλό είναι να επισκεφτεί ένα μανάβικο. Εκεί που τα ροδάκινα πωλούνται προς 5 ευρώ το κιλό και τα βερίκοκα 3 ευρώ το κιλό. Ας φύγουμε όμως από τη στυγερή πραγματικότητα και ας πάμε στο μεγάλο κάδρο που αφορά το σύνολο της οικονομίας. Καταρχάς είναι σαφές ότι παλεύουμε με ένα τεράστιο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο. Μπορεί να προβλήθηκε η αύξηση των εξαγωγών, αλλά κάπου στο βάθος των κατευθυνόμενων ρεπορτάζ υπάρχει το πρόβλημα των εισαγωγών. Στο τετράμηνο του 2022 το έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου (εισαγωγές μείον εξαγωγές) κατέγραψε αύξηση 71,6% (σε απόλυτους αριθμούς 11,3 δισ. ευρώ). Σε όλα αυτά που βιώνουμε έρχεται και η αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ η οποία θα κάνει το κόστος των εισαγωγών ακόμη μεγαλύτερο. Σε αυτό πρέπει να συνυπολογίσουμε τις αυξητικές τάσεις των καυσίμων λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Ομως δεν είναι μόνο αυτό. Ηδη στις ΗΠΑ οι τιμές στα πρατήρια καυσίμων αυξάνονται συνεπεία των εξαγωγών προς την Ευρώπη, η οποία επιμένει να βγάζει τα μάτια της με οικονομικές κυρώσεις. Ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ η κυβέρνηση Μπάιντεν ετοιμάζεται να εφαρμόσει πλαφόν στις εξαγωγές ώστε να μειωθούν οι τιμές στα βενζινάδικα της χώρας. Αν επιβληθεί, θα πρέπει να αναμένουμε νέα αύξηση στις τιμές των καυσίμων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία και το εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών.
Ας πάρουμε όμως και ένα στοιχείο των εξαγωγών για να καταλάβουμε τι έρχεται τον χειμώνα. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ισχυρή ποσοστιαία αύξηση καταγράφηκε στην κατηγορία Τρόφιμα και Ζώα Ζωντανά (+14,9%). Οι κτηνοτρόφοι «ξεφορτώνονται» το ζωικό κεφάλαιο της χώρας, αφού λόγω ακρίβειας (ρεύμα και ζωοτροφές) αδυνατούν να το συντηρήσουν. Αυτό σημαίνει ότι τον επόμενο χειμώνα οι τιμές των κτηνοτροφικών προϊόντων που καταναλώνουμε, οι οποίες ήδη έχουν ξεφύγει, θα υποστούν τεράστια αύξηση.
Τι απαντά η κυβέρνηση Μητσοτάκη σε όλα αυτά; «Δεν υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο», «Αν μειώσουμε τον φόρο στα καύσιμα, θα επωφεληθούν οι τουρίστες και οι πλούσιοι» και λοιπές πρωτοφανείς αλληλοσυγκρουόμενες δικαιολογίες. Ετσι η κοινωνία καταστρέφεται. Ο μέσος Ελληνας βυθίζεται κάθε μέρα και περισσότερο στην ένδεια και την απόγνωση, αφού η ακρίβεια, ειδικά στα βασικά είδη κατανάλωσης, είναι ήδη δυσβάστακτη και ο χειμώνας προβλέπεται βαρύς.