Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και και Προστασίας του Κλίματος Ρόμπερτ Χάμπεκ εξέφρασε επιφυλάξεις σχετικά με την απαγόρευση των «για πάντα χημικών» (PFAS) σε ολόκληρη την ΕΕ, η οποία προτάθηκε από γερμανική κυβερνητική υπηρεσία και υποστηρίχθηκε από άλλους υπουργούς του κόμματός του.

Τον Ιανουάριο, οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες πέντε χωρών -της Γερμανίας, της Σουηδίας, της Ολλανδίας, της Δανίας και της Νορβηγίας, που δεν είναι μέλος της ΕΕ- πρότειναν την απαγόρευση σε ολόκληρη την ΕΕ πάνω από 10.000 επικίνδυνων υπερ- και πολυφθοροαλκυλικών ουσιών (PFAS), που φέρουν το παρατσούκλι «χημικά για πάντα» λόγω του μεγάλου χρόνου που χρειάζονται για να διασπαστούν.

Η πρόταση υποστηρίχθηκε επίσης από τη Γερμανίδα υπουργό Περιβάλλοντος και συνάδελφο του Χάμπεκ στο κόμμα των Πρασίνων, Στέφι Λέμκε.

Όμως, παρά το γεγονός ότι το Βερολίνο ήταν μεταξύ των χωρών που πρότειναν πρώτοι την απαγόρευση, ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας εξέφρασε ανησυχίες την Πέμπτη (3 Αυγούστου) και ζήτησε «αίσθηση του μέτρου» όσον αφορά τη ρύθμιση των PFAS.

Μιλώντας στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων, ο Χάμπεκ ζήτησε «καλύτερη ρύθμιση όπου χρειάζεται για την προστασία των καταναλωτών, αλλά όχι υπερβολική ρύθμιση για τις επιχειρήσεις όπου εμποδίζει την ανάπτυξη και την τεχνολογική εξέλιξη».

Από τη μία πλευρά, αυτό σημαίνει ότι τα PFAS θα πρέπει να απαγορεύονται «όπου οι χημικές αυτές ουσίες δεν χρησιμοποιούνται με τρόπο που να είναι ασφαλής για τον άνθρωπο και το περιβάλλον και όπου μπορούν να αντικατασταθούν καλά από άλλες ουσίες» εξήγησε, προσθέτοντας ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν τα PFAS χρησιμοποιούνται κοντά στους καταναλωτές.

«Βασικός ρόλος» για την ψηφιακή, πράσινη μετάβαση

Από την άλλη πλευρά, ο Χάμπεκ τόνισε ότι η εν λόγω ομάδα χημικών ουσιών διαδραματίζει βασικό ρόλο στις «τεχνολογίες του μέλλοντος», όπως οι ημιαγωγοί, οι ηλεκτρολύτες και οι ηλεκτρικοί κινητήρες, πολλές από τις οποίες αποτελούν κλειδί για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.

«Εδώ, τα PFAS δεν μπορούν απλώς να αντικατασταθούν και εδώ δεν πρέπει να εμποδίσουμε την ανάπτυξη τεχνολογιών με την υπερβολική ρύθμισή τους», είπε, προσθέτοντας ότι πρέπει να βρεθεί ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που να επιτρέπει εξαιρέσεις για «τεχνολογίες-κλειδιά».

Οι ανησυχίες του Χάμπεκ σχετικά με μια γενική απαγόρευση εκφράστηκαν επίσης από αρκετές βιομηχανικές ενώσεις.

Σε δήλωση που εξέδωσαν την Πέμπτη, εκπρόσωποι της αυτοκινητοβιομηχανίας, της μηχανολογίας και της βιομηχανίας ηλεκτρονικών και ψηφιακών συστημάτων προειδοποίησαν ότι «χωρίς PFAS, η μετάβαση στην ενέργεια και την κινητικότητα απειλεί να σταματήσει εντελώς».

Οι ενώσεις κάλεσαν την ΕΕ να υιοθετήσει μια «διαφοροποιημένη» προσέγγιση αντί να εφαρμόσει μια γενική απαγόρευση των PFAS. «Δεν πρέπει να επιβληθούν δυσανάλογες απαγορεύσεις», είπαν, ενώ οι ουσίες «για τις οποίες δεν υπάρχει σήμερα υποκατάστατο και εκείνες που δεν ενέχουν κίνδυνο για τον άνθρωπο ή το περιβάλλον» θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι διαθέσιμες.

Οι πράσινοι υπουργοί διχάζονται

Εν τω μεταξύ, η ώθηση του Χάμπεκ σημαίνει ότι ο υπουργός των Πρασίνων βγαίνει εκτός γραμμής με άλλα μέλη του κυβερνητικού υπουργικού συμβουλίου, μεταξύ των οποίων και από το ίδιο του το κόμμα.

Η υπουργός Περιβάλλοντος Στέφι Λέμκε, επίσης από τους Πράσινους, ήταν η ηγετική φυσιογνωμία πίσω από την προσπάθεια της Γερμανίας για γενική απαγόρευση των PFAS.

«Λόγω της χημικής τους σύνθεσης, τα PFAS δεν αποικοδομούνται στο περιβάλλον για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα», τόνισε η Λέμκε τον Ιανουάριο, όταν οι πέντε χώρες παρουσίασαν την πρότασή τους. Αυτό σημαίνει ότι, μακροπρόθεσμα, οι χημικές ουσίες μπορούν να βλάψουν το περιβάλλον καθώς και τον ανθρώπινο οργανισμό, μεταξύ άλλων, προωθώντας τον καρκίνο, πρόσθεσε.

Τα PFAS χρησιμοποιούνται στους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας και της αεροπλοΐας, αλλά μπορούν επίσης να βρεθούν σε υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, υφάσματα ή οικιακά προϊόντα. Μπορεί να είναι αέρια, υγρά ή στερεά πολυμερή υψηλού μοριακού βάρους.

Ο οργανισμός χημικών προϊόντων της ΕΕ ECHA αξιολογεί επί του παρόντος την πρόταση των πέντε χωρών για ευρεία απαγόρευση των PFAS, η οποία θα αποτελέσει μέρος της πρότασης για την αναθεώρηση της νομοθεσίας του μπλοκ για τα χημικά προϊόντα (REACH) που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να υποβάλει το φθινόπωρο.

Η Επιτροπή έχει επίσης δεσμευτεί να καταργήσει σταδιακά τη χρήση των χημικών προϊόντων στην ΕΕ στη στρατηγική της για τα χημικά προϊόντα από τον Οκτώβριο του 2020.

πηγη: https://www.euractiv.gr