Συστατικό στοιχείο του Διεθνισμού αποτελεί ο αυτοχαρακτηριζόμενος ως αντιεθνικισμός, ο οποίος αποτελεί μια κακέκτυπη εκδοχή του Μαρξιστικού Διεθνισμού.
Από τη στιγμή που, όπως ειπώθηκε, ο Διεθνισμός όχι μόνο δεν είναι ανταγωνιστικός στον Εθνικισμό και την ύπαρξη των εθνών αλλά αντίθετα είναι επιβοηθητικός προς αυτά αναγνωρίζοντας και δουλεύοντας μέσα από αυτά, το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τον Αντιεθνικισμό.
Ο αντιεθνικισμός στο βαθμό που αντιπαρατίθεται στον εθνικισμό δεν προωθεί μια συνολική κοινωνική απελευθερωτική άποψη και πρακτική αλλά προσπαθεί να κατευθύνει τη δράση των αγωνιζόμενων ανθρώπων σε ένα από τα μέσα που χρησιμοποιεί το κράτος προκειμένου να διατηρεί τους ανθρώπους σκλαβωμένους.
Ως εκ τούτου, ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις που τυχόν έχουν όσοι αποδέχονται την λογική μιας αντιεθνικιστικής δραστηριοποίησης, το βέβαιο είναι πως στρέφουν τη δράση τους σε ένα μερικό στοιχείο του συνολικότερου εξουσιαστικού κι εκμεταλλευτικού πλέγματος που τους έχει επιβληθεί.
Η μερικότητα βρίσκεται σε μια δεδομένη καθολική αντίθεση με την κοινωνική και ατομική απελευθέρωση γιατί διευκολύνει τα σχέδια των κρατιστών σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση αφήνοντας ανέπαφο το σύστημα κυριαρχίας κι εκμετάλλευσης.
Εκείνο που έχει σημασία δεν είναι ο αγώνας σε ένα επί μέρους στοιχείο της ιδεολογίας της κυριαρχίας, αλλά ενάντια στο σύνολο των μεθοδεύσεων και των σχεδίων της, ενάντια στον εξουσιασμό και την υποτέλεια, την καταπίεση και την εκμετάλλευση, σε όλο το απάνθρωπο σύμπλεγμα δομών και θεσμών που καταπνίγουν κάθε διάθεση κι αγώνα για ελευθερία και προσπαθούν να μετατρέψουν τους ανθρώπους σε άβουλα υπηρετικά όντα ή σε θαυμαστές κι ακολουθητές των συμφερόντων και των επιδιώξεων αυτών που έχουν πάψει να είναι άνθρωποι, από τη στιγμή που η θέση, η στάση και η δραστηριοποίησή τους ενάντια στην ανθρώπινη υπόσταση και στην ελεύθερη δημιουργικότητα είναι και παραμένει εγκληματική.
Ο αγώνας ενάντια στο κράτος δεν μπορεί να είναι μερικός, ιδεολογικός ή ιδεολογικοποιημένος, απαντώντας σε μια πολιτική επιλογή των κυρίαρχων.
Από αυτή τη σκοπιά εξεταζόμενος ο κάθε αντιεθνικισμός, ο οποίος προσπαθεί «να δώσει απάντηση» σε μια πτυχή της κυρίαρχης ιδεολογίας, δεν μπορεί να αποφύγει την απόκτηση μιας ιδεολογικοποιημένης μορφής και περιεχομένου.
Από εκεί και πέρα για να μπορέσει να αντιπαρατεθεί απέναντι στη συγκεκριμένη κρατική μεθόδευση χρησιμοποιεί τα ίδια μέσα κι εργαλεία της «πολιτικής τεχνικής». Ο αντιεθνικισμός, είτε συνδέεται κραυγαλέα με το διεθνισμό είτε το υπονοεί σιωπηλά, είναι ένα μέσο ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ τρόπου δράσης, διαχωρισμένος από την κοινωνία και τα πραγματικά προβλήματα της, ένα μέσο το οποίο θέλει να επιβάλλει με χειραγωγικό τρόπο μερικοποιημένες κι αποσπασματικές πρακτικές στους κυριαρχούμενους.
Το αντιεθνικιστικό ιδεολόγημα χρησιμοποιείται αρκετές φορές προκειμένου να ερμηνευτούν συνολικότερες καταστάσεις, παίρνοντας τη θέση μιας αποκλειστικής ιδεολογίας. Η προσπάθεια ερμηνείας των εκάστοτε συνθηκών μέσω του αντιεθνικισμού αφήνει ανέγγιχτη την ουσία του κράτους αλλά και κάθε κυριαρχικής δομής και σχεδίου, επιχειρώντας να μεταβάλλει τον κοινωνικό αγώνα σε ένα δονκιχωτισμό.
Η προσπάθεια να παρουσιασθεί ο αντιεθνικισμός σαν μια φιλειρηνική άποψη και πρακτική αποκαλύπτει την αποδοχή (εκ μέρους των παντοειδών αντιεθνικιστών) του εξουσιαστικού status quo, από τη στιγμή που επικαλείται την «ειρηνική συμβίωση των λαών» (βαλκανικών, ευρωπαϊκών κ.λπ.) και τη λύση των διαφορών με ειρηνικά μέσα. Δηλαδή, οι διαφορές είναι των κρατών ή των ανθρώπων: Η απάντηση δεν επιδέχεται αντίρρησης. Οι διαφορές αφορούν τους κρατιστές. Σε αυτές τις διαφορές οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι δεν είναι υποχρεωμένοι να εμπλακούν αλλά να συνεχίσουν τις ανταγωνιστικές προς το κράτος δραστηριότητές τους διευρύνοντας τον κοινωνικό πόλεμο, μη λαμβάνοντας υπ’ όψη τις προτροπές για κοινωνική ειρήνη λόγων «εθνικών κινδύνων» ή ενδεχομένων πολεμικής σύρραξης ανάμεσα σε ανταγωνιζόμενα κράτη.
Γιατί εκτός από τις πολλές φορές επίπλαστες εικόνες για το δήθεν ενδεχόμενο κρατιστικών πολέμων, (οι οποίες αποτελούν μέρος των διάφορων πολιτικών τεχνικών που ακολουθούνται από τα κράτη) ακόμα κι αυτή η πραγματοποίησή τους αντιμετωπίζεται από τους κρατούντες τουλάχιστον με σκεπτικισμό από τη στιγμή που ο κοινωνικός ανταγωνισμός βρίσκεται σε ένταση, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η δράση των αγωνιζόμενων ανθρώπων δεν εμπλέκεται στις αντιθέσεις των κρατιστών προβάλλοντας τις δικές της απελευθερωτικές κι αντικρατικές προοπτικές.
Η ιδιαίτερα ανταγωνιστική στο κοινωνικό πόλεμο αόριστη απαίτηση για ειρήνη από τη στιγμή που δεν παίρνει ξεκάθαρη θέση στην ανάπτυξη του κοινωνικού πολέμου με στόχο την καταστροφή του κράτους δεν είναι παρά μια ειρηνιστική – κρατιστική απόφυση. Επιζητά την διευθέτηση των κρατιστικών διαφορών πάνω σε «ειρηνικές» βάσεις προτείνοντας μια διαφορετική μεθόδευση.
Στην παρούσα περίοδο είναι γεγονός πως το Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο μπλοκ κυριαρχίας αξιοποιεί τον εθνικισμό προκειμένου να ανασχηματίσει τις δομές του και να συντονίσει τα διάφορα κομμάτια που το συναπαρτίζουν. Η αντιπαράθεση των αγωνιζόμενων ανθρώπων ενάντια σε αυτές τις επιλογές δεν μπορεί παρά να γίνεται συνολικά κι αντικρατικά κι όχι να εγκλωβίζεται σε λογικές και πρακτικές που δεν οδηγούν πουθενά και –το χειρότερο– διευκολύνουν τα σχέδια των τυράννων.
Δεν είναι επιβοηθητική στον κοινωνικό απελευθερωτικό αγώνα μια αντιεθνικιστική αντίληψη που στρέφεται ενάντια στον εθνικισμό των εγχώριων εξουσιαστών ακολουθώντας τους κανόνες της πολιτικής (η οποία αποτελεί ένα τεχνικό μέσο διεκπεραίωσης των κρατικών υποθέσεων και συνάμα επιβολής πάνω στους κυριαρχούμενους ανθρώπους) προβάλλοντας το πρόσχημα του «δικαιώματος» των λαών να αυτοκαθορίζονται.
Στην προκειμένη περίπτωση η Μαρξιστική κι εξουσιαστική λογική είναι ξεκάθαρη. Αλλά πέρα από αυτό εκείνο που έχει την μεγαλύτερη σημασία είναι πως αυτό το «δικαίωμα αυτοκαθορισμού» παραγνωρίζει την ίδια την πραγματικότητα της επιβεβλημένης κυριαρχίας σε οποιοδήποτε γεωγραφικό χώρο κι αν αναφέρεται.
Έτσι, αυτοκαθορισμός (αυτοπροσδιορισμός και βάλε) θα πρέπει να θεωρηθεί το αίτημα να μην αναγνωρισθούν τα Σκόπια σαν Μακεδονία κάτι το οποίο επαναλαμβάνουν εν χορώ οι πιθηκίζοντες αποδέκτες της κρατικής λογικής στα διάφορα κατευθυνόμενα συλλαλητήρια. Αλλά, αυτοκαθορισμός θα πρέπει να χαρακτηρισθεί κι η προσπάθεια ανασυγκρότησης ενός κράτους με το όνομα Μακεδονία. Μόνο που αυτός ο «αυτοκαθορισμός» δεν έχει καμμιά σχέση με την ελεύθερη επιλογή των ανθρώπων.
Γιατί, αν υπήρχε μια τέτοια πραγματικότητα τότε οι άνθρωποι δεν θα ασχολούνταν με όλες αυτές τις εξουσιαστικές βλακείες (που όμως προκαλούν μεγάλο κόστος στους καταδυναστευόμενους ανθρώπους κι από τις δύο μεριές των συνόρων).
Με δεδομένο πως οι άνθρωποι δεν επιλέγουν και δεν αποφασίζουν για την ίδια τους τη ζωή μέσα σε συνθήκες ελευθερίας αλλά, αντίθετα, μεγάλα κομμάτια από αυτούς, χειραγωγούμενα μέσα στις υπάρχουσες συνθήκες καταδυνάστευσής τους, εξωθούνται σε πρακτικές που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των εκάστοτε κρατιστών, το «δικαίωμα των λαών για αυτοκαθορισμό, αυτοπροσδιορισμό, αυτοδιάθεση κ.λπ.» αποτελεί μια «επιλογή» απόλυτα εναρμονισμένη με τις επιδιώξεις των κρατιστών.
Σε πολλές περιπτώσεις ο αντιεθνικισμός αποτελεί μια καρικατούρα κι αυτών ακόμα των Μαρξιστικών – Λενινιστικών απόψεων όταν χρησιμοποιεί «νεωτερισμούς» στην προσπάθεια να φανεί ριζοσπαστικός. Έτσι, στη Λενινιστική εκδοχή «του δικαιώματος των λαών για αυτοδιάθεση μέχρι πλήρους κρατικού αποχωρισμού», προστίθεται η σάλτσα περί «στοιχειώδους κρατικής υπόστασης» (όπως λέμε μικρή ταφόπετρα) στο «δικαίωμα εθνικού αυτοκαθορισμού». Φυσικά, όλα αυτά τα περί στοιχειώδους κρατικής οργάνωσης είναι παραμύθια της Χαλιμάς. Η κρατική οργάνωση ή θα υπάρχει ή δεν θα υπάρχει, κι όπου υπάρχει είναι το ίδιο βάρβαρη και ανθρωποβόρα, ανεξάρτητα από τις διαβαθμίσεις οι οποίες έτσι κι αλλοιώς υπάρχουν για να εξαπατούν αλλά και να προσαρμόζονται τόσο στις απαιτήσεις των εξουσιαστών όσο και στις ιδιαιτερότητες του κοινωνικού ανταγωνισμού.
Έτσι, δια μέσου ενός αντιεθνικισμού που κινείται στη σφαίρα της πολιτικής (κι ιδιαίτερα της εξωτερικής), αναπτύσσεται μια προσπάθεια με την οποία επιχειρείται ο παραγκωνισμός του κοινωνικού απελευθερωτικού και συνάμα αντικρατικού αγώνα. Γιατί τόσο στα Σκόπια, όσο στην Αθήνα, τη Βουλγαρία και αλλού το καθοριστικό στοιχείο είναι αυτή την εποχή η ύπαρξη κρατών και όχι ο αυτοκαθορισμός και ο αυτοπροσδιορισμός των ανθρώπων.
Στο ζήτημα ενός γενικότερου αντιεθνικισμού που άπτεται των καταστάσεων στο εσωτερικό ενός κράτους, εκδηλώνεται κατά καιρούς μια πάλη η οποία κατευθύνεται ενάντια στον εθνικισμό και στα στοιχεία που τον εκφράζουν κατά περιστάσεις.
Όμως η πάλη ενάντια στους εθνικιστές ή τον εθνικισμό στο βαθμό που δεν στρέφεται κύρια ενάντια στο κράτος καταλήγει να αποδέχεται την ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ διευθέτηση, την νομιμότητα και την άσκηση της κυριαρχίας πάνω στους ανθρώπους. Εξ άλλου, οι κάθε απόχρωσης αντιεθνικιστές, στην αριστερή αλλά και στην δεξιά απόχρωσή τους, εκείνο που φροντίζουν να αντιπαραθέσουν είναι το δυνάμωμα και την αποτελεσματικότερη και καλύτερη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών.
Στο όνομα της πάλης ενάντια στον εθνικισμό γίνεται η πλήρης αναγνώριση της υπάρχουσας καταπιεστικής κι εκμεταλλευτικής κατάστασης, ενώ ταυτόχρονα επιχειρείται να δημιουργηθούν συνθήκες εκτόνωσης του κοινωνικού κι αντικρατικού αγώνα.
Ο αντιεθνικισμός –όμοια όπως κι ο εθνικισμός– είναι όπλο στα χέρια των εκάστοτε εξουσιαστικών βλέψεων. Και οι δύο αποτελούν τις όψεις του ίδιου νομίσματος.
Δ) Η ΑΝΤΙΚΡΑΤΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα μένει να ξεκαθαριστούν ορισμένα ζητήματα ακόμα που αφορούν την αντικρατική κοινωνική και ατομική απελευθερωτική δράση.
Είναι φανερό πως την απλότητα των πραγματικών συνθηκών η κυριαρχία την έχει μεταβάλλει σε μια κατάσταση από σύνθετα ζητήματα τα οποία ενώ φαίνονται απλά στην πραγματικότητα περιπλέκουν τους αγωνιζόμενους ανθρώπους σε αδιέξοδες απόψεις και πρακτικές.
Ο παραλογισμός έρχεται μέσα από τις επιβεβλημένες καταστάσεις να διαδεχθεί την απλή πραγματικότητα. Από τη στιγμή που θεωρούμε το ανθρώπινο γένος σαν ένα παγκόσμιο και συμπαντικό γεγονός είναι επόμενο να το αναγνωρίζουμε σαν τέτοιο μέσα από τις διαφοροποιήσεις του κι όχι μέσα από τους τεχνητούς διαχωρισμούς τους οποίους έχουν επιβάλλει οι δυνάστες του.
Έτσι δεν θα μπορούσαμε να κατευθύνουμε τον συνολικό αγώνα για την πανανθρώπινη ελευθερία αποδεχόμενοι αυτούς τους πλαστούς διαχωρισμούς.
«Δεν υπάρχει τίποτα πιο παράλογο και συνάμα πιο βλαβερό, πιο θανατηφόρο για το λαό από το να υποστηρίζει την πλασματική αρχή της εθνικότητας ως το ιδανικό όλων των λαϊκών πόθων», αναφέρει ο Μπακούνιν.
Αυτή την πραγματικότητα, η οποία αναδεικνύεται μέσα από τους πολύχρονους κι αιματηρούς αγώνες των ανθρώπων για την πανανθρώπινη απελευθέρωση, μπορούμε να την θεωρήσουμε ως την πιο αποτελεσματική απέναντι στις οποιεσδήποτε τεχνικές που προσπαθούν να μπουν σαν εμπόδιο στους αγωνιζόμενους ανθρώπους.
Η παγκόσμια, η λεγάμενη οικουμενική απελευθέρωση δεν μπορεί παρά να είναι έργο όλων των αγωνιζόμενων ανθρώπων ανεξάρτητα από χρώμα, τόπο, γλώσσα και συνήθειες που έχουν διαμορφώσει και τα οποία αποτελούν ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΚΙ ΟΧΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥΣ.
Στη συνήθη κατάσταση που προκύπτει από τις προβαλλόμενες απόψεις του κράτους μέσω του εθνικισμού και όλων των παραμέτρων της ιδεολογίας της κυριαρχίας, το πλέον αποτελεσματικό μέσο δεν είναι η εμπλοκή στα τεχνάσματα των εξουσιαστών, στα οποία με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καλούνται να απαντήσουν ή να λάβουν μέρος οι αγωνιζόμενοι άνθρωποι.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν λαμβάνονται υπ’ όψη τα σχέδια και οι κατευθύνσεις που ακολουθούν οι κρατιστές σε κάθε περίπτωση. Όμως, άλλο γνώση των σχεδίων του κράτους κι άλλο να ακολουθιέται ο δρόμος ή τα μονοπάτια που αυτό χαράζει.
Δεν σημαίνει με κανένα τρόπο πως με το να μην ακολουθούνται οι δρόμοι που χαράζουν οι κρατιστές, ο κοινωνικός αγώνας βρίσκεται σε λάθος δρόμο. Ίσα – ίσα, τότε είναι που έχει προσεγγίσει την αυτόνομη πορεία του από τις εξουσιαστικές λογικές και όλες τις παραμέτρους τους.
Αντίθετα, η άποψη που υποστηρίζει πως «πρέπει να μπαίνουμε στο παιχνίδι για να μην βρισκόμαστε έξω από τον κόσμο» είναι πέρα για πέρα λάθος. Οι άνθρωποι βρίσκονται εγκλωβισμένοι στις εξουσιαστικές λογικές και τα τεχνάσματα των οργάνων του κράτους. Όμως ο απεγκλωβισμός τους είναι ζήτημα της ουσιαστικής δράσης τους μέσα στον κοινωνικό ανταγωνισμό.
Η συνολική αντικρατική και απελευθερωτική δράση συμβάλλει στον απεγκλωβισμό των αγωνιζόμενων ανθρώπων και δημιουργεί διεύρυνση των μη ελεγχόμενων από το κράτος δραστηριοτήτων τους.
Έτσι, στο δίλλημα του αντιεθνικισμού και του διεθνισμού, φυσικά, η απάντηση δεν είναι το ΤΙΠΟΤΑ αλλά το ΟΛΑ. Αυτή η συνολική στάση είναι ένας τρόπος ζωής και δράσης με πολλαπλούς τρόπους και μέσα και σε κάθε σημείο του κοινωνικού ανταγωνισμού.
Ο Διεθνισμός όσο καλοπροαίρετα κι αν ακολουθήθηκε από τους αναρχικούς κατά βάση αναγνωρίζει την ύπαρξη των εθνών. Μια τέτοια αναγνώριση πολύ λίγο απέχει από την αποδοχή των διαχωρισμών σε αντίθεση στην αδελφοσύνη των ανθρώπων.
Στα πλαστά διλλήματα, διεθνιστής ή πατριώτης η απάντηση δεν είναι η επιλογή ανάμεσα σε αυτά τα δύο, αλλά η σταθερή προσήλωση στην κοινωνική και πανανθρώπινη απελευθέρωση που προσδιορίζει και τα αυτόνομα χαρακτηριστικά του κοινωνικού αντικρατικού αγώνα.
«Θα έπρεπε ο καθένας μας να απαγκιστρωθεί από το στενό μίζερο πατριωτισμό σύμφωνα με τον οποίο η χώρα κάποιου είναι το κέντρο του κόσμου και που θεωρείται μεγάλη στο βαθμό που τη φοβούνται οι γείτονες. Πρέπει να τοποθετήσουμε την ανθρώπινη οικουμενική δικαιοσύνη πάνω από όλα τα εθνικά συμφέροντα. Και πρέπει να εγκαταλείψουμε μια για πάντα την ψευδή αρχή της εθνικότητας, που εφευρέθηκε τώρα τελευταία από τους δεσπότες της Γαλλίας, της Ρωσίας και της Πρωσίας με σκοπό να συντρίβει η κυρίαρχη αρχή της ελευθερίας», αναφέρει ο Μπακούνιν πριν από 120 και περισσότερο χρόνια, ο οποίος, μολονότι τοποθετούσε τον εαυτό του στους διεθνιστές, έδινε μια οικουμενική και αναρχική διάσταση με τη συμβολή του στην κοινωνική απελευθέρωση.
Προκειμένου να ξεπεραστούν συνολικά οι επιδράσεις της κυρίαρχης λογικής, της επιβεβλημένης με χίλιους δυο τρόπους είναι χρήσιμο η κοινωνική απελευθερωτική αντίληψη και πρακτική να τοποθετήσει τα λόγια στις σωστές πράξεις. Στην προοπτική της παγκόσμιας απελευθέρωσης του ανθρώπινου γένους η έννοια διεθνιστής δεν έχει κανένα νόημα. Αντίθετα η έννοια ΑΕΘΝΗΣ ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα αυτή.
«Έπεσε η μισητή μάσκα, παραμένει ο άνθρωπος,
χωρίς σκήπτρο, ελεύθερος χωρίς όρια κι όμως άνθρωπος.
Ίσος, αταξικός, αντιφυλετικός και ΑΕΘΝΗΣ.
Απαλλαγμένος από όλα τα καλούπια, τη λατρεία, τα διατάγματα, το βασιλιά.
Υπέρτερος, δίκαιος, ευγενής.
Σοφός αλλά άνθρωπος.»
Σέλλευ, «Προμηθέας Αδέσμευτος»