Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 14 Απρ 2024
Αντεπίθεση του Ιράν: Η τέχνη της προσποίησης πριν το «γκολ»
Κλίκ για μεγέθυνση
Βρισκόμαστε στην αρχή της νέας φάσης του παγκοσμίου πολέμου. Σε μια φάση ακόμα θερμότερη από τις προηγούμενες.
 

Όταν ο Μαραντόνα ξεχύθηκε στο γήπεδο «Αζτέκα» της πόλης του Μεξικού απέναντι στην Αγγλία, το σωτήριο έτος 1986, «αδειάζοντας» τη μισή Εθνική Αγγλίας και σκοράροντας το σημαντικότερο γκολ της νεότερης τουλάχιστον ιστορίας του ποδοσφαίρου, δίδαξε στον πλανήτη σε ποδοσφαιρική εκδοχή και μέσα από το ποδόσφαιρο την υψηλή τέχνη της αποφυγής, της προσποίησης και του γκολ. Μερικοί από τους τότε παίκτες της Αγγλίας έχουν περιγράψει πώς έβλεπαν με τρόμο την άμυνά τους να καταρρέει μπροστά στα μάτια τους, μην μπορώντας να πιστέψουν ότι ένας άνθρωπος μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο, ακόμα κι αν ήταν ο Μαραντόνα (ένας-δυο ονειρεύονται ακόμα ότι τον προλαβαίνουν).

Η αποφυγή του αντιπάλου, η προσποίηση και τελικώς το χτύπημα με τρόπο που να προκαλεί αφενός το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, αφετέρου τρόμο λόγω της αδυναμίας του να σταματήσει αυτό που έρχεται είναι μια τακτική που εκτείνεται σε κάθε σχεδόν πεδίο. Στο ποδόσφαιρο βεβαίως, ακόμα και αν πρόκειται για Μουντιάλ μπορείς να ελπίζεις ότι στο επόμενο θα τα πας καλύτερα. Στη διεθνή πολιτική και ιδίως όταν μιλάμε για πόλεμο, το αν θα έχεις επόμενη ευκαιρία αποτελεί ζητούμενο.

Εδώ και αρκετό καιρό γράφουμε τρία πράγματα για το Ισραήλ: το πρώτο, πολύ πριν την 7η Οκτωβρίου, ότι είναι πολύ λιγότερο ισχυρό από όσο θέλει να δείχνει και ίσως νομίζει, ενώ ο συσχετισμός ισχύος για το ίδιο γίνεται χειρότερος. Το δεύτερο είναι ότι το Ισραήλ όπως όλα τα αποικιακά σχέδια είναι καταδικασμένο να πολεμά μέχρι να χάσει λόγω της δικής του φύσης. Και το τρίτο, ότι δεν μπορούμε να αναλύσουμε επαρκώς ό,τι συμβαίνει μετά την 7η Οκτωβρίου, παρά μόνο στο πλαίσιο του εξελισσόμενου παγκοσμίου πολέμου, του οποίου η «θερμή» εκδήλωση σηματοδοτήθηκε με τη «ρωσική ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ρωσία ήταν πίσω από την 7η Οκτωβρίου. Σημαίνει όμως ότι πέρα από τις όποιες υπόγειες ή και όχι τόσο υπόγειες επικοινωνίες, η 7η Οκτωβρίου δεν θα είχε ενδεχομένως συμβεί αν δεν ήταν σαφές σε όλους τους δρώντες ότι τώρα, στο παρόν, διαμορφώνεται το πώς θα είναι ο πλανήτης τις επόμενες δεκαετίες, επειδή η ισχύς των ΗΠΑ υποχωρεί.

Η 7η Οκτωβρίου αποτέλεσε υπαρξιακού χαρακτήρα σοκ για το Ισραήλ. Η απάντηση του Ισραήλ υπήρξε αποτυχημένη από κάθε άποψη: στρατιωτικώς, διεθνοπολιτικώς, επικοινωνιακώς. Η μόνη επιλογή που του απέμενε επομένως (με δεδομένο ότι πρόκειται για ένα αποικιακό, εκφασισμένο «φυλάκιο») μπροστά στην αποτυχία του έπειτα από έξι μήνες πολέμου ήταν να σύρει τις ΗΠΑ στον πόλεμο. Κοντά στο παραπάνω, όπως ο Ζελένσκι, έτσι και ο «Μπίμπι», για να σώσει το κεφάλι του προτιμά να ισοπεδώσει ακόμα και την ίδια του τη χώρα. Σε κάθε περίπτωση, η εμπλοκή των ΗΠΑ προϋποθέτει ένα μεγάλο πόλεμο. Έναν πόλεμο με το Ιράν. Οι νεοσυντηρητικοί των ΗΠΑ τον φαντασιώνονται εδώ και δεκαετίες, ο «Μπίμπι» και οι φίλοι του το ίδιο, ο Τραμπ έκανε πίσω την τελευταία στιγμή, η ώρα φαίνεται να πλησιάζει τώρα.

Η «χορογραφία» αυτού του πολέμου μοιάζει με την αντίστοιχη πριν την ειδική στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας στην Ουκρανία: το τετελεσμένο εκεί ήταν το πραξικόπημα του 2014 και η ρωσική απάντηση (η πραγματικά μεγάλη απάντηση) ήρθε οκτώ χρόνια αργότερα, αφού οι ΗΠΑ απέρριψαν έναν ειρηνικό διακανονισμό. Στην περίπτωση του Ιράν, μετά από μια σειρά «κεκαλυμμένων» επιθέσεων του Ισραήλ εναντίον ιρανικών στόχων σε τρίτες χώρες, όπως και μέσα στο Ιράν (δολοφονίες επιστημόνων, εκρήξεις βομβών κλπ.) είχαμε την προβοκατόρικη επίθεση απευθείας από το Ισραήλ στην ιρανική πρεσβεία. Το Ισραήλ γνώριζε ότι κήρυσσε τον πόλεμο στην Τεχεράνη. Δημιούργησε ένα νέο τετελεσμένο. Το Ιράν ζήτησε πρώτα να καταδικάσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την επίθεση και έπειτα να σταματήσει η ισραηλινή επιχείρηση στη Γάζα, με αντάλλαγμα να μην απαντήσει στρατιωτικώς στο Ισραήλ. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ αρνήθηκαν, αφήνοντας την ιρανική επίθεση ως τη μόνη επιλογή.

Η επίθεση του Ιράν πρώτα απ’ όλα είναι τμήμα ενός ευρύτερου σχεδιασμού, του οποίου το «στρατηγικό βάθος» συμπεριλαμβάνει όλο τον «άξονα της αντίστασης» και επιπλέον τη Ρωσία και την Κίνα. Η Ρωσία και η Κίνα, με διαφορετικούς τρόπους δείχνουν να έχουν αντιληφθεί ότι η παγκόσμια σύγκρουση βρίσκεται σε εξέλιξη και ότι το Ιράν είναι απολύτως κομβικό σε αυτό το πλαίσιο. Η κινεζική στάση στο πλαίσιο της γενοκτονίας στη Γάζα είναι χαρακτηριστική. Θα είναι επίσης ενδεικτικό σε ποιο βαθμό θα ενεργοποιηθούν ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα στη Συρία εναντίον της ισραηλινής αεροπορίας, όπως και να θα δούμε κάποια επίσημη, στενότερη αμυντική συμφωνία των τριών κρατών (Ρωσίας-Ιράν-Κίνας). Ο βαθμός εμπλοκής των ΗΠΑ υπέρ του Ισραήλ θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τον βαθμό εμπλοκής των δύο δυνάμεων υπέρ του Ιράν. Μια πλήρης εμπλοκή των ΗΠΑ, αργά ή (μάλλον) γρήγορα θα αναγκάσει τη Ρωσία και την Κίνα να καταστήσουν ακόμα σαφέστερη τη συμμαχία τους με το Ιράν. Μπορεί κανείς να θεωρήσει βέβαιο ότι μέσα από μυστικά κανάλια διπλωματίας έχει μεταφερθεί στην άλλη πλευρά κάποια επαρκής αποτροπή ως προς οποιονδήποτε πυρηνικό εκβιασμό ίσως σκεφτεί το Ισραήλ. Ο μετασχηματισμός αυτός, το γεγονός δηλαδή ότι το Ιράν δεν παρέχει μόνο στρατηγικό βάθος, αλλά λαμβάνει κιόλας, μπορεί να αποδειχθεί καταλυτικός σε πλανητική κλίμακα. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η ιρανική αντεπίθεση σημαίνει ότι η Ουκρανία ξεμένει από αντιαεροπορικά συστήματα ή τουλάχιστον τα στερείται σε σημαντικό βαθμό και επομένως ότι η Ρωσία μπορεί να τη χτυπήσει ακόμα πιο καίρια. Θα ήταν τελείως ανόητο επομένως αν το Κρεμλίνο διακινδύνευε τέτοιο σύμμαχο όπως το Ιράν.

Δεύτερον, το Ιράν με τη στρατιωτική του απάντηση καταδεικνύει τις διαχωριστικές γραμμές στον μουσουλμανικό κόσμο. Η Ιορδανία αναδεικνύεται σε εξωτερική γραμμή άμυνας του Ισραήλ σε ό,τι αφορά την αναχαίτιση των ιρανικών drones και πυραύλων, ενώ το Ιράκ τα αφήνει να περάσουν με ασφάλεια από τον εναέριο χώρο του. Τι σημαίνει αυτό; Ότι, με βάση τα όσα έχει διακηρύξει η ιρανική ηγεσία, θα δούμε την αναταραχή να απλώνεται και μέσα στην Ιορδανία, όπως και σε άλλες ίσως χώρες. Η έντασή της μένει να φανεί. Ωστόσο αυτό που φαίνεται είναι ότι εισερχόμαστε σε μια νέα περίοδο μετασχηματισμών στην τόσο κρίσιμη αυτή περιοχή, στο πλαίσιο των οποίων παλιοί λογαριασμοί θα ανοίξουν ξανά για να «κανονιστούν». Αναλόγως της πορείας των πραγμάτων στο πεδίο, δε θα πρέπει να μας εκπλήξει να δούμε καθεστώτα να κλονίζονται ή και να ανατρέπονται.

Τρίτον, η δυναμική του πολέμου αυτήν την στιγμή δείχνει ασυγκράτητη, ωστόσο το Ιράν ακόμα «ντριπλάρει». Η επίθεση από το έδαφός του, με drones και πυραύλους εναντίον του Ισραήλ μάλλον δεν θα είναι καταλυτική στο πεδίο. Το Ισραήλ, αντιθέτως, θα αποπειραθεί να προβοκάρει την κατάσταση ακόμα περισσότερο, όπως όλα δείχνουν, κάνοντας το Ιράν να ανέβει στη σκάλα της κλιμάκωσης με ένα νέο γύρο επιθέσεων. Αν αυτό συμβεί (όπως είναι οι περισσότερες πιθανότητες) και ο γύρος αντιπαράθεσης κρατήσει ημέρες, μπορούμε κάλλιστα να τον δούμε να κρατάει εβδομάδες και επομένως και μήνες. Μετά από μια τέτοια εξέλιξη, ο βαθμός κλιμάκωσης δεν μπορεί να προβλεφθεί. Το μεγαλύτερο μάλιστα ίσως πρόβλημα για το Ισραήλ θα αποδειχτούν όχι αυτά καθ΄αυτά τα χτυπήματα στο πεδίο, αλλά το ψυχολογικό σοκ. Η ισραηλινή κοινωνία, 6 μήνες μετά την 7η Οκτωβρίου είναι αποπροσανατολισμένη, φοβισμένη, κατατμημένη και εφόσον τα αεροδρόμια μείνουν κλειστά, με ένα αίσθημα αποκλεισμού. Για μια κοινωνία που περιτριγυρίζεται από εχθρικούς λαούς (εχθρότητα για την οποία ο σιωνισμός δεν έχει να κατηγορήσει άλλον παρά τον εαυτό του) δεν πρόκειται για καθόλου «εύκολο» συναίσθημα. Δεν πρέπει να ξεχνούμε αυτή τη συνθήκη: για την ιρανική κοινωνία, ο πόλεμος ξεκινά τώρα, μετά από ένα μεγάλο διάστημα αναμονής και υπομονής του Ιράν. Για την ισραηλινή κοινωνία τώρα ξεκινά ο 7ος μήνας, με τα πράγματα να πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο.

Τέταρτον, το Ιράν σε πρώτη φάση δεν δείχνει να θέλει (ούτε να μπορεί) να καταστρέψει με έναν εντυπωσιακό τρόπο το Ισραήλ. Θέλει να του προκαλέσει δέος και να το κουράσει ακόμα περισσότερο. Αυτό απαιτεί χρόνο και πρόκληση διαρκούς αιμορραγίας στο Ισραήλ. Γνωρίζουν επίσης οι Ιρανοί, ότι οι ΗΠΑ είναι καλές για σύντομες στρατιωτικές περιπέτειες, αλλά όχι για μακρόχρονες. Θα δούμε πιθανότατα μια σειρά επιχειρήσεων, πολλών τύπων. Από πυραυλικές επιθέσεις έως ίσως χερσαίες επιχειρήσεις στα σύνορα με το Λίβανο. Οτιδήποτε διαλύει μία-μία τις διαφορετικές γραμμές άμυνας του Ισραήλ θα αξιοποιηθεί.

Βρισκόμαστε στην αρχή της νέας φάσης του παγκοσμίου πολέμου. Σε μια φάση ακόμα θερμότερη από τις προηγούμενες. Δεν πρέπει να υποτιμούμε τη μοναδικότητα αυτού που συμβαίνει: το να (αντ)επιτίθεται το Ιράν απευθείας στο Ισραήλ παρά την παρουσία και τις απειλές όλης της «Δύσης» δεν είναι απλώς μεγάλα νέα, είναι τεράστια νέα.

Αν κάναμε μια ποδοσφαιρική παρομοίωση θα λέγαμε ότι η κατάσταση μοιάζει με τα πρώτα τρεξίματα του Μαραντόνα στην αρχή του «γκολ του αιώνα». Το αν θα δούμε ένα εντυπωσιακό γκολ στο τέλος της «φάσης» ή ένα άτσαλο τάκλιν μένει να φανεί. Αυτήν τη στιγμή, το Ισραήλ μοιάζει πιο αδύναμο από ποτέ. Όπως και να έχει, σίγουρα τίποτα δεν θα μείνει ίδιο. 

 
 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου