Την έβλεπε και σε όλη τη διαδρομή από το παράθυρο του Ηλεκτρικού, ενώ νύσταζε και σκεφτόταν πόσο καλά θα ήταν να μη χρειαζόταν να αφήσει το ζεστό κρεβάτι της. Οσο έφεγγε περισσότερο τόσο ξεθώριαζαν τα φώτα από τα λαμπάκια της γιορτής, σαν τις αργίες που πέρασαν και δεν πρόλαβε να τις καταλάβει. Αλλος ένας χρόνος έφευγε και ενώ προσπαθούσε να σταματήσει τις σκέψεις, να αφήσει τις μέρες να κυλήσουν ήπια, μέσα στην προγραμματισμένη ρουτίνα τους, δεν τα κατάφερνε.

Εκείνο το πρωί, υπό το άγρυπνο βλέμμα της ολοστρόγγυλης σελήνης, έκανε μικρούς απολογισμούς, μεγάλα σχέδια και αναγκαστικούς συμβιβασμούς. Κυρίως αυτούς.

O κόσμος γύρω έκανε λίστες με στόχους για την επόμενη χρονιά. Εκείνη δεν ήξερε τι να σχεδιάσει, τι να προγραμματίσει. Υπήρχαν πράγματα που δεν θα τα άλλαζε με τίποτα, άλλα που αν μπορούσε θα τα γκρέμιζε και κάποια που ήξερε ότι θα την ακολουθούσαν για πολύ καιρό και δεν μπορούσε παρά να τα κουβαλάει μαζί της για όσο…

Αλλωστε, ποτέ δεν είχε πιστέψει στις λίστες των στόχων που φτιάχνουν οι άνθρωποι στην αρχή της νέας χρονιάς. Τίποτα δεν αλλάζει, αν δεν αλλάξεις εσύ ο ίδιος. Κι αυτό απαιτεί έναν βαθμό γενναιότητας που δεν έχεις πάντα εφεδρική στην τσέπη σου.

Υστερα, μια στιγμή, μια απόφαση ελαφρά τη καρδία ή ένα τυχαίο γεγονός μπορεί να τα φέρει τα πάνω κάτω, ακόμη και για καλό. Ή για όχι και τόσο καλό. Και ενώ προγραμματίζεις, λαμβάνεις αποφάσεις, έρχεται η ζωή και σε χτυπάει με φόρα και δύναμη και όλα ανατρέπονται.

Μπαίνοντας στην υπόγεια σήραγγα, έχασε το χάδι που της άφηνε στην πλάτη η σελήνη, ο κόσμος στο βαγόνι αυξήθηκε, μαζί και ο θόρυβος. Η πόλη ξυπνούσε, πήγαινε στη δουλειά, για ψώνια ή επέστρεφε ζαλισμένη από τη νυχτερινή διασκέδαση. Εψαξε την τσάντα της, χρειαζόταν ένα παυσίπονο. Το χθεσινό ξενύχτι –κυρίως οι λίγες ώρες ύπνου– της είχε φέρει λίγο πονοκέφαλο. Το ήπιε με λίγο νερό από το θερμός της.

Τότε ανακάλεσε ένα κείμενο που κάποτε είχε διαβάσει, δεν θυμόταν ακριβώς πού, σίγουρα όχι σε κάποιο από τα βιβλία της. Η Χάνα Αρεντ μιλούσε για τη ζωή που είναι συνυφασμένη με τον φόβο και πώς η αγάπη μας ζητά να είμαστε γενναίοι. Το θυμόταν κάπως έτσι: «Η τόλμη είναι αυτό που αναζητά η αγάπη. Η αγάπη ως λαχτάρα καθορίζεται από τον στόχο της, και αυτός ο στόχος είναι η απελευθέρωση από τον φόβο. Η απουσία φόβου υπάρχει μόνο στην απόλυτη γαλήνη, η οποία δεν μπορεί πλέον να κλονιστεί από γεγονότα που αναμένονται στο μέλλον… Γι’ αυτό, ο μόνος έγκυρος χρόνος είναι το παρόν, το τώρα».

Ζωή σε χρόνο ενεστώτα. Αυτό θα ήθελε, αυτό θα έβαζε στη λίστα της, αν αποφάσιζε να φτιάξει μια για τον νέο χρόνο. Να ζει αυτό που συμβαίνει την ώρα που συμβαίνει: να απολαμβάνει το ωραίο φαγητό την ώρα που είναι έτοιμο, να λέει στους ανθρώπους της αυτό που νιώθει την ώρα που το αισθάνεται, να μπορεί να αφήνεται στη χαρά χωρίς να σκέφτεται ότι μετά θα έρθει η λύπη. Και να σέβεται τη θλίψη, γιατί κι αυτή αύριο-μεθαύριο θα υποχωρήσει, ένα άλλο συναίσθημα θα την αντικαταστήσει.

Δεν ήταν εύκολο όλο αυτό. Το ήξερε, το αποδέχθηκε. Βγαίνοντας από τον υπόγειο σταθμό, στο κέντρο της πόλης, είχε πια ξημερώσει. Το φεγγάρι επέμενε να στέκεται –λίγο πιο χαμηλά πια– στον ουρανό. Η μέρα ξεκινούσε. Σε χρόνο ενεστώτα. Και την περίμενε.

www.efsyn.gr