Loading...

Κατηγορίες

Δευτέρα 11 Νοέ 2019
Η προσβεβλημένη Πολιτεία και τα νιάτα της…
Κλίκ για μεγέθυνση
 

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 11.11.2019, 17:32

 

 

«Αν ήταν δυνατόν να γινόταν κάτι σαν ψυχανάλυση της πρωτότυπης κουλτούρας της εποχής μας, αν η απόλυτη πρωτοκαθεδρία της οικονομίας δεν χλεύαζε κάθε προσπάθεια να διευκρινιστούν οι συνθήκες θυματοποίησης των ανθρώπων κι αν οι ψυχαναλυτές δεν είχαν από καιρό ορκιστεί συνενοχή μ' αυτές τις συνθήκες, μια τέτοια έρευνα θα έδειχνε αναγκαστικά ότι η χαρακτηριστική αρρώστια της εποχής μας είναι η ομαλότητα».

Πέρασαν δεκαετίες από τότε που ο Αντόρνο έκανε αυτόν τον ισχυρισμό και φυσικά αιώνες από τότε που ο Αριστοφάνης μέσα από το γέλιο κι ο Ευριπίδης μέσα από το δάκρυ προσπάθησαν να αντισταθούν, με τον τρόπο κι από το μετερίζι του ο καθένας, στον εσωτερικευμένο ευνουχισμό, δηλαδή στην απελπισία. Ομως η σάτιρα, βασικό στοιχείο κοινωνικής και πολιτιστικής κριτικής, συνεχίζει από την αρχαιότητα ώς σήμερα να προκαλεί αλλά και να αναπαράγει τα αυτονόητά μας, να μας κάνει να ανησυχούμε με αιτία αλλά και να μας καθησυχάζει δίχως λόγο, να προσβάλλει τα συλλογικώς «ορθά» και να μεταπλάθει με νέο φως όσα προσλαμβάνουμε ως «λάθη».

Τα θυμήθηκα όλα αυτά από το σκετσάκι που σκάρωσαν οι μαθήτριες στη Νέα Φιλαδέλφεια μπροστά στην εξέδρα των επισήμων. Σκετσάκι που σόκαρε, αφού ταυτίστηκε τεχνηέντως με προσβολή στους νεκρούς του μετώπου και του αντιφασιστικού αγώνα (κάτι που θα ήταν απαράδεκτο πίσω από όποια ιδεοληψία και αν κρυβόταν) και όχι με σάτιρα εναντίον των δομών και των νοοτροπιών που χειραγωγούν τους αγώνες αλλά και της ιδεολογίας τής (με κάθε κόστος) ομαλότητας και της υπακοής που αποτελεί εύπορο υπόστρωμα για τη γέννηση του φασισμού.

Λες και η Πολιτεία που προσεβλήθη δεν έχει προσβάλει τους νεκρούς του μετώπου αφήνοντας τα κόκαλά τους έρμαιο στ' αγρίμια και τις οικογένειές τους ουσιαστικά απροστάτευτες. Λες κι η ίδια Πολιτεία δεν έχει κυνηγήσει δεκαετίες τους ήρωες του αντιφασιστικού αγώνα.

Η σάτιρα όμως βρίσκεται στα καλύτερά της όταν μας προκαλεί, όταν ανοίγει συζητήσεις αντί να μας καθησυχάζει, όταν πάνω απ' όλα μάς ξεβολεύει (γιατί υπάρχει από παλιά και αυτή που πριμοδοτώντας τον ναρκισσισμό μας μάς βολεύει γελοιοποιώντας τους «άλλους» και όχι σατιρίζοντας τον βολικό και βολεμένο κόσμο μας). Ισως γιατί τότε αποπειράται εν δυνάμει να δημιουργήσει ένα κοινωνικό υποκείμενο που δεν θα ετεροπροσδιορίζεται από τις ηγεμονικές φωνές αλλά θα προσπαθεί να βρει τη δική του ή τη δική της. Ακόμη και εγειρόμενο εναντίον του ίδιου του τού εαυτού κι όσων (δήθεν) τον εκπροσωπούν. Κι αυτό δικαιολογημένα, όπως δείχνουν τα πράγματα, ενοχλεί.

https://www.efsyn.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου