Λίστα αντικειμένων
Η γενική παρατήρηση για την πορεία του εξαγωγικού εμπορίου επικεντρώνεται στο γεγονός ότι οι εξαγωγές ελληνικών προϊόντων ενισχύονται από το 2010 αλλά με φθίνοντα ρυθμό. Η πεποίθηση της αγοράς είναι πως οι ελληνικές εξαγωγές εμφανίζουν σημάδια κόπωσης, κυρίως λόγω της διογκούμενης έλλειψης ρευστότητας. Παρά την κάμψη των εξαγωγών τον Σεπτέμβριο, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαιώνουν ότι η ποσοστιαία μεταβολή των εξαγωγών διατηρεί το θετικό της πρόσημο στο +5,4%, ενώ και το 2013 καταγράφεται βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου κατά περίπου 100 εκ. ευρώ.
Μέχρι και το 2012 η βελτίωση στο εμπορικό ισοζύγιο προερχόταν κατά κύριο λόγο από την ενίσχυση των εξαγωγών και σε μικρότερο βαθμό από τον περιορισμό των εισαγωγών. Τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ για το πρώτο οκτάμηνο του 2013 δείχνουν αντιστροφή αυτής της τάσης. Οι μετρήσεις για τις εξαγωγές του Σεπτεμβρίου 2013 κάνουν λόγο για μικρή μείωση της τάξης του 2,3%, στα 2,39 δις ευρώ, συγκριτικά με τα 2,44 δις ευρώ του Σεπτεμβρίου του 2012. Βεβαίως, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι το 2008 η Ελλάδα είχε το μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα στην Ευρωζώνη με 18% του ΑΕΠ, το οποίο μειώθηκε το 2012 στο 3,4% του ΑΕΠ, ενώ οι εξαγωγές μας αυξήθηκαν 8,7% το 2009 και 14,3% το 2012.
Μια σημαντική πρόσφατη εξέλιξη είναι η Διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τα κράτη-μέλη της ΕΕ, σχετικά με την παράταση του ευνοϊκού καθεστώτος ασφάλισης των βραχυπρόθεσμων εξαγωγικών πιστώσεων που παρέχονται σε Έλληνες εισαγωγείς, το οποίο επίσης αφορά και τους εξαγωγείς που εισάγουν πρώτες ύλες. Τα αποτελέσματα της διαβούλευσης αναμένονται στις αρχές Δεκεμβρίου. Υπενθυμίζεται ότι το αποτέλεσμα της διαβούλευσης θα διευκρινίζει εάν η Ελλάδα θα συνεχίσει να θεωρείται μία χώρα «Μη Εμπορεύσιμων Κινδύνων» και για το έτος 2014, οπότε και θα συνεχιστεί το γνωστό ευνοϊκό καθεστώς ασφάλισης των βραχυπρόθεσμων εξαγωγικών πιστώσεων που παρέχονται σε Έλληνες εισαγωγείς, ή αντίθετα, αν η Ελλάδα θα θεωρείται στο 2014 σαν χώρα «Εμπορεύσιμων Κινδύνων», οπότε οι ξένες Εταιρείες Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων θα καλύπτουν με δική τους ευθύνη τις εξαγωγικές πιστώσεις προς Έλληνες εισαγωγείς, χωρίς να απαιτούν την Εγγυοδοσία του ΟΑΕΠ.
Οι εκτιμήσεις των φορέων της αγοράς ασφάλισης πιστώσεων συνηγορούν πως τα περιθώρια ανάπτυξης στην ελληνική αγορά είναι ευρέα αφού οι πρωτασφαλίσεις στον κλάδο πιστώσεων το πρώτο εξάμηνο του 2013 ανήλθε σε 13,5 εκ. ευρώ ή σε 1,2% του κλάδου ζημιών και πως η οικονομική κρίση και η αβεβαιότητα καθιστούν την ασφάλιση πιστώσεων αναγκαία, ειδικά για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι τομείς στους οποίους αναμένεται μεγαλύτερη ανάπτυξη των εξαγωγών είναι τα αγροτικά προϊόντα με 78%, η ενέργεια με 49%, η γαστρονομία με 43%, οι υπηρεσίες με 31%, η βιομηχανία με 26%, τα καταναλωτικά προϊόντα με 23%, η τεχνολογία με 8% και οι υπόλοιποι τομείς με 5%.
Τα μελλοντικά βήματα του εξαγωγικού εμπορίου θα εξαρτηθούν από την σωστή επιλογή Στρατηγικών Στήριξης Επιτυχημένων Εξαγωγών για την ανεύρεση χρηματοδότησης, ασφάλισης, οργάνωσης και διευκόλυνσης των εξαγωγών σε ένα δυναμικό διεθνές περιβάλλον, αξιοποιώντας κατάλληλα τους παρακάτω παράγοντες:
1) Την βελτίωση της ρευστότητας στην αγορά με την απορρόφηση όλων των διαθέσιμων πόρων εξωστρέφειας από εγχώριους αλλά και διεθνείς φορείς.
2) Τον καταλυτικό ρόλο που θα διαδραματίσει η έγκαιρη απελευθέρωση των εγγυήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
3) Την αξιοποίηση της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ με πρωτοβουλίες ενίσχυσης της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων.
4) Την προσπάθεια εμπλουτισμού των ασφαλιστικών προϊόντων με τέτοιο τρόπο που να λαμβάνουν υπόψη την ελληνική ιδιαιτερότητα και θα προσφέρουν ευελιξία στον αγοραστή.
5) Την στοχευμένη αύξηση της αγροτικής μας παραγωγής και βελτίωσης της αξίας των εξαγωγών μας ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο ελληνικής γης.
6) Τη διεθνή αναγνωρισιμότητα των ελληνικών προϊόντων με τη θεσμοθέτηση σήματος ποιότητας και σε συνδυασμό με την τουριστική προβολή του τόπου προέλευσης τους.
7) Την κατάρτιση των ΜμΕ στην εξαγωγική διαδικασία και μετατροπή των μικρο-εισαγωγικών επιχειρήσεων σε μικρο-εξαγωγικές, στο πρότυπο «boutique exports».
Για την ΕΣΕΕ, η προώθηση της εξαγωγικής δραστηριότητας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την έξοδο της χώρας μας από την κρίση. Οι Έλληνες έμποροι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η πρόσβαση σε διεθνείς σύγχρονες πρακτικές διασφαλίζει την βιωσιμότητα των επιχειρήσεών μας και οφείλουμε να επεκταθούμε σε ξένες αγορές και να σφυρηλατήσουμε νέες εμπορικές σχέσεις. Η πραγματοποίηση αυτού του στόχου αποτελεί μονόδρομο ανάπτυξης και απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες, υπομονή, επιμονή, συνέπεια και κυρίως καλή γνώση του μεταβαλλόμενου οικονομικού περιβάλλοντος τόσο στη χώρα μας, όσο και σε πολλές άλλες χώρες.