Loading...

Κατηγορίες

Δευτέρα 23 Απρ 2012
Η παρατεταμένη κρίση, η Αγροτολαϊκή εξέγερση του 1903, το κίνημα της πατάτας… του 2012
Κλίκ για μεγέθυνση
Η παρατεταμένη κρίση, η Αγροτολαϊκή εξέγερση του 1903, το κίνημα της πατάτας… του 2012

 

 

Του Β. Αντωνίου

 

 

Το ξενοκρατούμενο ιδιόμορφο ελληνικό κράτος που διαρκεί ως τις μέρες μας δεν είναι τίποτα περισσότερο από αυτό που διαμόρφωσαν οι Σύμμαχοί μας Αμερικανοί, Ευρωπαίοι και Ρώσοι στο τέλος του Β Παγκοσμίου πολέμου, και ετροφοδοτείτο μέχρι σήμερα με οικονομικούς πόρους, από σχέδια τύπου Μάρσαλ, πακέτα Ντελόρ, Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης , ΕΣΠΑ, άκριτο δανεισμό και συνεχή αυξανόμενη φορολογία. Όταν σταματούσαν οι κυβερνήσεις να αποδίδουν τα μεγάλα τοκοχρεωλύσια τότε σταματούσαν και οι δανεισμοί από τις μεγάλες αγορές του χρήματος με αποτέλεσμα ο κρατικός «λεβιάθαν» να φορολογεί πιο βαριά τους δυστυχείς έλληνες, πάντα με την ανοχή των πιστωτών ή της σημερινής εγκατεστημένης τρόϊκας. Αυτή η συνεχόμενη αναζήτηση οικονομικών πόρων από την ελληνική κοινωνία, αύξησε τώρα τελευταία κατακόρυφα την ανεργία στο 25%, διόγκωσε την ύφεση και τη φτώχεια στο κομμάτι εκείνο της οικονομίας που παρήγαγε πλούτο.

Αυτή η παρατεταμένη κρίση μας φέρνει στο μυαλό την μετατρικουπική εποχή και τα γεγονότα της Αγροτολαϊκή ς εξέγερσης που συνέβησαν στην Πελοπόννησο στις αρχές του 20ου αι.

…..«Η οικονομική κρίση της χώρας συνεχίζεται σε όλη την πρώτη δεκαετία του 20ου αι. Το σταφιδικό-οινικό και το γενικότερο αγροτικό πρόβλημα στη Θεσσαλία παίρνουν εκρηκτικές διαστάσεις την περίοδο αυτή, ενώ η κρίση επηρεάζει και τις επιχειρήσεις που δημιουργήθηκαν στα χρόνια της τρικουπικής κοσμογονίας από το εμποροτοκογλυφικό (κομπραδόρικο) κεφάλαιο που δρούσε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, τους περίφημους «Χρυσοκάνθαρους». Όταν μετά το 1880 στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κυριαρχούν οι Γερμανοί, το περίφημο εμπορομεσιτικό ελληνικό κεφάλαιο δοκιμάζεται σκληρά και τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος του, έρχεται στην Ελλάδα και γίνεται τρωκτικό του κρατικού μηχανισμού. Είναι αυτοί που πραγματοποιούν τη λεγόμενη «τρικουπική αναγέννηση», η οποία στην ουσία είναι το πιο άθλιο χαντάκωμα της εθνικής οικονομίας. Αυτοί οι «Χρυσοκάνθαροι» με τις αεριτζίδικες επιχειρήσεις τους τρώνε τα περίφημα δάνεια του Τρικούπη, χωρίς να οργανώνουν την ανάπτυξη της χώρας. Η Ελλάδα καταχρεωμένη ως τον λαιμό είναι αδύνατο να καλύψει τα τοκοχρεωλύσια. Και το 1893 δια στόματος Τρικούπη θα δηλώσει το «δυστυχώς επτωχεύσαμεν», για να επακολουθήσει ο ταπεινωτικός τουρκοελληνικός πόλεμος του 1897 και η επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (Δ.Ο.Ε). Οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν την ήττα του 1897 διαδεχόμενες η μία την άλλη φορολογούν σκληρά τα φτωχότερα στρώματα και αφήνουν ασύδοτους τους «Χρυσοκάνθαρους», που έτσι κι αλλιώς λυμαίνονται τη χώρα.

Η παραγωγή σταφίδας και κρασιού, η οποία στα χρόνια που η γαλλική αμπελουργία είχε χτυπηθεί από την φυλλοξήρα είχε γίνει χρυσοφόρα πηγή, δεν είναι δυνατόν να απορροφηθεί από τη διεθνή αγορά. Οι Γάλλοι είχαν ανανεώσει την αμπελουργία τους και η ελληνική αμπελουργία εισήλθε σε κρίση.

Το κράτος μπροστά στην πίεση των αμπελοκαλλιεργητών εισάγειτον θεσμό του παρακρατήματος. Το κράτος αγόραζε το 25% της παραγωγής και το συγκέντρωνε σε αποθήκες. Το υπόλοιπο το διέθεταν οι σταφιδοπαραγωγοί. Όπως είναι φυσικό, αυτές οι τεράστιες ποσότητες σταφίδας έπρεπε κάπου να διοχετευτούν. Εκείνοι που καρπώθηκαν το παρακράτημα, και μάλιστα σε εξευτελιστική τιμή, ήταν οι «Χρυσοκάνθαροι». Χρησιμοποίησαν τη σταφίδα για παραγωγή οινοπνεύματος, αν και η συγκεκριμένη μέθοδος είναι αντιοικονομική. Η σταφίδα όμως δινόταν σχεδόν τζάμπα στους «Χρυσοκάνθαρους», οι οποίοι στήνουν στο άψε σβήσε οινοπνευματοποιεία. Επειδή οι αετονύχηδες «Χρυσοκάνθαροι» δεν μπορούσαν να συναγωνιστούν το οινόπνευμα που εισαγόταν από το εξωτερικό ούτε με τις εξευτελιστικές τιμές στις οποίες έπαιρναν τη σταφίδα, επέβαλαν υπερβολικούς δασμούς για προστασία της ελληνικής βιομηχανίας οινοπνεύματος.

Μέσα σε όλα αυτά πρέπει να σημειώσουμε ότι τη διαχείριση του παρακρατήματος από τη συγκέντρωση και τη διάθεσή του στους οινοπνευματοπαραγωγούς την έκανε η περίφημη «Ενιαία», που ουσιαστικά ελεγχόταν από την Τράπεζα Αθηνών. Με αυτό το παιχνίδι θησαυρίζει τόσο η θνησιγενής οινοπνευματοβιομηχανία όσο και η Τράπεζα Αθηνών.

Η αγροτολαϊκή εξέγερση

Οι σταφιδοπαραγωγοί επέμεναν στην αύξηση του παρακρατήματος. Το 1903 οι σταφιδοπαραγωγοί προτείνουν να αναλάβει το κράτος το μονοπώλιο στη διακίνηση της σταφίδας, πληρώνοντας την παραγωγή στους καλλιεργητές και αναλαμβάνοντας τις εξαγωγές. Ήταν μια σκέψη για να βγάλουν από τη μέση τους εμπόρους. Οι σταφιδοπαραγωγοί εκείνα τα χρόνια ήταν δυναμικοί παράγοντες στην οικονομική ζωή της Ελλάδας.

Αυτή η διαμάχη οδήγησε σε πραγματική λαϊκή εξέγερση στις 18 Μαΐου 1906. Η εξέγερση αρχικά ξέσπασε στην Πάτρα και στον Πύργο Ηλείας, για να επεκταθεί σε λίγο σε όλη την Πελοπόννησο. Ο Γιάννης Κορδάτος, που ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το αγροτολαϊκό κίνημα αυτής της περιόδου, γράφει χαρακτηριστικά:

Στα 1899 γίνεται άλλος νόμος, ο ΒΦΠΓ’ και το παρακράτημα χρησιμοποιείται για δέκα χρόνια, για να ιδρυθεί με έσοδά του η Σταφιδική Τράπεζα και αβγαταίνει μάλιστα από 15% σε 24% με το νόμο ΒΦΞΕ’ του 1903. Οι σταφιδέμποροι πήραν πια στα χέρια τους τη σταφιδοπαραγωγή και με τις κατεργαριές τους, ενώ ο κοσμάκης πεινούσε και δυστυχούσε, αυτοί έφτιαναν μεγάλες περιουσίες. Στην περίοδο αυτή έγιναν σοβαρές εξεγέρσεις. Στις 18 του Μάη 1903 στην Πάτρα και Πύργο ξεσηκώθηκαν οι αγρότες και ζητούσαν το μονοπώλιο. Οι έμποροι όμως ήταν ενάντιοι και ο λόγος τους περνούσε.

Στη Βουλή μίλησε και ο Γούναρης, για τη σύμβαση του μονοπωλίου, αλλά χρησιμοποίησε τη ρητορική του ικανότητα για να υποστηρίξει τα συμφέροντα των σταφιδεμπόρων.

Στην Πάτρα όμως εξαγριώθηκαν οι παραγωγοί όταν έμαθαν τα καμώματα του Γούναρη και άρχισαν να δέρνουν τους γουναρικούς.

Το σύνθημα που ακουγόταν τότε από τους σταφιδοπαραγωγούς ήταν: «Κάτω οι παλάντζες!», « Θέλουμε μονοπώλιο!».

Στα χωριά της Πάτρας Τσουκαλέικα, Μιντιλόγλι, Βερα χνέικα, Παλιόκαστρο, Ροϊτικα οι παραγωγοί φωνάζανε: «Θέλουμε μονοπώλιο». Τα ίδια έγιναν και στον Πύργο και στα γύρω χωριά. Στο συλλαλητήριο που έγινε εκεί στις 19 του Μάη 1903, την πρωτοβουλία την είχε το Σωματείο «Αδελφότης» που επηρεαζόταν από τους παλαιούς και νέους σοσιαλιστές.

Στα χωριά του δήμου Λετρίνων και Μπαρμπάσενας οι αγρότες οπλίστηκαν και φώναζαν: «Μονοπώλιο ή θανατος». Επίσης και στην Καλαμάτα και σ’ όλη τη Μεσσηνία, καθώς και στην Πυλία και την Τριφυλία, ο κόσμος φώναζε: «Μονοπώλιο».

Στις 27 του Μάη είχε ξεσηκωθεί όλη η Πελοπόννησος. Οργανώθηκαν ένοπλα συλλαλητήρια στους Γαργαλιάνους και επειδή διαταράχτηκε η τάξη στάλθηκε στρατός.

Τα ίδια και χειρότερα έγιναν και στην Κυπαρισσία. Η κατακραυγή ενάντια στους βουλευτές και τον νομάρχη έφτασε στο απροχώρητο. Οι βουλευτές και οι κυβερνητικές αρχές κινδυνεύουν. Οι αγρότες τούς απειλούν ότι θα τους κάψουν. Στέλνεται και εκεί στρατός. Στις 28 του Μάη η θύελλα απειλεί να παρασύρει τα πάντα. Η σύμβαση όμως του μονοπωλίου δεν ψηφίστηκε γιατί επεμβήκανε οι ξένες δυνάμεις, δηλαδή η Αγγλία, γι’ αυτό η αγανάχτηση της αγροτιάς ξεσπά πάλι σε επαναστατικές εκδηλώσεις.

Στις 20 Ιούνη χτυπούν οι καμπάνες στα χωριά και οι αγρότες οργανώνουν συλλαλητήρια με μαύρες σημαίες και με συνθήματα επαναστατικά:

-Θάνατο στους προδότες.

- Θάνατο στους εκμεταλλευτές.

- Ζήτω το μονοπώλιο.

Ύστερα από δύο μέρες γίνεται μεγάλο ένοπλο συλλαλητήριο στον Πύργο. Το σύνθημα είναι: «Μονοπώλιο». Κατά το μεσημέρι έρχονται ένοπλοι χωρικοί από τα γύρω χωριά και αρχίζουν οι πυροβολισμοί. Τα ίδια έγιναν και στα Φιλιατρά, τους Γαργαλιάνους, την Πάτρα, την Αμαλιάδα και το Βραχάτι.

Στον Πύργο οι αγρότες καταλάβανε και το Τηλεγραφείο και πετροβολώντας καταστρέψανε τα δημόσια καταστήματα. Στις 24 Ιούνη καταλάβανε τον σιδηροδρομικό σταθμό και διακόψανε τη συγκοινωνία Γαστούνης-Αμαλιάδας.

Από τον επαναστατικό αναβρασμό του Μοριά η κυβέρνηση Θεοτόκη αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Στις 29 Ιούνη κυκλοφόρησαν επαναστατικές προκηρύξεις στα Φιλιατρά και την 1η Ιούνη οργανώθηκε μεγάλο συλλαλητήριο στην Αμαλιάδα. Οι αγρότες επιτεθήκανε κατά της αμαξοστοιχίας και κάνανε πολλές ζημιές.

Οι κυβερνήσεις έπεφταν η μία ύστερα από την άλλη. Γι’ αυτό στα 1904 ψηφίστηκε ο νόμος ΓΚΗ’ που απαγόρευε τη φύτεψη νέων σταφίδων (αμπελιών). Όλα αυτά τα «μέτρα» όμως δεν ήταν τίποτα άλλο, παρά η μάσκα που φορούσαν οι σταφιδέμποροι, για να ληστεύουν τους παραγωγούς.

Η κρίση της σταφίδας ξακολούθησε. Εξόν όμως από τους τοπικούς εκμεταλλευτές μπήκαν στη μέση και άλλοι (τραπεζίτες και μεγάλοι πλουτοκράτες). Με τις παρασκηνιακές ενέργειές τους ιδρύθηκε ένας οργανισμός - η «Ενιαία»- που σκοπό είχε την προστασία της σταφιδοπαραγωγής, στην πραγματικότητα όμως κατέληξε εκμεταλλευτής των αμπελουργών. Η «Ενιαία» ήταν δημιούργημα της «Τραπέζης Αθηνών». Κατόρθωσε να ψηφιστεί μια σκανδαλώδικη σύμβαση. Έτσι έγδυνε τους σταψιδοπαραγωγούς και το κράτος.

Η «Ενιαία», πίσω από την οποία όπως είπαμε ήταν η Τράπεζα των Αθηνών, ίδρυσε και οινοποιητικές εταιρείες στις οποίες εκχώρησε μεγάλα προνόμια. Ο διοικητής της Τράπεζας Αθηνών, Ι. Πεσματζόγλου θησαύρισε τότε. Έφτασε σε τέτοιο σημείο η ξετσιπωσιά του ώστε με το να είναι φιλί-κλειδί με τον υπουργό των Οικονομικών Ανάργυρο Σιμόπουλο, έμπασε μια φράση στη σύμβαση Κράτους και «Ενιαίας», που ήταν χαριστική για την εταιρία.

Ο Γούναρης διαβάζοντας με προσοχή το αρχικό κείμενο της σύμβασης και το κείμενο που παρουσιάστηκε στη Βουλή, είδε πως είχε γίνει κάποια προσθήκη και ξετίναξε το Σιμόπουλο από το βήμα της βουλής. Είναι αλήθεια πως ο Σιμόπουλος παραιτήθηκε. Αλλά τι το όφελος; Ή «Ενιαία» είχε ισχυρούς προστάτες.

Έτσι πλούτισαν οι διοικούντες την Τράπεζα και τα σκάνδαλα και η εκμετάλλευση προκάλεσαν νέες εξεγέρσεις.

Από το 1906 ως το 1915 πολλές φορές η Βουλή ασχολήθηκε με την «Ενιαία» και πολλές φορές καταγγέλθηκε ο πάτρωνάς της -η Τράπεζα Αθηνών- για τη ληστρική εκμετάλλευση των σταφιδοπαραγωγών.”... (Περικλή Ροδάκη-Ιστορία της Ελλάδας 20οςΑιώνας, τόμος Α΄”)

Οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες κάνουν ότι μπορούν για να διατηρήσουν στην εξουσία το μοντέλο διακυβέρνησης του δικομματισμού παίρνοντας τους οικονομικούς πόρους από τη μοναδική πηγή ρευστότητας που είναι η φορολογία. Κάνουν τώρα εκλογές και συνεχίζουν να ψηφίζουν κατ΄ εντολήν της τρόϊκας νομοσχέδια, Κατασκευάζουν επικοινωνιακά πυροτεχνήματα για να μας πείσουν ότι το κράτος πλέον θα είναι «αδιάφθορο», στέλνοντας στα κρατητήρια για ανάκριση «Χυσοκάνθαρους» πρώην υπουργούς, για να δικαιολογήσουν τ’ αδικαιολόγητα.

Οι άνθρωποι του «δημοσίου» που παρασιτούσαν τρεφόμενα από το κρατικό χρήμα θα καταρρεύσουν: παντού επιδοτούμενοι, συνταξιούχοι των 25 ετών και συνταξιούχες γυναίκες και ανύπανδρες θυγατέρες αειμνήστων δημοσίων υπαλλήλων! Οι ικανοί μεταναστεύουν στις χώρες των πιστωτών της χώρας, βάσει σχεδίου αποδυνάμωσης του ελληνικού έθνους. Εδώ τι θα μείνει; Το κίνημα της πατάτας που γρήγορα το ξεφούσκωσαν οι επιτήδειοι κεφαλαιοκράτες;

Ο λαός όμως έχει την ευκαιρία να απαντήσει με την ψήφο του στους υποψήφιους βουλευτές και πρωθυπουργούς στις εκλογές που έρχονται και θα ξανάρχονται. -

 

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου