Αρκετά μέρη της μεταρρύθμισης του ποινικού κώδικα ανεστάλησαν από το Συνταγματικό Δικαστήριο την Τετάρτη, μετά την κριτική που άσκησε η Κομισιόν και προειδοποίησε ότι η Μπρατισλάβα μπορεί να έρθει αντιμέτωπη με πρόστιμο ή την πλήρη αναστολή των ευρωπαϊκών κονδυλίων εάν προχωρήσει σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις.

Η μεταρρύθμιση, η οποία καταργεί την Ειδική Εισαγγελία και μειώνει σημαντικά τις ποινές και τις παραγραφές για σοβαρά εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς, επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ στις 15 Μαρτίου.

Το βράδυ της Τετάρτης, το Markíza και το Denník N ανέφεραν ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο της Σλοβακίας αποφάσισε να δεχθεί αίτημα της προέδρου Zuzana Čaputová και των κομμάτων της αντιπολίτευσης να επανεξετάσει τη συνταγματικότητα της μεταρρύθμισης και να αναστείλει προσωρινά την εφαρμογή της μέχρι να ληφθεί η τελική απόφαση.

«Είναι σπουδαία είδηση ότι η δημοκρατία λειτουργεί στη Σλοβακία, ότι οι έλεγχοι και οι ισορροπίες με τη μορφή της δικαστικής εξουσίας λειτουργούν εδώ», δήλωσε η Čaputová στο Denník N την Τετάρτη.

Το δικαστήριο αποφάσισε να αναστείλει τις τροπολογίες, μειώνοντας τις ποινές και την παραγραφή. Ωστόσο, δεν σταμάτησε τη διάλυση της Ειδικής Εισαγγελίας.

Εάν το δικαστήριο κρίνει ότι τα επίμαχα μέρη του κανονισμού είναι αντισυνταγματικά, δεν μπορούν να τεθούν σε ισχύ και δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως λόγος για τη δέσμευση κονδυλίων της ΕΕ. Μένει να αποδειχθεί αν τα ανασταλμένα μέρη θα είναι επαρκή για την Επιτροπή ώστε να ενεργοποιήσει τις διαδικασίες αιρεσιμότητας.

Ο Ευρωπαίος Εισαγγελέας άσκησε ιδιαίτερη κριτική στην κατάργηση της Ειδικής Εισαγγελίας, η οποία θα τεθεί σε ισχύ στις 20 Μαρτίου.

Από τον Δεκέμβριο του 2023, η Επιτροπή και η κυβέρνηση της Σλοβακίας βρίσκονται σε εντατική επικοινωνία σχετικά με τις σχεδιαζόμενες αλλαγές. Σύμφωνα με δύο επιστολές που είδε το Euractiv Σλοβακίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προειδοποιήσει τη Μπρατισλάβα για τις συνέπειες που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει εάν η μεταρρύθμιση περάσει.

Σε επιστολή με ημερομηνία 8 Φεβρουαρίου, ο Ευρωπαίος Επίτροπος  Didier Reynders έγραψε στην κυβέρνηση Fico ότι οι σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις «φαίνεται να έχουν άμεσο και σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στο δίκαιο της ΕΕ» και εξέφρασε την ανησυχία του για «κίνδυνο ανεπανόρθωτης ζημίας», ιδίως για τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης.

«Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να προστατεύσει τα συμφέροντα αυτά, όπως είναι απαραίτητο, (…) μεταξύ άλλων με διαδικασίες επί παραβάσει και διαδικασίες βάσει του κανονισμού για την αιρεσιμότητα και του κανονισμού για τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας», προειδοποιούσε η επιστολή.