Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 10 Νοέ 2019
Ο ΖΑΚ ΝΤΕΡΡΙΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΡΟΥΠΟΘΕΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟ ΟΡΟΥΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ
Κλίκ για μεγέθυνση
 

Η ΗΘΙΚΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ

 

 
 
 

Παρουσίαση

Η ηθική της φιλοξενίας του Ζακ Ντερριντά αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη και την πλέον εκτενή απόπειρα του φιλοσοφικού στοχασμού να απαντήσει κριτικά στη διαρκώς αυξανόμενη εχθρότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων προς συγκεκριμένες κατηγορίες ξένων, όπως είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Ο Ντερριντά υποστηρίζει ότι η έννοια της φιλοξενίας διέπεται από μια ανεπίλυτη "απορία": αφενός υπάρχει ο "απροϋπόθετος νόμος της απεριόριστης φιλοξενίας", ο οποίος επιτάσσει την άνευ όρων δεξίωση του άλλου, δηλαδή την παροχή φιλοξενίας στον ξένο χωρίς προϋποθέσεις, περιορισμούς και ανταλλάγματα- αφετέρου, υπάρχουν οι "υπό προϋποθέσεις" νόμοι της φιλοξενίας που, ενώ θεσπίζουν ένα δικαίωμα και ένα καθήκον στη φιλοξενία, ταυτόχρονα θέτουν την εκπλήρωση τους υπό όρους πολιτικούς, δικαιικούς και ηθικούς. Αν και οι δύο έννοιες της φιλοξενίας είναι ετερογενείς και δεν ανάγονται η μία στην άλλη, ταυτόχρονα ανακαλούν η μία την άλλη. Αυτό συμβαίνει διότι, από τη μία πλευρά η πολιτική ή η ηθική δράση χρειάζεται να σχετίζεται με μια απροϋπόθετη ή άπειρη ευθύνη, προκειμένου να μην αναχθεί στις αμφιλεγόμενες απαιτήσεις του εκάστοτε ιστορικού, κοινωνικού και πολιτικού πλαισίου. Από την άλλη πλευρά οι νόμοι ενός δικαιώματος και ενός καθήκοντος στη φιλοξενία είναι απαραίτητοι, προκειμένου να εγκαθιδρυθούν εκείνες οι προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν στη φιλοξενία να καταστεί πραγματική και να μην παραμείνει εσαεί ευσεβής πόθος ή ουτοπία. Αυτή η ασυμμετρία μεταξύ της απροϋπόθετης και της υπό όρους φιλοξενίας διατηρεί τη φιλοξενία ως ένα διαρκές διακύβευμα, αφού κάθε συγκεκριμένο συμβάν δεξίωσης του άλλου δεν μπορεί παρά να υπολείπεται των απαιτήσεων του απροϋπόθετου νόμου της απεριόριστης φιλοξενίας.
Οι απόψεις του Ντερριντά περί φιλοξενίας εξετάζονται κριτικά στο βιβλίο αυτό υπό το φως της φιλοσοφικής σκέψης των Εμμανουέλ Λεβινάς, Ιμμάνουελ Καντ και Ρενέ Σερέρ, ενώ, μεταξύ άλλων, προβληματοποιείται η διαζευκτική διάκριση που ο Ντερριντά εγκαθιστά, σε ένα αρχικό επίπεδο, μεταξύ της απροϋπόθετης και της υπό όρους φιλοξενίας, καθώς και η χρήση εκ μέρους του όρων, όπως "καθαρή", "πραγματική", "αληθινή" ή "απόλυτη" φιλοξενία, όρους τους οποίους η ίδια η ντερριντιανή αποδόμηση έχει θέσει υπό αμφισβήτηση. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Ο φιλοσοφικός στοχασμός του Ζακ Ντερριντά παρουσιάζεται, αλλά και ελέγχεται ως προς τη δυνατότητά του να ανταποκριθεί σε επιτακτικά ζητήματα των οποίων η αντιμετώπιση, σε μια πιο θεωρητική βάση συζήτησης, εντοπίζεται στην ανάλυση και κατανόηση της σχέσης ανάμεσα στην ηθική, την πολιτική και τη δικαιοσύνη. [...] Ο κ. Κακολύρης μέσω του Ντερριντά επιχειρεί να υποβάλλει το διάγραμμα των σχέσεων και των κινήσεων που ορίζουν τελικά μια οικονομία της φιλοξενίας: κώδικες και συμβολικές χειρονομίες που προδιαγράφουν συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις και μια βάση αμοιβαιότητας ώστε να αποφεύγονται συμπεριφορές βίας." (Θωμάς Συμεωνίδης, BookPress.gr, 24/2/2018)

Περιεχόμενα

Ι. Η ΗΘΙΚΗ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ
1. Η ελληνο-ρωμαιο-αβρααμική κληρονομιά της φιλοξενίας
2. Η φιλοξενία σήμερα
3. Προς μια ηθική της φιλοξενίας
II. Ο ΖΑΚ ΝΤΕΡΡΙΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΡΟΫΠΟΘΕΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟ ΟΡΟΥΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ
1. Μια φαρμακερή φράση: "Αδίκημα φιλοξενίας"
2. Πολιτική ανυποταξία: δικαιοσύνη εναντίων δικαίου
3. Η απροϋπόθετη και η υπό όρους φιλοξενία
4. Η καντιανή φιλοξενία ως παράδειγμα της υπό όρους φιλοξενίας
5. Από την υπό όρους στην απροϋπόθετη φιλοξενία
6. Οφείλουμε να ρωτάμε το όνομα του ξένου;
7. Πρόσκληση και επίσκεψη
8. Η απροϋπόθετη φιλοξενία ως κατηγορική προστακτική
9. Η ευθύνη
10. Το ρίσκο της φιλοξενίας
11. Το αδιαχώριστο της απροϋπόθετης και της υπό όρους φιλοξενίας
12. Η διαστρεψιμότητα του νόμου της απροϋπόθετης φιλοξενίας
13. Η "διαπραγμάτευση"
14. Η φιλοξενία της περίσσειας
15. Η σχέση της απροϋπόθετης φιλοξενίας και της ουτοπίας
16. Μας οδηγεί η φιλοξενία πέρα από το κράτος;
17. Το δώρο της φιλοξενίας ή η φιλοξενία ως δώρο
18. Η φιλοξενία πέραν του καθήκοντος και του χρέους
19. Αποτελεί η απροϋπόθετη φιλοξενία ρυθμιστική ιδέα του Λόγου;
III. Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΑΝ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ
Α. Η απόφαση φιλοξενίας
1. Η απόφαση είναι πάντα απόφαση του άλλου εντός μου
2. Απόφαση χωρίς γνώση
Β. Το αδύνατο συμβάν φιλοξενίας
1. Το ριζικό συμβάν
2. Το αδύνατο συμβάν
3. Το συμβάν δεν λέγεται ή προλέγεται
4. Το συμβάν δεν προγραμματίζεται
5. Ο απόλυτος ερχόμενος
6. Μπορεί μια απρόσμενη εγκυμοσύνη να δώσει αφορμή για ένα συμβάν φιλοξενίας;
7. Συμβάν και επανάσταση
8. Το συμβάν πέραν του επιτελεστικού
9. Πότε μπορεί μια απόφαση να προκαλέσει συμβάν;
10. Η αποσυμβαντοποίηση του συμβάντος από τη "συνδιαλλαγή" μεταξύ της απροϋπόθετης και της υπό όρους φιλοξενίας
IV. Η "ΜΗ ΗΘΙΚΗ" ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ: ΘΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΕΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ
1. Η ανάγνωση της θυσίας του Ισαάκ από τον Ντερριντά
2. Η ηθική ως "ανευθυνοποίηση"
3. Το απόλυτο καθήκον
4. Η θυσία αποτελεί όρο κάθε απόφασης
5. Η άσχημη συνείδηση
V. Η ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΝΟΘΕΥΣΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΛΟ ΤΗΣ: ΘΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ
1. Η ηθική σχέση κατά τον Εμμανουέλ Λεβινάς
2. Μπορεί η φιλοξενία να ενσωματωθεί σε μια γενική αρχή δικαιοσύνης ή δικαίου;
3. Ο τρίτος
4. Η γέννηση της ισότητας
5. Η επιορκία: Η ανάγνωση του Λεβινάς από τον Ντερριντά στο Adieu
6. Από το "μη-ηθικό" στοιχείο της πρόσωπο με πρόσωπο ηθικής σχέσης στη μη ηθική διάσταση της ηθικής της απροϋπόθετης φιλοξενίας
7. Η διαστροφή της ηθικής ως φιλοξενίας από το "χείριστο"
VI. Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
1. Η ηθική ως φιλοξενία
2. Από την ηθική στην πολιτική και στο δίκαιο
3. Η πολιτική απόφαση
4. "Πέραν εντός" του πολιτικού
5. Πέραν της εννοιολόγησης του πολιτικού από τον Λεβινάς
VII. ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΚΑΙ ΕΜΒΥΑ ΟΝΤΑ
1. Η ευθύνη που οδηγεί πέραν του ανθρώπου
2. Έχει για τον Λεβινάς το ζώο πρόσωπο;
3. Φιλοξενώντας ένα φίδι: Ο Ντερριντά διαβάζει το ποίημα "Φίδι" του Ντ. Χ. Λώρενς
VIII. Η "ΑΛΗΘΙΝΗ", "ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ", "ΚΑΘΑΡΗ"Ή "ΑΠΟΛΥΤΗ" ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ: ΜΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΚΡΙΤΙΚΗΣ
1. Η ιεραρχική δυαδική αντίθεση μεταξύ απροϋπόθετης και υπό όρους φιλοξενίας
2. Η ομογενοποιητική γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Ντερριντά για την υπό όρους φιλοξενία
3. Γνωρίζουμε τι είναι η φιλοξενία; Η ταύτιση από τον Ντερριντά της "αληθινής" φιλοξενίας με την απροϋπόθετη φιλοξενία
4. Προέχει η φιλοξενία!
5. Ενάντια στην "καθαρότητα"
6. Είναι ο Ντερριντά ένας υπερβατολογικός φιλόσοφος;
Επίλογος
Λεπτομέρειες
ISBN13 9789603482840
Εκδότης ΠΛΕΘΡΟΝ
Σειρά ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Χρονολογία Έκδοσης Απρίλιος 2017
Αριθμός σελίδων 318
Διαστάσεις 24x17
Κωδικός Πολιτείας 3490-0359
Θέμα
Θέση στο κατάστημα Είσοδος Δ
 
 

Κριτικές για το προϊόν

[28/12/2017] sporos2403.   Δείτε όλα τα σχόλια του χρήστη
Βαθμολογία:5
Εξαιρετικό βιβλίο, όπως και το προηγούμενο του ίδιου συγγραφέα. Περιγράφεται με τρόπο κατανοητό η φιλοξενία στον Derrida και οι θέσεις του τεκμηριώνονται με παραθέματα(από ποικίλα έργα του Γάλλου στοχαστή), γεγονός που διευκολύνει μη εξοικειωμένο, με τη σκέψη του φιλοσόφου, αναγνώστη. Ένα άλλο θετικό στοιχείο είναι η σύνδεση των κειμένων του Derrida με άλλα, όπως αυτά του Levinas. Επίσης σημαντική είναι η προέκταση του στοχασμού σε άλλα ζητήματα όπως η στάση απέναντι στα ζώα. Η σημαντικότερη όμως συμβολή του βιβλίου είναι η κριτική εκ των έσω στα εξεταζόμενα κείμενα, καταδεικνύεται πώς το ίδιο το φιλοσοφικό κείμενο αντιφάσκει με τις διακηρύξεις του.

 
 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου