Τις τελευταίες μέρες παρελαύνουν στις τηλεοπτικές οθόνες δεκάδες προσωπικότητες -ή τέλος πάντων άνθρωποι που παρουσιάζονται ως προσωπικότητες- για να μιλήσουν για την αποχή. Περισπούδαστοι, στομφώδεις, βαθυστόχαστοι, προβληματισμένοι, άλλοτε λυπημένοι και άλλοτε επικριτικοί, απευθύνονται σε αυτούς που δεν πήγαν να ψηφίσουν και όμοια με ψυχολόγους προσπαθούν να ερμηνεύσουν την -εκλογική -συμπεριφορά τους.
Και ξαφνικά διαπιστώνεις ότι η δυσανεξία των ανθρώπων στην κάλπη συνδέεται με τον ήλιο, τη θάλασσα, το φαγητό που κάηκε το προηγούμενο βράδυ, την πρωινή συζυγική γκρίνια, το βαρύ κεφάλι... Και αφού ερμηνεύσουν τη συμπεριφορά μερικών εκατομμυρίων ανθρώπων με την ελαφρότητα του παλιού διαφημιστικού μηνύματος που υπόσχονταν ότι σε τρεις μήνες θα μιλάς τα αγγλικά καλύτερα και από τον Ντισραέλι, σβήνουν τα φώτα και επιστρέφουν ικανοποιημένοι στο σπίτι τους με την ικανοποίηση του ιεραπόστολου που έδειξε το φως το αληθινό στους απολίτιστους ιθαγενείς.
Είναι απαραίτητη τόση ειρωνεία, θα αναρωτηθούν εκείνοι που έχουν το κουράγιο να συνεχίσουν την ανάγνωση (σ.σ. σύμφωνα με τις έρευνες η συντριπτική πλειονότητα των αναγνωστών αρκείται στον τίτλο ή το πολύ στις πρώτες αράδες της πρώτης παραγράφου). Πώς όμως μπορείς να αντιμετωπίσεις κάποιον που είναι μέρος του προβλήματος, να υποδύεται τον(ην) έκπληκτο(η) , τον(ην) αιφνιδιασμένο(η), τον(ην) προβληματισμένο(η), τον(ην) ανήσυχο(η), τον(ην)...;
Αν το πολιτικό σύστημα, η ακαδημαϊκή κοινότητα και τα ΜΜΕ δεν γνωρίζουν και ενδιαφέρονται πραγματικά να μάθουν για την αποχή, δεν έχουν παρά να κάνουν το αυτονόητο: να ρωτήσουν. Δεν χρειάζεται να πάνε μακριά. Ας ξεκινήσουν με τους εαυτούς τους και μετά ας απευθυνθούν στους κοντινούς τους ανθρώπους. Για να μην ταλαιπωρούνται μπορούν να περιορίσουν το «δείγμα» σε όσους δεν είναι βολεμένοι και αγωνίζονται καθημερινά να συνυπάρξουν με τα χαμένα όνειρά τους. Από αυτούς θα μάθουν πόσο βαθιά ριζωμένο είναι το αίσθημα της ματαιότητας.
Η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων σήμερα έχει αφεθεί μόνη να αντιμετωπίζει τα προβλήματά της και δεν περιμένουν από το πολιτικό σύστημα. Εφτακόσιες χιλιάδες οικογένειες που έχουν παιδιά στο εξωτερικό γνωρίζουν ότι το πιθανότερο είναι να μην επιστρέψουν, αφού οι εξουσίες ούτε καν προσπαθούν διαμορφώσουν ένα πλαίσιο που εγγυάται μια αξιοπρεπή καθημερινότητα. Γιατί να επιστρέψει ένας νέος επιστήμονας όταν γνωρίζει ότι το παιχνίδι είναι στημένο; Και το μόνο που απομένει γι' αυτούς που έφυγαν και για τους δικούς τους που έμειναν είναι να συμβιβαστούν με το... μάταιο.
Μία στις πέντε ελληνικές οικογένειες (17,4% σύμφωνα με έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ) κινούνται στην κόψη του ξυραφιού της φτώχειας και πολλές ακόμα προσπαθούν να συμβιβαστούν με την προοπτική της. Και επειδή τα ποσοστά στις στατιστικές χρησιμεύουν για να μασκαρέψουν την πραγματικότητα, να το πούμε απλά: σχεδόν δύο εκατομμύρια Ελληνες ζουν με το άγχος του άδειου τραπεζιού, του κομμένου ηλεκτρικού, της αδυναμίας να αγοράσουν φάρμακα, του εκβιασμού των πιστωτών τους (σ.σ. σύμφωνα με έρευνα της «Εφ.Συν.» 1.381.230 έχουν οφειλές έως 10.000 ευρώ στην Εφορία).
Αυτοί οι άνθρωποι αναρωτιούνται τι λάθος έκαναν και δεν είναι σαν κάποιους που αγοράζουν Rolex (σ.σ. σύμφωνα με ρεπορτάζ η Rolex Ελλάς το 2022 έκανε τζίρο 82,5 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένο κατά 8 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2021) ή σαν εκείνους που σκορπάνε τα ευρώ σαν μαρουλόφυλλα. Και αξιοπρεπείς και περήφανοι καθώς είναι απογοητεύονται από το πολιτικό σύστημα το οποίο αρνείται να τους προσφέρει στήριξη για να αντιμετωπίσουν τη φουρτούνα. Και φυσικά το μόνο που αποκόμισαν στα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ήταν λόγια. Και όταν δεν περιμένεις τίποτα, το μόνο που απομένει είναι η στυφή γεύση της ματαιοπονίας.
Εκατοντάδες χιλιάδες πληγέντες από τις φυσικές καταστροφές που έπληξαν τον τόπο τα τελευταία χρόνια περιμένουν μερικά ευρώ από τα κοινοτικά κονδύλια για να ξαναρχίσουν τη ζωή τους από το μηδέν. Παρακαλούν, εκλιπαρούν, ελπίζουν. Ξαφνικά πληροφορούνται ότι το 86% των κοινοτικών πόρων κατέληξε σε 36 μεγάλες εταιρείες (σ.σ. σχετικό ρεπορτάζ στην «Εφ.Συν.» στις 14/10) και αντιλαμβάνονται ότι όσο και αν προσπαθήσουν για το πολιτικό σύστημα είναι οι τελευταίοι στη σειρά. Και επειδή το έργο έχει ξαναπαιχτεί με πρωταγωνιστές τα κόμματα που κυβέρνησαν, συνειδητοποιούν ότι ματαιοπονούν.
Αν αθροίσει κάποιος τη «ματαιότητα», τότε στη σούμα μπορεί να αντικρίσει την… αποχή. Σύμπτωμα ή απόρριψη; Σε ένα τέτοιο ερώτημα οι επισημάνσεις που είχαν κάνει διανοούμενοι τη δεκαετία του '30 για τις συνέπειες της αποσύνθεσης του κοινοβουλευτισμού ηχούν σαν προειδοποιήσεις γι' αυτά που -θα μπορούσαν να- παραμονεύουν στην επόμενη στροφή.
Δημοσιογράφος, συγγραφέας
www.efsyn.gr