Loading...

Κατηγορίες

Τρίτη 14 Μάι 2013
100 χρόνια λίμνη Τσιβλού
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 

 

Αξιοποίηση με ελαφρές παρεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον προτείνει το Υπουργείο στην Αποκεντρωμένη Περιφέρεια

 

 

Με έγραφό του, το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής απο τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος του τμήματος Δ/σης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού στις 19 Μαρτίου 2013, προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου Γενική Δ/νση Χωρ/κής και Περ/κής Πολιτικής Δ/νση Περ/ντος & Χωρικού Σχεδιασμού Δυτικής Ελλάδας Τμήμα Περ/κού & Χωρικού Σχεδιασμού, προτείνει την επανυποβολή της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου : «Προστασία-Αξιοποίηση Λίμνης Τσιβλού, Δήμου Αιγιαλείας Ν Αχαϊας».

 

Επιστρέφεται η σχετική με το θέμα ΜΠΕ και όσον αφορά στις αρμοδιότητες , το Υπουργείο ενημερώνει τα εξής:

 

1. Το εν θέματι έργο, περιλαμβάνει παρεμβάσεις που αποβλέπουν στην αποκλειστική λειτουργία της ως ζώνη περιπατητικού τουρισμού με απαγόρευση της εισόδου αυτοκινήτων, στην απομάκρυνση αυθαίρετων κατασκευών, στην προστασία χαλαρών εδαφών από καταρρεύσεις και διαβρώσεις και στην κάλυψη της περιοχής με τον απαραίτητο εξοπλισμό για την εξυπηρέτηση δραστηριοτήτων αναψυχής. Συγκεκριμένα πραγματοποιούνται περιληπτικά οι κάτωθι εργασίες:

• Ο υπάρχων περιμετρικός χωματόδρομος (πλάτους 3,5 μ. και μήκος 2.160,00 μ.) που περιβάλλει την λίμνη, διαμορφώνεται ώστε να λειτουργεί ως βασικός πεζόδρομος περιπάτου των επισκεπτών. Για τον λόγο αυτό πραγματοποιείται καθαρισμός - εκθάμνωση τμημάτων του εδάφους και εκρίζωση κατεστραμμένων δένδρων και φυτών - και επίστρωση του πεζόδρομου με συνδυασμό φυσικού υλικού με κροκάλες και φυσικές πλάκες, δημιουργία εκατέρωθεν αυτού κρασπέδων από φυσική πέτρα, δημιουργία πλατωμάτων (25 μ. x 3,50 μ.) ανά 200μ. του πεζόδρομου, τοποθέτηση (2) προστατευτικών μπαρών.

• Κατασκευή δικτύου εσωτερικών πεζοδρόμων (πλάτους 1,5μ.-2,00μ.και μήκος 1.097 μ,) και μονοπατιών (πλάτους έως ,00 μ.), με την ενσωμάτωση και την κατάλληλη διαμόρφωση υπαρχόντων τμημάτων δρόμων και μονοπατιών.

• Κατασκευή στοιχείων συγκράτησης από ακατέργαστους κορμούς δένδρων και ξηρολιθοδομή των χαλαρών και διαβρωμένων από όμβρια και ρέοντα ύδατα, φυσικών επιφανειακών εδαφών.

• Κατασκευή χώρου στάθμευσης , χωρητικότητας 29 αυτοκινήτων, επί υφιστάμενου πλατώματος.

• Κατασκευή κυλικείου-αναψυκτηρίου με δύο κοινόχρηστους χώρους υγιεινής, συνολικής επιφάνειας 45,60 μ2 , αποτελούμενο από χώρο πώλησης, χώρο αποθήκης και ημιυπαίθριο χώρο, επιφάνειας 9 μ2.

• Τοποθέτηση για την αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής κατάλληλου εξοπλισμού που περιλαμβάνει: ξύλινους καθιστικούς πάγκους, ξύλινα τραπεζοκαθίσματα, ξύλινα μικρά γεφύρια, ξύλινες μικρές εξέδρες, ξύλινες πινακίδες κατευθύνσεως, ξύλινοι κάδοι απορριμμάτων.

 

2. Το εν θέματι έργο εμπίπτει :

· στην περιοχή «Όρος Χελμός (Αροάνια)- Φαράγγι Βουραϊκού και περιοχή Καλαβρύτων», με κωδικό GR 2320013 που έχει χαρακτηρισθεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ).

· στην περιοχή με κωδικό AT1011015 που έχει προταθεί ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ) από το Πρόγραμμα της Υπηρεσίας μας με τίτλο «Οριοθέτηση και καθορισμός μέτρων προστασίας Τοπίων Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλους», σύμφωνα με το Ν.1650/86.

· στα όρια της θεσμοθετημένης περιοχής του Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού σύμφωνα με τη (β) σχετική ΚΥΑ. Συγκεκριμένα το μεγαλύτερο τμήμα των έργων εμπίπτει στη Ζώνη Β3 – Περιοχή προστασίας λίμνης Τσιβλού. Η σχεδιαζόμενη κατασκευή του χώρου στάθμευσης, στην Β.Α. πλευρά της λίμνης και του κτιρίου – αναψυκτηρίου μπροστά από τον χώρο στάθμευσης και πλησίον της επαρχιακής οδού προς Άνω Ποταμιά (που αποτελεί και το όριο της ζώνης Β3) εμπίπτουν στη Ζώνη Γ - Περιοχή Περιβαλλοντικού Ελέγχου του Εθνικού Πάρκου Χελμού – Βουραϊκού.

 

3. Tα είδη χαρακτηρισμού της ως άνω ΖΕΠ με κωδικό GR 2320013, δηλαδή τα είδη η παρουσία των οποίων έχει οδηγήσει στο χαρακτηρισμό της περιοχής ως ΖΕΠ είναι τα είδη ορνιθοπανίδας Aquila chrysaetos (χρυσαετός), Bubo bubo (μπούφος) και τα είδη οριοθέτησης, Circaetus gallicus (φιδαετός) , Falco peregrinus (πετρίτης), Alectoris graeca (πετροπέρδικα) Apus melba (βουνοσταχτάρα), Dendrocopus leucotos (Λευκονώτης δρυοκολάπτης) Lullula arborea (Δενροσταρήθρα) Anthus campestris (Ωχροκελάδα). Σύμφωνα με τη χαρτογράφηση των κρίσιμων ενδιαιτημάτων του «Προγράμματος επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Ορνιθοπανίδας» του ΥΠΕΚΑ η άμεση και ευρύτερη περιοχή των προτεινόμενων έργων αποτελεί κρίσημο ενδιαίτημα για αναπαραγωγή και τροφολοψία των ειδών ορνιθοπανίδας Falco peregrinus (πετρίτης), Dendrocopus leucotos (Λευκονώτης δρυοκολάπτης), Bubo bubo (μπούφος), Aquila chrysaetos (χρυσαετός) και Alectoris graeca (πετροπέρδικα).

 

4. Σύμφωνα με τους συνημμένους στην Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ) Χελμού-Βουραϊκού, χάρτες τύπων οικοτόπων, στην περιοχή του προτεινόμενου έργου απαντώνται οι τύποι οικοτόπων του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 9540 «Πευκοδάση με μεσογειακά είδη πεύκων (Pinus halepensis)»,), 6310 «Δάση σκληρόφυλλων θαμνώνων» καθώς και οι τύποι οικοτόπων προτεραιότητας του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 6220 «ψευδοστέππες με αγρωστώδη και θερόφυτα (ημιορεινά-ορεινά λιβάδια) της Thero-Brachypodietea*» και 9536 Δάση Μαύρης Πεύκης (Pinus nigra ssp. Pallasiana). Επιπλέον στην περιοχή του έργου απαντώνται χλωρίδας και πανίδας του Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, όπως Mauremys caspica (νεροχελώνα) κ.α

 

5. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. ΣΤ της (β) σχετικής ΚΥΑ εντός της ζώνης Β3 επιτρέπονται:

- «Η εκτέλεση έργων και εργασιών που αποσκοπούν στην βελτίωση, διατήρηση ή/και αποκατάσταση των χαρακτηριστικών του οικοσυστήματος, κατόπιν εκπόνησης έκθεσης τεκμηρίωσης για την σκοπιμότητα αυτών. Η έκθεση τεκμηρίωσης της σκοπιμότητας συνοδεύει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου, που εγκρίνεται από την αρμόδια υπηρεσία μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.

- «Η ημερήσια επίσκεψη και η ξενάγηση επισκεπτών με σκοπό την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την παρατήρηση της φύσης και την αναψυχή, η εγκατάσταση πινακίδων για την οριοσήμανση των προστατευόμενων ζωνών και την ενημέρωση των επισκεπτών, καθώς και η εγκατάσταση και η συντήρηση ελαφράς υποδομής και η συντήρηση της υφιστάμενης, για την εξυπηρέτηση των παραπάνω δραστηριοτήτων, μετά από έγκριση του Φορέα Διαχείρισης. Με τον κανονισμό διοίκησης και λειτουργίας εξειδικεύονται οι όροι και περιορισμοί για την άσκηση της δραστηριότητας.»

- «Τα έργα συντήρησης του οδικού δικτύου μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης και έγκριση των αρμόδιων υπηρεσιών. Δεν επιτρέπεται η επέκταση του υφιστάμενου οδικού δικτύου.»

 

6. Το φυσικό οικοσύστημα της λίμνης Τσιβλού αποτελεί αντικείμενο πολλών εκπαιδευτικών περιβαλλοντικών προγραμμάτων για μαθητές σχολικών μονάδων από όλη την Ελλάδα. Σε σχετικό σημείωμα του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κλειτορίας τονίζεται η σημασία της διατήρησης της φυσικότητας του τόπου για την εξυπηρέτηση του σκοπού των προγραμμάτων.

 

7. Για την προστατευόμενη περιοχή Χελμού-Βουραϊκού δεν έχει εκπονηθεί και εγκριθεί Διαχειριστικό Σχέδιο Προστατευόμενης Περιοχής Φορέα Διαχείρισης Χελμού-Βουραϊκού. Ωστόσο, το Σχέδιο Διαχείρισης έχει ενταχθεί με εγκεκριμένο προϋπολογισμό στη πράξη «Προστασία & Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού», του ΕΠΕΡΡΑΑ. Για την υλοποίηση της μελέτης του διαχειριστικού σχεδίου αναμένεται η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης με τον Γεν. Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου-Δυτ. Ελλάδας-Ιονίου και η υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο από την Διευθύνουσα Υπηρεσία που είναι το Δασαρχείο Καλαβρύτων και την Προϊσταμένη Αρχή που είναι η Δ/νση Δασών Ν. Αχαΐας.

 

8. Στην υποβληθείσα ΜΠΕ παρατηρούνται ουσιαστικές ελλείψεις τουλάχιστον όσον αφορά στην αξιολόγηση των επιπτώσεων του προτεινόμενου έργου σε σχέση με το προστατευταίο αντικείμενο. Ενδεικτικά αναφέρουμε την απουσία χαρτών με την αποτύπωση των τύπων οικοτόπων και των κρίσιμων ενδιαιτημάτων των ειδών της περιοχής του έργου σε σχέση με τα προτεινόμενα έργα (μονοπατιών, πλατωμάτων κ.λ.π) , την αναλυτική περιγραφή των ενδεχόμενων επιπτώσεων στους τύπους οικοτόπων και τα είδη χλωρίδας και πανίδας της περιοχής του έργου καθώς και των μέτρων αντιμετώπισης κατά τη φάση κατασκευής και λειτουργίας του έργου. Επίσης στη ΜΠΕ δεν παρέχονται στοιχεία αναφορικά με την επισκεψιμότητα της περιοχής (μια κατ΄αρχήν εκτίμηση της επισκεψιμότητας της περιοχής, αριθμός, απαιτήσεις, προτιμήσεις των επισκεπτών κ.λ.π), που να τεκμηριώνουν την κλίμακα αλλά κυρίως το είδος των προτεινόμενων έργων υποδομής καθώς και πρόταση για τη διαχείρισή της. Η ΜΠΕ παραπέμπει σ΄έναν κανονισμό λειτουργίας της περιοχής διαμόρφωσης που θα εκπονηθεί σε συνεργασία με το Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού μετά την ολοκλήρωση του έργου.

 

9. Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν.3937/2011(ΦΕΚ 60 Α) «Για τα αντικείμενα προστασίας και διατήρησης της παραγράφου 3 και τις ζώνες που τα περιβάλλουν καταρτίζονται σχέδια διαχείρισης, με τα οποία, στο πλαίσιο των όρων και προϋποθέσεων που τίθενται στις πράξεις χαρακτηρισμού: (α) καθορίζονται τα αναγκαία μέτρα οργάνωσης και λειτουργίας για τη διατήρηση των αντικειμένων που προστατεύονται, (β) εξειδικεύονται οι όροι και περιορισμοί άσκησης δραστηριοτήτων και εκτέλεσης έργων με την επιφύλαξη της παραγράφου 7 του άρθρου 19 και της παραγράφου 9 του άρθρου 21 και (γ) προσδιορίζονται αναλυτικά οι κατευθύνσεις και οι προτεραιότητες για την υλοποίηση έργων, δράσεων και μέτρων που απαιτούνται για την αποτελεσματική προστασία, διαχείριση και αποκατάσταση των αντικειμένων που προστατεύονται κατά περίπτωση. Τα σχέδια διαχείρισης συνοδεύονται από σχέδια δράσης, στα οποία εξειδικεύονται τα αναγκαία μέτρα, δράσεις, έργα και προγράμματα, οι φάσεις, το κόστος, οι πηγές και οι φορείς χρηματοδότησής τους, καθώς και το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσής τους και οι φορείς εφαρμογής τους.»

 

10. Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.4.2δ « Στην περίπτωση που Ζ.Ε.Π. εμπίπτουν στην αρμοδιότητα φορέα διαχείρισης του άρθρου 15 του ν. 2742/1999, όπως τροποποιείται με το άρθρο 7 του παρόντος, ο οικείος φορέας διαχείρισης συντονίζει τα προγράμματα επιστημονικών ερευνών και τη διαδικασία εκπόνησης των σχεδίων διαχείρισης που προβλέπει η παράγραφος».

 

11. Τέλος, σημειώνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ 4 α του Ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60 Α) «Δεν επιτρέπεται η κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων εκτός οδικού δικτύου σε οικολογικά ευαίσθητες εκτάσεις, όπως ενδεικτικά, μόνιμες ή εποχικές λίμνες και τέλματα και οι ακτές τους, ο αιγιαλός, οι αμμοθίνες, ποτάμια, ρέματα και ρυάκια, δάση, λιβάδια, βοσκότοποι, οι οικότοποι προτεραιότητας του παραρτήματος Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, καθώς και σε μονοπάτια που βρίσκονται σε τέτοιες περιοχές. Εξαιρείται η απολύτως αναγκαία κίνηση για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και ατυχημάτων, πυρκαγιών, καθώς και για λόγους εθνικής ασφάλειας και άμυνας, καθώς και/*- οχημάτων του φορέα διαχείρισης των περιοχών αυτών. Εξαιρείται επίσης, η απολύτως αναγκαία κίνηση για την πρόσβαση σε καλλιεργούμενες εκτάσεις, για την εξυπηρέτηση της ποιμενικής κτηνοτροφίας και για τη διενέργεια υλοτομιών και τη μεταφορά δασικών προϊόντων ή εργαλείων επαγγελματικής αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.»

 

Κατόπιν των ανωτέρω η άποψη της υπηρεσίας μας είναι ότι :

- από τα στοιχεία της ΜΠΕ δεν είναι δυνατή η διεξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για την διατήρηση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής του εν θέματι έργου (κατασκευή και λειτουργία) και για την λειτουργία της ως φυσικό οικοσύστημα.

- δεν καλύπτεται η προϋπόθεση που είχε θέσει η υπηρεσία μας στη γνωμοδότησή της κατά την προκαταρκτική εκτίμηση και αξιολόγηση του εν λόγω έργου (ε σχετικό έγγραφό μας) «θα αναλύονται οι τρόποι διαχείρισης της περιοχής της λίμνης Τσιβλού μετά το πέρας εργασιών ώστε να εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα των έργων και η διατήρηση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής».

- η υλοποίηση του εν θέματι έργου προϋποθέτει κι ένα σχεδιασμό της διαχείρισης των επισκεπτών της περιοχής του έργου. Ο σχεδιασμός της διαχείρισης των επισκεπτών της συγκεκριμένης περιοχής είναι χρήσιμο να εντάσσεται στις προβλέψεις του σχεδίου διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι υπηρετούνται οι ειδικοί σκοποί διαχείρισης.

- Η κλίμακα του έργου και ιδιαιτέρως η μόνιμη επικάλυψη του εδάφους μέσω των λιθοδομών και των λοιπών λιθόχτιστων έργων υπερβαίνει τα εννοούμενα στο άρθρο 3 παρ. ΣΤ της (β) σχετικής ΚΥΑ περί ελαφράς υποδομής.

 

Για όλους τους παραπάνω λόγους, η Υπηρεσία προτείνει την επανυποβολή της ΜΠΕ σε πιο ολοκληρωμένη μορφή και σύμφωνα με τις ανωτέρω παρατηρήσεις της Υπηρεσίας, αλλά και τα σχετικά. -

 

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου