Λίστα αντικειμένων
Απάντηση του Επιτρόπου Potočnik στην ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου για τα απόβλητα εκσκαφών
«Οι νομικές υποχρεώσεις που προβλέπει η οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα δεν κάνουν διάκριση μεταξύ των αποβλήτων που παράγονται από τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα». Αυτό απάντησε ο Επίτροπος Janez Potočnik στην ερώτηση του Νίκου Χρυσόγελου, ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, σχετικά με την διάκριση που επιχειρεί να κάνει η αντίστοιχη ελληνική ΚΥΑ στον τρόπο διαχείρισης μπάζων ανάλογα με το αν προέρχονται από δημόσια και ιδιωτικά έργα.
Στην ερώτησή του ο Νίκος Χρυσόγελος είχε επίσης αναφέρει και την περαιτέρω διαφοροποίηση στα Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) που προέρχονται ειδικά από δημόσια έργα. Σύμφωνα με πρόσφατη εγκύκλιο του ΥΠΕΚΑ, δεν απορρέει υποχρέωση διαχείρισης της περίσσειας των εκσκαφών που προέρχονται από δημόσια έργα. Παρά το ότι ο Επίτροπος δεν ήταν ενήμερος για την εν λόγω εγκύκλιο, εντούτοις απαντά λέγοντας ότι στην πράξη η διαφοροποίηση αυτή δεν ισχύει, δεδομένου ότι «η εγκύκλιος αυτή αναφέρεται σε μια απόφαση του 2010 που είναι προγενέστερη του εθνικού νόμου μεταφοράς και έναντι της οποίας υπερισχύει ο εν λόγω νόμος».
Απαντώντας επί της ουσίας για την περίσσεια εκσκαφών ο Επίτροπος Περιβάλλοντος αναφέρει ότι το χώμα και οι πέτρες που εκσκάπτονται κατά τη διαδικασία κατασκευής δημοσίων (και ιδιωτικών) έργων αποτελούν απόβλητα εάν ο κάτοχος των υλικών αυτών τα απορρίπτει ή προτίθεται ή υποχρεούται να τα απορρίψει σύμφωνα με τον ορισμό των αποβλήτων που προβλέπεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 της οδηγίας πλαισίου. Από τη στιγμή που χαρακτηριστούν απόβλητα, πρέπει να υποβληθούν σε διαδικασία ανάκτησης, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων, έτσι ώστε να συνεισφέρουν στο στόχο του 70 % που προβλέπεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 της οδηγίας πλαισίου• ή, ως τελευταία λύση, να αποτεθούν ασφαλώς.
Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά:
«Οι νομικοί χειρισμοί της ελληνικής κυβέρνησης μέσω της ΚΥΑ και της εγκυκλίου συσκοτίζουν μια Οδηγία Πλαίσιο που είναι κρυστάλλινη, όπως άλλωστε δείχνει και η ξεκάθαρη απάντηση του Επιτρόπου στην ερώτησή μου. Τα μπάζα είναι μπάζα ανεξαρτήτως αν προέρχονται από ιδιωτικά ή δημόσια έργα και άρα δε νοείται διαφορετικός τρόπος διαχείρισης ανάμεσά τους. Η περίσσεια εκσκαφών είναι απόβλητο και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται ανεξαρτήτως και πάλι αν μιλάμε για δημόσια ή ιδιωτικά έργα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Επιτροπή δε γνωρίζει κανένα άλλο κράτος μέλος το οποίο να έχει προχωρήσει σε αντίστοιχες εξαιρέσεις στην εθνική νομοθεσία που ενσωματώνει την Οδηγία Πλαίσιο για τα Απόβλητα 2008/98/EK. Ανησυχητικό είναι επίσης το γεγονός ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα κράτη μέλη που αναφέρουν στην ΕΕ πολύ χαμηλά επίπεδα κατά κεφαλήν παραγωγής ΑΕΚΚ. Η Ελληνική πολιτεία πρέπει να αλλάξει εντελώς τακτική και να στηρίξει έμπρακτα την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση μπάζων δημιουργώντας κίνητρα για την αγορά δευτερογενών υλικών έτσι ώστε οι επιδόσεις της να βελτιωθούν αισθητά ως το Σεπτέμβριο του 2013 που είναι υποχρεωμένη να υποβάλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας πλαισίου και την πορεία προς την επίτευξη του στόχου του 70%. Το δυναμικό στην κατεύθυνση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης μπάζων είναι πολύ μεγάλο ενώ η συνήθης πρακτική που ακολουθείται κατά κόρον ως τώρα με την ανεξέλεγκτη απόρριψη μπάζων στο περιβάλλον δεν έχει καμία σχέση με πρακτική ευρωπαϊκού κράτους εν έτει 2013.»
(Ακολουθεί ολόκληρο το περιεχόμενο της ερώτησης και της απάντησης)
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-003757/2013 προς την Επιτροπή
Άρθρο 117 του Κανονισμού
Nikos Chrysogelos (Verts/ALE)
Θέμα: Αποχαρακτηρισμός Αποβλήτων Εκσκαφών από Δημόσια Έργα
Με την ΚΥΑ 36259/1757/Ε103/2010 (ΦΕΚ 1312 Β) ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Δίκαιο η Οδηγία 98/2008/EK, στο σκέλος που αφορά στην διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (AEKK). Στo άρθρο 7 της εν λόγω ΚΥΑ γίνεται διάκριση στον τρόπο με τον οποίο υποχρεούνται να συμμορφωθούν οι παραγωγοί/κάτοχοι των ΑΕΚΚ, ανάλογα με την προέλευση, σε ΑΕΚΚ που παράγονται από Ιδιωτικά Έργα και σε ΑΕΚΚ που παράγονται από Δημόσια Έργα. Στις 25.1.2013, το ΥΠΕΚΑ προχώρησε και σε περαιτέρω διαφοροποίηση στα ΑΕΚΚ των δημοσίων έργων. Συγκεκριμένα, δημοσίευσε διευκρινιστική εγκύκλιο 4834/2013 όπου αναφέρεται «…Σύμφωνα με τα προαναφερόμενα από τις διατάξεις της ΚΥΑ δεν απορρέει υποχρέωση διαχείρισης της περίσσειας των εκσκαφών που προέρχονται από δημόσια έργα». Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα κράτη μέλη που αναφέρουν στην ΕΕ πολύ χαμηλά επίπεδα κατά κεφαλήν παραγωγής ΑΕΚΚ (0,37 τόνου σε σύγκριση με το ευρωπαϊκό μέσο όρο 0,94) πράγμα που η Γεν. Δ/νση Περιβάλλοντος εκτιμά ότι οφείλεται σε έλλειψη ελέγχου από τις αρμόδιες αρχές .
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Είναι συμβατή με την Οδηγία 98/2008/EK, η διάκριση που υφίσταται στην ΚΥΑ 36259/2010 ως προς την υποχρέωση διαχείρισης των ΑΕΚΚ, μεταξύ Δημόσιων και Ιδιωτικών έργων;
2. Τα χώματα και οι πέτρες που εκσκάπτονται κατά την διαδικασία κατασκευής Δημοσίων Έργων, αποτελούν «Απόβλητα» υπό την έννοια της Οδηγίας 98/2008/EK; Αν ναι, είναι συμβατή με την Οδηγία 98/2008/EK η εγκύκλιος 4834/2013 δεδομένου ότι εξαιρεί από την υποχρέωση εναλλακτικής διαχείρισης, την περίσσεια εκσκαφών από Δημόσια έργα;
3. Γνωρίζει αντίστοιχες εξαιρέσεις (αποχαρακτηρισμό Αποβλήτων Εκσκαφών από Δημόσια Έργα) που υφίστανται σε άλλο κράτος μέλος;
4. Τι μέτρα προτίθεται να λάβει ώστε να συμβάλει στην εκπόνηση πιο πλήρων και ακριβών αναφορών σχετικά με την παραγωγή και ανακύκλωση ΑΕΚΚ σε όλα τα κράτη μέλη;
5. Θα ήταν διατεθειμένη να συνεργαστεί με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να συμβάλει στη διαμόρφωση κινήτρων που θα προωθήσουν την επαναχρησιμοποίηση δευτερογενών υλικών τα οποία προέρχονται από την επεξεργασία ΑΕΚΚ;
E- 003757/2013
Απάντηση του κ. Potočnik εξ ονόματος της Επιτροπής
Η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή τον Νόμο 4042/2012 με τον οποίο μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο η οδηγία 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα (οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα). Με τον εν λόγω νόμο, μεταφέρονται στην εθνική έννομη τάξη οι διατάξεις της οδηγίας πλαισίου κατά τρόπο πλήρη και αποτελεσματικό. Η Επιτροπή δεν είχε γνώση της ερμηνευτικής εγκυκλίου στην οποία αναφέρεται το Αξιότιμο Μέλος. Ωστόσο, η εγκύκλιος αυτή αναφέρεται σε μια απόφαση του 2010 που είναι προγενέστερη του εθνικού νόμου μεταφοράς και έναντι της οποίας υπερισχύει ο εν λόγω νόμος.
Σε κάθε περίπτωση, οι νομικές υποχρεώσεις που προβλέπει η οδηγία πλαίσιο δεν κάνουν διάκριση μεταξύ των αποβλήτων που παράγονται από τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Το χώμα και οι πέτρες που εκσκάπτονται κατά τη διαδικασία κατασκευής δημοσίων (και ιδιωτικών) έργων αποτελούν απόβλητα εάν ο κάτοχος των υλικών αυτών τα απορρίπτει ή προτίθεται ή υποχρεούται να τα απορρίψει σύμφωνα με τον ορισμό των αποβλήτων που προβλέπεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 της οδηγίας πλαισίου. Αν χαρακτηριστούν απόβλητα, πρέπει να υποβληθούν σε διαδικασία ανάκτησης, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων, έτσι ώστε να συνεισφέρουν στο στόχο του 70 % που προβλέπεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 της οδηγίας πλαισίου• ή, ως τελευταία λύση, να αποτεθούν ασφαλώς.
Η Επιτροπή δεν είναι ενήμερη σχετικά με τέτοιες εξαιρέσεις σε άλλα κράτη μέλη. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2013, τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλουν έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας πλαισίου, καθώς και για την προσέγγιση προς τον προαναφερθέντα στόχο. Με βάση τις πληροφορίες που θα λάβει από τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα δημοσιεύει έκθεση εφαρμογής έως τις 12 Δεκεμβρίου 2014.
Η Επιτροπή παρέχει ήδη τεχνική βοήθεια προς την Ελλάδα σε θέματα αποβλήτων μέσω της ομάδας δράσης για την Ελλάδα, που συστάθηκε το 2011. Η αξιοποίηση και ανάκτηση των αποβλήτων αντί της απόρριψής τους σε χώρους υγειονομικής ταφής είναι μία από τις κύριες προτεραιότητες για την Ελλάδα.
[1] http://www.eoan.gr/uploads/temp/AEKK.pdf
[1] http://www.eoan.gr/uploads/files/248992903d1ee9261e509361b9e71fa4ee315a1a.pdf
[1] http://ec.europa.eu/environment/waste/pdf/2011_CDW_Report.pdf
[1] Νόμος για την ποινική προστασία του περιβάλλοντος − Εναρμόνιση με την οδηγία 2008/99/ΕΚ − Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την οδηγία 2008/98/ΕΚ — Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την οδηγία 2008/98/ΕΚ — Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» (Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αρ. φύλλου 24/13.02.2012).
[1] ΕΕ L 312 της 22.11.2008.