Την έννοια της «προσφοράς» και όχι της «θυσίας» προτάσσει ως κεντρική στην «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη η Αγλαΐα Παππά, καθώς προετοιμάζεται για το Διεθνές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος που διοργανώνει το Εθνικό Θέατρο για έκτη συνεχή χρονιά, φέτος εγκαινιάζοντας τη συνεργασία του με τον Δήμο Επιδαύρου. Κι αυτή τη φορά στο Λυγουριό, από 11 έως 25 Ιουλίου, το Εργαστήριο, το οποίο κατά κανόνα πια παρακολουθούν νέοι, φοιτητές/τριες δραματικών σχολών, αλλά και επαγγελματίες ηθοποιοί, σκηνοθέτες, χορογράφοι απ’ όλο τον κόσμο, θα το διευθύνει η ίδια με τη συνεργασία της Ιταλίδας ηθοποιού και καθηγήτριας της Σχολής Ronconi του Piccolo Teatro, Ντιάνα Μανέα.
Κορυφαία τραγωδός. Ηθοποιός που έχει μελετήσει σκληρά, έχοντας ταυτιστεί κυρίως με το έργο και το τεράστιο διεθνές θεατρικό αποτύπωμα του Θόδωρου Τερζόπουλου, παρότι έχει συνεργαστεί κατά καιρούς και με τους Jacques Lassalle, Anatoly Vassilief, Claudio Longhi, Μιχάλη Κακογιάννη, Λευτέρη Βογιατζή, Δημήτρη Οικονόμου, Γιάννη Χουβαρδά, Μιχαήλ Μαρμαρινό, Στάθη Λιβαθινό, Σταύρο Τσακίρη, Έλλη Παπακωνσταντίνου, Άντζελα Μπρούσκου κ.ά.
Καθηγήτρια Υποκριτικής και Σκηνοθεσίας στη Δραματική Σχολή του Εθνικού (όπου, ναι, έζησε όλες τις φετινές «φουρτούνες» που προκάλεσε το Π.Δ.) και επισκέπτρια καθηγήτρια, τόσο στη Σχολή «Luca Ronconi» του Piccolo Teatro στο Μιλάνο, όσο και στη Δραματική Σχολή του ιταλικού Εθνικού Θεάτρου της Emilia-Romagna «Iolanda Gazzero».
Φέτος, επιπλέον, η Αγλαΐα Παππά έρχεται από μια ιδιαίτερα δημιουργική σεζόν, στην οποία έπαιξε την «Εκάβη» στις ρηξικέλευθες και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες «Τρωάδες» της Violet Louise, ήταν με τη Σοφία Χιλλ συμπρωταγωνίστριες στο συγκλονιστικό «Ρέκβιεμ» του Τερζόπουλου και ταυτόχρονα ολοκλήρωσε έναν εντατικό κύκλο διδασκαλίας στους σπουδαστές του Piccolo Teatro πάνω στον «Αίαντα» του Σοφοκλή. Είναι με δυο λόγια ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση, αν και η ίδια επισημαίνει «πόσο άξιοι συνάδελφοι έχουν προηγηθεί από το ‘16 που πραγματοποιείται το Εργαστήριο», αναφερόμενη στους Λυδία Κονιόρδου, Μιχαήλ Μαρμαρινό, Κατερίνα Ευαγγελάτου, Θοδωρή Αμπαζή, Θάνο Παπακωνσταντίνου.
Αλλά γιατί επέλεξε να διδάξει στο Εργαστήριο την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» και κυρίως γιατί λέει πως αυτό υπήρξε κάποτε ένα έργο που «το είχα παρεξηγήσει, δεν το αγαπούσα...»
«Θεωρούσα πως», εξηγεί, «ήταν ένα έργο με αρκετά “εθνικιστικές” παραπομπές. Επίσης, δεν το αγαπούσα γιατί το αγαπούσαν πολύ οι πρωταγωνίστριες. Πριν από τρία χρόνια, όμως, την περίοδο της πανδημίας, τα ίδια τα παιδιά της Σχολής “Iolanda Gazzero” του ιταλικού Εθνικού μού ζήτησαν το σεμινάριο που τους έκανα να είναι πάνω στην “Ιφιγένεια εν Αυλίδι”. Έτσι αναγκάστηκα να μελετήσω το έργο σε βάθος. Κι ανακάλυψα, έκπληκτη, πόσο λάθος είχα κάνει. Είναι ένα μεγαλειώδες, διαχρονικό κείμενο, που μιλάει για όλες τις μορφές εξουσίας και πόσο διεφθαρμένες είναι και πόσο χρειάζεται, επιτέλους, ένας άνθρωπος, ένα νέο κορίτσι εν προκειμένω, μη εμπλεκόμενο, άδολο, να προσφερθεί -και όχι να “θυσιαστεί”- για να σωθεί η κατάσταση».
Η έμφαση στην «προσφορά» είναι προφανώς κεντρικός άξονας της διδασκαλίας που θα ακολουθήσει, αλλά όπως λέει «καταρχάς ό,τι ορίζει τον τρόπο εργασίας μου είναι το πλαίσιο για το ποιο είναι το “είδος” αυτής της τραγωδίας. Δεν είναι όλα τα έργα ίδια. Θα πρέπει να γνωρίζουμε το “είδος” και ποιοι φυσικοί νόμοι διέπουν το έργο για να μπορούμε να μιλήσουμε για τη φυσιολογική-οργανική αντιμετώπισή του. Αλλιώς, θα κάναμε όλες τις τραγωδίες με τον ίδιο τρόπο».
Ποια είναι όμως τα «εργαλεία» της Αγλαΐας Παππά στο ταξίδι της προς την ουσία της «Ιφιγένειας εν Αυλίδι»; «Η “παράδοση”. Εννοώ τις μελέτες που έχουν γίνει από πολύ σοβαρούς ανθρώπους του θεάτρου όλα τα προηγούμενα χρόνια. Όλες οι χώρες που έχουν σπουδαίο θέατρο (Μ. Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία κ.λπ.) σέβονται αυτή την παράδοση. Δυστυχώς, εμείς έχουμε τη ροπή, παρότι αρχαιολάτρες (αυτάρεσκοι δηλαδή απέναντι σε μια μεγαλειώδη στιγμή), να μην αγαπάμε το παρελθόν μας, αλλά αντίθετα να το καταστρέφουμε. Φαίνεται στις πόλεις μας, στα κτίρια, στη ρυμοτομία, στην καθημερινότητά μας. Δε σεβόμαστε τον κόπο που έχει καταβάλει κάποιος που προηγήθηκε και δεν παίρνουμε από εκεί το νήμα για να το πάμε παρακάτω. Κι αυτό είναι θέμα και στην εκπαίδευσή μας».
Αν η «παράδοση» στη μελέτη του έργου είναι, λοιπόν, το ένα εργαλείο της, το άλλο είναι μια αυστηρή παραδοχή: «Οι περισσότεροι χρησιμοποιούμε όρους ψυχολογίας, προσεγγίζοντας το αρχαίο δράμα, ενώ αυτό είναι καθαρά πολιτικό θέατρο. Άλλωστε, ο ίδιος ο διάλογος ως βάση του θεάτρου είναι πολιτική πράξη», ξεκαθαρίζει.
Κατά τα άλλα, έχει την εμπειρία της επαφής και της επικοινωνίας με φοιτητές και νέους δημιουργούς, προ και μετά πανδημίας. Γιατί είναι αναγκαία μια τέτοια διάκριση; «Και στους Ιταλούς σπουδαστές, αλλά και στα παιδιά μας από τη Σχολή του Εθνικού, που βίωσαν τις δύο καραντίνες και μια μεγάλη αποχή από τα μαθήματά τους, λόγω της -δίκαιης- διαμαρτυρίας τους, η εμπειρία έχει αφήσει ένα αποτύπωμα. Και σ’ εμάς φυσικά. Έχει διαταραχθεί σε όλους μας, παγκοσμίως, ο εσωτερικός μας ιστός - και δεν μιλάμε καθόλου γι’ αυτό. Αλλά εμείς είμαστε μεγάλοι, ενώ τα παιδιά είναι ό,τι έρχεται».
πηγη: https://www.efsyn.gr