Loading...

Κατηγορίες

Τρίτη 27 Σεπ 2011
ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΗΡΕΙΑ -  09 Δεκεμβρίου 2009 06:54
Κλίκ για μεγέθυνση

ΣΤΗΝ ΖΗΡΕΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ)

Έγινε στο Ξυλόκαστρο παρουσίαση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης για την περιοχή Ζήρειας.

1. Αν κάποιος διαβάσει το κείμενο της μελέτης, θα κάνει μια γενική διαπίστωση. Υπάρχει μια υποτίμηση του χώρου που μελετάται όσον αφορά την κοινωνική του διάσταση, μια έμφαση στην ανάλυση και έρευνα πάνω στα φυσικά χαρακτηριστικά, ενώ τα ελληνικά βουνά είναι κυρίως κοινωνικό προϊόν. Με τις λέξεις κάνουμε προτάσεις, συλλογισμούς, επικοινωνούμε. Μια λέξη, λοιπόν που λείπει από τη μελέτη αυτή είναι ’’αγροτικό’’. Έχουμε αλλάξει τη σημασία πολλών λέξεων και άλλες τις αντικαθιστούμε. Η εργασία λέγεται απασχόληση, ορισμένα συνθετικά ονόματος υπουργείων αποσύρονται. Το αγροτικό έχει αντικατασταθεί από το ’’ανθρωπογενές περιβάλλον’’. Πρέπει, να δώσουμε περισσότερη σημασία στις συνισταμένες διαμόρφωσης αυτού του περιβάλλοντος, που μια τέτοια μεγάλη συνισταμένη είναι ο κόσμος της εργασίας και της ταυτότητας του αγροτικού τοπίου.

2. Έλεγε ένας μελετητής, το να πάρουμε ένα χάρτη και να του βάλλουμε εδώ κι εκεί διάφορα γραμματόσημα θεωρώντας τα σημεία σημασίας, δεν λέει πολλά. Αντίθετα πρέπει να δούμε δίκτυα τέτοιων σημαντικών χώρων. Ένα τέτοιο δίκτυο, που έχει σημασία, όχι μόνο για τουριστική αλλά και αγροτική ανάπτυξη, είναι η Στυμφαλία, ο Φενεός, το οροπέδιο Ζήρειας και τα γύρω χωριά. Είναι μια εναλλαγή αγροφυσικού, αγροτικού και φυσικού τοπίου και αντίστοιχων κοινωνικοοικονομικών συνθέσεων. Αυτός είναι ο ενιαίος αναπτυξιακός χώρος, που θα δώσει ώθηση στην περιοχή. Χωρίς αυτή την οπτική είμαστε καταδικασμένοι να είμαστε σ' έναν κλειστό χώρο χωρίς ορίζοντες ανάπτυξης.

3. Νομίζετε ότι, όσοι πηγαίνουν στα Τρίκαλα, στα ξενοδοχεία, καταλύματα της περιοχής, έχουν κάποια σύνδεση με τον υπόλοιπο ορεινό χώρο; Υπάρχει ένας ιδιότυπος τουρισμός του Σαββατοκύριακου για τους Αθηναίους, μια ιδιαίτερη μορφή ξενοδοχειακού τουρισμού. Πρέπει να ξεφύγουν από την διάσταση του να κλείνονται στα δωμάτια και να ξαναφεύγουν για την Αθήνα. Να τους δώσουμε άλλες διαστάσεις ενδιαφερόντων.

4. Μιλάμε για προστασία και ανάπτυξη. Πρέπει να προστατεύσουμε αξίες αισθητικής, το δάσος προσφέρει πολλά σ' αυτό, αλλά να διατηρήσουμε, αξίες τρόπων κατασκευής, κατοίκησης και σχέσεων ανθρώπων. Τι εννοώ ως τρόπο κατασκευής; Στο οροπέδιο στη θέση αυτού που ονομάζουν σαλέ, έπρεπε να υπήρχε ένα κτίριο, υπόδειγμα μιας τοπικής αρχιτεκτονικής. Αντίθετα, αυτό το κτίριο είναι χειρότερο από το αισθητικά χειρότερο που' χει κάνει η ιδιωτική πρωτοβουλία στα Τρίκαλα. Δεν χρειάζεται να πάμε να δούμε τη Φιλανδία στο οροπέδιο της Ζήρειας. Στη μελέτη αναφέρεται η ανάγκη ύπαρξης κτιρίων περιβαλλοντικής παιδείας. Μα αυτό το κτίριο, που κάναμε, στο οροπέδιο, έχει γίνει με σκοπούς ’’περιβαλλοντικής ενημέρωσης’’. Έτσι λένε οι όροι παραχώρησης. Επειδή σήμερα τα πράγματα είναι ανταγωνιστικά, στο γειτονικό δήμο, στο Κιάτο, όλη η δημοτική κοινότητα θέλει να κάνει τις κατασκηνώσεις Κλημεντίου κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Και μάλιστα, όπως μαθαίνω, γίνεται, ενώ εμείς έχουμε ήδη το κτίριο μ' αυτόν τον προορισμό. Όταν πρωτοπήγα στο δικό μας κτίριο στο οροπέδιο, είδα καθίσματα και τραπεζάκια υπερυψωμένα σαν να έχουμε ένα μπαρ της παραλίας, αναβαθμισμένο υψομετρικά. Αυτό το κτίριο πρέπει να λειτουργήσει ως χώρος περιβαλλοντικής παιδείας.

5. Πρέπει να γίνουν μελέτες αποκατάστασης τοπίου εκεί που το τοπίο έχει τραυματισθεί.

Χρειαζόμαστε εισροές γνώσεων για την αξία του γεωφυσικού και ιστορικού, κοινωνικού και αναπτυξιακού μεγέθους του χώρου της Ζήρειας. Έτσι θ' ανεβάσουμε και το επίπεδο το δικό μας, στο τι έχουμε και τι πρέπει να κάνουμε. Στην Ελασσόνα που επισκέφθηκα πρόσφατα το πνευματικό κέντρο τους, έχει κάνει οκτώ συνέδρια για το βουνό.

6. Είμαι ευχαριστημένος γιατί συζητάμε για την Ζήρεια και δεν έχει ακουσθεί η λέξη χιόνι. Πριν λίγα χρόνια είχε γίνει μια παρουσίαση ενός βιβλίου, της κ. Καμαρινού για την Ζήρεια. Επί ώρες συζητούσαμε γι' αυτά που υπάρχουν στη Ζήρεια και δεν ακούστηκε και τότε η λέξη χιόνι. Η μονοκαλλιέργεια του χιονιού, που έχει επιλέξει η δημοτική αρχή είναι κάτι παρωχημένο.

Λυπάμαι που σήμερα δεν είναι εδώ άνθρωπος του δασαρχείου. Απορώ τι ρόλο παίζει η εταιρεία Ζήρεια Α.Ε., που απέχει από τη συζήτηση μελέτης και αξιοποίησης της Ζήρειας. Το ίδιο συναίσθημα λύπης μου δημιουργούν και οι άλλοι δήμοι που μέρος τους βρίσκεται στην περιοχή που συζητάμε, προτείνουμε. Δεν τους αφορά το θέμα;

7. Στην Ιταλία και την Γαλλία η ορεινή κοινότητά τους καθορίζει το τι θα κάνουν στα βουνά, ακόμα συνεργάζονται και εκεί που αυτά ανήκουν και στα δυο κράτη. Κάθε τόπος, περιοχή πρέπει ν' αυτοκαθορίζονται. Αυτό σημαίνει ότι στη Ζήρεια η διαχειριστική αρχή πρέπει να είναι στα χέρια της ορεινής κοινότητας. Και όχι όπως νομοθετικά προβλέπεται το τι θα κάνουμε στην ευρύτερη περιοχή της Ζήρειας να καθορίζεται από θεσμικά όργανα που οι πλειοψηφίες τους ορίζονται από μακριά κι από ψηλά.

***

Αυτά είπα στην εκδήλωση. Στην οποία χαθήκαμε σε μια πλειοδοσία προτάσεων ’’προστασίας του δάσους’’. Αλλά η φύση στο εσωτερικό της δεν θέλει μονομέρειες, έχει την ’’αίσθηση’’ της συμπληρωματικότητας. Γι' αυτό είναι κακός ο μονομερής ο ’’οικονομίστικος’’ περιβαλλοντισμός. Είναι κι αυτό ένα μάθημα της φύσης. Δεν μπορεί να υπάρχει ειλικρινής σχέση με το φυσικό στοιχείο χωρίς αγάπη για το αγροτικό τοπίο που είναι δημιουργικός σχηματισμός φύσης και ανθρώπων. Το ζήτημα άλλωστε της εκδήλωσης ήταν η προστασία ενός εκτεταμένου οικοσυστήματος. Που περιέχει πολλά και διαφορετικά.

Προστατεύοντας αξίες και αρχές, πρέπει να επαναφέρουμε τη σωστή σχέση με την εργασία, την οικολογία, οικονομία. Έχουν διασαλευθεί αυτές οι αρχές από πρότυπα του τζογαδόρου και του ’’πολίτη’’ με ταυτότητα τάχα προοδευτικού, ενώ δεν υπάρχει πολίτης που δεν είναι παραγωγός. Ούτε υπάρχει προοδευτικός άνθρωπος που αρνείται τη μεγάλη διάσταση μεταξύ πόλης και υπαίθρου. Ειδικά, για εμάς ισχύουν αυτά, αφού ούτε πόλεις έχουμε, ούτε ύπαιθρο.

Η ύπαρξη και μόνο αλλά και οι τοποθετήσεις συλλόγων και πολιτών, έδειξε άρνηση ενός τρόπου ανάπτυξης που υιοθετήσαμε για τα Τρίκαλα και τον ορεινό χώρο της Ζήρειας. Είναι άρνηση της ’’αττικής’’ διαλέκτου ανάπτυξης. Εξαγωγής αναπαραστάσεων της γης και της φύσης, των ανθρώπινων σχέσεων και συμπεριφορών που καλλιεργεί αυτό το μεγάλο θηρίο της Αθήνας στους ενοίκους του.

Όσο για τις παρατάξεις: η τρίτη παράταξη επιβεβαίωσε όσα είπα στην πρώτη παράγραφο εκεί και προσθέτω εδώ. Ο δήμαρχος προέδρευσε, οπότε η Κίνηση Πολιτών ήταν απασχολημένη και δεν μπορούσε να πει κάτι. Ο αρχηγός της μειοψηφίας ήταν παρών αλλά από τη συζήτηση απών. Γενικώς ήταν μια ευχάριστη βραδιά γιατί είπε ο μελετητής ζητήσαμε πολλά ’’προστασίας του δάσους’’. Κάποιος από κάτω είπε ότι δεν υπάρχουν κι άλλοι που να σκέφτονται τόσο ’’προστατευτικά’’ όσο όσοι ήταν εντός αιθούσης. Όμως πολλοί δασόφιλοι και ειλικρινείς είναι αυτοί που περιποιούνται τα ελαιόδεντρά τους. Και ήταν εκτός αιθούσης.

 

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΛΑΔΟΥΧΟΣ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

 

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου