Στις 22 Ιανουαρίου, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν ενάντια στο  ρατσιστικό ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Στους δρόμους του Βερολίνου και της Κολωνίας, οι διαδηλωτές εξέφρασαν την οργή τους μετά την αποκάλυψη από έναν ιστότοπο της μυστικής συνάντησης εκπροσώπων του ακροδεξιού αυτού κόμματος και των νεοναζί. Στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης που πραγματοποιήθηκε στο Πότσδαμ τον Νοέμβριο του 2023, ήταν η μαζική απέλαση στη Βόρεια Αφρική αλλοδαπών ή Γερμανών ξένης καταγωγής – συνολικά δύο εκατομμυρίων ανθρώπων. Το AfD έκανε γνωστό μετά τις αντιδράσεις ότι δεν θα υποστηρίξει αυτό το σχέδιο που υποκινήθηκε από έναν Αυστριακό ακτιβιστή ταυτότητας, χωρίς όμως να απορρίπτει την αρχή της «μηδενικής μετανάστευσης».

Οι Φλαμανδοί εθνικιστές του Vlaams Belang επινόησαν τον όρο πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια. Στην Ολλανδία, ο Geert Wilders σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα υπουργείο αρμόδιο για αυτό το θέμα, όπως ακριβώς ο Éric Zemmour στη Γαλλία. Η Μαρίν Λεπέν κάνει κάτι διαφορετικό (από την απέλαση): αφαιρεί κάθε κοινωνική βοήθεια προς τους αλλοδαπούς, καθιστώντας αδύνατη τη ζωή τους, έτσι ώστε να τους υποχρεώσει να φύγουν ξανά (μόνοι τους) ή να τους αποτρέψει από το να έρθουν.

Οι υποστηρικτές της «μηδενικής μετανάστευσης» και οι υποστηρικτές της «επαναμετανάστευσης» (απέλασης), δεν ήταν ποτέ τόσο διχασμένοι στη Δύση, όπου η ακροδεξιά κάνει αισθητή την παρουσία της σε έναν αυξανόμενο αριθμό κυβερνήσεων. Η αύξηση της ξενοφοβίας μπορεί να φαίνεται παράδοξη αφού το ποσοστό γεννήσεων καταρρέει παντού και ο πληθυσμός γερνάει. Επίσης, οι ελλείψεις προσωπικού πλήττουν τις μεταφορές και τις κατασκευές, ενώ η εξειδίκευση των ευρωπαϊκών οικονομιών οδηγεί σε πιο εποχική και πιο επισφαλή εργασία, την οποία οι ντόπιοι εγκαταλείπουν. Στο παρελθόν, τα κράτη που αντιμετώπιζαν τέτοιου είδους δυσκολίες ήταν σε θέση να τις επιλύσουν φέρνοντας μετανάστες μαζικά μέσω συμβάσεων ή στέλνοντας στρατολόγους στις χώρες αναχώρησης. Η ξένη εργασία αποτελούσε τότε μια οικονομική μεταβλητή: οι κυβερνήσεις τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς άνοιγαν ή έκλειναν τα σύνορα όταν το έκριναν απαραίτητο.

Σήμερα κανένα γαλλικό κόμμα δεν θα διακινδύνευε να υποστηρίξει την άφιξη εργατών για να αντισταθμίσει τη γήρανση του πληθυσμού, καθώς θα κατηγορηθεί αμέσως ότι ευνοεί τον «μεγάλο αντικαταστάτη». Όμως τα νοσοκομεία συνεχίζουν να λειτουργούν γιατί η Γαλλία «εισάγει» Τυνήσιους γιατρούς, αλλά με πονηριά. Παρομοίως, το Ηνωμένο Βασίλειο εκδίδει διακριτικά δεκάδες χιλιάδες βίζες σε φροντιστές και εργάτες στη γεωργία, αλλά την ίδια στιγμή ο Πρωθυπουργός Rishi Sunak σκοπεύει να απελάσει παράνομους μετανάστες στη Ρουάντα… ( 1 ). Ο Τζο Μπάιντεν ασκεί επίσης αυτού του είδους τα ακροβατικά. Ο Αμερικανός πρόεδρος καυχιέται ότι συνεχίζει την κατασκευή του τείχους (στα σύνορα με το Μεξικό) του προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ την ίδια στιγμή χρησιμοποιεί ξένους για να καλύψει τις ανάγκες ορισμένων τομέων και για να μειώσει τους μισθούς...  ( 2 ).

Ο πανικός της ταυτότητας που έχει κυριεύσει τη Γηραιά Ήπειρο δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση με τις «δυνατότητες υποδοχής» της. Το 2022, Οκτώ εκατομμύρια Ουκρανοί βρήκαν καταφύγιο στην Ευρώπη χωρίς πραγματικό πρόβλημα και χωρίς η ακροδεξιά να ζητά περιορισμό. Αλλά αυτοί ήταν λευκοί Χριστιανοί, γι' αυτό δεν ήταν ύποπτοι ότι θα «αντικαταστήσουν» κάποιον. Έτσι, ο δημόσιος λόγος για τη μετανάστευση ξεφεύγει πλέον από κάθε μορφή ορθολογισμού. Καμία συζήτηση για το οικονομικό μοντέλο που ευνοεί το φαινόμενο, καμία συζήτηση για την τριτογενοποίηση και την αποβιομηχάνιση των δυτικών οικονομιών, ούτε για τις διευρυνόμενες ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου, κανένας προβληματισμός για τις γεωπολιτικές ή κλιματικές κρίσεις που προκαλούν τη μετακίνηση των πληθυσμών. Αντίθετα, ασταμάτητα προβάλλονται (ως φόβητρα) το Ισλάμ, η ανασφάλεια, «ο ρατσισμός εναντίον των λευκών», ο κοινοτισμός…

…Σήμερα, δεκάδες χιλιάδες αλλοδαποί κάθε χρόνο αποφασίζουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Τι θα γινόταν αν αυτό το κίνημα μεγάλωνε; Τι θα γινόταν αν οι ενδιαφερόμενοι, αντί να υποστούν τη συκοφαντία της δεξιάς και τις προσβολές μιας αριστεράς που περιορίζεται στην υπογραφή αναφορών, αποφάσιζαν να «μεταναστεύσουν ξανά»; Η χώρα θα βρισκόταν σε μεγάλη δυσκολία. Η αναμονή στα επείγοντα των νοσοκομείων θα διπλασιαζόταν. Τα σκουπίδια θα συσσωρεύονταν στους δρόμους. Η γαλλική τεχνολογία θα σταματούσε λόγω έλλειψης «ταλέντου» και δεν θα υπήρχαν εργάτες για τα χωράφια.,

Σίγουρα, μια απεργία μεταναστών εργαζομένων θα παρέλυε τη χώρα. Αλλά η επισφάλεια στέκεται εμπόδιο σε ένα τέτοιο κίνημα μεγάλης κλίμακας…

Benoît Bréville & Grégory Rzepski

(1) Εθνικό Γραφείο Ελέγχου (NAO), «Έρευνα στο κόστος της εταιρικής σχέσης ΗΒ-Ρουάντα», 1 Μαρτίου 2024 .  

(2)  « Διαρκώς αυξανόμενη μετανάστευση για την υποστήριξη των δυτικών οικονομιών»,  Les Échos, Παρίσι, 27 Φεβρουαρίου 2024.  

https://www.monde-diplomatique.fr/mav/194/BREVILLE/66699

(ΓΧπαπασω)

Φωτογραφία αρχείου από Μανωλάδα