Οι ηγέτες των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Αυστραλίας που συγκεντρώθηκαν στη Μελβούρνη τη Δευτέρα (4 Μαρτίου) αναμένεται να καταγγείλουν την «απειλή ή τη χρήση βίας» για τη διευθέτηση των διαφορών στην περιοχή, ένα συλλογικό χτύπημα κατά της Κίνας.

«Επιδιώκουμε μια περιοχή όπου η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα είναι σεβαστές», αναφέρεται στο σχέδιο κοινής δήλωσης ASEAN-Αυστραλίας που περιήλθε στην κατοχή του γαλλικού πρακτορείου ειδήσεων.

«Επιδιώκουμε μια περιοχή όπου οι διαφορές επιλύονται με διάλογο με σεβασμό και όχι με την απειλή ή τη χρήση βίας».

Η επιθετική στάση του Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις τριήμερες συζητήσεις.

Οι εδαφικές διαφορές στον ζωτικό εμπορικό διάδρομο έχουν κλιμακωθεί τους τελευταίους μήνες, με την Κίνα να δείχνει τα δόντια της σε περιοχές που διεκδικούν επίσης μέλη της ASEAN, όπως οι Φιλιππίνες και το Βιετνάμ.

«Όλοι μας έχουμε την ευθύνη να διαμορφώσουμε την περιοχή που θέλουμε να μοιραζόμαστε: ειρηνική, σταθερή και ευημερούσα», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας Penny Wong, η οποία φιλοξενεί το συνέδριο.

«Αυτό είναι πιο σημαντικό από ποτέ με τον χαρακτήρα της περιοχής υπό αμφισβήτηση», είπε.

«Αντιμετωπίζουμε αποσταθεροποιητικές, προκλητικές και καταναγκαστικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της μη ασφαλούς συμπεριφοράς στη θάλασσα και στον αέρα και της στρατιωτικοποίησης αμφισβητούμενων χαρακτηριστικών».

Οι συνομιλίες αναμένεται επίσης να επικεντρωθούν στην οικονομική συνεργασία, καθώς χώρες όπως οι Φιλιππίνες και η Αυστραλία επιδιώκουν να θωρακίσουν την οικονομία τους έναντι των αντιποίνων της Κίνας.

Εμπόριο και ασφάλεια

Ο υπουργός Εξωτερικών των Φιλιππίνων Enrique Manalo δήλωσε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων ότι η οικονομική ανθεκτικότητα αποτελεί κρίσιμο μέρος της διασφάλισης της ασφάλειας και της κυριαρχίας.

Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, δήλωσε ότι οι Φιλιππίνες ελπίζουν να ξεκινήσουν «πολύ σύντομα» επίσημες διαπραγματεύσεις για συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι Φιλιππίνες επικεντρώνονται στη δημιουργία «μεγαλύτερης οικονομικής ασφάλειας και οικονομικής ανθεκτικότητας, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει στη δική σας εθνική ασφάλεια», δήλωσε ο Manalo.

«Αυτό στο οποίο πραγματικά στοχεύουμε είναι η έννοια της μεγαλύτερης οικονομικής ανθεκτικότητας», δήλωσε ο υπουργός, υπογραμμίζοντας τη σημασία της δυνατότητας προσαρμογής σε «ξαφνικές αλλαγές», είτε αυτές οφείλονται στον άνθρωπο είτε σε φυσικές συνθήκες.

Η κλιματική αλλαγή είναι επίσης μεγάλη υπόθεση.

Η ανάγκη της Νοτιοανατολικής Ασίας για ενέργεια ικανοποιείται σε μεγάλο βαθμό από ορυκτά καύσιμα, ενώ η Αυστραλία παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς φυσικού αερίου και ρυπογόνου θερμικού άνθρακα στον κόσμο.

Και οι δύο είναι όλο και πιο πρόθυμες να στραφούν προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αξιοποιώντας στο έπακρο τις φυσικές ευλογίες, όπως τα διογκωμένα κοιτάσματα κρίσιμων ορυκτών.

«Οι χώρες της ASEAN χρειάζονται περισσότερη ενέργεια αν πρόκειται να συνεχίσουν να αναπτύσσουν τις οικονομίες τους», δήλωσε ο Rahman Yaacob, περιφερειακός αναλυτής του Ινστιτούτου Lowy της Αυστραλίας.

«Η Αυστραλία θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή αυτής της ενέργειας».

Η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες είναι δύο από τους μεγαλύτερους παραγωγούς νικελίου στον κόσμο, βασικό συστατικό για την παραγωγή μπαταριών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Ένα άλλο βασικό μέταλλο μπαταρίας, το λίθιο, βρίσκεται σε τεράστιες ποσότητες διάσπαρτες σε όλη την Αυστραλία.

Η Τζακάρτα και η Καμπέρα έχουν ήδη αρχίσει να διερευνούν πώς θα μπορούσαν να δικτυώσουν αυτά τα πλεονεκτήματα για να ενισχύσουν την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων.