Η έναρξη του κυπριακού αγώνα της ανεξαρτησίας, το 1955, προσέλαβε χαρακτήρα αντικομμουνιστικό, ενώ είχε την ατυχία να συμπέσει με μια περίοδο που η Ελλάδα ήταν εξαιρετικά αποδυναμωμένη και το αριστερό της κίνημα βαρύτατα ηττημένο. Ωστόσο, η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1960 με πολλές αβαρίες, κυρίως την επιβολή του απαράδεκτου καθεστώτος των διεθνών εγγυήσεων, θα πρόσθετα και τη διατήρηση της βρετανικής στρατιωτικής παρουσίας. Ευτυχώς, η Κυπριακή Δημοκρατία, πλήρες μέλος του ΟΗΕ εξαρχής, επέλεξε την ένταξή της και στο Κίνημα Αδεσμεύτων, από το 1962, ακολουθώντας μια πολυδιάστατη και ενεργητικά φιλειρηνική εξωτερική πολιτική. Σήμερα η Κύπρος ως σύνολο είναι μέλος και στην Ε.Ε., με τη σύμφωνη γνώμη της κυπριακής Αριστεράς -ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής-, των κομμουνιστών συμπεριλαμβανομένων.
Η σταθερά ανεξάρτητη και φιλειρηνική πολιτική του προέδρου Μακαρίου, που υποστηριζόταν και από το ΑΚΕΛ και ευρύτερες πολιτικές δυνάμεις του νησιού, δεν άρεσε στις ηγεσίες των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, που χαρακτήριζαν τον επί δύο δεκαετίες δημοκρατικά εκλεγμένο ηγέτη «Κάστρο της Μεσογείου». Τη θέση της μη ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ είχαν ακολουθήσει όλες οι κυβερνήσεις της, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Γλαύκου Κληρίδη, που ερωτώμενος αν τον απασχολούσε το ζήτημα είχε απαντήσει αρνητικά λέγοντας ότι «εγώ προτείνω την αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου, άρα δεν συζητώ ένταξη στο ΝΑΤΟ».
Η διαφοροποίηση της επίσημης εξωτερικής πολιτικής της Κύπρου έναντι της αντίστοιχης ελλαδικής δεν περιοριζόταν μόνο στο ζήτημα του ΝΑΤΟ, αλλά και σε άλλα θέματα διεθνούς ειρήνης, όπως π.χ. των πυρηνικών όπλων. Πρόσφατα, το 2011, η Κύπρος με πρόεδρο τον Δημ. Χριστόφια είχε αρνηθεί τη χρησιμοποίηση του εδάφους, του εναέριου χώρου της και των λιμανιών της για διευκόλυνση του πολέμου του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, στον οποίο η ελληνική κυβέρνηση είχε εμπλακεί εξαρχής ενεργητικά. Πέρα, όμως, από την εξωτερική πολιτική και τη διεθνή τους θέση, η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν σημαντικές διαφορές και στις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές τους δομές. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αναμφίβολα πιο αποτελεσματική δημόσια διοίκηση και αυτός είναι από τους βασικούς λόγους που βγήκε πολύ πιο γρήγορα από το μνημόνιο.
Η Κυπριακή Δημοκρατία ιδρύθηκε ως δικοινοτικό κράτος, με συνυπογραφή των Συμφωνιών Ζυρίχης και Λονδίνου από τον Μακάριο και τον Κιουτσούκ ως ηγετών της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Αρα, δεν έχουν δίκιο οι αρνούμενοι σε Κύπρο και Ελλάδα τη δικοινοτική-διζωνική ομοσπονδία και την εξ αυτής απορρέουσα πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων. Εξάλλου, πρόκειται για μία εκ των αποφάσεων του ΟΗΕ, τις οποίες δεν μπορούμε να υποστηρίζουμε επιλεκτικά.
*Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών