Δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις που παραμένουν σε εκκρεμότητα επί μήνες σε υποθηκοφυλακεία και κτηματολόγια, ουρές ανθρώπων που πιάνουν θέση από τα ξημερώματα και φθάνουν σε μήκος τα δύο οικοδομικά τετράγωνα και 700-800.000 πρόδηλα σφάλματα που ενίοτε στέλνονται να διορθωθούν στα δικαστήρια έπειτα από τρία και τέσσερα χρόνια, συνθέτουν την κτηματολογική πραγματικότητα μιας κυβέρνησης που επαίρεται για τα «ψηφιακά άλματά» της.
Την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στις διαδικασίες κτηματογράφησης και επηρεάζει καίρια την ελληνική αγορά ακινήτων περιέγραψαν, χθες, σε κοινή συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Δημήτρης Βερβεσός, ο πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, Γιώργος Ρούσκας, και η γενική γραμματέας της Ομοσπονδίας Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδας, Μαρία Μπρουζούκη.
Πρόχειρα χαρτιά
Οι ομιλητές ξεδίπλωσαν σκηνές «απείρου κάλλους» που δημιουργούνται καθημερινά σε υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία, στα οποία δικηγόροι, συμβολαιογράφοι και δικαστικοί επιμελητές προσέρχονται για να τακτοποιήσουν υποθέσεις πελατών τους.
Πρόχειρα χαρτιά που κολλώνται για να δηλώνεται προτεραιότητα και μετά κάποιος πηγαίνει και τα σκίζει, ξενύχτια με τσουχτερό κρύο έξω από το γραφείο στο Κορωπί, όπου επαγγελματίες περιμένουν όρθιοι, γιατί, αν πάνε στο αυτοκίνητο, μπορεί να χάσουν τη σειρά τους, κλήσεις στην Άμεση Δράση για να χωρίσει διαπληκτιζόμενους επαγγελματίες, μερικά από αυτά.
Έπειτα από επίμονες ερωτήσεις για τις επιπτώσεις των καθυστερήσεων και τη συσσώρευση των εκκρεμών υποθέσεων, ο κ. Ρούσκας αναφέρθηκε ενδεικτικά στις υπηρεσίες της Θεσσαλονίκης, μιλώντας για «δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις», προσθέτοντας ότι το Ηράκλειο ήταν σε χειρότερη κατάσταση.
Αναφερόμενος στην Αθήνα, είπε ότι ήδη αντιμετωπίζει ζητήματα που θα γίνουν χειρότερα, «διότι είχαμε το παγωμένο χρονικό διάστημα στη μετάβαση από το Υποθηκοφυλακείο στο Κτηματολόγιο στο οποίο σωρεύτηκαν 7.000 ακαταχώρητα συμβολαιογραφικά έγγραφα και σε αυτά αναμένουμε χιλιάδες προβλήματα, γιατί η χρήση του εγγράφου του ακινήτου δεν σημαίνει ότι ήταν και ορθή η εγγραφή». Δύο χιλιάδες υποθέσεις σε εκκρεμότητα σωρεύονται στο Γραφείο Κορωπίου, ενώ στου Ζωγράφου έχουν μείνει μόλις δύο υπάλληλοι να εξυπηρετούν χιλιάδες προσερχόμενους.
Την έλλειψη προσωπικού και τις προσλήψεις που «θα έπρεπε να έχουν γίνει χθες» σημείωσε ως κυρίαρχο αίτιο των προβλημάτων ο Δ. Βερβεσός. Πρόσθεσε, όμως, ότι η κατάσταση θα οδηγηθεί στην απόλυτη κατάρρευση, εάν δικαιωθούν στις δικαστικές τους προσφυγές οι παλαιοί υπάλληλοι των υποθηκοφυλακείων που υπάγονται σε ειδικό καθεστώς.
Βασικά προβλήματα
Όπως είπε, οι έμπειροι αυτοί υπάλληλοι δε θα πάνε στα Κτηματολογικά Γραφεία, αλλά σε άλλες θέσεις του υπουργείου Δικαιοσύνης στο οποίο υπάγονται. Περιγράφοντας τα βασικά προβλήματα που πρέπει περαιτέρω να αντιμετωπιστούν, ο πρόεδρος του ΔΣΑ ζήτησε, μεταξύ άλλων:
● Άμεση εξόφληση των αμοιβών των δικηγόρων - μελών του Μητρώου Νομικών Εισηγητών.
● Άμεση ολοκλήρωση των διαδικασιών έναρξης συνεργασίας με τους αναπληρωτές - μέλη του Μητρώου Νομικών Εισηγητών.
● Άμεσα δημιουργία ομάδας νομικών για την άμεση πρόσληψη δικηγόρων και ομάδας διεκπεραίωσης πράξεων σε Κτηματολογικά Γραφεία που υπάρχουν καθυστερήσεις στην έκδοση πιστοποιητικών.
● Επέκταση ψηφιακών υπηρεσιών έκδοσης πιστοποιητικών και στα μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία.
● Άμεση λειτουργία συστήματος ηλεκτρονικών ραντεβού για αποφυγή αναμονής, ξεκινώντας από το Υποθηκοφυλακείο Αθηνών.
● Επέκταση σε όλη την Αττική.
● Απλοποίηση ηλεκτρονικής υποβολής πράξεων προς καταχώριση (π.χ. ανάρτηση του συνόλου των εγγράφων σε ένα pdf) και ολοκλήρωση διαδικασίας καταχώρισης από υπαλλήλους των Κτηματολογικών Γραφείων.
● Ενιαίος τρόπος αντιμετώπισης προβλημάτων κατόπιν διαμόρφωσης κανόνων σε συνεργασία των επιστημονικών φορέων (δικηγόρων – συμβολαιογράφων – δικαστικών επιμελητών και φορέα).
● Ενιαία διαδικασία εξυπηρέτησης/πληρωμής (π.χ. με κάρτα και χρήση POS).
Ο πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, Γιώργος Ρούσκας, από την πλευρά του ανέφερε ως βασικά προβλήματα:
- Καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των καταχωρήσεων εγγραπτέων πράξεων.
- Διόγκωση προδήλων σφαλμάτων που καθυστερούν τις συναλλαγές.
- Αδικαιολόγητες απορρίψεις εγγραπτέων πράξεων.
Για τη λύση τους πρότεινε:
Ι Απλοποιημένη διαδικασία προαιρετικής ηλεκτρονικής καταχώρισης με απλή αποστολή σαρωμένων εγγράφων.
ΙΙ Θέσπιση απλοποιημένης διαδικασίας, ώστε συγκεκριμένα πρόδηλα σφάλματα να επιλύονται οίκοθεν.
ΙΙΙ Θέσπιση ενιαίων κανόνων νομικού ελέγχου και ο νομικός έλεγχος να περιορίζεται μόνο στα επί ποινή απολύτου ακυρότητας στοιχεία της πράξης, καθώς και σε αυτά που από τον νόμο απαγορεύεται η καταχώριση.
IV Απαιτείται η πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού για τη στελέχωση των κτηματολογικών γραφείων.
Η γενική γραμματέας της Ομοσπονδίας Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδας, Μαρία Μπρουζούκη, ανέφερε ότι θα πρέπει να υπάρξουν:
- Κοινή αντιμετώπιση των προδήλων σφαλμάτων με οίκοθεν επίλυση θεμάτων όπως: α) αναγραφή διαφορετική του ονόματος (π.χ. Γεώργιος αντί Γιώργος), β) αναγραφή μεταγραφής τόμου, αριθμού και υποθηκοφυλακείου του τίτλου κτήσης
- Τήρηση των προθεσμιών της χορήγησης του πιστοποιητικού βαρών, προκειμένου να συντάξουμε το ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ της κατασχετήριας έκθεσης.
- Ηλεκτρονικά ραντεβού και άλλα μέτρα, προκειμένου να αποφευχθούν οι ώρες αναμονής και ταλαιπωρίας για εγγραφή πράξεων.