Τα βιομηχανικά χωριά αποτελούν μια τεράστια μορφή κοινωνικής οργάνωσης για την οποία ο Αναρχισμός, ως ιδεολογία, θεώρησε ότι είναι μια κοινονικοποιημένη, ιστορική οικονομία. Ως κοινωνική οργάνωση, τα βιομηχανικά χωριά έχουν άμεση σχέση με τη γεωργία, ενώ έχει τις εξής ονομασίες: αγροτική βιομηχανία, οικιακή βιομηχανία, μικρή επιχείρηση.
Την ορολογία αυτή περί βιομηχανοποίησης της γεωργίας αλλά γενικά του πρωτογενούς τομέα, η αναρχική ιδεολογία, εκφράζει ότι, αυτή η μορφή οικονομίας, πρέπει να είναι αντικείμενο μελέτης. Τα βιομηχανικά χωριά λοιπόν είναι μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες δεν υπάρχουν πια σε αυτή τη μορφή. Ένας παράγοντας που οδήγησε στην εξαφάνισή τους ήταν ότι οι εργάτες δούλευαν περισσότερες ώρες. Μάλιστα από δύο έως και τέσσερις ώρες περισσότερες από τα εργοστάσια που είχαν οργανωθεί καλύτερα. Άλλος παράγοντας ήταν ότι ο εργάτης βρισκόταν στο έλεος του εργοδότη και ο εργοδότης στο έλεος του εμπόρου. Αυτοί οι παράγοντες σε συνδυασμό με την σταδιακή φεουδαλοποίηση της αγροτικής, γεωγραφικής και μικροβιομηχανικής παραγωγής οδήγησαν σε εξεγέρσεις των εργατών, οι οποίοι ήθελαν ισότιμα δικαίωματα στην εργασία τους.
Αυτό που προτείνει όμως η αναρχική ιδεολογία για τις μικρές επιχειρήσεις (βιομηχανικά χωριά) είναι να εισαχθούν σ’ αυτές μηχανικοί κινητήρες, όπως υπάρχουν και στα μεγάλα εργοστάσια. Πιστεύεται επίσης ότι τα εργαστήρια που συναποτελούν μια βιομηχανία είναι κι αυτά μικρές επιχειρήσεις, δηλαδή, βιομηχανικά χωριά.
Γενικά τα εργοστάσια θεωρούνται πηγές πλούτου για τους Αναρχικούς. Ο πλούτος αυτός παράγεται χάρη στην επινοητική ιδιοφυία του λαού. Η ιδιοφυία αυτή βασίζεται στην επεξεργασία των πρώτων υλών. Οι πρώτες ύλες καταφθάνουν στα εργοστάσια από τα βιομηχανικά χωριά, τα οποία (σύμφωνα με τους Αναρχικούς) καθορίζουν, μέσω του πληθυσμού που απασχολούν και το ποσοστό του πλούτου που κατέχει η κάθε χώρα. Η πλουσιότερη χώρα λοιπόν που έχει τα περισσότερα βιομηχανικά χωριά είναι η Γαλλία.
Ιστορικά, η συγκεντροποίηση των βιομηχανιών στις πόλεις θεωρείται καπιταλιστική και κεφαλαιοκρατική πολιτική, για την οποία οι Αναρχικοί έχουν εκφράσει την αντίρρησή τους. πιστεύουν λοιπόν ότι η συγκεντροποίηση της βιομηχανίας αλλά κυρίως της οικονομίας, πρέπει να οδηγηθεί προς τα χωριά, τα οποία στηρίζονται στην αγροτική και γεωργική παραγωγή. Από αυτό προκύπτει ότι η εξαφάνιση των βιομηχανικών χωριών οφείλεται στη συγκεντροποίηση των βιομηχανιών στις πόλεις.
Ποιες είναι όμως οι μικροεπιχειρήσεις που ανήκαν στα βιομηχανικά χωριά; Μεταξύ άλλων στις επιχειρήσεις αυτές γινόταν: η κατασκευή επίπλων, η εκτύπωση,η λιθογραφία, η βιβλιοδεσία, η αρτοποιία, σαμαροποιία, κατασκευή βουρτσών, ιστίων, καλαθιών αλλά και άλλων μικροαντικειμένων από διάφορα υλικά, η υφαντουργία και η ωρολογοποιία.
Σήμερα το μέγεθος της επιχείρησης και των εργοστασίων καθορίζεται από τον αριθμό των εργατών που απασχολούνται παγκοσμίως. Αντιθέτως στα βιομηχανικά χωριά είχαν ως μοναδικό κριτήριο ανάπτυξης το μέγεθος της παραγωγής.
Εξετάζοντας προσεκτικά τους όρους εργοστάσια, βιομηχανία και αγροτική οικονομία, θα διαπιστώσουμε ότι η κοινή συνισταμένη μεταξύ αυτών των εννοιών είναι η βιομηχανοποίηση. Και οι τρεις όροι συνυπήρξαν με σκοπό να υπάρξει άφθονη παραγωγή στα χωριά, όχι μόνο από τη γεωργία αλλά και από όλες τις πρώτες ύλες που δίνει η γη και η φύση στο σύνολό της (μέταλλα, μαλλί ζώων, ιατρικά φυτά – βότανα, αέρια, τροφή).
Έτσι λοιπόν θα λέγαμε ότι η αναρχική λύση βρίσκεται σε ένα αρκετά τοπικιστικό πνεύμα ίδρυσης επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, δίπλα στον τόπο εξόρυξης μετάλλων, ο οποίος αποτελεί βιομηχανικό χωριό, να υπάρξει το κατάλληλο και ανάλογο εργοστάσιο. Το εργοστάσιο αυτό θα έχει στον πυρήνα του και μικροεπιχειρήσεις, όπως επίσης και εργαστήρια, στα οποία θα απασχολούνται εργάτες τόσο των βιομηχανικών χωριών όσο και της αγροτογεωργικής οικονομίας που βρίσκεται να συνυπάρχει εκεί όπου έχει ιδρυθεί το εργστάσιο.
Συμπερασματικά θα μπορούσε να αναφερθεί αυτολεξεί και η εξής αναρχική φράση: «Τέχνη και επιστήμη δεν είναι μονοπώλειο των μεγάλων πόλεων, και η περαιτέρω πρόοδος θα είναι να τις διασκορπήσουμε στην επαρχία».
Συνειδητοποιούμε μέρα με την μέρα τις κοινωνικές αλλαγές που συμβαίνουν με κινητήριο μοχλό τις οικονομικές εξελίξεις, οι οποίες επηρεάζονται από τον κόσμο των μικροεπιχειρήσεων. Η ύπαρξη λοιπόν των βιομηχανικών χωριών στη σημερινή εποχή ίσως να είναι μια οικονομική λύση, η οποία θα σέβεται όχι μόνο τον άνθρωπο, αλλά και το περιβάλλον.
Πηγή
Κροπότκιν, Πιότρ. (2005). Αγροί, εργοστάσια, εργαστήρια (μετάφραση Βασίλης Ταμανάς). Θεσσαλονίκη: Νησίδες
