Loading...

Κατηγορίες

Σάββατο 27 Ιούλ 2019
Σαμ Σέπαρντ 1943 – 2019
Κλίκ για μεγέθυνση
 
 

Ο Σαμ Σέπαρντ υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους θεατρικούς συγγραφείς της γενιάς του. Διακρίθηκε, επίσης ως σεναριογράφος και ηθοποιός του κινηματογράφου. Στην Ελλάδα έγινε ευρύτερα γνωστός από την ταινία του Βιμ Βέντερς «Παρίσι - Τέξας» (1984), της οποίας έγραψε το σενάριο. Η θεματολογία των έργων περιστρέφεται γύρω από την ταυτότητα, την αποτυχία και την φευγαλέα φύση του αμερικανικού ονείρου.

 

Ο Σάμιουελ Σέπαρντ Ρότζερς ο 3ος γεννήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 1943 στο Φορτ Σέρινταν της πολιτείας Ιλινόις των ΗΠΑ. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος και αγρότης, με ιδιαίτερες επιδόσεις στο ποτό, και η μητέρα του δασκάλα. Μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο ξεκίνησε σπουδές γεωπονικής, αλλά γρήγορα τα παράτησε για να ασχοληθεί με την υποκριτική και το θέατρο.

Το 1963 εγκαταστάθηκε στην Νέα Υόρκη με σκοπό να αφοσιωθεί στο θέατρο. Τα πρώτα θεατρικά του έργα ήταν μια σειρά από μονόπρακτα που είχαν απήχηση στο κοινό των πειραματικών θεάτρων (Off - Off - Broadway).Την θεατρική περίοδο 1965 - 1966 τιμήθηκαν από την εναλλακτική εφημερίδα «The Village Voice» τα έργα του «Σικάγο» («Chicago»), «Η μητέρα του Ίκαρου» («Icarus Mother») και «Ερυθρός Σταυρός» («Red Cross»).

Από το 1971 έως το 1974 έζησε στην Αγγλία. Την περίοδο αυτή ανέβηκαν στο Λονδίνο δύο σημαντικά έργα του «Το δόντι του εγκλήματος («The Tooth of the Crime», 1972) και η «Γεωγραφία ενός ονειρευτή αλόγων» («Geography of a Horse Dreamer», 1974). Στα τέλη τού 1974 άρχισε την συνεργασία του ως μόνιμος θεατρικός συγγραφέας με το «Magic Theater» του Σαν Φρανσίσκο, το οποίο ανέβασε σχεδόν όλα τα επόμενα έργα του.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 οι τεχνικές και τα θέματα που είχε χρησιμοποιήσει ως τότε έφθασαν στην κορύφωσή τους. Στο έργο του «Το μυαλό του φονιά» («The Killer’s Head», 1975), αποτύπωσε τις τελευταίες σκέψεις ενός δολοφόνου λίγο πριν από την εκτέλεσή του στην ηλεκτρική καρέκλα, ενώ στην «Αγγελική πόλη» («Angel City», 1976), αναφέρθηκε στους καταστρεπτικούς μηχανισμούς τής βιομηχανίας τού θεάματος τού Χόλιγουντ. Στο έργο του «Αυτοκτονία σε σι ύφεση» («Suicide in Β - Flat», 1976) χρησιμοποίησε τις δυνατότητες της μουσικής ως έκφρασης του ανθρώπινου χαρακτήρα.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 τα έργα του «Η κατάρα τής πεινασμένης τάξης» («Curse of the Starving Class», 1977), «To θαμμένο παιδί» («Buried Child», 1978), που τιμήθηκε με το Βραβείο Πούλιτζερ και «Αληθινή Δύση» («True West», 1980) είχαν ως θέματά τους τις ταραγμένες, βίαιες οικογενειακές σχέσεις στην κατακερματισμένη αμερικανική κοινωνία.

Άλλα έργα του ήταν τα: «Λα Τουρίστα» («La Tourista», 1966), «Επιχείρηση κομπιούτερ» («Operation Sidewinder», 1970), «Το αθέατο χέρι» («The Unseen Hand», 1970), «Αποπλάνηση» («Seduced», 1979), «Ένα ψέμα του μυαλού («A Lie of the Mind, 1985), «Ο Θεός της Κόλασης» («The God of Hell», 2004), με θέμα την 11η Σεπτεμβρίου, «Κλωτσώντας ένα ψόφιο άλογο» («Kicking a Dead Horse», 2007), «Το Σωματίδιο του Φόβου (Παραλλαγές του Οιδίποδα)» [A Particle of Dread (Oedipus Variations), 2014]

Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ο Σαμ Σέπαρντ ασχολήθηκε ξανά με την υποκριτική και κατέκτησε την αναγνώριση των κριτικών. Ως ηθοποιός του κινηματογράφου είχε το κλασικό καλούπι του Χόλιγουντ: άγρια ομορφιά και βαθιά βραχνή φωνή. Η πρώτη του εμφάνιση στην μεγάλη οθόνη έγινε το 1978 στην ταινία του Μπομπ Ντίλαν «Ρενάλντο και Κλάρα» («Renaldo and Clara»), της οποίας συνέγραψε το σενάριο μαζί με τον Ντίλαν.

Στα επόμενα χρόνια πρωταγωνίστησε μεταξύ άλλων στις κινηματογραφικές ταινίες «Οι κατάλληλοι άνθρωποι» («The Right Stuff», 1983) του Φίλιπ Κάουφμαν, κερδίζοντας υποψηφιότητα για Όσκαρ, «Πικρή Γη» («Country», 1984) του Ρίτσαρντ Πιρς και «Τρελός για έρωτα» («Fool for Love», 1985) του Ρόμπερτ Όλτμαν, σε δικό του σενάριο βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό του έργο του 1983.

Συνεργάστηκε επίσης στην συγγραφή των σεναρίων στις ταινίες «Ζαμπρίσκι Πόιντ («Zabriskie Point», 1969) του Μικελάντζελο Αντονιόνι και «Παρίσι, Τέξας» (Paris, Texas, 1984) του Βιμ Βέντερς, με την οποία έγινε γνωστός στην Ελλάδα.

Στην προσωπική του ζωή, ο Σαμ Σέπαρντ είχε αποκτήσει τρία παιδιά με τις δύο γυναίκες της ζωής του, την ηθοποιό Ο-Λαν Τζόουνς και την διάσημη σταρ Τζέσικα Λανγκ, ενώ ενδιάμεσα είχε μια βραχύβια σχέση με την τραγουδοποιό Πάτι Σμιθ.

Ο Σαμ Σέπαρντ πέθανε στο Μίντγουεϊ του Κεντάκι, στις 27 Ιουλίου 2017, σε ηλικία 73 ετών. Έπασχε από αμυοτροφική πλάγια σκλήρυνση (ή ασθένεια του Λου Γκέρινγκ), η οποία τελικά τον κατέβαλε.

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου