Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 22 Μάι 2022
Στρατολογούσαν δολοφόνους για να τρομοκρατούν
Κλίκ για μεγέθυνση












Η χαριστική βολή




22.05.2022, 16:16

 



Τα αποτρόπαια εγκλήματα των ναζί στη διάρκεια της Κατοχής στην Κρήτη είχαν… ονοματεπώνυμο. Βασικοί υπεύθυνοι κρίθηκαν οι τρεις διαδοχικοί διοικητές του «Οχυρού Κρήτης» και ένας επιλοχίας, διαβόητος για την αγριότητα και απανθρωπιά του, ο Φρίντριχ (Φριτς) Σούμπερτ (Friedrich Schubert).

Στις δίκες τους, στο ελληνικό Ειδικό Δικαστήριο Εγκληματιών Πολέμου, αποτυπώθηκαν μέσα από συγκλονιστικές μαρτυρίες οι φρικαλεότητες των κατακτητών στη Μεγαλόνησο, συμπληρώνοντας την εικόνα που είχε δοθεί, νωρίτερα (1945), στην αποκαλυπτική «Εκθεση Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη», η οποία συντάχτηκε από τους Ν. Καζαντζάκη, Ι. Κακριδή, Ι. Καλιτσουνάκη και Κ. Κουτουλάκη και παρουσιάστηκε, πέρυσι, σε ειδική έκδοση από την «Εφ.Συν.».

Από τους τρεις ναζιστές στρατηγούς, οι οποίοι, διαδοχικά, στη διάρκεια της Kατοχής είχαν «εκτός της στρατιωτικής και την ανώτατη εποπτεία των πολιτικών αρχών», όπως κατατέθηκε στη δίκη, οι Μπρούνο Μπράουερ (Bruno Bräuer) και Φρίντριχ-Βίλχελμ Μίλερ (Friedrich-Wilhelm Müller) καταδικάστηκαν σε θάνατο. Εκτελέστηκαν στην Αθήνα, στις 20 Μαΐου 1947, ανήμερα της επετείου της έναρξης της Μάχης της Κρήτης.

Περιέργως, ο πρώτος διοικητής του «Οχυρού Κρήτης», Αλεξάντερ Αντρέ (Alexander Andrae), αν και χαρακτηριζόταν «διαβόητος διά την σκληρότητά του»1, στη δίκη του, το 1947, στο Ειδικό Δικαστήριο Εγκληματιών Πολέμου Αθηνών γλίτωσε τη θανατική ποινή και καταδικάστηκε σε τέσσερις φορές ισόβια κάθειρξη.

Να σημειώσουμε ότι στην Ελλάδα υπήρξαν ελάχιστες καταδίκες για εγκλήματα πολέμου. Ο Δημ. Κουσουρής στο βιβλίο του «Δίκες των δοσιλόγων» χαρακτηρίζει την υπόθεση Αντρέ ως κραυγαλέα περίπτωση της ειδικής μεταχείρισης που επεφύλαξε το ελληνικό κράτος σε εγκληματίες πολέμου2 καθώς το 1951 τα ισόβια μετατράπηκαν από τον τότε βασιλιά Παύλο σε μόλις 4 χρόνια φυλάκιση, με αποτέλεσμα να αποφυλακιστεί, ενώ την ίδια περίοδο καταδικάζονταν από το Εκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών σε θάνατο 12 κομμουνιστές, στην πρώτη δίκη της υπόθεσης Μπελογιάννη. Αργότερα, ο αμετανόητος Αντρέ ήταν από τους συνιδρυτές του νεοναζιστικού Γερμανικού Κόμματος του Ράιχ.3

Πάντως, η θανατική ποινή επιβλήθηκε και στον Σούμπερτ, που σκόρπισε τον θάνατο αρχικά στην Κρήτη και ακολούθως στη Μακεδονία, ως επικεφαλής μιας ολιγομελούς ομάδας, το «Σώμα Κυνηγών», γνωστοί ως «σουμπερίτες» ή «σουμπεραίοι».

Για Ελληνες συνεργάτες των Γερμανών, φαίνεται ότι τουλάχιστον στην Κρήτη υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις αυτοδικίας από συγγενείς των θυμάτων.

Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το λιντσάρισμα και η θανάτωση μέσα στο δικαστήριο, στο Ηράκλειο, των μελών μιας οικογένειας, συνεργατών των Γερμανών, αφού θεωρήθηκε ότι τους επιβλήθηκαν μικρές ποινές.

Από εκεί και πέρα, στη διάρκεια των δικών4 των στρατηγών Μπράουερ και Μίλερ και του Σούμπερτ προέκυψαν τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία:

Η εγκληματική ομάδα των «σουμπεραίων» συγκροτήθηκε με εντολή του Μπράουερ. Αποτελούνταν από «πάσης φύσεως εγκληματίας ώς και έναν που είχε σκοτώσει τον πατέρα του», τους οποίους συγκέντρωσε ο Σούμπερτ από τις φυλακές.

Η ευθύνη του Μπράουερ αποτυπώθηκε στη δικαστική απόφαση, αφού καταδικάστηκε και για ηθική αυτουργία στην εκτέλεση τουλάχιστον 200 ατόμων από τη συμμορία του Σούμπερτ.

Οπως κατέθεσε ο πατέρας του σημερινού πρωθυπουργού, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, που ήταν μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη των δύο στρατηγών, η δράση της ομάδας Σούμπερτ «ήταν τόσο δολοφονική, που η κοινή επιτροπή του ΕΑΜ και της ΕΟΚ (Εθνική Οργάνωση Κρητών) σε συνεδρίασή της συνεζήτησε αν έπρεπε να ανατιναχθεί το κτήριο, όπου στεγαζόταν η συμμορία του». «Τελικά, όμως, η ενέργεια αυτή ματαιώθηκε γιατί υπήρχε κίνδυνος να καταστραφούν και τα παράπλευρα κτήρια και να σκοτωθούν αθώοι πολίτες». Ο Κ. Μητσοτάκης ήταν τότε 28 χρόνων και βουλευτής.

Η δράση του Σούμπερτ ξεκίνησε από τις 27 Αυγούστου 1941, στο χωριό Ορος του Ρεθύμνου, όπου βασάνισε και σκότωσε τον Π. Παπαδάκη με το πρόσχημα ότι έκρυβε Αγγλους.

Το επόμενο διάστημα φαίνεται ότι κινείται μεμονωμένα, γι’ αυτό η δεύτερη βεβαιωμένη δολοφονική επιχείρησή του γίνεται σχεδόν έναν χρόνο αργότερα, στις 13 Ιουνίου 1942, στο Δραπέτι Ηρακλείου, όπου σκότωσε τον 25χρονο δάσκαλο Ι. Μανουσάκη και τον Μ. Γρυπάρη, με την κατηγορία ότι έκρυβαν Αγγλους, και τους Εμμ. Μακράκη και Μ. Μαυρουδή, επειδή έκρυβαν όπλα.

Ο πατέρας του νεαρού δάσκαλου, ιερέας Εμμ. Μανουσάκης, είχε καταθέσει, μεταξύ άλλων, ότι ο Σούμπερτ συνέλαβε τον γιο του και τον «υπέβαλε εις φρικτά βασανιστήρια για να του πει πού βρίσκονται οι αντάρτες. Τον μετέφερε στην Αγία Βαρβάρα, όπου αφού τον υποχρέωσε να ανοίξει τον λάκκο του τον σκότωσε»…

Το φθινόπωρο του 1943 ο Σούμπερτ συγκροτεί και «επίσημα» την ομάδα του και ξεκινάει την εγκληματική δράση του από τα χωριά Καλή Συκιά και Ροδάκινο, νότια του Ρεθύμνου, όπου έκαψε ζωντανές σε φλεγόμενα σπίτια ή εκτέλεσε συνολικά 12 γυναίκες, ανάμεσά τους και μια έγκυο 8 μηνών!

«Η Ευαγγ. Γριντάκη εκράτει εις τας αγκάλας της το διετές τέκνον της. Οι Γερμανοί τής το ήρπασαν, το πέταξαν εις τον δρόμον και έπειτα έρριψαν εκείνην εντός της φλεγομένης οικίας της, όπου εκάη», αναφέρεται παραστατικά, μεταξύ άλλων, στην «Εκθεση Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη» (σελ. 62).

Ο ίδιος, με τη θρασυδειλία που τον χαρακτήριζε, επέρριψε, απολογούμενος, τις ευθύνες για τις δολοφονίες στους Ελληνες συνεργάτες του…

Η βαρβαρότητά του είχε ξεσηκώσει τους Ελληνες. Ετσι, τον Ιανουάριο του 1944 πηγαίνοντας ο Σούμπερτ με την ομάδα του στα Μεσκλά Χανίων «διά να προβή εις σφαγάς», όπως είχε καταθέσει ο ανθυπομοίραρχος Ευάγγ. Ταμιολάκης, ο λαός εξεγέρθηκε, τους επιτέθηκε και έγιναν αιματηρές συμπλοκές, στις οποίες επικράτησαν τελικά οι «σουμπεραίοι» και εκτέλεσαν όσους χωρικούς κατόρθωσαν να συλλάβουν.

Αυτή η λαϊκή αντίδραση ανάγκασε τον στρατηγό Μπράουερ να απομακρύνει τον Σούμπερτ και την ομάδα του από την Κρήτη για να εμφανιστεί, το καλοκαίρι του 1944, στη Μακεδονία και να συνεχίσει εκεί το δολοφονικό έργο του, σε συνεργασία με τον δωσίλογο Γεώργιο Πούλο, που καταδικάστηκε και αυτός για εγκλήματα πολέμου και εκτελέστηκε στις 11 Ιουνίου 1949, στου Γουδή.5

Στη δίκη των δύο στρατηγών έγιναν εκτενείς περιγραφές και για άλλα εγκλήματα των Γερμανών κατακτητών στην Κρήτη, όπως το ολοκαύτωμα των χωριών της επαρχίας Βιάννου, που ξεκίνησε στις 14 Σεπτεμβρίου 1943 με αφορμή τη συμπλοκή μιας αντάρτικης ομάδας με Γερμανούς.

Ο αρχιμανδρίτης Ευγένιος Ψαλιδάκης στην κατάθεσή του μίλησε για πρωτοφανές έγκλημα, κατά το οποίο «εξετελέσθησαν 700 φιλήσυχοι πολίτες, μεταξύ των οποίων δύο ιερείς, πάνω από 70 χρόνων, μικρά παιδιά, 4-5 χρόνων, ασθενείς ευρισκόμενοι επί της κλίνης των και μεταξύ αυτών είς εκ γενετής παράλυτος, γυναίκαι, εκ των οποίων η μία ήταν έγκυος και εκ του τραύματός της, το οποίον έφερε εις την κοιλίαν εφαίνετο το έμβρυον και γέροντες. Εκτός δε των εκτελεσθέντων συνελήφθησαν και περί τους 400 πολίτες ως όμηροι».

Ο Μίλερ είχε πει τότε, ψυχρά, ότι αυτό έπρεπε να γίνει για να μάθουν οι Κρητικοί να φοβούνται πιο πολύ τους Γερμανούς από τους αντάρτες! Στην ίδια δίκη «ζωντάνεψαν» και οι σφαγές στα Ανώγεια, στο Γερακάρι, στα Σαχτούρια και σε άλλα χωριά, απ’ όπου οι Γερμανοί θεωρούσαν ότι είχε περάσει η θρυλική ομάδα των Κρητών αντιστασιακών, με επικεφαλής τον Βρετανό Πάτρικ Λι Φέρμορ, η οποία είχε απαγάγει τον Γερμανό στρατηγό Κράιπε.

Πηγές
1. «Εκθεση διαπιστώσεως ωμοτήτων εν Κρήτη (1945)», έκδοση της «Εφ.Συν.» (2021), σελ. 90
2. Δημ. Κουσουρής, «Δίκες των δοσιλόγων», εκδόσεις Πόλις (2014), σελ. 552
3. Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Andrae, τελευταία προσπέλαση 12/5/2022
4. Τα στοιχεία από τις δίκες προέρχονται από τις εφημερίδες «Ελευθερία», «Εμπρός» και «Ριζοσπάστης». Η δίκη των δύο στρατηγών διεξήχθη από 31/10 έως και 9/12/1946 και του Σούμπερτ από τις 28/7 μέχρι και τις 6/8/1947
5. https://el.wikipedia.org

πηγη: https://www.efsyn.gr
 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου