Loading...

Κατηγορίες

Τρίτη 20 Οκτ 2015
ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ
Κλίκ για μεγέθυνση

 

Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αιγιάλεια είναι πολυετές και δυσεπίλυτο και όλα δείχνουν ότι δε βαδίζει προς επίλυση. Εκτός αν γίνει το «Εργοστάσιο». Το μαγικό ραβδάκι, που θα έρθει από το εξωτερικό για να μας λύσει το πρόβλημα. Το μόνο που θα έχουμε να κάνουμε οι πολίτες της Αιγιαλείας είναι… αλήθεια, τι πρέπει να κάνουμε εμείς ως παραγωγοί απορριμμάτων; Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα (ΠΡΩΤΗ ΤΗΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ, 20/7/2015) τίποτα. Το «Εργοστάσιο» θα λύσει το πρόβλημα τον απορριμμάτων, χωρίς να κάνουμε απολύτως τίποτα αναφορικά με την καθημερινή μας συμπεριφορά ως παραγωγοί απορριμμάτων και τα 562 κιλά σκουπιδιών που παράγει ο καθένας μας (ΕΣΔΑ, 2015) σύμφωνα με στοιχεία του 2011 ή περίπου 475 κιλά μετά την κρίση, θα απορροφώνται εντελώς. Εμείς οι πολίτες, το μόνο που καλούμαστε να κάνουμε είναι να διατηρήσουμε σταθερή την παραγωγή αποβλήτων μας στους 20.000 τόνους ετησίως, ώστε να διατηρήσουμε τη βιωσιμότητα του «Εργοστασίου». Ούτε λόγος δηλαδή για πρόληψη παραγωγής απορριμμάτων και μείωση παραγόμενων ποσοτήτων.

Ας δούμε όμως τα δημοσιευμένα στοιχεία με μια άλλη οπτική, αυτή που επιβάλλεται πλέον και από το νέο Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) (ΥΠΕΚΑ, 2015), η οποία επιτάσσει νέες προσεγγίσεις στη διαχείριση των απορριμμάτων, το σύνολο των οποίων ήδη εφαρμόζονται σε πολλές χώρες.

Ο ΕΣΔΑ αποσκοπεί κυρίως στην επίτευξη των ποσοτικών στόχων ανάκτησης και ανακύκλωσης που τίθενται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2008/98/ΕΚ, οι οποίοι εναρμονίζονται στο εθνικό νομικό πλαίσιο με το νόμο 4042/2012. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το 2020, θα πρέπει κάθε τοπική αυτοδιοίκηση να έχει πετύχει ορισμένους στόχους αναφορικά με την ανάκτηση, ανακύκλωση, διαλογή στην πηγή κ.α., ανάλογους με τις παραγόμενες ποσότητες απορριμμάτων. Οι παραγόμενες ποσότητες και οι στόχοι της νομοθεσίας σε τόνους, παρατίθενται στους ακόλουθους πίνακες, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2011 και του 2014. Τα στοιχεία του 2011 είναι αυτά, βάσει των οποίων έχει συνταχθεί ο ΕΣΔΑ. Τα στοιχεία του 2014 αφορούν στις μειωμένες παραγόμενες ποσότητες απορριμμάτων λόγω της οικονομικής κρίσης.

Ο δεύτερος πίνακας παρουσιάζει πιο ρεαλιστικά στοιχεία, αφού χρησιμοποιεί επικαιροποιημένα δεδομένα παραγωγής απορριμμάτων. Όπως φαίνεται οι ποσότητες που θα οδηγούνται σε μηχανική διαλογή είναι περίπου 16,6 χιλιάδες τόνοι, δηλαδή 3,4 χιλιάδες τόνοι λιγότεροι από το όριο βιωσιμότητας του εν λόγω εργοστασίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 25ετής συμφωνίες με τις εταιρείες διαχείρισης των εργοστασίων προβλέπουν τις λεγόμενες «ελάχιστες εγγυημένες ποσότητες», ώστε το εργοστάσιο να μην υπολειτουργεί και δημιουργεί επιπλέον κόστος. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο, όταν στο εργοστάσιο καταλήξουν λιγότερες από τις συμφωνημένες ποσότητες, τη διαφορά την πληρώνει ο Δήμος. Το εργοστάσιο φαίνεται ότι είναι υπερδιαστασιολογημένο και για να είναι βιώσιμο θα έπρεπε να είναι μικρότερης δυναμικότητας. Αν όμως υποθέσουμε ότι τα νούμερα που δημοσιεύθηκαν ήταν εκτιμήσεις και ότι ο σχεδιασμός θα λάβει υπόψη του τις ακριβής ποσότητες, δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεχνάμε ότι ένας από τους βασικούς στόχους του ΕΣΔΑ είναι η περαιτέρω μείωση των παραγόμενων ποσοτήτων. Άρα η προβλεπόμενες ποσότητες που θα καταλήγουν για μηχανική διαλογή μπορεί να είναι ακόμα λιγότερες από τους 16,6 χιλιάδες τόνους. Το ερώτημα που πρέπει να θέσουμε εδώ είναι αν θα προβλέπεται σε μια πιθανή συμφωνία η μειωμένη παραγωγή απορριμμάτων και ποιος θα επιβαρυνθεί από αυτό το κόστος που θα προκύψει.

Στη συνέχεια, είναι τουλάχιστον απαραίτητο, αν όχι επιβεβλημένο, να αποκτήσει διαφάνεια η διαδικασία επιλογής της εταιρείας που θα επιλεγεί, πριν επιλεγεί, όπως αρμόζει σε τόσο σημαντικές αποφάσεις που χρήζουν διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία. Η δημιουργία και η λειτουργία ενός εργοστασίου διαχείρισης αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένου του κόστους και του οφέλους για την τοπική κοινωνία, είναι πρωτίστης σημασίας για αυτήν και η πληροφόρηση και η συμμετοχή της κοινωνίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την αποδοχή του.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι εύλογα:

  1. Γιατί γίνεται διάλογος με μια εταιρεία και δε δημοσιεύεται μια προκήρυξη, με συγκεκριμένες απαιτήσεις και προδιαγραφές, ώστε όλες οι ενδιαφερόμενες εταιρείες να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους;
  2. Ποια ή ποιες θα είναι η τεχνολογίες που θα εφαρμόζονται στο εργοστάσιο διαχείρισης;
  3. Πως θα χρηματοδοτηθεί η κατασκευή του εργοστασίου;
  4. Ποιο θα είναι το κόστος λειτουργίας του και πως αυτό θα επιβαρύνει το Δήμο, με άλλα λόγια ποιο θα είναι το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων μας (€/τόνο);
  5. 5.      Έχουν σχεδιαστεί όλες οι άλλες απαραίτητες δράσεις για την ανάκτηση των βιοαποβλήτων και των υλικών συσκευασίας με διαλογή στην πηγή; Έχει προχωρήσει ο Δήμος σε όλες εκείνες τις δράσεις προώθησης της οικιακής κομποστοποίησης και της συλλογής βιοαποβλήτων με ξεχωριστό κάδο, που είναι απαραίτητες για να επιτευχθούν οι στόχοι που θέτει η νομοθεσία; Έχει υπολογίσει το κόστος των μικρών αποκεντρωμένων μονάδων κομποστοποίησης που χρειάζεται ώστε να διαχειριστεί τα βιοαποδομήσιμα υλικά που πρέπει να αρχίσει να συλλέγει; Ο νέος ΕΣΔΑ αναφέρει «Για την επίτευξη υψηλών στόχων εκτροπής ΒΑΑ από την ταφή και την παραγωγή καθαρής οργανικής μάζας, απαιτείται η εντατική εφαρμογή προγραμμάτων διαλογής ΒΑΑ στην πηγή. Έμφαση πρέπει να δοθεί, μέσα από Τοπικά Δημοτικά Σχέδια, στην δημιουργία μικρής κλίμακας αποκεντρωμένων μονάδων ανακύκλωσης μετά από διαλογή στην πηγή οργανικών (κομποστοποίηση, αναερόβια χώνευση).»
  6. Έχει συντάξει πρόγραμμα πρόληψης για να μειώσει τις παραγόμενες απορριμμάτων;

Η κατασκευή μιας μονάδας μηχανικής επεξεργασίας απορριμμάτων θα πρέπει να σχεδιαστεί με γνώμονα τις απαιτήσεις για ανάκτηση υλικών και να έχει τη δυναμικότητα εκείνη που θα είναι οικονομικά βιώσιμη για την τοπική κοινωνία. Οι αποκεντρωμένες μονάδες ανακύκλωσης δε σημαίνουν και αποκεντρωμένες μονάδες μηχανικής επεξεργασίας απορριμμάτων. Στη μια περίπτωση μιλάμε για χαμηλού κόστους κατασκευές, ενώ στην άλλη για πολυδάπανες επενδύσεις, που απαιτούν πολύ καλό σχεδιασμό, οικονομικό, χωρικό και τεχνολογικό.

 

Άρα, τα παραπάνω, δεν αποτελούν ερωτήματα που πρέπει να απαντήσει μόνος του ο Δήμος Αιγιαλείας, αλλά αφού αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης με την τοπική κοινωνία, θα συναπαντηθούν και θα αποτελέσουν το κοινωνικό συμβόλαιο του Δήμου με τους πολίτες, για μια κοινή προσπάθεια συμμετοχικής, ολοκληρωμένης και πολύπλευρης προσπάθειας για τη λύση του περιβαλλοντικού προβλήματος των απορριμμάτων. Μιας λύσης, που δε θα φέρει το Δήμο μας υπόλογο για μη επίτευξη ποσοτικών στόχων ανάκτησης υλικών το 2020, αλλά πρωτοπόρο και παράδειγμα προς μίμηση για τους άλλους ΟΤΑ.

 

Χωματίδης Δημήτρης

Μηχανικός Περιβάλλοντος, MSc

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου