Κατηγορίες

Σαν σήμερα... 26 Οκτωβρίου

Τετάρτη 26 Οκτ 2022

Κλίκ για μεγέθυνση

1957 Πεθαίνει ο μεγάλος λογοτέχνης Νίκος Καζαντζάκης.
Νίκος Καζαντζάκης (1883 – 1957)

Μυθιστοριογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος, φιλόσοφος και πολιτικός. Ένα από τα μεγάλα κεφάλαια της νεοελληνικής λογοτεχνίας, με τεράστιο σε όγκο, αλλά και σε εύρος έργο.

Κέρδισε παγκόσμια φήμη μεταθανάτια από τη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη τού μυθιστορήματός του «Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» από τον Μιχάλη Κακογιάννη το 1964.

Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι ο πιο μεταφρασμένος σύγχρονος έλληνας συγγραφέας.

**************************

Το εργαστήρι του καλλιτέχνη (O ateliê do artista), 1893–1894, Μουσείο Τέχνης του Σάο Πάουλο, Βραζιλία. Έργο του Ζουζέ Μαλιόα (José Malhoa, 28 Απριλίου 1855 – 26 Οκτωβρίου 1933). Ήταν Πορτογάλος ζωγράφος, ο οποίος γεννήθηκε στη Κάλντας ντα Ράινια στις 28 Απριλίου 1855 και πέθανε στο Φιγκουεϊρό ντους Βίνιους στις 26 Οκτωβρίου 1933. Ο Μαλιόα, μαζί με το συμπατριώτη του ζωγράφο Κολουμπάνο Μπορντάλου Πινιέιρου (1857 – 1929), ήταν το κυρίαρχο όνομα της νατουραλιστικής σχολής ζωγραφικής στην Πορτογαλία κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.

***************************

Γεγονότα

740 – Ισχυρός σεισμός πλήττει την Κωνσταντινούπολη, προκαλώντας πολλούς θανάτους και υλικές καταστροφές.
989: Σεισμός «χτυπά» την Κωνσταντινούπολη. Καταστρέφονται πολλές εκκλησίες της βυζαντινής πρωτεύουσας και καταρρέει ο τρούλος της Αγίας Σοφίας. Η ανακατασκευή του θα διαρκέσει έξι χρόνια.
1185 – Την ημέρα του Αγίου Δημητρίου ξεσπά η εξέγερση του Ασέν και Πέτρου, η οποία θα τερματιστεί με τη δημιουργία της Β’ Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας.
1685 Γεννιέται ο Giuseppe Domenico Scarlatti (Ντομένικο Σκαρλάττι), Ιταλός συνθέτης
1341 – Ο Ιωάννης ΣΤ´ Καντακουζηνός ανακηρύσσεται στο Διδυμότειχο Βυζαντινός αυτοκράτορας. Έναρξη του Βυζαντινού εμφύλιου πολέμου του 1341-1347.
1640 – Υπογράφεται συνθήκη με την οποία αποκαθίσταται η ειρήνη μεταξύ της Σκωτίας και του Καρόλου Α’ της Αγγλίας.
1773 Αμεντέ-Φρανσουά Φρεζιέ, Γάλλος στρατιωτικός μηχανικός. Έμεινε στην ιστορία, επειδή έφερε τη φράουλα στην Ευρώπη από τη Νότιο Αμερική. (Γεν. 1682)
1775 – Ο βασιλιάς Γεώργιος Γ’ της Μεγάλης Βρετανίας ανακοινώνει στο Κοινοβούλιο ότι οι αμερικανικές αποικίες βρίσκονται σε εξέγερση και υποστηρίζει τη στρατιωτική αντίδραση για την καταστολή της Αμερικανικής Επανάστασης.
1795 Γεννήθηκε ο Νικόλαος (Χαλκιόπουλος) Μάντζαρος, Κερκυραίος μουσουργός, συνθέτης του «Εθνικού Ύμνου»
1811 – Η κυβέρνηση της Αργεντινής εκδίδει διάταγμα υπέρ της ελευθερίας του Τύπου.
1822 –Ο Μαχμούτ Πασάς Δράμαλης ανώτατος Οθωμανός αξιωματούχος, αλβανικής καταγωγής, κατατροπώθηκε από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στη μάχη των Δερβενακίων. Ο Μαχμούτ Δράμαλης Πασάς (Mahmud Dramali Pasha) γεννήθηκε το 1780 στη Δράμα, εξ ου και το προσωνύμιο Δράμαλης, με το οποίο είναι γνωστός. Γόνος διακεκριμένης μουσουλμανικής οικογένειας της πόλης, με διασυνδέσεις στο σουλτανικό περιβάλλον, ανατράφηκε στο περιβάλλον των ανακτόρων του σουλτάνου Σελίμ Γ’. Εκπαιδεύτηκε σε στρατιωτικές σχολές και συμμετείχε σε εκστρατείες του Οθωμανικού στρατού στα Βαλκάνια και την Αίγυπτο. Με επιτελείο από επιφανείς Τούρκους αξιωματούχους και στρατό αποτελούμενο από 30.000 άνδρες (24.000 πεζούς και 6.000 ιππείς), καθώς και με πολυάριθμα μεταγωγικά ζώα (30.000 αλογομούλαρα και 500 καμήλες), έφθασε χωρίς αντίσταση στην Κόρινθο στις 5 Ιουλίου 1822. Αφού κατέλαβε εύκολα τον Ακροκόρινθο, προχώρησε και στρατοπέδευσε στην αργολική πεδιάδα στις 12 Ιουλίου. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με άλλους οπλαρχηγούς κατέλαβε τα στενά των Δερβενακίων, όπου από τις 26 έως τις 28 Ιουλίου 1822 στις διαβάσεις του Αγίου Σώστη, της Κλεισούρας και του Αγιονορίου συνέτριψε την πολυάριθμη στρατιά του Δράμαλη.Ο Τούρκος στρατηλάτης μη μπορώντας να συνέλθει από την καταστροφή του τουρκικού στρατού στα Δερβενάκια ταπεινωμένος έφθασε πεζή στην Κόρινθο με τα υπολείμματα του στρατού. Στις 26 Οκτωβρίου 1822, είτε από στενοχώρια, είτε από τύφο, άφησε την τελευταία του πνοή στην Κόρινθο, όπου και ετάφη.
1823 – Ο Ακροκόρινθος παραδίδεται στους Έλληνες.
1825 – Ολοκληρώνεται το Κανάλι Ήρι, το οποίο συνδέει το Όλμπανι (Νέα Υόρκη) με τη λίμνη Ήρι.
1859 – Το πλοίο Royal Charter ναυαγεί στις ακτές του Άνγκλεσι στη βόρεια Ουαλία, με τραγικό απολογισμό πάνω από 450 νεκρούς.
1860 – Ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι παραδίδει το Βασίλειο των Δύο Σικελιών στο βασιλιά Βίκτορα Εμμανουήλ Β’.
1861 – Το Πόνυ Εξπρές παύει επίσημα τη λειτουργία του.
1863 – Ιδρύεται στο Λονδίνο η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Αγγλίας, η παλαιότερη ποδοσφαιρική ομοσπονδία στον κόσμο.
1879 Γεννήθηκε ο Τρότσκι, από τις ηγετικές μορφές της Οκτωβριανής Επανάστασης
1880 Ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος αναλαμβάνει Πρωθυπουργός της Ελλάδας για 10η φορά (ρεκόρ στην ελληνική πολιτική ιστορία).
1903 – Βούλγαροι κομιτατζήδες εκτελούν στο Κάτω Νευροκόπι τον δάσκαλο Κωνσταντίνο Χριστίδη, τους εκκλησιαστικούς επιτρόπους Ιωάννη Ζαφειρίου και Νικόλαο Γερμανό και το γιο του, Γεώργιο Γερμανό.
1905 Νορβηγία και Σουηδία υπογράφουν επίσημα το έγγραφο του διαχωρισμού των δυο χωρών. Ο βασιλιάς της Νορβηγίας Όσκαρ Β’ παραιτείται από το θρόνο του.
1905 Συγκροτείται το Σοβιέτ αντιπροσώπων των εργατών της Πετρούπολης.
1909 – Ο Ιτό Χιρομπούμι, τέσσερις φορές πρωθυπουργός της Ιαπωνίας (1ος, 5ος, 7ος και 10ος), δολοφονείται από τον Αν Τσουνγκίν στο σιδηροδρομικό σταθμό του Χαρμπίν στη Μαντζουρία.
1911 Γεννήθηκε η Mahalia Jackson, Aμερικανίδα γκόσπελ τραγουδίστρια https://youtu.be/Fe4KaJj4vVY
1912 – Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος: η κατεχόμενη από τους Οθωμανούς πόλη της Θεσσαλονίκης απελευθερώνεται από τον ελληνικό στρατό την ημέρα της εορτής του πολιούχου της, Αγίου Δημητρίου. Την ίδια ημέρα, τα σερβικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τα Σκόπια.
1912 Το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου ο αρχιστράτηγος των οθωμανικών δυνάμεων Χασάν Ταξίν πασάς υπογράφει την παράδοση της Θεσσαλονίκης στον ελληνικό στρατό (Α’ Βαλκανικός Πόλεμος).
1916 Γεννήθηκε ο Φρανσουά Μιτεράν, πρώην πρόεδρος της Γαλλίας (1981–95)
1917 Το συμβούλιο των κομισάριων του λαού αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της Ρωσίας, μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης. Πρόεδρος αναλαμβάνει ο Λένιν, κομισάριος Εξωτερικών ο Τρότσκι και κομισάριος των Εθνοτήτων ο Στάλιν. Ο ανατραπείς σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Κερένσκι προσπαθεί να ανακτήσει την εξουσία.
1917 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: η Βραζιλία κηρύσσει τον πόλεμο στις Κεντρικές Δυνάμεις.
1918 – Ο Έριχ Λούντεντορφ, στρατηγός του αυτοκρατορικού γερμανικού στρατού, απολύεται από τον κάιζερ Γουλιέλμο Β’ της Γερμανίας επειδή αρνήθηκε να συνεργαστεί στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
1926 Γεννήθηκε ο τραγουδιστής Πάνος Γαβαλάς
1929 Εγκαινιάζεται από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το φράγμα του Μαραθώνα. Κατασκευάστρια εταιρεία είναι η αμερικανική «Ούλεν». Βάσει συμβολαίου θα συνεχίσει να έχει στην ιδιοκτησία της και να εκμεταλλεύεται το έργο μέχρι το 1974. Με τον περιορισμό των υδάτων δημιουργείται μια λίμνη, από την οποία θα υδρεύονται η Αθήνα και ο Πειραιάς.
1930 - Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέπτεται την Άγκυρα, εγκαινιάζοντας μία νέα εποχή ειρήνης και φιλίας μεταξύ των δύο χωρών. Δεν λείπουν, ωστόσο, οι διαμαρτυρίες των προσφύγων.
1931 Κορυφώνονται οι συγκρούσεις στη Λευκωσία μεταξύ των Κυπρίων και των αγγλικών δυνάμεων κατοχής. 17 νεκροί και πολλοί τραυματίες. (Οκτωβριανή Εξέγερση)
1933-Τάκης Κανελλόπουλος -Έλληνας σκηνοθέτης και σεναριογράφος από τη Θεσσαλονίκη. Θεωρείται ένας από τους προπομπούς του λεγόμενου «Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου».
1942 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: στην αεροναυμαχία της Σάντα Κρουζ κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Γκουανταλκανάλ, βυθίζεται το αμερικανικό αεροπλανοφόρο Hornet και ένα άλλο αεροπλανοφόρο, το Enterprise, υφίσταται μεγάλες ζημιές.
1944 Η μεγαλύτερη ναυμαχία όλων των εποχών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας λήγει στον κόλπο του Λέϊτε (Φιλιππίνες) με αποφασιστική νίκη των πρώτων.
1944 Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την Έδεσσα και τη Σκύδρα
1946 Ιδρύεται το Γενικό Αρχηγείο του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
1948 Σκοτώνεται σε ενέδρα της Χωροφυλακής στη θέση «Πλακοσέλι» της Κρήτης το μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ Γιώργης Τσιτήλος.
1952 Η Αυγή, όργανο της ΕΔΑ, γίνεται καθημερινή εφημερίδα.
1954 Γεννήθηκε ο Βασίλης Χατζηπαναγής. ποδοσφαιριστής
1955 H ταινία του Ελία Καζάν «Επαναστάτης χωρίς αιτία», με πρωταγωνιστές τους Τζέιμς Ντιν και Νάταλι Γουντ, κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη, χωρίς την παρουσία του πρωταγωνιστή της, ο οποίος σκοτώθηκε λίγες εβδομάδες νωρίτερα σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα σε ηλικία 24 ετών.
1956 Θεμελιώνεται το Καυτατζόγλειο Στάδιο στη Θεσσαλονίκη, ημέρα εορτασμού της απελευθέρωσης της πόλης και της μνήμης του πολιούχου της, του Αγίου Δημητρίου.
1957 Πεθαίνει ο μεγάλος λογοτέχνης Νίκος Καζαντζάκης. Από πολύ νωρίς ήρθε σε επαφή με τις σοσιαλιστικές ιδέες. Το 1925 έως το 1929 ταξιδεύει στην ΕΣΣΔ, τη δεύτερη φορά με πρόσκληση της κυβέρνησης για τα δεκάχρονα της Επανάστασης. Εκεί θα γνωρίσει τον Μπαρμπίς,τον Ιστράτι και τον Γκόρκι. Με τον Ιστράτι θα ταξιδέψουν στη χώρα των Σοβιέτ.
Ο Καζαντζάκης θα φέρει τον Ιστράτι στην Αθήνα για να τον γνωρίσει στο ελληνικό κοινό. Στις 11 Γενάρη του 1928, ο Καζαντζάκης και ο Ιστράτι θα μιλήσουν σε μια μεγάλη συγκέντρωση στο θέατρο «Αλάμπρα» υπέρ της ΕΣΣΔ. Οι ομιλίες προκαλούν διαδήλωση και ο Καζαντζάκης με τον Γληνό απειλούνται με μήνυση ως διοργανωτές. Ο δε Ιστράτι απειλείται με απέλαση.
Τα ταξίδια στη Ρωσία εκδόθηκαν σε δύο τόμους. Μετά τον πόλεμο ο Καζαντζάκης έφυγε στην Αγγλία και κατόπιν στη Γαλλία, ενώ τη δεκαετία του 1950 τα έργα του δέχθηκαν την μήνιν της Εκκλησίας.
1959 Γεννιέται ο Βολιβιανός πολιτικός Juan Evo Morales Ayma (Έβο Μοράλες)
1961 Τρεις μέρες πριν τις εκλογές της 29ης Οκτώβρη δολοφονείται στον Επτάλοφο Θεσσαλονίκης ο Στέφανος Βελδεμίρης, στέλεχος της Νεολαίας ΕΔΑ.
1962 Εισβολή της Κίνας στην Ινδία
1966 – Ο αρχηγός της Ε.Ρ.Ε. Παναγιώτης Κανελλόπουλος υπερασπίζεται την πολιτική γραμμή που ακολουθεί το κόμμα του, αφήνοντας όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο επιστροφής του Κωνσταντίνου Καραμανλή στο μέλλον.
1967 – Ο Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί στέφεται αυτοκράτορας του Ιράν και στη συνέχεια στέφει αυτοκράτειρα τη σύζυγό του, Φαράχ.
1972 Πέθανε ο Ιγκόρ Σικόρσκι, Ρώσος αεροναυπηγός και εφευρέτης του ελικόπτερο
1979 Υπέρ της παραχώρησης ευρύτατης αυτονομίας στη Χώρα των Βάσκων και στην Καταλονία ψηφίζουν με συντριπτική πλειοψηφία οι κάτοικοι και των δύο αυτών περιοχών. Η οργάνωση ΕΤΑ ανακοινώνει ότι θα συνεχίσει τη δράση της κατά της κυβέρνησης της Μαδρίτης.
1979 Ο Πρόεδρος — δικτάτορας της Νότιας Κορέας, στρατηγός Παρκ Τσουνγκ Χι, δολοφονείται από τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της χώρας.
1986 – Τραγωδία στο στάδιο Αλκαζάρ της Λάρισας. Στον αγώνα Λάρισα- ΠΑΟΚ, φωτοβολίδα που εκτοξεύει οπαδός του ΠΑΟΚ κόβει την καρωτίδα του 29χρονου δασκάλου Χαράλαμπου Μπλιώνα.
1990 – Τελευταία επίσημη συμμετοχή του κορυφαίου Έλληνα ποδοσφαιριστή Βασίλη Χατζηπαναγή, στον αγώνα Ηρακλής-Βαλένθια, ανήμερα των γενεθλίων του.
1993 Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υποβάλλει την παραίτησή του από την ηγεσία της ΝΔ μετά την εκλογική ήττα της 10ης Οκτωβρίου.
1994 Οι ηγέτες του Ισραήλ και της Ιορδανίας υπογράφουν το κείμενο της ιστορικής συμφωνίας ειρήνης, που τερματίζει μια εχθρότητα 46 ετών. Η υπογραφή γίνεται σε τελετή στην πόλη Άκαμπα της Ιορδανίας, παρουσία του προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον και 5.000 επίσημων προσκεκλημένων.
2001 Oι ΗΠΑ επικυρώνουν τον Αμερικανικό Πατριωτικό Νόμο, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
2002 Περίπου 50 Τσετσένοι αυτονομιστές και 150 όμηροι είναι ο τραγικός απολογισμός του τερματισμού της ομηρίας εκατοντάδων ανθρώπων από Τσετσένους αντάρτες σε θέατρο της Μόσχας, όταν Ρώσοι κομάντος εισβάλλουν στο θέατρο εκτοξεύοντας δηλητηριώδη αέρια. Η ομηρία είχε ξεκινήσει 3 μέρες νωρίτερα.
2015 Σεισμός μεγέθους 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ πλήττει την οροσειρά Ινδοκούς στο βορειοανατολικό Αφγανιστάν. Οι μετασεισμοί φτάνουν ως την Ινδία. Τουλάχιστον 263 είναι οι νεκροί στο Αφγανιστάν και στο γειτονικό Πακιστάν με τους τραυματίες να υπερβαίνουν τους 1000.
2020: Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καλεί όλους τους Τούρκους και τον μουσουλμανικό κόσμο να μποϊκοτάρουν τη Γαλλία λόγω της καταστολής του ριζοσπαστικού Ισλάμ στη γαλλική κοινωνία από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
2020: Η NASA επιβεβαιώνει ότι έχει εντοπιστεί νερό στην ηλιόλουστη επιφάνεια του φεγγαριού.
2021: Η Ουκρανία επιβεβαιώνει ότι πραγματοποίησε τις πρώτες της επιδρομές με μη επανδρωμένα αεροσκάφη χρησιμοποιώντας το τουρκικής κατασκευής Bayraktar TB2, καταστρέφοντας ένα φιλορωσικό αυτονομιστικό οβιδοβόλο D-30. Ένας Ουκρανός στρατιώτης σκοτώνεται και άλλος ένας τραυματίζεται από πυροβολικό των ανταρτών κοντά στο Hranitne στην περιφέρεια Ντονέτσκ.
2021: Τουλάχιστον 150 άτομα συλλαμβάνονται από τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές αρχές κατά τη διάρκεια κοινής καταστολής κατά των εμπόρων ναρκωτικών, όπλων και άλλων παράνομων αγαθών σε ιστότοπους ηλεκτρονικού εμπορίου darknet. Η πλειονότητα των συλληφθέντων είναι από τη Γερμανία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.