Από τον Αϊ Στράτη μεταφέρθηκε τον Απρίλη του 1937 στις φυλακές της Ακροναυπλίας, όπου και παραδόθηκε από το καθεστώς του Μεταξά μαζί με εκατοντάδες άλλους πολιτικούς κρατούμενους στους Γερμανούς κατακτητές τον Απρίλη του 1941.[4] Στην Κατοχή μεταφέρθηκε στις φυλακές των Τρικάλων και της Λάρισας και τελικά τον Σεπτέμβη του 1943 στο Στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου. Στο Χαϊδάρι επειδή γνώριζε γερμανικά εκτελούσε χρέη διερμηνέα.
Λόγω της ιδιότητας του διερμηνέα και ενώ το όνομά του ήταν μεταξύ των διακοσίων που επρόκειτο να εκτελεστούν (στην Αθήνα μόνο, καθώς υπήρξαν και εκτελέσεις αμάχων στην περιοχή των Μολάων) σε αντίποινα για την επίθεση του ΕΛΑΣ κατά του διοικητή της 41ης Μεραρχίας Οχυρών υποστράτηγου Φράντς Κρέχ (Franz Krech)[5] στους Μολάους[6], ο διοικητής του στρατοπέδου στο Χαϊδάρι Καρλ Φίσερ (Karl Fischer), όταν ο Σουκατζίδης διάβασε και το δικό του όνομα στην λίστα των μελλοθάνατων, του είπε να παραμείνει στη θέση του. Τότε ο Σουκατζίδης τον ρώτησε αν θα εκτελούσαν κάποιον άλλο αντί για τον ίδιο και όταν ο Φίσερ απάντησε ότι έχει εντολή να εκτελέσει 200 από τους κρατούμενους ο Σουκατζίδης δε δέχθηκε να εκτελεστεί κάποιος άλλος στη θέση του και ο ίδιος να γλυτώσει και εκτελέστηκε με τους υπόλοιπους 199 κρατούμενους του Χαϊδαρίου την Πρωτομαγιά του 1944[4]. Την ίδια απάντηση έδωσε και ο στρατοπεδάρχης του Χαϊδαρίου, Αντώνης Βαρθολομαίος ο οποίος και εκτελέστηκε.[7]
Στο τελευταίο γράμμα προς τον πατέρα του ο Σουκατζίδης έγραψε:
Πατερούλη, πάω για εκτέλεση, να ‘σαι περήφανος για το μονάκριβο γιο σου. Ν’ αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα* σου και την αδερφούλα μου, κι οι δυο τους μεγάλοι άνθρωποι. Γεια, γεια πατερούλη.[8]
*Εννοώντας την αρραβωνιαστικιά του Χαρά αδερφή της Μαρίας Λιουδάκη.
Στο Αρκαλοχώρι όπου έζησε τη παιδική του ηλικία, υπάρχει ο ανδριάντας του Ναπολέοντα Σουκατζίδη όπου τελείται δοξολογία στη μνήμη του[10]. Στο δήμο Χαϊδαρίου όπου φυλακίστηκε τελευταία, υπάρχει οδός που φέρει το όνομα του [11], στο δήμο Καισαριανής όπου εκτελέστηκε διοργανώνεται Λαϊκός Ανώμαλος Δρόμος[12] καθώς και ο Σπύρος Τζόκας έγραψε ιστορικό μυθιστόρημα που περιγράφει τη δράση του[13]. Επίσης αναφορά στον Ναπολέοντα Σουκατζίδη (αναφέρεται ως Τσουκατζίδης) γίνεται και στο έργο του Δημήτρη Ψαθά «Αντίσταση».
Παραπομπές
- Ιωαννίδης Γιάννης, Αναμνήσεις. Προβλήματα της πολιτικής του ΚΚΕ στην εθνική αντίσταση 1940-1945 (Το πρακτικό μιας συζήτησης). Επιμέλεια: Αλέκος Παπαπαναγιώτου. Θεμέλιο, 1979 σελ 84
- Ο συγγραφέας Ναπολέων Σουκατζίδης Μια άγνωστη πλευρά του ήρωα ανέδειξε ο συγγραφέας Μανώλης Παπαδάκης στο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, εφημερίδα Ριζοσπάστης
- ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 1944 200 παληκάρια διάβηκαν το δρόμο των Ηρώων, εφημερίδα Ριζοσπάστης
- Ιωαννίδης Γιάννης ό.π σελ 555
- Lieutenant General Franz Krech
- Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης Μεραρχίας Καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας 2004 σελ. 512
- ΧΑΙΔΑΡΙ: ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΙ ΒΩΜΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΦΛΟΥΝΤΖΗΣ Ι. ΑΝΤΩΝΗΣ, εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ σελ 468
- Βασίλης Μπαρτζιώτας: Άστραψε φώς η Ακροναυπλία, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1978 σελ 113
- Ο ΕΛΑΣ της Αθήνας Άνεμος λευτεριάς στις ανατολικές και νότιες συνοικίες 1941-1945: Χρονικό Μακρής, Ορέστης σελ 75-76, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή
- Εκδήλωση τιμής και μνήμης για την εθνική αντίσταση & το Ναπολέοντα Σουκατζίδη διοργανώνει ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας
- Ναπολέων Σουκατζίδης Ένας Ήρωας στο σχολείο μας, ανακτήθηκε 1/5/2014
- Τα αποτελέσματα του Λαϊκού Ανώμαλου Δρόμου «Ναπολέων Σουκατζίδης»
- Σπύρου Τζόκα “Ο κύκλος των μάταιων πράξεων”