Πρωτόγνωρες διαστάσεις έχει πάρει η έλλειψη φαρμάκων, καθώς μέρα με τη μέρα τα ράφια των φαρμακείων αδειάζουν από βασικά σκευάσματα. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Υγείας, οι ελλείψεις έχουν να κάνουν με 150 βασικά φάρμακα. Ωστόσο, ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής (ΦΣΑ) αναφέρει ότι «αυτή τη στιγμή λείπουν περισσότερα από 400 φάρμακα πρώτης ανάγκης, που έχει ως αποτέλεσμα ασθενείς και φαρμακοποιοί να κάνουν αγώνα δρόμου μήπως μπορέσουν και εξασφαλίσουν κάποια από αυτά». Οι ελλείψεις αφορούν αναντικατάστατα φάρμακα, όπως παυσίπονα, αντιβιοτικά, αντιδιαβητικά, αντιεπιληπτικά, αντιπηκτικά, αντικαταθλιπτικά κ.ά.
Λίστα αντικειμένων
Κυριακή 20 Νοέ 2022
Κλίκ για μεγέθυνση
Παγκόσμιο πρόβλημα, λέει και εδώ η κυβέρνηση
«Πράγματι παρατηρούνται ελλείψεις σε φάρμακα» παραδέχτηκε την Τετάρτη η Μίνα Γκάγκα στη δημόσια τηλεόραση, ωστόσο έδωσε στο πρόβλημα… παγκόσμιο χαρακτήρα (ως συνήθως), επιχειρώντας να απεμπολήσει τις ευθύνες που έχει το υπουργείο Υγείας. Επίσης, η αναπληρώτρια υπουργός επιβεβαίωσε ότι οι κερδοσκόποι στη φαρμακοβιομηχανία και στην εμπορία σκευασμάτων δρουν ανεξέλεγκτα. Από την πλευρά του, ο Θάνος Πλεύρης υπογράμμισε στη Βουλή ότι γίνονται προσπάθειες για εισαγωγές μέσω του ΙΦΕΤ, κάτι όμως που δεν είναι πάντα εφικτό, όπως σημείωσε. Σύμφωνα με τον Θ. Πλεύρη, τον περασμένο Σεπτέμβριο απαγορεύτηκε η εξαγωγή 79 φαρμάκων από την Ελλάδα ώστε να προστατευτούν οι Έλληνες ασθενείς.
Φτάσαμε στο απροχώρητο
Όσα ανέφεραν οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης δεν φαίνεται να λύνουν το πρόβλημα, ενώ δεν ικανοποιούν τους φαρμακοποιούς. Μιλώντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, ο πρόεδρος του ΦΣΑ Κώστας Λουράντος ξεκαθαρίζει ότι όσα λέει ο Θ. Πλεύρης περί παροδικών ελλείψεων «είναι αστεία. Δεν στέκουν σε καμία λογική». Όπως εξηγεί, κατ’ αρχάς η έλλειψη ενός φαρμάκου, ακόμα και μία μέρα, είναι σοβαρή, γιατί τη συγκεκριμένη ώρα ο πολίτης χρειάζεται το φάρμακο και δεν το θέλει μετά από πέντε μέρες. Το δεύτερο που επισημαίνει είναι ότι σήμερα δεν υπάρχουν φάρμακα. «Έχω γίνει έξαλλος εδώ και μέρες. Δίνουμε εκατό φάρμακα στην παραγγελία και παίρνουμε είκοσι. Τέτοιο πράγμα δεν θυμάμαι στη ζωή μου. Είμαι 43 χρόνια φαρμακοποιός, προσπαθώ να θυμηθώ αν γινόταν κάτι τέτοιο στο παρελθόν, όχι, δεν γινόταν» τονίζει σε υψηλούς τόνους.
Σύμφωνα με τον Κ. Λουράντο, η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο διότι η βιομηχανία με το υπουργείο και την κυβέρνηση παίζουν παιχνίδι. «Οι τιμές των φαρμάκων που συνταγογραφούνται έχουν μειωθεί πάρα πολύ, στο σημείο που στο εξωτερικό είναι διπλάσια και τριπλάσια η τιμή. Σε αντιστάθμισμα, οι εταιρείες έχουν το ελεύθερο από το υπουργείο Υγείας να ανατιμούν όσο θέλουν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, αυτά, δηλαδή, που πληρώνει ο πολίτης» υπογραμμίζει και εξηγεί: «Δηλαδή, η ασπιρίνη από 1,40-1,80 ευρώ πήγε στα 5 ευρώ. Το Depon από 0,75 ευρώ πήγε 2 ευρώ». Επομένως, έχουμε πολύ φθηνά συνταγογραφούμενα φάρμακα και πανάκριβα τα υπόλοιπα που πληρώνει ο ελληνικός λαός. Από την άλλη πλευρά, συνεχίζει ο Κ. Λουράντος, το φθηνό αυτό φάρμακο δίνει το έναυσμα σε φαρμακαποθήκες που προμηθεύουν ελληνικά φαρμακεία να τα πουλούν στα φαρμακεία του εξωτερικού, κερδίζοντας δεκαπλάσιες εισφορές από αυτές που θα κέρδιζαν εδώ. Άρα, αυτή η παράλληλη εξαγωγή είναι πάρα πολύ επικερδής και γι’ αυτό την κάνουν. Αποτέλεσμα, να μην μένουν φάρμακα στην Ελλάδα και να έχουμε ελλείψεις. Η παράλληλη εξαγωγή, μάλιστα, είναι και νόμιμη. «Δεν είναι παράνομη. Είναι ηθική; Όχι, αλλά είναι νόμιμη».
Ο Κ. Λουράντος εκτιμά ότι η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Ωστόσο, ο Θ. Πλεύρης δεν έχει δώσει λύσεις. «Συναναστρέφεται συνήθως με δικούς του ανθρώπους. Δηλαδή, με ανθρώπους της αγοράς που έχουν αντίθετη άποψη, μ’ εμάς δεν θέλει ούτε να συναναστρέφεται. Εμείς έχουμε διαφορετική άποψη. Δεν συμφωνούμε με αυτά που λέει, με αυτά που κάνει, δεν είμαστε αρεστοί. Σιγά μην μας καλέσει» καταλήγει.
Υποφέρει όλη η χώρα
Το πρόβλημα, πάντως, δεν περιορίζεται μόνο στην Αττική. Ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Διονύσης Ευγενίδης δήλωσε στη δημόσια τηλεόραση ότι πρόκειται για ένα καθημερινό και μη διαχειρίσιμο πρόβλημα τόσο για τους φαρμακοποιούς όσο και για τους ασθενείς που αναγκάζονται να ψάχνουν από φαρμακείο σε φαρμακείο για το σκεύασμα που τους έχει γράψει ο γιατρός ή ακόμη και να διακόπτουν την αγωγή. Επίσης, αντίστοιχη κατάσταση καταγράφεται στην Κρήτη. Η μεγαλύτερη έλλειψη παρατηρείται σε φάρμακα για τα οποία δεν υπάρχουν γενόσημα και είναι φάρμακα για πολύ σοβαρές ασθένειες. Αντιμέτωποι με την ταλαιπωρία είναι και οι ασθενείς της Σάμου, καθώς οι αποθήκες μπορεί να έχουν μεγαλύτερο απόθεμα, αλλά λείπουν βασικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται καθημερινά. Τέλος, «χτυπούν κόκκινο» οι ελλείψεις φαρμάκων τους τελευταίους μήνες στην Κω, με τους πολίτες να αναζητούν στα φαρμακεία του νησιού φάρμακα ειδικών παθήσεων, φάρμακα ευρείας κυκλοφορίας, ακόμη και αντιβιώσεις. Αυτές είναι μόνο κάποιες ενδεικτικές περιπτώσεις που αποτυπώνουν το συνολικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, με βασικούς υπεύθυνους το υπουργείο Υγείας και την κυβέρνηση.
Ελλείψεις φαρμάκων; Σιγά μην έφταιγε η κυβέρνηση Μητσοτάκη
Του
Σταμάτη Βαρδαρού
Το τελευταίο χρονικά επεισόδιο στην ιστορία αποτυχίας της κυβέρνησης Μητσοτάκη στον χώρο της Υγείας έχει να κάνει με τη δυσκολία πρόσβασης των ασθενών, χρόνιων και έκτακτων, σε αναγκαία φάρμακα λόγω περιορισμένων ποσοτήτων διάθεσης στην εγχώρια αγορά.
Ήδη από το καλοκαίρι στο σύνολο της χώρας παρατηρούνται σημαντικές ελλείψεις σε φάρμακα καθημερινής χρήσης και πρώτης ανάγκης, με αποτέλεσμα ασθενείς και φαρμακοποιοί να ταλαιπωρούνται, συχνά ανεπιτυχώς, στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν κάποια από αυτά. Το πρόβλημα έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις και αφορά όχι μόνο απομακρυσμένες περιοχές της περιφέρειας ή της νησιωτικής χώρας, αλλά και τα αστικά κέντρα, αγγίζοντας ένα μεγάλο φάσμα παθήσεων. Σύμφωνα με τους φαρμακευτικούς συλλόγους, λείπουν περισσότερα από 400 φάρμακα πρώτης ανάγκης, ενώ πάνω από 200 φάρμακα για σχεδόν όλο το φάσμα των παθήσεων είναι σε μόνιμη έλλειψη. Οι ελλείψεις αφορούν αναντικατάστατα φάρμακα, όπως αντιβιοτικά, αντιδιαβητικά, αντιπηκτικά, αντιεπιληπτικά, αντικαταθλιπτικά κ.ά.
Ο βασικός λόγος για τις ελλείψεις φαρμάκων είναι οι συνεχώς αυξανόμενες παράλληλες εξαγωγές από τις χονδρεμπορικές επιχειρήσεις στον χώρο του φαρμάκου, τις λεγόμενες φαρμακαποθήκες. Τι ακριβώς κάνουν αυτές οι επιχειρήσεις; «Στοκάρουν» (κρατούν στις αποθήκες και δεν τα βγάζουν σε κυκλοφορία) φάρμακα, τα οποία μοιραία περιορίζονται ή εξαφανίζονται από την εγχώρια αγορά φαρμάκου. Αυτά τα φάρμακα τα προωθούν σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές ακριβότερα σε σχέση με τις τιμές που πουλάνε στην ελληνική αγορά, αποκομίζοντας πολλαπλάσιο περιθώριο κέρδους από το 4,67% που ισχύει στην Ελλάδα για τα ίδια σκευάσματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το 2020 οι παράλληλες εξαγωγές πλησίασαν τα 430 εκατ. ευρώ.
Οι συνέπειες αυτής της εμπορικής πρακτικής έχουν, ωστόσο, συνέχεια, καθώς όσο οι πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες διαπιστώνουν ότι τα φάρμακα που έχουν διαθέσει στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές, όπου οι ίδιες πωλούν απευθείας ακριβότερα, τόσο μειώνουν τις διαθέσιμες ποσότητες στην ελληνική αγορά. Τι κάνει η κυβέρνηση γι’ αυτήν την κατάσταση, που, είναι αλήθεια, δεν εμφανίζεται για πρώτη φορά, αλλά πλέον διαρκεί παρά πολύ; Ως συνήθως, κάνει πολύ λίγα και με μεγάλη καθυστέρηση. Πριν περίπου έναν μήνα, κι ενώ ήδη το πρόβλημα εξελισσόταν από το καλοκαίρι, ο ΕΟΦ επικαιροποίησε τον κατάλογο των φαρμάκων για τα οποία έχουν απαγορευτεί προσωρινά οι παράλληλες εξαγωγές, ο οποίος όμως δεν συμπίπτει και υπολείπεται κατά πολύ της λίστας των ελλείψεων που έχουν οι φαρμακευτικοί σύλλογοι. Έκτοτε παρατηρεί και ψελλίζει κάτι για διεθνείς ελλείψεις, επιλέγοντας επί της ουσίας να μην ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο και κατασταλτική κρατική παρέμβαση στον κερδοσκοπικό μηχανισμό των παράλληλων εξαγωγών.
Είναι ακόμα μία περίπτωση όπου τα όρια μεταξύ ανεπάρκειας και ιδιοτέλειας μοιάζουν δυσδιάκριτα. Στην πραγματικότητα, όμως, η ίδια επιλογή ακολουθείται με ευλάβεια τριάμισι χρόνια τώρα, περιλαμβάνοντας μπόλικη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία με γενναίες δόσεις επιρροής επιχειρηματικών συμφερόντων. Αντί αυτής της καταφανώς αποτυχημένης συνταγής το υπουργείο Υγείας θα έπρεπε να απαγορεύσει, μέσω του ΕΟΦ, επ’ αόριστον τις παράλληλες εξαγωγές σκευασμάτων που συστηματικά είναι σε έλλειψη στην ελληνική αγορά, προκειμένου να μην «στοκάρονται» φάρμακα με σκοπό να εξαχθούν αμέσως μόλις λήξει η απαγόρευση. Αυτή η επιλογή, ωστόσο, είναι μέρος μιας άλλης πολιτικής αντίληψης που πρεσβεύει ότι η πρόσβαση των ασθενών στα αναγκαία φάρμακα είναι αδιαπραγμάτευτο κοινωνικό δικαίωμα και θεμελιώδης υποχρέωση της Πολιτείας.
* Ο Σταμάτης Βαρδαρός είναι σύμβουλος πολιτικής Υγείας του Αλέξη Τσίπρα, πρώην αν. γενικός γραμματέας υπουργείου Υγείας
πηγη: https://www.avgi.gr