του Ανδρέα Κοσιάρη


Το σχέδιο εκτοπισμού ολόκληρου του πληθυσμού της Γάζας, δηλαδή της εθνοκάθαρσης της Λωρίδας από το Ισραήλ, φέρεται να βρίσκεται πλέον ενώπιον του αμερικανικού Κογκρέσου και να λαμβάνει διακομματική στήριξη, με τις ΗΠΑ να εξαρτούν την οικονομική βοήθεια που προσφέρουν σε κράτη της ευρύτερης Μέσης Ανατολής από την προθυμία τους να δεχτούν τους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους.

Στις 28 Οκτωβρίου 2023 διέρρευσε από το ισραηλινό μέσο Local Call ένα έγγραφο προτάσεων πολιτικής για το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας, γραμμένο από ένα κυβερνητικό think-tank που το Ισραήλ ονομάζει υπουργείο Πληροφοριών, και το οποίο προέκρινε ως προτιμότερη επιλογή την εθνοκάθαρση της Λωρίδας της Γάζας. Δεν ονομάτιζε, φυσικά, την επιλογή με αυτόν τον τρόπο, αλλά την αποκαλούσε «εκκένωση του άμαχου πληθυσμού από τη Γάζα στο Σινά». Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν μπορούσε παρά να παραδεχτεί την αυθεντικότητα του εγγράφου, όμως επιχείρησε να το μειώσει αποκαλώντας το ένα «έγγραφο ιδεών».

Επισήμως, το κράτος του Ισραήλ διεξάγει έναν «πόλεμο κατά της Χαμάς», κάτι που επαναλαμβάνουν και οι διεθνείς του σύμμαχοι. Το γεγονός ότι πλήττει κατά συντριπτικό βαθμό άμαχο πληθυσμό, μη στρατιωτικές υποδομές και στόχους όπως νοσοκομεία, σχολεία, καταφύγια και κατοικίες, ισοπεδώνοντας μεγάλες εκτάσεις της Λωρίδας και εκτοπίζοντας περισσότερους από 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους, δεν φαίνεται να αλλάζει αυτήν τη ρητορική.

Όμως η ρητορική είναι καταφανώς πλαστή. Το «υποθετικό σενάριο» που παρουσίαζε εκείνο το έγγραφο δείχνει να εφαρμόζεται με μικρές παραλλαγές, η ρητορική περί «εθελοντικής εκκένωσης του πληθυσμού της Γάζας» δημοσιεύεται σε μεγάλης κυκλοφορίας αμερικανικές εφημερίδες και στηρίζεται από χείλη Ισραηλινών βουλευτών και υπουργών, ενώ πλέον, ένα σχέδιο για την εθνοκάθαρση της Γάζας φέρεται να βρίσκεται ενώπιον του αμερικανικού Κογκρέσου και να λαμβάνει διακομματική υποστήριξη.

Από την υπόθεση στην πράξη

Εκείνο το διαβόητο «έγγραφο ιδεών» είχε (μάλλον όχι συμπτωματικά) ημερομηνία συγγραφής 13 Οκτωβρίου 2023, την ίδια ημέρα δηλαδή που ο ισραηλινός στρατός εξέδιδε το πρώτο του 24ωρο τελεσίγραφο για την εκκένωση της βόρειας Γάζας, δίνοντας εντολή να μετακινηθεί ο πληθυσμός τής νοτίως του ποταμού Wadi Gaza «για τη δική τους ασφάλεια».

Η εκκένωση της βόρειας Γάζας περιγραφόταν ρητά στο «έγγραφο ιδεών» ως το πρώτο βήμα για την εφαρμογή του σχεδίου εθνοκάθαρσης της Λωρίδας. Σύμφωνα με την πρόταση, θα ακολουθούσε η χερσαία εισβολή στο βόρειο τμήμα, όπως και συνέβη. Το σχέδιο συνεχιζόταν με σταδιακή επέκταση των χερσαίων επιχειρήσεων «μέχρι την κατάληψη ολόκληρης της Λωρίδας», αφήνοντας παράλληλα ανοιχτές τις «διαδρομές προς το νότο, ώστε να καταστεί δυνατή η εκκένωση του άμαχου πληθυσμού προς τη Ράφα» και από εκεί προς την Αίγυπτο και τη χερσόνησο του Σινά. Στο Σινά, προέβλεπε το έγγραφο, θα δημιουργηθούν προσφυγικοί καταυλισμοί κι έπειτα μόνιμες πόλεις, σε «μια αποστειρωμένη ζώνη αρκετών χιλιομέτρων … εντός της Αιγύπτου», από όπου θα εμποδίζεται «η επιστροφή του πληθυσμού σε δραστηριότητες/κατοικίες κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ».

Σήμερα βρισκόμαστε ακριβώς στο στάδιο της επέκτασης των χερσαίων επιχειρήσεων στη νότια Λωρίδα, η οποία άλλωστε βομβαρδίζεται συνεχώς παρά την αρχική της σηματοδότηση ως «ασφαλούς περιοχής». Και οι Παλαιστίνιοι της Γάζας, οι πάνω από 1,5 εκατομμύριο ήδη εκτοπισμένοι και οι υπόλοιποι που περιμένουν τον εκτοπισμό τους, διατάσσονται να μετακινηθούν εκ νέου, βάσει ενός εσκεμμένα συγκεχυμένου αριθμημένου χάρτη. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει «ασφαλές» σημείο στη Γάζα από τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ, και οι Παλαιστίνιοι ωθούνται προς την «εθελοντική μετανάστευση».

Εθελοντικά υπό την απειλή θανάτου

«Εθελοντική μετανάστευση» ονομάτισε την εθνοκάθαρση της Λωρίδας της Γάζας ο υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ, Μπεζαλέλ Σμότριτς, επιδοκιμάζοντας την πρόταση των Ισραηλινών βουλευτών Ντάνι Ντανόν (του κόμματος Likud του Νετανιάχου) και Ραμ Μπεν-Μπάρακ (του αντιπολιτευτικού κόμματος Yesh Atid) σε άρθρο τους στην αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal που δημοσιεύτηκε στις 13 Νοεμβρίου 2023.

Το άρθρο ενδυόταν ανθρωπιστικό μανδύα (όπως μεταξύ άλλων πρότεινε το σχέδιο του «εγγράφου ιδεών») και επιχειρηματολογούσε πως θα πρέπει «χώρες σε όλο τον κόσμο να δεχθούν περιορισμένο αριθμό οικογενειών από τη Γάζα που έχουν εκφράσει την επιθυμία να μετεγκατασταθούν».

Η πρόταση των δύο βουλευτών (και τα πανηγύρια του υπουργού) αποτελούσε το πρώτο δείγμα της υιοθέτησης του σχεδίου εθνοκάθαρσης από σχετικά επίσημα ισραηλινά χείλη. Η εμμονή στον ευφημισμό του «εθελοντικού» χαρακτήρα του εκτοπισμού αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα διγλωσσίας. Η φυγή υπό την απειλή θανάτου από βόμβες και σφαίρες είναι «εθελοντική» μονάχα στον βαθμό που κανείς δεν «εθέλει» να πεθάνει άμεσα. Όμως η επιλογή ανάμεσα στον θάνατο και τη φυγή δεν είναι στην πραγματικότητα επιλογή, όπως μπορούν να καταμαρτυρήσουν εκατομμύρια πρόσφυγες, όσες φορές κι αν οι διώκτες επαναλάβουν το επίθετο «εθελοντική».

Το Ισραήλ λοιπόν φαίνεται να εφαρμόζει το σχέδιο εθνοκάθαρσης στην πράξη και να το ψελλίζει φωναχτά με μισόλογα περί «εθελοντισμού», αφού για λόγους «παρουσίασης προκλήσεων όσον αφορά τη διεθνή νομιμότητα», όπως προειδοποιούσε το «έγγραφο ιδεών», δεν μπορεί να αποκαλέσει τη σκάφη, σκάφη — δεν μπορεί να πει «θα εκκαθαρίσουμε τη Λωρίδα της Γάζας από Παλαιστίνιους». Οι βουλευτές και ο υπουργός δεν μπορούσαν καν να αναφερθούν σε «Παλαιστίνιους» — έγραψαν και μίλησαν για «κατοίκους της Γάζας», «οικογένειες της Γάζας», «Γαζιανούς» και «Άραβες της Γάζας».

Άλλωστε scripta manent και, παρά το γεγονός πως έχουν καταγραφεί διάφορα verba και scripta Ισραηλινών αξιωματούχων που δηλώνουν γενοκτονικές διαθέσεις, η προσθήκη μιας ρητής επιθυμίας εθνοκάθαρσης δεν θα έκανε καλό σε ενδεχόμενες μελλοντικές δικαστικές «περιπέτειες» των Ισραηλινών κυβερνώντων. Κι ακόμα περισσότερο, θα ράγιζε το μέτωπο υποστήριξης των ισραηλινών πράξεων από τους συμμάχους του, που είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν και να στηρίξουν την εθνοκάθαρση και τη γενοκτονία, όσο δεν αποκαλούνται τέτοιες.

Η αμερικανική βούλα και οι γειτονικές χώρες

Για του λόγου το αληθές, οι σύμμαχοι του Ισραήλ με πρώτο και κύριο τις ΗΠΑ, έχουν ενεργή συμμετοχή σε όσα εκείνο διαπράττει στη Γάζα. Εκτός όλων των άλλων, και η εφαρμογή του σχεδίου εθνοκάθαρσης έχει τη βούλα της έγκρισης του Αμερικανικού παράγοντα. Το πρώτο τελεσίγραφο εκκένωσης της βόρειας Γάζας είχε έρθει αμέσως μετά την επίσκεψη στο Τελ Αβίβ του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, με ασφαλή την υπόθεση πως εκείνος είχε «ανάψει το πράσινο φως» στην κυβέρνηση Νετανιάχου.

Παρομοίως και η έσχατη μη ανανέωση της κατάπαυσης του πυρός, η αποχώρηση των Ισραηλινών διαπραγματευτών από την Ντόχα και η επέκταση των χερσαίων επιχειρήσεων του ισραηλινού στρατού στη νότια Λωρίδα της Γάζας, ήρθε αμέσως έπειτα από μία άλλη επίσκεψη του Μπλίνκεν στο Ισραήλ. Το σενάριο όλα αυτά να γίνονται χωρίς τη ρητή έγκριση των ΗΠΑ είναι ένα σενάριο φαντασίας.

Η ολοκλήρωση, όμως, του ισραηλινού σχεδίου εθνοκάθαρσης της Γάζας προϋποθέτει δύο ακόμα βήματα. Αφενός την ακόμα μεγαλύτερη στήριξη των συμμάχων και δη των Αμερικανών, και αφετέρου τη συνεργασία μίας τουλάχιστον από τις χώρες της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Ο υπό εκκαθάριση πληθυσμός πρέπει να πάει κάπου — το «έγγραφο ιδεών» πρότεινε την αιγυπτιακή χερσόνησο του Σινά — και, μέχρι στιγμής, όλες οι χώρες της περιοχής έχουν αρνηθεί να συνεργαστούν με αυτό το σχέδιο.

Το Ισραήλ, όμως, φαίνεται να θέλει να επιτύχει και τα δύο αυτά βήματα με έναν σμπάρο — να επιτύχει τη συνεργασία χωρών της περιοχής μέσω του οικονομικού τους εκβιασμού από τις ΗΠΑ.

Λεφτά για εθνοκάθαρση

Στις 29 Νοεμβρίου 2023, η ισραηλινή free-press εφημερίδα Israel Hayom, δημοσίευσε στην εβραϊκή και στην αγγλική της έκδοση ρεπορτάζ που ανέφερε πως «Ανώτεροι νομοθέτες των ΗΠΑ εξετάζουν σχέδιο που συνδέει τη μετεγκατάσταση προσφύγων από τη Γάζα με την αμερικανική οικονομική βοήθεια σε Αραβικές χώρες».

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ το σχέδιο έχει κατατεθεί στο αμερικανικό Κογκρέσο και έχει λάβει «διακομματική υποστήριξη». Πρόκειται ουσιαστικά για ένα σχέδιο εκβιασμού χωρών που λαμβάνουν οικονομική στήριξη από τις ΗΠΑ, όπως η Αίγυπτος, η Τουρκία, το Ιράκ και η Υεμένη, ώστε να δεχτούν μερίδιο των εκτοπισμένων από την εθνοκάθαρση της Γάζας υπό την απειλή του παγώματος αυτών των ροών χρήματος.

Έχει μεγάλη σημασία το γεγονός πως το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε σε εφημερίδα ιδιοκτησίας της οικογένειας του, αποθανόντος από το 2021, Αμερικανο-Ισραηλινού δισεκατομμυριούχου Σέλντον Άντελσον. Ο Άντελσον, που έστησε μεγάλο τμήμα της περιουσίας του μέσω των καζίνο του Λας Βέγκας, ήταν ένας από τους πιο επιδραστικούς διανομείς «νομιμοποιημένου» μαύρου πολιτικού χρήματος στις ΗΠΑ. Μεταξύ πολλών άλλων, υπήρξε συνεργαζόμενος με το «δίκτυο δωρητών» που δημιούργησαν οι δισεκατομμυριούχοι αδερφοί Κοχ και το οποίο χρηματοδότησε και συνεχίζει να χρηματοδοτεί πλειάδα αντιδραστικών, δεξιών και ακροδεξιών, μα πάνω απ’όλα συμφέροντων για το αμερικανικό «επιχειρείν» πολιτικών σκοπών και προτάσεων. Ίχνη της δράσης του Άντελσον μπορεί επίσης να βρει κανείς στις υποθέσεις διαφθοράς του γερουσιαστή Μπομπ Μενέντεζ, αλλά και στην υπόθεση της παρακολούθησης του Τζούλιαν Ασάνζ από τη CIA.

Über alles, όμως, ο Άντελσον στήριζε (και η επιχειρηματική του αυτοκρατορία συνεχίζει να στηρίζει) τα συμφέροντα του κράτους του Ισραήλ. Ο Άντελσον υπήρξε από τους κύριους χρηματοδότες του ισχυρότερου φιλο-ισραηλινού λόμπι στις ΗΠΑ, της Επιτροπής Αμερικανο-Ισραηλινών Δημόσιων Σχέσεων (American Israel Public Affairs Committee – AIPAC) — μέχρι που το 2007 αποφάσισε πως οι θέσεις του AIPAC δεν ήταν αρκετά ακροδεξιές για τα γούστα του και απέσυρε τη στήριξή του δημιουργώντας το δικό του λόμπι, το Ισραηλινό-Αμερικανικό Συμβούλιο (Israel American Council – IAC). Μιλώντας σε συνέδριο της οργάνωσης το 2014 είχε εκφράσει ρητά το πώς έβλεπε το μέλλον του Ισραήλ: «Λοιπόν το Ισραήλ δεν θα είναι ένα δημοκρατικό κράτος. Και τι έγινε;», είπε ο δισεκατομμυριούχος και συνέχισε, «Νομίζω ότι ο Θεός δεν είπε τίποτα για τη δημοκρατία. Δεν μίλησε για την παραμονή του Ισραήλ ως δημοκρατικού κράτους».

Δεδομένων αυτών των απόψεων, δεν αποτελεί έκπληξη πως ο Άντελσον ήταν στενός προσωπικός φίλος του Νετανιάχου, και η εφημερίδα Israel Hayom που δημοσίευσε το εν λόγω ρεπορτάζ αντιμετωπίζεται ως ημιεπίσημο όργανο του κόμματος του Ισραηλινού πρωθυπουργού.

Ο δημοσιογράφος Ariel Kahana, που υπογράφει το ρεπορτάζ, κάνει τιτάνιες προσπάθειες ώστε να αποκρύψει ποιοι ήταν οι συγγραφείς της πρότασης που φέρεται να έχει κατατεθεί στο αμερικανικό Κογκρέσο. Επαναλαμβάνει τόσες φορές τη φράση «οι συντάκτες» χωρίς να δίνει ούτε μισό στοιχείο για αυτούς που, δεδομένης της πηγής, η σκέψη του αναγνώστη οδηγείται αυτόματα σε ενεργούμενα της κυβέρνησης του Ισραήλ. Δεν δημοσιεύει το πλήρες κείμενο της πρότασης, όμως δείχνει να έχει λεπτομερή γνώση της καθώς παραθέτει εκτενή αποσπάσματα.

Σύμφωνα λοιπόν με όσα παραθέτει, οι «συντάκτες» αναφέρουν στην εναρκτήρια παράγραφο πως «Το Ισραήλ προσπαθεί να κρατήσει τις απώλειες μεταξύ των αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας όσο το δυνατόν χαμηλότερα, αλλά η Χαμάς δεν επιτρέπει στους πρόσφυγες να φύγουν και η Αίγυπτος δεν είναι πρόθυμη να ανοίξει τα σύνορά της». Αργότερα, συνεχίζει το ρεπορτάζ, οι συντάκτες λένε πως «η μόνη ηθική λύση είναι να διασφαλιστεί ότι η Αίγυπτος θα ανοίξει τα σύνορά της και θα επιτρέψει στους πρόσφυγες να φύγουν από τον τυραννικό έλεγχο της Χαμάς. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ παρέχει στην Αίγυπτο περίπου 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια και τα κεφάλαια αυτά μπορούν να διατεθούν στους πρόσφυγες από τη Γάζα που θα επιτραπεί να εισέλθουν στην Αίγυπτο». Και πιο κάτω: «είναι πλέον σαφές ότι για να απελευθερωθεί ο πληθυσμός της Γάζας από την τυραννική καταπίεση της Χαμάς και να μπορέσει να ζήσει χωρίς πόλεμο και αιματοχυσία, το Ισραήλ πρέπει να ενθαρρύνει τη διεθνή κοινότητα να βρει τις σωστές, ηθικές και ανθρώπινες οδούς για τη μετεγκατάσταση του πληθυσμού της Γάζας».

Με ανθηρή, «ανθρωπιστική» γλώσσα, η πρόταση παρουσιάζει την εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων από τη Γάζα ως «μόνη ηθική λύση». Και συνεχίζοντας τη διγλωσσία, προτείνει με άλλα λόγια τον οικονομικό εκβιασμό κρατών για να δεχτούν αυτή τη «λύση». Δεν είναι μόνο η Αίγυπτος — «Το Ιράκ και η Υεμένη λαμβάνουν περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε εξωτερική βοήθεια από τις ΗΠΑ και η Τουρκία λαμβάνει περισσότερα από 150 εκατομμύρια δολάρια. Καθεμία από αυτές τις χώρες λαμβάνει αρκετή εξωτερική βοήθεια και έχει αρκετά μεγάλο πληθυσμό ώστε να μπορεί να δεχθεί πρόσφυγες που αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 1% του πληθυσμού της», αναφέρουν οι «συντάκτες» σύμφωνα με το ρεπορτάζ. Αυτά τα χρήματα μπορούν, λέει, να εξαρτηθούν από την αποδοχή συγκεκριμένου αριθμού προσφύγων από τις χώρες αυτές.

Μάλιστα, το σχέδιο φέρεται να είναι αρκετά λεπτομερές ώστε να προτείνει και συγκεκριμένους αριθμούς προσφύγων που θα εξαναγκαστεί να δεχτεί κάθε χώρα: ένα εκατομμύριο για την Αίγυπτο (που αποτελεί το 0,9% του πληθυσμού της), μισό εκατομμύριο για την Τουρκία (0,6% του πληθυσμού της), 250.000 για το Ιράκ (0,6% του πληθυσμού) και άλλοι 250.000 για την Υεμένη (0,75% του συνολικού πληθυσμού της χώρας). Εάν προσθέσει κανείς τους αριθμούς, φτάνει στο σύνολο των 2 εκατομμυρίων, κάτι λιγότερο από τον συνολικό πληθυσμό της Γάζας που είναι 2,3 εκατομμύρια.

Εικόνα που συνοδεύει το ρεπορτάζ της Israel Hayom, με τη λεζάντα «Οι προτεινόμενοι αριθμοί προσφύγων που θα γίνουν δεκτοί από τις αραβικές χώρες στο πλαίσιο του σχεδίου». Δεν ξεκαθαρίζεται εάν πρόκειται για εικόνα που περιέχεται στο σχέδιο.

Όσο για τη «διακομματική στήριξη» που φέρεται να έχει λάβει το σχέδιο από τους Αμερικανούς βουλευτές, το ρεπορτάζ είναι εσκεμμένα ασαφές λέγοντας πως οι «μυημένοι στις λεπτομέρειες του κειμένου έχουν κρατήσει μέχρι στιγμής χαμηλούς τόνους» καθώς «η δημόσια τοποθέτηση υπέρ του σχεδίου θα μπορούσε να το εκτροχιάσει». Στην πρώτη εκδοχή του ρεπορτάζ, όμως, είχε ξεφύγει η αναφορά στην «έκφραση ανοιχτής στήριξης» από συγκεκριμένο Αμερικανό βουλευτή, τον Ρεπουμπλικάνο Τζο Γουίλσον από τη Νότια Καρολίνα, εκ των ηγετικών στελεχών του κόμματος, αναπληρωτή επικεφαλής κομματικής πειθαρχίας στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Η αναφορά λείπει από μετέπειτα εκδοχές του ρεπορτάζ, για λόγο που δεν αναφέρεται στις σελίδες του, όμως έχει αναπαραχθεί στις αναδημοσιεύσεις του σε άλλα μέσα.

«Υποθετικές» επιβεβαιώσεις

Όπως είδαμε προηγουμένως, τα βήματα που έχει μέχρι στιγμής λάβει το Ισραήλ στη Γάζα ταιριάζουν με ελάχιστες διαφοροποιήσεις στα βήματα του σχεδίου εθνοκάθαρσης που πρότεινε το «ε΄γγραφο ιδεών» του ισραηλινού υπουργείου Πληροφοριών.

Το ίδιο ισχύει και για τις πιέσεις προς τρίτες χώρες, που το έγγραφο τονίζει ότι μπορούν να επιτευχθούν μέσω των ΗΠΑ. Μπορεί οι χώρες που αναφέρονται να διαφέρουν σε κάποιο βαθμό από αυτές που περιέχονται στην πρόταση προς το αμερικανικό Κογκρέσο (στο «έγγραφο ιδεών» αναφέρονται το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, αλλά όχι το Ιράκ και η Υεμένη) — όμως κατά τα άλλα το «εγχειρίδιο» δείχνει να ακολουθείται πιστά.

Η εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων της Λωρίδας της Γάζας, ένα από τα στάδια της γενοκτονίας του πληθυσμού της σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, εκτελείται μπροστά στα μάτια μας. Και, όσο δεν τη λέμε με το όνομά της, μπορεί άνετα να συζητείται σε δημόσια φόρα και σε κοινοβουλευτικές συνδριάσεις κρατών της «πολιτισμένης Δύσης». Και αφού συζητείται, μπορεί άνετα και να εγκρίνεται. Άλλωστε, είναι «εθελοντική».

info-war.gr