Λίστα αντικειμένων
του Παναγιώτη Κουμπούρα φιλολόγου-ποιητή
Η Διαλεχτή , η διαλεκτική ψυχή και σκέψη των Ελλήνων , θα τα γιορτάσει με φειδώ και με αιδώ τα Εκατόχρονα Ελευθέρια επινίκια της πόλης των θρύλων , των Γιαννίνων . Δεν είναι κάποια μάχη το Μπιζάνι κι ούτε μουσείο του Εμίν – αγά το Χάνι. Είναι μετερίζι ανθρώπινης συνείδησης , είναι παρούσα ιστορική μνήμη άγρυπνη και γρηγορούσα , είναι διδαχή λαθών , είναι τέλος των παθών και Λευτεριάς καινούρια αρχή . Η Διαλεχτή δεν θα παρελάσει καμαρωτή στο φετινό εκατόχρονο γιορτάσι . Το αίμα , που χάθηκε και χάνεται , θα σκύψει να φιλήσει , τα όνειρα , που σέρνονται ρακένδυτο ενέχυρο τιμής κι αξιοπρέπειας , θα χαιρετήσει και με το δάκρυ της συνείδησης θα ανάψει στο καντήλι της ψυχής το φωτοστέφανο του Πλάτωνα , του Αριστοτέλη , του Θουκυδίδη στην Ιερά Μονή Φιλανθρωπινών στο Νησάκι της λίμνης.
Τα κόκκινα φέσια της σκλαβιάς δεν ανεμίζουν – όπως 100 χρόνια πριν – με απελεύθερες ιαχές στην Πλατεία . Τα πλοκάμια από το Ευρωπαϊκό φέσι της νέας τυραννίας σφίγγουν σα μέγκενη τις καρδιές των πανηγυριστών . Η Διαλεχτή , κορυφαία του Χορού των Ελλήνων , στέκεται ορθή με φρόνημα αδούλωτο , ποτέ της δεν το ανέχτηκε μεσίστιο και ούτε το υπέστειλε ωσάν οσφυοκάμπτης το ανάστημά της , σηκώνει μπροστάρη στο χορό τον δωδεκαετή – το 1913 – στον ναό των Ιδεών κομμουνιστή Εβραίο – Χριστό Γιοσέφ Ελιγιά κι αναφωνεί :Ουκ έστιν τέλος ,για τη μικρή μας πόλη. Όλα είναι μια αρχή. Εκατόχρονη -Χιλιόχρονη . Τα πήραμε τα Γιάννενα ! μας λέει , σωπαίνει , σκέφτεται και κλαίει …
Χιλιόχρονη η Διαλεχτή η Λευτεριά.
Παιάνες καραβίδων και χορός χοροπηδώντων βατράχων
ετάραξαν με το εωθινόν την υγρή κλίνη της Φροσύνης.
Ουαί στους Μήδους . Ουαί σε φύλα Τουρκικά και σε συμμάχους .
Τα εκατόχρονα επινίκια δοξολογούμε . Ζούμε , Κωλέττη .
Πολλά μας τα έτη .
Το ομηρικόν επίγραμμα του Βιλαμόβιτς στης Δωδωναίας εκρύβη ,
της ιερής πεσούσης δρυός τ’ ακρόκλαδα .
Υπακούει το χαρτί στο μολύβι . Σαν άγραφο χρέος πληγών το βιος του Διός
από νέους τυράννους ξυλεύεται . Η Πίνδος ορθή ονειρεύεται .
Αέρα ! ματόκλαδα …
Σύνταγμα αναπήρων του 3/40 επιδόματος ,
της κομμένης ψυχής εκ του σώματος ,
διαδηλώνει το τέλος της μικρής μας πόλης .
Η πλατεία θυμώνει κι οι κραυγές των μαρτύρων
στο Μπιζάνι ακούγονται , μόλις …
Σ΄ένα σύννεφο αιθάλης καβάλα περπατά των Γιαννίνων η δόξα .
Ο Πρόεδρος σεμνά καταθέτει από δάκρυα Μάνας μια στάλα
με σκυφτό το κεφάλι . Μια βροχή σιωπής σταματά στο Ρολόϊ τον χρόνο.
Και τα χείλη ψελλίζουν με πόνο :
- Θα σας πάρουμε , πάλι .
Δακρυρροούν οι προτομές , ο Χατζή Πελλερέν καλύπτει μ’ αγκαλιά
το πρόσωπο του γιου του , για να μην βλέπει να δολοφονείται η Μαργαρίτα :
- Καληνύχτα , ντε…
Αν λάβωσες πουλιά , αν σώριασες σκιές , ποτέ
δεν θα ξεφύγεις απ’ τη νύχτα .
Σκουριάσανε και τ’ Άρματα
από τα χρόνια τα πολλά .
Τα σήμαντρα βαράνε κανονιές στ’ ασημομάγαζα
και ρίχνουν τις ασπίδες
τα ρολά .
Τα Γρόσια τ’ αργυρά λείπουν απ’ τη χρυσή επέτειο ,
άλλα σε λίστες χώρεσαν , άλλα τ’ αρπάξανε ληστές και μόνο λίγα
φωτεινά νομίσματα προστρέξαν από την αυγή στα μνήματα Ζωσιμαδών ευεργετών
ένα κερί ευγνωμοσύνης να φεγγίσουν στα κέρινα του Βρέλλη .
Δεν φτώχυνε καμιά καρδιά , αν δεν το θέλει .
Τα Γράμματα , έτσι κι αλλιώς , ουδέ γιορτάζουνε ποτές ,
συνωμοτούν μονάχα ενάντια στη σκλαβιά και στο σκοτάδι , Σκιές του Άδη
απ’ το κεφάλι του Κρυστάλλη γίνονται πνεύμα του Ψαλίδα γίνονται ελπίδα
του ανθρώπου φιλική με τον Τσακάλωφ και με την Κυρά Βασιλική ,
του Βηλαρά τραγούδι κι από τον Δρίσκο του Μαβίλη ένα λουλούδι
με τον Κοτζιούλα αετόπουλα βουνών , στην πόλη των ελεύθερων ψυχών
τους ποιητές δεν τους σκοτώνει ο τύφος , τους ανασταίνει η μνήμη κι από μύθος
Αλήθειας γίνονται Ζωή , για μας τους ζωντανούς πηγή ,
από τους ουρανούς του Ελιγιά ευχή : Δώσ’ μας ψυχή να’ χουμε Υγειά ,
νέε μου αθάνατε , Γιοσέφ μου Ελιγιά !
Τα πήραμε τα Γιάννενα το λένε αγόρια και κορίτσια χορεύοντας στα Λιθαρίτσια .
Το λέει και κλαίει του Χαλκιά το μοιρολόι ,
μεσάνυχτα παρά ένα στης μαύρης γης τα ξένα το Ρολόϊ .
Αγέρωχο στητό το Κάστρο κι απάνω του δικέφαλο άστρο
πασάδων και αγάδων ενθυμήματα . Τα πήραμε τα Γιάννενα . Μιλούν τα μνήματα .
Τα πήραμε τα Γιάννενα το λέει κι η λίμνη . Τη λευτεριά μας δεν τη θρέφουν ύμνοι .
Τη θρέφει η Διαλεχτή μας η ψυχή , κάθε εκατόχρονά της μια αρχή .
Χιλιόχρονη η Διαλεχτή η Λευτεριά , άπειρος πέτρα της Ηπείρου τα χωριά .
Κάθε 21 του Φλεβάρη , προσκυνητές
στου Άϊ - Γιώργη μας τη χάρη .