Το πρωί της Δευτέρας 16 Ιανουαρίου 2023 ο Σομέ Ντσίτα  44 ετών, αιτών άσυλο απ’ το Κονγκό, άφησε την τελευταία του πνοή εντός του camp της Ριτσώνας. To TVXS βρέθηκε στην κηδεία, μίλησε με την οικογένεια του, με αυτόπτες μάρτυρες, αλληλέγγυους, εργαζόμενους στη δομή, καθώς και με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου επιχειρώντας να φωτίσει πολυπλεύρως και να δοθούν απαντήσεις τα εξής ερωτήματα:

Έχει ευθύνη το υπουργείο για τους θανάτους εντός camp; Πώς τους διαχειρίζεται; Γιατί ο θάνατος του Σομέ καταγράφτηκε ως αποτέλεσμα της Covid, ενώ δεν του είχε διενεργηθεί ποτέ έλεγχος ούτε είχε εκδηλώσει σχετικά συμπτώματα; Πού «πάνε» οι πρόσφυγες όταν πεθαίνουν; Υπάρχει μέριμνα για την ταφή τους;

To χρονικό

Όταν γύρω στις 8.45 το πρωί της Δευτέρας -και για λόγο άσχετο με τον θάνατο του Some-, μέλη της ανοιχτής συνέλευσης Solidarity With Migrants έφτασαν στο camp της Ριτσώνας, παρατήρησαν πως ένα ασθενοφόρο βρίσκονταν στην είσοδο, όπως οι ίδιοι αναφέρουν στο TVXS.

«Οι κάτοικοι του camp μας ενημέρωσαν μετά από λίγο ότι το ασθενοφόρο είχε φτάσει απ’ τις 8. Ο Σομέ όμως είχε ζητήσει ιατρική βοήθεια από τις 4.00 – 5.00 το πρωί» σημείωσε ο Α., αλληλέγγυος και αυτόπτης μάρτυρας. «Άρχισε να τρέμει και ο συγκάτοικός του ειδοποίησε τη δομή αρκετά αργότερα ώστε να έρθει ασθενοφόρο. Στις 9 η κοινότητα του Κονγκό στο camp ήδη είχε ενημερωθεί για τον θάνατο του μέλους της και λίγα λεπτά αργότερα τραβήξαμε μια φωτογραφία του θανόντος και ένα βίντεο την ώρα που οι τραυματιοφορείς τον έβαζαν στη σακούλα. Μάθαμε πως ήταν άρρωστος εδώ και μέρες και αδυνατούσε να λάβει ιατρική βοήθεια λόγο της ιατρικής υποστελέχωσης και των γραφειοκρατικών διαδικασιών του camp.

Οι περισσότερες ΜΚΟ που προσέφεραν ιατρικές υπηρεσίες έχουν εκδιωχθεί από τα camps, ενώ οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα που παραμένουν, δέχονται επισκεπτήρια, αν δεν κάνω λάθος, μόνο τις Δευτέρες και μόνο για περιστατικά που αφορούν σε γυναίκες και παιδιά» καταλήγει ο Α. «Από ότι μάθαμε έλαβε μόνο μικρή ποσότητα ληγμένης παρακεταμόλης» συμπλήρωσε η Β, μέλος της Solidarity With Migrants.

Αιτία θανάτου: Covid

Όπως υποδεικνύει η ώρα αποστολής της φωτογραφίας αλλά και οι μαρτυρίες των ανθρώπων που ήταν στο camp, ο Σομέ πέθανε εντός της δομής. Το γεγονός επιβεβαιώνει και το υπουργείο, παρόλο που η διοίκηση της δομής αρχικά, επιχείρησε να υποστηρίξει πως ο θάνατος επήλθε κατά την μεταφορά του στο νοσοκομείο όπως λένε στο tvxs,  οι αλληλέγγυοι που ήταν παρόντες.

Σημειώνεται επίσης πως σύμφωνα με την οικογένεια στο κινητό του βρέθηκαν παλαιότερες επικοινωνίες στις οποίες ο Σομέ αναφέρει τόσο την αδιαθεσία του όσο και το γεγονός πως παραπέμφθηκε σε γιατρό αλλά δεν εξυπηρετήθηκε λόγω του γεγονότος πως δεν υπήρχε διερμηνέας. Στο πιστοποιητικό θανάτου που παρέλαβαν οι συγγενείς του ως αιτία αναφέρεται η νόσος Covid. Σε τηλεφωνική επικοινωνία του TVXS με το γραφείο Τύπου του Υπουργείου, το τελευταίο διευκρίνισε πως ουδέποτε διενεργήθηκε προληπτικός έλεγχος όσο ο Σομέ ήταν ζωντανός στο camp.

Μηχανισμός Καταγρα… τι;

Το γραφείο Τύπου του Υπουργείου καλούμενο να σχολιάσει την υπόθεση του Σομέ αναφέρει πως πρόκειται για μια περίπτωση “αυθόρμητης άφιξης”, όπως λέει εργαζόμενος στο υπουργείο. «Αυτό σημαίνει πως πήγε μόνος του στη δομή και είπε ...γειά σας είμαι εδώ, είμαι αυτός και αυτά είναι τα χαρτιά μου. Για τις 13 Φεβρουαρίου, ήταν προγραμματισμένη η επόμενη μετακίνησή του στη Μαλακάσα για καταγραφή. Δεν είχε προλάβει να καταγραφεί  δηλαδή έως την ημέρα που πέθανε, άρα δεν ήταν αυτό που λέμε επίσημα αιτών άσυλο.

Το περιστατικό έγινε ως εξής: ο συγκάτοικός του πήγε τα ξημερώματα και ενημέρωσε το camp πως ο θανών δεν αισθανότανε καλά. Επιτόπου εκλήθη ασθενοφόρο. Μόλις έφτασαν και τον παρέλαβαν, οι τραυματιοφορείς ενημέρωσαν πως ο άνθρωπος δεν βρίσκεται στη ζωή και πως έχει πεθάνει εδώ και αρκετές ώρες. Δεν είναι ότι πέθανε εκείνη τη στιγμή. Από εκεί και πέρα εμείς δεν μπορούμε να μάθουμε τα αποτελέσματα της νεκροψίας γιατί την κηδεία την έχει αναλάβει η οικογένεια του νεκρού. Σύμφωνα με τον διοικητή το camp ο ίδιος έκανε ότι περνούσε από το χέρι του. Φώναξαν αμέσως ασθενοφόρο».

Την άμεση κινητοποίηση του camp, μετά την έκκληση του συγκατοίκου του Σομέ για βοήθεια, όπως και το γεγονός πως ο θάνατος επήλθε αρκετές ώρες πριν την κλήση επιβεβαιώνουν και εργαζόμενοι της δομής. Το στοιχείο που προκύπτει εδώ ωστόσο αφορά στην οργανωτική αποτελεσματικότητα και την επιτυχή θεσμική λειτουργία του Υπουργείου και όχι της συγκεκριμένης δομής.

Αποδεικνύεται πως λίγες μέρες μετά τους πανηγυρισμούς του υπ. Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότη Μηταράκη αναφορικά με την παρουσίαση του Μηχανισμού Καταγραφής Περιστατικών Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών, το υπουργείο του αδυνατεί να καταγράψει ακόμα και τις τυπικές μετακινήσεις, εκείνες δηλαδή που οργανώνονται θεσμικά. Σύμφωνα με την οικογένεια, τους φίλους και τους δικηγόρους του, ο Σομέ υπήρξε κάτοικος του camp του Ελαιώνα, που έκλεισε αναγκαστικά και του οποίου οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στη Ριτσώνα έπειτα από σχετική εντολή.

Φαίνεται πως τα τραγικά αποτελέσματα της fast track εκκένωσης της δομής του Ελαιώνα αναδύονται σταδιακά. Η οικογένεια απ’ την πλευρά της υποστηρίζει, πως η δομή τους ενέπαιξε λέγοντάς τους πως το κορμί του Σομέ βρίσκεται ήδη στην Αθήνα με αποτέλεσμα να δουν τον νεκρό τους μετά από μια βδομάδα συνεχούς πινκ – πονκ από την Αθήνα στη Χαλκίδα και από κει στη Ριτσώνα.

Πολλοί νεκροί , καμία κηδεία (;)

Η περίπτωση των 38 του Έβρου ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων την περίοδο του Αυγούστου αναφορικά με την παντελή αδιαφορία και την μηδενική ενεργοποίηση των κρατικών θεσμών μπροστά στην πιθανότητα θανάτου ενός πεντάχρονου κοριτσιού από τσίμπημα σκορπιού. Η περίπτωση του Σομέ φανερώνει ακριβώς τα ίδια θεσμικά αντανακλαστικά, μόνο που εδώ δεν μιλάμε για μια πιθανότητα, που καταγγέλλεται από πρόσφυγες ή δημοσιογράφους και  που οφείλουν να ερευνήσουν οι αρχές, αλλά για έναν δεδομένο θάνατο υπό το κρατικό βλέμμα.

Την κηδεία του Σομέ ανέλαβε η οικογένειά του, με δικά της έξοδα. Δεν θα έπρεπε όμως να κηδευτεί με κρατικές δαπάνες απ’ την στιγμή που ευθύνη για τον θάνατό του φαίνεται να φέρει το αρμόδιο υπουργείο και οι ελλείψεις του;

«Σομέ είμαι θλιμμένη. Ήσουν ο άνθρωπός μας, ο αγαπημένος μας. Ο Σομέ ήταν σημαντικός για μας, όχι όμως για την ελληνική κυβέρνηση. Ήταν ο αδερφός μας, ο φίλος μας. Θέλουμε δικαιοσύνη, δεν θέλουμε να καταπιέσουμε την οργή μας για τον θάνατό του. Το κράτος έμεινε αδιάφορο στον θάνατό του γιατί ήταν απλά ο θάνατος ενός ακόμα πρόσφυγα. Στο όνομα της οικογένειάς μας σας ευχαριστούμε που είστε σήμερα εδώ τιμώντας την μνήμη του», είπε η ανιψιά του στην κηδεία στην οποία ήταν το TVXS.

 

Όταν θέσαμε στο υπουργείο μετανάστευσης και ασύλου το ερώτημα: «Πού πάνε οι πρόσφυγες όταν πεθαίνουν υπ’ ευθύνη σας;» η απάντηση που πήραμε ήταν η εξής : «Αυτό δεν μπορώ να το απαντήσω. Ξέρω πως αυτό είναι ένα πρόβλημα που υπάρχει πολλά χρόνια. Επειδή οι περισσότεροι πρόσφυγες είναι μουσουλμάνοι υπάρχει το ερώτημα: που θάβονται οι μουσουλμάνοι; Πριν μερικά χρόνια τους πήγαιναν στη Θράκη. Από τότε που υπάρχει τζαμί στην Αθήνα δεν ξέρω αν υπάρχει ειδικός χώρος ταφής. Μπορούμε να μάθουμε και να σας ενημερώσουμε».

Σημειώνεται πως ο Σομέ ήταν χριστιανός. Επιπλέον επειδή μέχρι την στιγμή της συγγραφής του παρόντος άρθρου το υπουργείο δεν επέστρεψε προκειμένου  να μας ενημερώσει για το πρωτόκολλο ταφής προσφύγων στην Αθήνα και τις πέριξ περιοχές εμπλουτίζουμε το ερώτημά μας και του το ξανα-απευθύνουμε:

08.01. 21 Πεντάχρονο προσφυγόπουλο πέθανε στο καμπ της Μαλακάσας

Απρίλιος του 2021 – Ιμπραήμ Εργκούν αυτοκτόνησε στο στρατόπεδο της Κορίνθου όταν του ανακοίνωσαν 18μηνη παράταση της κράτησής του

03.05.21 – Mimi Mujingila (35) πέθανε στο καμπ της Μαλακάσας

31. 08. 21 - Wares Ali (31) πέθανε στο καμπ του Ελεώνα

16.01.23 – Σομέ  Ντσίτα  (44) πέθανε στο καμπ της Ριτσώνας

Έχει ευθύνη το υπουργείο για αυτούς τους θανάτους; Που έχουν ταφεί οι άνωθεν αιτούντες άσυλο;

πηγη: https://tvxs.gr