Μπορεί το έργο να λέγεται «Ερμιόνη ή Το γλειφιτζουρίζειν εστί φιλοσοφείν», ωστόσο αφορά μάλλον τον Μενέλαο παρά την κόρη του με την Ελένη, Ερμιόνη.
Αλλά αυτό δεν είναι το μόνο παράδοξο στο ολοκαίνουργιο έργο του πάλαι ποτέ μαθητή του Αντουάν Βιτέζ, Ανδρέα Στάικου, συγγραφέα, σκηνοθέτη, πεζογράφου και μεταφραστή, αφού ο Μενέλαος δεν είναι ακριβώς ο ήρωας που όλοι... γνωρίζουμε.
Γραμμένο με τον γνωστό του τρόπο, δουλεύοντας δηλαδή τους διαλόγους πάνω στη σκηνή με τους ηθοποιούς, ενσωματώνοντας το αποτέλεσμα στους ρόλους και... σκορπίζοντας τρόμο αλλά και απόλαυση, όπως παραδέχτηκαν οι ίδιοι οι ηθοποιοί για αυτή τη διαδικασία στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, το έργο παρουσιάζεται Δευτέρες και Τρίτες στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Ρίχνει βέβαια μια διαχρονική ματιά στον μύθο της συνέχειας του Ελληνισμού. Θέλοντας να παίξει με τους μύθους και τους ήρωες, όπως άλλωστε και οι αρχαίοι... συνάδελφοί του που αυτοσχεδίαζαν προσαρμόζοντάς τους στις επιδιώξεις τους, ο Στάικος απομυθοποιεί τον ήρωά του: το όνομά του φθείρεται και από Μενέλαος γίνεται Τάκης, «με την υπόσχεση στο μέλλον να αποκτήσει και τον τίτλο ευγενείας “κυρ Τάκης”».
Διότι ο Μενέλαος του Στάικου δεν πήγε στην Τροία, αλλά παρέμεινε στην Ιμβρο όπου είχε πιάσει λιμάνι ο στόλος του για ανεφοδιασμό και για μια δεκαετία σπατάλησε χρήματα και εαυτόν στα τοπικά πορνεία. Εν τω μεταξύ διαδίδεται ψευδώς ο ηρωικός του θάνατος που τον αποθεώνει στην πατρίδα, με αποτέλεσμα στην επιστροφή του να μην τολμά να αποκαλύψει ποιος είναι για να αποφύγει το ρεζίλεμα. Μόνο ένα πρόσωπο καταφέρνει να τον αναγνωρίσει.
Στην παιγνιώδη πλοκή, εκτός από τον παντοδύναμο Μενέλαο που καταβάλλεται από τις αδυναμίες του, έρχεται στο προσκήνιο μια παραμελημένη ηρωίδα, η βασιλική κόρη Ερμιόνη, ενσαρκώνοντας τον αγώνα της γυναίκας για ελευθερία και χειραφέτηση που προσκρούει στην πατρική και ερωτική εξουσία και στα εφήμερα γυναικεία συμφέροντα.
Τον ρόλο τους παίζουν επίσης η Κλεόνη, τροφός και παιδαγωγός του λακεδαιμονιακού ανακτόρου, και η κόρη του Αγαμέμνονα Χρυσόθεμις, εξαδέλφη της Ερμιόνης που περνάει τον χρόνο της στη Σπάρτη για να αποφύγει το τοξικό κλίμα των Μυκηνών.
Εκτός από την ανάδειξη των γυναικείων χαρακτήρων, στην παράσταση τον πέμπτο ρόλο παίζουν τα τραγούδια και η μουσική του Νίκου Ξυδάκη ως οργανικό στοιχείο του λόγου και της δράσης. Τα τραγούδια εκτελούνται a cappella από τους ηθοποιούς σε μουσική διδασκαλία του συνθέτη, με τη μουσική να θυμίζει τη μεγαλειώδη φύση σε μια χρυσαφένια αμμουδιά της Λακωνίας σε ένα έργο γεμάτο έρωτα.
Ενα ακόμη στοιχείο που ξεχωρίζει είναι ο λόγος, η εξαιρετική σκηνική γλώσσα, η λεκτική ισορροπία και τα λογοπαίγνια σε αυτή την ανατρεπτική ιλαροτραγωδία «χωρίς όρια που τελειώνει με το τέλος της ζωής».
Τι θέλει να θίξει ο συγγραφέας; «Οτι ο Ελληνας από αρχαιοτάτων χρόνων τα θέλει όλα δικά του: τη δόξα, την αθανασία αλλά και το βόλεμα και την εύκολη ζωή. Συνδυάζει και τα δύο: το κλέος έχει λήξει και τώρα προσαρμόζεται σε μια νέα ζωή αλλά πάντα με την ανάμνηση του αρχαίου κλέους, μια κατάσταση στην οποία όλοι οι Νεοέλληνες είμαστε λίγο θύματα. (...) Οι ήρωες αναζητούν την ευτυχία με τον λάθος τρόπο. Ο χρόνος καταστρέφει τα πράγματα, βάζει εμπόδια στα σχέδια και η ευτυχία, όσο και αν διαρκέσει, κάποτε θα λήξει. Και είναι στο χέρι μας να αντιληφθούμε την αξία και τη δύναμη του εφήμερου. Ο Νεοέλληνας χαρακτηρίζεται από αισθήματα αυτοκαταστροφής. Αναζητώντας την ευτυχία είναι σαν να αυτοκαταστρέφεται. Αναζητώντας τον πλούτο είναι σαν να καταστρέφει την ηθική αξία του ανθρώπου και αναζητώντας τον έρωτα είναι σαν να καταστρέφει τη γενναιοδωρία γιατί γίνεται κτήτωρ...».
Ο συγγραφέας Ανδρέας Στάικος υπογράφει ακόμη τη σκηνοθεσία και τη σκηνογραφία, τα κοστούμια είναι του Δημήτρη Ντάσιου, η κίνηση της Κάτιας Σαβράμη και οι φωτισμοί του Χάρη Δάλλα. Την πρωτότυπη μουσική του Νίκου Ξυδάκη αποδίδει με φλάουτο και κιθάρα ο Φώτης Μυλωνάς. Παίζουν οι ηθοποιοί Νίκος Νίκας, Ελένη Ζαραφίδου, Εμμανουέλα Κοντογιώργου, Αιμιλία Μήλιου.
📌 «Ερμιόνη ή Το γλειφιτζουρίζειν εστί φιλοσοφείν»
του Ανδρέα Στάικου. Η παράσταση, διάρκειας 90’, είναι μια παραγωγή της Εταιρείας Θεάτρου Σπίτι Της.
Kάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.30.
Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Υπόγειο), Πειραιώς 206, Ταύρος.
Προπώληση εισιτηρίων: www.ticketservices.gr
πηγη: https://www.efsyn.gr