«Οι δράσεις προστασίας της ατμόσφαιρας, των θαλασσών, της παρθένας φύσης και των άγριων ζώων είναι στην πραγματικότητα δράσεις προστασίας του ανθρώπου» (Stewart Udall)
Είναι προτιμότερο να γράφει κάποιος για την κλιματική αλλαγή (κρίση) όταν έξω βράζει ο τόπος, όπως π.χ. την περασμένη Παρασκευή ή όταν φυσάει και υπάρχει μία ηπιότητα όπως π.χ. τη Δευτέρα; Δεν έχει καμία σημασία το πότε γράφεις. Γιατί πλέον η κλιματική αλλαγή είναι παρούσα, εντείνεται, λαμβάνει διαφορετικές μορφές και εκδηλώνεται με τρόπους που δεν είναι πάντα υπό τον ανθρώπινο έλεγχο...
Διάβαζα την Κυριακή στον τύπο διάφορα σοβαρά δημοσιεύματα: για το φαινόμενο Ελ Νίνιο, για τις (σχετικές) προβλέψεις ειδικά για το επόμενο καλοκαίρι, για τις θερμοκρασίες που θα έχει η Νότια Ευρώπη αυτή την εβδομάδα και λέω «καλά (δεν) πάμε». Όταν, άλλωστε, τα πράγματα κυλάνε ήρεμα, όπως το περσινό ελληνικό καλοκαίρι, δεν μας βγαίνουν εύκολα λέξεις για τέτοια θέματα. Όταν τα θερμόμετρα ανάβουν, αλλάζουν οι προτεραιότητές μας και γινόμαστε «λαλίστατοι»...
Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι στατιστικά αναμφισβήτητη. Και η τάση που διαμορφώνεται κινείται προς την περαιτέρω αύξησή της. Έτσι, περιορίζονται στο άμεσο μέλλον, και με διακριτή ραγδαιότητα, τα μερίδια στην πίτα την ήρεμων ημερών της ανέμελης απόλαυσης των θέλγητρων του μεσογειακού καλοκαιριού, και διογκώνονται οι δύσκολες. Έτσι, στα μέρη μας, τα καλοκαίρια θα τείνουν να γίνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα πραγματικές δοκιμασίες. Με τις ατομικές και συλλογικές αντοχές στο πέρασμα του χρόνου να μειώνονται, γιατί η όποια ελαστικότητα δεν θα αρκεί. Και αυτό θα επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στον ψυχισμό, στο πνευματικό κομμάτι, στην υγεία.
H κλιματική αλλαγή είναι από μόνη της μία πρωτόγνωρη κέντα. Γιατί όπως έλεγε ο Βολταίρος «οι άνθρωποι μένουν στα λόγια. Η φύση πράττει». Σκέψου να είσαι κάτοικος Μεσογείου, ή της Ελλάδας, που αποτελούν σύμφωνα με τις προβλέψεις από τα πιο «σεσημασμένα» γεωγραφικά σημεία, αφού εδώ η αύξηση της θερμοκρασίας θα είναι από τις μεγαλύτερες. Άλλωστε, η Μεσόγειος ήδη θερμαίνεται δύο φορές πιο γρήγορα από τον υπόλοιπο πλανήτη, μας ενημερώνουν οι επιστημονικές μελέτες. Το να τις αμφισβητούμε, δεν θα μας γλιτώσει από το πρόβλημα...
Σε τέτοιες περιπτώσεις μία λέξη μπορεί να λειτουργήσει είτε ως βάλσαμο, είτε ως εφιάλτης. Η λέξη λύση... Προλαβαίνουμε; Μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στους πολιτικούς; Θα επικρατήσει η επιστημονική σύνεση ή η εγκληματική πια απληστία των εταιρειών ορυκτών καυσίμων θα υποθηκεύσει ακόμα περισσότερο τον πλανήτη; Οι θεωρίες συνωμοσίας θα μας καθυστερήσουν για πολύ ακόμα; Πότε θα κάνουμε έξυπνες και στοχευμένες κινήσεις;
Nα μιλήσουμε ανοιχτά και χωρίς πολλές περιστροφές: οι κυρίαρχες ελίτ της ανθρωπότητας κάπου στη δεκαετία του 1970 αποφάσισαν να υιοθετήσουν ένα συγκεκριμένο αναπτυξιακό και καταναλωτικό μοντέλο που ικανοποιούσε τους υπηκόους και αποσπούσε με περισσή ευκολία τη συναίνεσή τους. Πατήθηκε γκάζι. Τώρα έρχεται ο λογαριασμός. Φτάνει άραγε το να πατηθεί το φρένο; Και πώς θα βρεθεί η ισορροπία από εδώ και πέρα; Πώς θα συμβαδίζει το (υποθετικό) νέο μοντέλο καταναλωτικών συνηθειών με την προστασία του περιβάλλοντος; Πώς η έννοια της (απαραίτητης...) ποιότητας ζωής μπορεί να συνυπολογίζει όλο το εύρος των άμεσων κοινωνικών αναγκών; Μέχρι να βρεθούν κάποιες σταθερές η ζημιά θα γίνεται μεγαλύτερη... Μου αρέσει να μελετώ πολύ τα ανθρώπινα, έστω και κρατώντας πλέον τις απαραίτητες αποστάσεις... Βλέπω, λοιπόν, τους ψυχισμούς, τις κυρίαρχες ιδεολογίες, τους άμετρους ατομικισμούς, τις φιλοδοξίες, τα πείσματα και τα κοντόφθαλμα θέλω, και όχι μόνο ανησυχώ. Αλλά κάτι άλλο, ακόμα χειρότερο...
Εγώ προσωπικά, πια, δεν ξέρω τι θα γίνει με το ζήτημα της κλιματικής κρίσης... Σα μία πρόχειρη εκτίμηση, είμαι πεπεισμένος πως κάτι θα γίνει, αλλά θα αργήσει και έτσι η ζημιά δεν θα είναι μικρή. Άρχισα να ασχολούμαι με το ζήτημα το καλοκαίρι του 2017. Στην αρχή, δεν το κρύβω..., τρομοκρατήθηκα. Μετά μου βγήκε μία αισιοδοξία, δεν ξέρω το γιατί, αλλά μου βγήκε. Ακόμα και σήμερα πιστεύω πως η ανθρώπινη ικανότητα είναι σε θέση όχι μόνο να αντιμετωπίσει το φαινόμενο και την απειλή, αλλά και να την κονιορτοποιήσει. Δεν μπορώ, όμως, να παραγνωρίσω την απληστία και την ανοησία που μας διέπει σαν είδος. Σε αυτή την περίπτωση, μάλιστα, που ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός μας...
Εξάλλου, συνυπολογίζω-παραδέχομαι πως οι κυρίαρχες ελίτ του πλανήτη (θα) έχουν λύσεις για να διασφαλίσουν την ύπαρξή τους. Και λεφτά διαθέτουν σε άφθονες ποσότητες, και συνείδηση των συμφερόντων τους, και πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες, και δυνατότητες για διαρκή και επαρκή κλιματισμό, και την προοπτική (αν το κακό παραγίνει) να την κάνουν από τον πλανήτη και να πάνε κάπου αλλού... Αν αυτοί που κρατούν τα ηνία δεν αλλάξουν πορεία, θα μας παρασύρουν εκεί που δεν θα θέλαμε με τίποτα να φτάσουμε...
Αποφεύγω πλέον να ανοίγω τέτοιες κουβέντες όταν βρίσκομαι με άλλους. Συνειδητά. Γιατί η συχνή επίκληση κουράζει και ενοχλεί και πετυχαίνει τα αντίθετα αποτελέσματα. Αγαπάμε τους ανθρώπους, αγαπάμε τους εαυτούς μας, αγαπάμε τον κόσμο μας; Ας το δείξουμε. Ένας τρόπος υπάρχει. Να απαιτήσουμε να σταματήσουν οι ρυπαντές να εκπέμπουν τα αέρια του θερμοκηπίου. Όλα τα άλλα είναι λόγια, υπεκφυγές και αυτοκαταστροφικές παγίδες. Ας προετοιμαστούμε να ριχτούμε στη μάχη για να τη βγάλουμε καθαρή... «Στην οικονομία της φύσης, το νόμισμα δεν είναι τα χρήματα, αλλά η ζωή» (Vandana Shiva). Έτσι δεν είναι;
πηγή: https://www.efsyn.gr