Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε την Κυριακή (21 Ιανουαρίου) το Ισραήλ για τους «σπαρακτικές» δολοφονίες Παλαιστινίων αμάχων στη Γάζα και χαρακτήρισε απαράδεκτη την αντίσταση στην κρατική υπόσταση του παλαιστινιακού λαού.

«Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ έχουν σπείρει μαζική καταστροφή και έχουν σκοτώσει αμάχους σε πρωτοφανή κλίμακα κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως γενικού γραμματέα», δήλωσε ο Γκουτέρες κατά την έναρξη της συνόδου κορυφής της ομάδας G77+Κίνα στην πρωτεύουσα της Ουγκάντα, Καμπάλα.

«Αυτό είναι σπαρακτικό και εντελώς απαράδεκτο. Η Μέση Ανατολή είναι ένα κουτί με προσάναμμα, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποτρέψουμε την ανάφλεξη συγκρούσεων σε ολόκληρη την περιοχή».

Το Ισραήλ εξαπέλυσε την επίθεσή του στη Γάζα μετά την επίθεση της ισλαμιστικής μαχητικής οργάνωσης Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, κατά την οποία, σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους, περισσότεροι από 1.200 Ισραηλινοί και ξένοι σκοτώθηκαν και 240 κρατήθηκαν όμηροι.

Η εκστρατεία του Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερους από 25.000 Παλαιστίνιους, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από τις υγειονομικές αρχές της Γάζας την Κυριακή, και έχει εκτοπίσει το μεγαλύτερο μέρος των 2,3 εκατομμυρίων κατοίκων του θύλακα από τα σπίτια τους.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο ισραηλινός στρατός έχει εκφράσει τη λύπη του για τους θανάτους αμάχων, αλλά κατηγορεί τη Χαμάς ότι δρα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και χρησιμοποιεί αμάχους ως ανθρώπινες ασπίδες, κατηγορία που η οργάνωση αρνείται.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες πρόσθεσε ότι η άρνηση αποδοχής της λύσης των δύο κρατών για τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους είναι εντελώς απαράδεκτη. Η άρνηση μάλιστα, του δικαιώματος των Παλαιστινίων στην κρατική υπόσταση δήλωσε ο ίδιος πως «θα παρατείνει επ’ αόριστον μια σύγκρουση που έχει καταστεί μείζων απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια».

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, από την άλλη, αντέδρασε έντονα το Σάββατο στις παρατηρήσεις του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν σχετικά με την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση μετά το τέλος του πολέμου κατά της Χαμάς. Το γραφείο του δήλωσε ότι στις συνομιλίες που είχε την Παρασκευή με τον Μπάιντεν, ο Νετανιάχου «επανέλαβε την πολιτική του ότι μετά την καταστροφή της Χαμάς το Ισραήλ πρέπει να διατηρήσει τον έλεγχο ασφαλείας στη Γάζα για να διασφαλίσει ότι η Γάζα δεν θα αποτελεί πλέον απειλή για το Ισραήλ, απαίτηση που έρχεται σε αντίθεση με το αίτημα για παλαιστινιακή κυριαρχία».

Στο μεταξύ, ο Γκουτέρες βρισκόταν στην Καμπάλα για να συμμετάσχει στις συνόδους κορυφής της G77+Κίνα και του Κινήματος των Αδεσμεύτων (NAM). Στις συναντήσεις συμμετείχαν ηγέτες και ανώτεροι αξιωματούχοι από δεκάδες χώρες, τη Νότια Αφρική, το Ιράν, την Κίνα, την Τουρκία, την Κούβα, την Ινδία, το Βιετνάμ.

Η G77+Κίνα είναι μια ομάδα 135 αναπτυσσόμενων χωρών που προασπίζεται τα κοινά συμφέροντα των χωρών του παγκόσμιου Νότου.

Το Κίνημα των Αδεσμεύτων σχηματίστηκε επίσημα το 1961 από χώρες που αντιτάχθηκαν στην ένταξή τους σε ένα από τα δύο μεγάλα στρατιωτικά και πολιτικά μπλοκ της εποχής του Ψυχρού Πολέμου.

Ένα έγγραφο που κυκλοφόρησε αργά το Σάββατο στο τέλος της συνόδου κορυφής περιλάμβανε την καταδίκη «της παράνομης ισραηλινής στρατιωτικής επίθεσης στη Λωρίδα της Γάζας, των αδιάκριτων επιθέσεων εναντίον παλαιστινίων πολιτών, πολιτικών οντοτήτων, του αναγκαστικού εκτοπισμού του παλαιστινιακού πληθυσμού» και ζητούσε άμεση και διαρκή ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός.

Η Γάζα στο επίκεντρο του ΝΑΜ

Οι ηγέτες των χωρών του ΝΑΜ κατήγγειλαν την Παρασκευή τη στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ στη Γάζα και απαίτησαν την άμεση κατάπαυση του πυρός εκεί, κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνόδου κορυφής.

«Από τις 7 Οκτωβρίου γίναμε μάρτυρες μιας από τις πιο σκληρές πράξεις γενοκτονίας που έχει καταγράψει ποτέ η ιστορία», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κούβας, Σαλβαδόρ Βαλντές Μέσα, σε ομιλία του προς τους αντιπροσώπους.

«Πώς μπορούν οι δυτικές χώρες, που ισχυρίζονται ότι είναι τόσο πολιτισμένες, να δικαιολογήσουν τη δολοφονία γυναικών και παιδιών στη Γάζα, τους αδιάκριτους βομβαρδισμούς νοσοκομείων και σχολείων και τη στέρηση της πρόσβασης σε ασφαλές νερό και τρόφιμα;», είπε.

Ο Μουσά Φακί, πρόεδρος της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης, ζήτησε τον άμεσο τερματισμό αυτού που αποκάλεσε «άδικο πόλεμο κατά του παλαιστινιακού λαού».

Σχεδόν όλες οι αφρικανικές χώρες ανήκουν στο Κίνημα των Αδεσμεύτων και αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα μισά μέλη του, ενώ άλλα μέλη περιλαμβάνουν την Ινδία και την Ινδονησία, αλλά και τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν, τη Χιλή, το Περού και την Κολομβία.

Μιλώντας στη σύνοδο κορυφής, ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Σίριλ Ραμαφόζα, δήλωσε ότι ο πόλεμος στη Γάζα έχει καταδείξει την ανεπάρκεια των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ασκήσει βέτο σε πολλά ψηφίσματα που επικρίνουν το Ισραήλ.

«Θα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης που να είναι δίκαιο και ισότιμο και να έχει την ικανότητα να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων σε καταστάσεις απειλής και βλάβης», δήλωσε ο Ραμαφόζα.