Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 01 Δεκ 2019
Δεκέμβριος
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 

Πίνακας του Γιάννη Τσαρούχη

Ο Δεκέμβριος είναι ο δωδέκατος μήνας και τελευταίος του Γρηγοριανού Ημερολογίου, με διάρκεια 31 ημερών. Η ονομασία του ετυμολογείται από τη λατινική λέξη December, η οποία προέρχεται από το αριθμητικό decem (δέκα), επειδή στο αρχαίο δεκάμηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο ο Δεκέμβριος ήταν ο δέκατος κατά σειρά μήνας.

Στη συνέχεια, με την προσθήκη του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, το ρωμαϊκό ημερολόγιο έγινε δωδεκάμηνο. Ο Δεκέμβριος μετακινήθηκε στη δωδέκατη θέση, αλλά διατήρησε την παλιά του ονομασία, παρότι τον 2ο αιώνα μ.Χ. ο ρωμαίος αυτοκράτορας Κόμμοδος θέλησε να τη μετονομάσει σε Αμαζόνιο, προς τιμήν της σύζυγό του Βρουτίας, που ήταν όμορφη σαν Αμαζόνα.

Στην αρχαία Αθήνα ο Δεκέμβριος ισοδυναμούσε με το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα Μαιμακτηριώνα και το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα Ποσειδεώνα, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στον θεό Ποσειδώνα. Οι κυρίαρχες γιορτές ήταν τα Πομπαία και τα Βραυρώνια.

Στο λαϊκό καλεντάρι ο Δεκέμβριος ονομάζεται Ασπρομηνάς και Χιονιάς για το πυκνό του χιόνι.

Οι Ρωμαίοι είχαν δύο σημαντικές γιορτές τον Δεκέμβριο:

  • Τα «Σατουρνάλια», προς τιμή του θεού Σατούρνους (ο Κρόνος των Ελλήνων), ήταν γιορτή χαράς και ξενιασιάς, όπου εκτός από τις καθιερωμένες θυσίες, κυρίαρχη θέση είχαν η ανταλλαγή δώρων και τα τυχερά παιγνίδια. Διαρκούσαν από τις 17 έως τις 23 Δεκεμβρίου.
  • Ακολουθούσαν στις 25 Δεκεμβρίου τα Βρουμάλια, γιορτή του χειμερινού ηλιοστασίου, όπου τιμούσαν τον Ήλιο, που ως θεότητα του φωτός ταυτιζόταν με τον Μίθρα των Περσών. Και στις δύο γιορτές θυσίαζαν χοίρους, τους οποίους στη συνέχεια κατανάλωναν.

Οι παγανιστικές αυτές γιορτές ήταν αρκετά δημοφιλείς και επέζησαν έως το 12ο αιώνα, παρά τις απαγορεύσεις, κληροδοτώντας σε μας τις δοξασίες και τους θρύλους για τους καλικάντζαρους και τα άλλα δαιμόνια. Η Χριστιανική Εκκλησία προσπάθησε να επωφεληθεί από τη δημοφιλία των δύο αυτών εορτών και να τις καταπολεμήσει ως ειδωλολατρικές, τοποθετώντας τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με μία θεωρία. Η άλλη θεωρία στηρίζεται σε ημερολογιακούς υπολογισμούς για να απαντήσει στο ερώτημα πώς επιλέχθηκε η 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα εορτασμού των Χριστουγέννων.

Εκτός από τα Χριστούγεννα, που κυριαρχούν τον Δεκέμβριο, με τα θρησκευτικά και κοσμικά τους συμφραζόμενα, ξεχωριστή θέση έχουν από θρησκευτικής πλευράς και τα λεγόμενα Νικολοβάρβαρα, που περιλαμβάνουν τις εορτές της Αγίας Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου), Αγίου Σάββα (5 Δεκεμβρίου) και Αγίου Νικολάου (6 Δεκεμβρίου).

 

 

Παροιμίες για τον Δεκέμβριο

Άγια Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας αποκρίθη: «Μαζέψτε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο, γιατί ο Αι-Νικόλας έρχεται με χιόνια φορτωμένος».
Ελλάδα

Αν πρωιμίσει η μυγδαλιά κι ανθίσει το Δεκέμβρη,
βαρύς χειμώνας κι όψιμος θε νά \'ρθει να μας εύρει.
Ελλάδα

Δεκέμβρη με τα κρύα σου και πώς θα ξεκρυώσω.
Ελλάδα

Δεκέμβρη μου, με πάγωσες
και πώς να ξεπαγώσω;
Μήνα μου σαρακοστιανέ
καλέ, Χριστουγεννιάτη!
Ελλάδα

Δεκέμβρης και δεν έσπειρες, λίγο σιτάρι θα ’χεις.
Ελλάδα

Δεκέμβρης μας επλάκωσε, το κρύο μας φαρμάκωσε.
Ελλάδα

Δεκέμβρης με γιορτές, Χριστουγέννων διακοπές.
Ελλάδα

Δεκέμβρης Χριστού γέννηση κι ο καλός μας χρόνος.
Ελλάδα

Μπήκε ο Δεκέμβρης; Δίκαιος όποιος έσπειρε.
Αραβία

Το τραγούδι με τον τρύγο το Δεκέμβρη παραμύθι.
Ελλάδα

Χιόνι του Δεκεμβρίου, χρυσάφι του καλοκαιριού. (ή χρυσάφι τ’ Αλωνάρη)
Ελλάδα

Ως τ’ Αγίου Νικόλαου οι τοίχοι βράζουνε κι ύστερα ξυλιάζουνε.
Ελλάδα



 

 

 

Εορτολόγιο Δεκεμβρίου

Ημερομηνία Εορτάζοντες

1 Δεκεμβρίου Ναούμ, Ναούμα, Φιλάρετος, Φιλαρέτη

2 Δεκεμβρίου Μερόπη, Μυρόπη

4 Δεκεμβρίου Βαρβάρα, Δαμασκηνός, Δαμασκηνή

5 Δεκεμβρίου Διογένης, Διογενία, Σάββας, Σαββούλα

6 Δεκεμβρίου Νικόλαος, Νικολία, Νικολέτα

7 Δεκεμβρίου Αθηνόδωρος, Αθηνοδώρα, Αμβρόσιος, Αμβροσία

8 Δεκεμβρίου Καίσαρ, Καισαριανή, Πατάπιος, Παταπία, Σωσθένης

9 Δεκεμβρίου Άννα

10 Δεκεμβρίου Μαριανός, Μαριανή

12 Δεκεμβρίου Σπυρίδων, Σπυριδούλα

13 Δεκεμβρίου Αυξέντιος, Αυξεντία, Ευγένιος, Ευστράτιος, Ευστρατία, Λουκία, Μαρδάριος, Μαρδαρία, Ορέστης, Ορεστιάς

14 Δεκεμβρίου Θύρσος, Λεύκιος, Λευκία, Λευκή

15 Δεκεμβρίου Ανθίας, Ανθία, Ανθή, Ελευθέριος, Ελευθερία, Ρεβέκκα, Σωσάννα, Σουζάνα

16 Δεκεμβρίου Μόδεστος, Μοδεστία

17 Δεκεμβρίου Αζαρίας, Ανανίας, Ανανούλα, Δανιήλ, Δανιηλία, Διονύσιος, Διονυσία, Μισαήλ

18 Δεκεμβρίου Αβραάμ, Σεβαστιανός, Σεβαστιανή, Σεβαστός, Σεβαστή, Φλώρος, Φλώρα

19 Δεκεμβρίου Αγλαΐα, Βονιφάτιος

20 Δεκεμβρίου Ιγνάτιος

21 Δεκεμβρίου Θέμις, Θεμιστοκλής, Θεμιστόκλεια, Ιουλιανός, Ιουλιανή

22 Δεκεμβρίου Ααρών, Αδάμ, Αναστασία, Βενιαμίν, Δαβίδ, Δαβιδία, Δεββώρα, Εύα, Ισαάκ, Ισαακία, Μελχισεδέκ, Ραχήλ, Σολομών, Σολομώνη, Χρυσόγονος, Χρυσόγονη

24 Δεκεμβρίου Ευγενία

25 Δεκεμβρίου Βηθλεέμ, Εμμανουήλ, Εμμανουηλία, Εμμανουέλλα, Ιησούς, Μανούσος, Μανουσία, Χρήστος, Χρίστος, Χριστίνα

26 Δεκεμβρίου Δέσποινα, Εμμανουήλ, Εμμανουηλία, Εμμανουέλλα, Μανούσος, Μανουσία, Μαρία, Μάριος, Παναγιώτης, Παναγιώτα

27 Δεκεμβρίου Μαυρίκιος, Μαυρικία, Στέφανος, Στεφανία

28 Δεκεμβρίου Δόμνα

29 Δεκεμβρίου Ιάκωβος, Ιακωβίνα, Ιωσήφ, Ιωσηφίνα

30 Δεκεμβρίου Ανυσία

31 Δεκεμβρίου Ζωτικός, Ζωτική, Μελάνη, Μελανία

 



 

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου