Πολλές φορές μας φαίνεται ότι έχει πάθει η πόλη με τους πολίτες τους καλούς ό,τι παθαίνει κανείς με το παλαιό και το νέο χρυσό νόμισμα. Γιατί αυτοί που δεν είναι κίβδηλοι αλλά οι πιο καλοί από όλους και από τα νομίσματα τα μόνα που κόπηκαν σωστά και είναι δοκιμασμένα στους Έλληνες και στους βαρβάρους δεν τους χρησιμοποιούμε καθόλου. Αλλά χρησιμοποιούμε τα κακά χάλκινα που κόπηκαν μόλις χθες ή λίγο πριν με το χειρότερο τρόπο. Έτσι, το ίδιο καταντά με τους πολίτες: αυτούς που ξέρουμε ότι είναι ευγενείς και σώφρονες και δίκαιοι και καλοί κ’ αγαθοί που μεγάλωσαν στην παλαίστρα και στους χορούς και στη μουσική τους κακομεταχειριζόμαστε, και τους χάλκινους και τους ξένους και τους κοκκινομάλληδες, που είναι κακοί και από κακή καταγωγή, μόλις έλθουν σε αυτή τη γη τους τα προσφέρουμε όλα, ενώ πριν ούτε για φόλα δε θα άξιζαν. Μα τώρα, ανόητοι, αλλάξετε τους τρόπους σας και πάλι πάρετε τους τίμιους ανθρώπους. Αν θα το κάνατε αυτό, θα ήταν άξιο επαίνου. Μα και αν σφάλετε τουλάχιστον θα σας κρεμάσουν από άξιο δέντρο. Έτσι τουλάχιστον θα νομίσουν οι γνωστικοί, αν κάτι σας συμβεί.
Βάτραχοι, στίχοι 718-737
Η πρόσφατη εκλογή του πανεπιστημιακού οικονομολόγου Χαβιέρ Μιλέι στη θέση του προέδρου της Αργεντινής τον περασμένο Νοέμβριο έφερε στο προσκήνιο τις οικονομικές και τις πολιτικές θέσεις του. Ο προκλητικός και εξεζητημένος του λόγος, μαζί με τις «θεατρινίστικες» εμφανίσεις του στα media, απέδωσαν εκλογικά για τον ίδιο, ενώ πολλά διεθνή μέσα έκαναν λόγο για την πρώτη νίκη ενός αναρχοκαπιταλιστή διεθνώς. Ο συγκεκριμένος όρος και η πολιτική θεωρία που τον αντιπροσωπεύει δεν έχει ασφαλώς καμία σχέση με την αναρχία ως μια κοινωνική και ατομική θεώρηση. Πρωτοεγγράφηκε σε χαρτί από τους γνωστούς θεωρητικούς του 19ου αι. αλλά υπάρχει ως αντίληψη από πολύ-πολύ παλιά, χιλιάδες χρόνια πριν. Το πρόθεμα άναρχο- έρχεται ουσιαστικά για να υποδηλώσει την εναντίωση των ελευθεριακών καπιταλιστών στο Κράτος και τις παρεμβάσεις του στις οικονομικές σχέσεις. Αποτελεί ρεύμα του φιλελεύθερου καπιταλισμού, λοιπόν, που δέχεται την ύπαρξη ενός συστήματος οικονομίας της ελεύθερης αγοράς με βασικούς πυλώνες την ατομική ιδιοκτησία και ατομική βούληση.
Ως ελευθεριστές/λιμπερταριανιστές, τάσσονται υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων και πολλοί από αυτούς αντικαθιστούν τους κρατικούς θεσμούς. Και εάν κάποιος έχει την απορία, ότι με την εκλογή του Μιλέι η Αργεντινή ως κρατική υπόσταση και οργάνωση εισέρχεται σε νέα εποχή και θα αποτάξει τον κρατισμό από πάνω της, απλά θα μείνει με την απορία. Άλλωστε η τάση για λιγότερο κράτος είναι κυρίαρχη διεθνώς, όπως και οι εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις. Είναι αναμενόμενο ο Μιλέι να εφαρμόσει διάφορες μεταρρυθμίσεις με φιλελεύθερη χροιά, αφού είναι βαθύς γνώστης στα Οικονομικά σε θεωρητικό επίπεδο ως καθηγητής πανεπιστημίου. Όμως αυτό που παρουσιάζει σίγουρα ενδιαφέρον, είναι το αν θα κάνει το δολάριο επίσημο νόμισμα της Αργεντινής στη θέση του πέσο. Ο Χαβιέ Μιλέι εξελέγη πρόεδρος της Αργεντινής με την υπόσχεση, ότι θα αντικαταστήσει το ακραία υποτιμημένο και πληθωριστικό πέσο με το σταθερό δολάριο των ΗΠΑ και μάλιστα με άμεση προτεραιότητα. Ωστόσο, τα ρεπορτάζ μετά την εκλογή του και την επίσκεψη του σε ΔΝΤ και ΗΠΑ κάνουν λόγο ότι αυτή η δολαριοποίηση αποτελεί πλέον «μεσοπρόθεσμο» στόχο. Τα δολάρια ΗΠΑ είναι ήδη παντού στην Αργεντινή σαν μια παράλληλη κυκλοφορία νομίσματος. Όμως, οικονομικοί συντάκτες μεγάλων διεθνών οικονομικών μέσων που συντάσσονται με τη συγκεκριμένη κίνηση δηλώνουν ότι αυτή η κίνηση «όπως και να συμβεί, αν συμβεί, θα είναι «ακατάστατη» και κάπως χαώδης». Και αυτό γιατί οι τρόποι δολαριοποίησης είναι δύο: Είτε με την κατάσχεση των αποθεμάτων σε δολάρια πλούσιων Αργεντινών είτε με δανεισμό από το ΔΝΤ για παράδειγμα. Είναι φανεροί, λοιπόν, οι λόγοι που το θέμα της δολαριοποίησης που έκανε τον Μιλέι πρόεδρο Αργεντινής μετατίθεται για «αργότερα». Άλλωστε οι αργεντινοί ψηφοφόροι δεν είναι ούτε οι πρώτοι ούτε οι τελευταίοι εξαπατημένοι… Όμως όλη αυτή συζήτηση περί νομίσματος μάς θύμισε τις συζητήσεις που γίνονταν στη περίπτωση της πρόσφατης ελληνικής χρεοκοπίας και πιο συγκεκριμένα την περίπτωση της ελληνικής ψηφοθηρικής εξαπάτησης, όπου πολλοί πίστεψαν την αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ και τα παχιά λόγια του «ηγέτη» του. Όπως ακριβώς η καμήλα δεν βλέπει την καμπούρα της, κάπως έτσι τα ελληνικά μέσα παρουσιάζουν μια «καημένη» Αργεντινή που τυραννιέται από τους διεφθαρμένους πολιτικούς. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα αποδίδονται τιμές στον πρώην πρωθυπουργό Κ. Σημίτη ο οποίος ηγούταν μιας κυβέρνησης διεφθαρμένων και διαπλεκόμενων υπουργών. Ενός πρωθυπουργού που επέτρεψε με τις πολιτικές αποφάσεις του να ανοίξουν χρηματιστηριακές εταιρείες ακόμη και σε χωριά ώστε η υφαρπαγή των περιουσιών των αδαών να γίνεται πιο εύκολη. Εκείνου που το μοίρασμα των αιματοβαμμένων ολυμπιακών έργων και το κόστος διεξαγωγής τους οδήγησαν στη μετέπειτα χρεοκοπία. Ενώ λίγα χρόνια νωρίτερα είχε «βάλει» την Ελλάδα στην ΟΝΕ και το ευρώ με πλαστά στοιχεία και με μια σκανδαλώδη ισοτιμία ευρώ-δραχμής που τσάκισε τη λεγόμενη «πραγματική» οικονομία. Προφανώς τού αποδόθηκαν τιμές διότι αυτά τα πολύ σημαντικά πεπραγμένα για την ελίτ έγιναν αναίμακτα μέσω της δημοκρατικής διαδικασίας και μάλιστα δις φορές.
Όμως είναι βέβαιο, ότι ένα σημαντικό κομμάτι ανθρώπων δεν τρέφεται ή δεν συνεχίζει να τρέφεται με τις ψευδαισθήσεις της αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης και του Κράτους. Οι μάσκες τους έχουν πέσει και ας προσπαθούν με επιμονή και υπομονή να φέρνουν στο προσκήνιο σα λαγούς τους λογής-λογής Τσίπρες και Μιλέι. Και σε αυτό το ξεσκέπασμα ο αναρχικός λόγος και δράση κατέχει σημαντική θέση. Η απαξίωση του εξουσιαστικού-κρατικού λόγου δεν έγινε μέσα από τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς των διαχειριστών της εξουσίας αλλά από το συνεχή και επίμονο αγώνα για το ξεμπρόστιασμα των κινήτρων των εξουσιαστών και την αταλάντευτη προσπάθεια για έναν ανεξούσιο κόσμο.
Είναι φανερό, παράλληλα, ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο παγκόσμιας ολιγαρχίας, όπου γιγάντιες πολυεθνικές διαφεντεύουν τον κόσμο με αδηφάγο τρόπο και είναι ξεκάθαρο, τώρα που οι μάσκες τους έχουν πέσει, ότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να δείξουν το απαίσιο πρόσωπο τους εφ’ όσον κρίνεται απαραίτητο στο να συνεχίσουν τη δράση τους. Ταυτόχρονα επεξεργάζονται νέα σχέδια με σκοπό να συστήσουν νέους ηγέτες ως σύγχρονους από μηχανής θεούς. Κάπως έτσι συστήνονται, ορισμένες φορές, οι νέοι διαχειριστές του συστήματος αποκαλώντας τους μέσω των μμε «παλαβούς» και «τρελούς» και είναι αυτό που θέλει να ακούσει το χαμένο στη μετάφραση ψηφοφορικό πόπολο, έχοντας φάει τα μούτρα του από τους «σοβαρούς» και «έντιμους». Και δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό, η περίοδος του Μεσοπολέμου και η αναρρίχηση στην εξουσία από τύπους όπως Μουσολίνι, Χίτλερ κ.ά. έγινε συστημικά από φθαρμένα πολιτικά συστήματα, με αντισυστημικό όμως λόγο. Τώρα οι συστημικές εφεδρίες έχουν Τράμπ, Μιλέι κ.ο.κ., όπως πριν από εκατό χρόνια είχαν τον Χίτλερ για παράδειγμα. Ας δούμε τι σημείωναν οι ΝΥΤ το 1922 για τον Χίτλερ, σε ανταπόκριση του Cyril Brown. «Ασκεί έναν παράξενο έλεγχο στο ακροατήριό του, επιδεικνύοντας την εκπληκτική ικανότητα όχι μόνο να ξεσηκώσει του ακροατές του παρασύροντάς τους σε μια μαχητική, αγωνιστική μανία». Και συνεχίζει: «Ωστόσο, πολλές αξιόπιστες και καλά ενημερωμένες πηγές επιβεβαιώνουν πως ο αντισημιτισμός του Χίτλερ δεν ήταν ούτε τόσο γνήσιος ούτε τόσο βίαιος όσο ακουγόταν και πως απλώς χρησιμοποιούσε την αντισημιτική προπαγάνδα σαν δόλωμα για να παγιδεύσει τις μάζες». Αντίστοιχες ανταποκρίσεις γίνονται και σήμερα και αναλύσεις επί αναλύσεων αναπτύσσονται για να περιγράψουν με πολυπλοκότητα αλλά και επιπολαιότητα συνάμα, ότι η Κυριαρχία το μόνο το οποίο επιθυμεί είναι να παραμείνει η Κυριαρχία. Και αυτό προσπαθεί να το διατηρήσει πάση θυσία, όσο και ακραία να εμφανίζονται διάφορες καταστάσεις. Ουσιαστικά το κυρίαρχο σύστημα προσπαθεί να επιβάλει συνθήκες ομοιόστασης, την ικανότητα δηλαδή ενός οργανισμού να διατηρεί σχετικά σταθερές τις συνθήκες στο εσωτερικό του ανεξάρτητα από τις συνθήκες του εξωτερικού περιβάλλοντος. Στη βιολογία η γλυκόζη αποτελεί βασική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και συνεπώς πολυάριθμοι ιστοί την χρειάζονται για την υποστήριξη των ζωικών λειτουργιών. Το ρόλο της γλυκόζης τον παίζουν οι «νέοι ηγέτες», «ατσαλάκωτοι», «αντισυστημικοί», «θορυβώδεις» στη διαδικασία να ανατροφοδοτούν με ενέργεια τον οργανισμό της Κυριαρχίας ακόμη και σε ακραίες καταστάσεις.
Άλλωστε ο Huerta de Soto, καθηγητής Οικονομικών σε πανεπιστήμιο της Μαδρίτης, απάντησε σχετικά με την εκλογή Μιλέι, ότι αυτή συντελέστηκε: «λόγω των συνθηκών ακραίας ανάγκης στις οποίες βρίσκεται η χώρα». Ο Ουέρτα ντε Σότο, σύγχρονος και βασικός εκπρόσωπος του αναρχοκαπιταλισμού, σε άρθρο του με τίτλο «Liberalismo versus anarcocapitalismo» (Φιλελευθερισμός έναντι αναρχοφιλελευθερισμού), υποστήριξε ότι ο κλασικός φιλελευθερισμός είναι ανέφικτος λόγω αδυναμίας περιορισμού της ισχύος του κράτους, και ως εκ τούτου θεωρεί ότι μόνη λύση για την διασφάλιση της ελευθερίας του ατόμου είναι ο αναρχοφιλελευθερισμός. Ο ίδιος, λοιπόν, πιστεύει στη θεωρητική ανωτερότητα του αναρχοφιλελευθερισμού σε σχέση με τον κλασικό φιλελευθερισμό. Ο ντε Σότο, ευτυχής για τη νίκη του Μιλέι και αφού τον συνεχάρη, δήλωσε: «είναι μια ιστορική ημέρα για την ελευθερία, συγκρίσιμη μόνο με την πτώση του τείχους του Βερολίνου», αφού «για πρώτη φορά στην ιστορία ένας αναρχοκαπιταλιστής αναλαμβάνει την Προεδρία μιας τόσο σημαντικής χώρας όπως η Αργεντινή, η οποία, αποδεικνύει ότι στο τέλος οι ιδέες της ελευθερίας μπροστά στον αριστερό ή δεξιό κρατισμό καταλήγουν να επικρατούν». Και πρόσθεσε για τον Μιλέι: «δεν είναι καθόλου ακροδεξιός, γιατί σε αντίθεση με τον Τραμπ ή τον Μπολσονάρο, με τους οποίους τον έχουν συγκρίνει, ο Μιλέι είναι υπερασπιστής της ελεύθερης αγοράς, ενώ οι άλλοι δύο είναι προστατευτιστές που υπερασπίζονται την εθνική βιομηχανία και είναι υπέρ της χειραγώγησης της αγοράς χρήματος με τη μείωση των επιτοκίων». Παρατηρείται εύκολα ότι ο ντε Σότο περιορίζει το θέμα της ακροδεξιάς μονάχα στο κομμάτι της οικονομικής πολιτικής και όχι ως συνολική πολιτική στάση.
Δεν μπορεί να γίνεται λόγος, όμως, για αναρχοκαπιταλισμό και να μην αναφερθεί ο Μάρεϊ Ρόθμπαρντ, από τους πρωτεργάτες της αναβίωσης της αυστριακής σχολής οικονομικής σκέψης στις ΗΠΑ, που προσεταιρίστηκε τον όρο «ελευθεριακός» από τους Γάλλους ελευθεριακούς σοσιαλιστές του 19ου αιώνα. Ο ίδιος ο Ρόθμπαρντ περιέγραψε αυτή τη νέα χρήση των λέξεων ανοιχτά ως «κατάκτηση» από τους εχθρούς του, λέγοντας: “Για πρώτη φορά στη μνήμη μου, εμείς, «η πλευρά μας», οικειοποιηθήκαμε μια κρίσιμη λέξη από τον εχθρό. Οι «ελευθεριακοί» ήταν από καιρό απλά μια ευγενική λέξη για τους αριστερούς αναρχικούς, δηλαδή για τους αναρχικούς κατά της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, είτε της κομμουνιστικής είτε της συνδικαλιστικής σχολής. Αλλά τώρα τον έχουμε αναλάβει εμείς”. Έτσι ωμά και χωρίς περιστροφές. Ο Ρόθμπαρντ δομεί πάνω στην έννοια της αυθόρμητης τάξης της Αυστριακής Σχολής Οικονομικής Σκέψης, στην υποστήριξη της ελεύθερης αγοράς και στην καταδίκη του κεντρικού σχεδιασμού. Πίστευε στην κατάργηση του καταναγκαστικού κυβερνητικού ελέγχου της κοινωνίας και της οικονομίας. Υποστήριζε ότι η μονοπωλιακή δύναμη της κυβέρνησης είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ελευθερία και τη μακροπρόθεσμη ευημερία ενός πληθυσμού, λέγοντας ότι το κράτος δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία «συμμορία κλεφτών». Και σημειώνει στο βιβλίο του με τίτλο Ανατομία του Κράτους: «Τι είναι το Κράτος; Το Κράτος, σύμφωνα με τα λόγια του Oppenheimer, είναι η «οργάνωση των πολιτικών μέσων»· πρόκειται για τη συστηματοποίηση της ληστρικής διαδικασίας σε ένα δεδομένο χώρο. Γιατί το έγκλημα, στην καλύτερη περίπτωση, είναι σποραδικό και αβέβαιο· ο παρασιτισμός είναι εφήμερος, και το εξαναγκαστικό, παρασιτικό νήμα μπορεί να κοπεί οποτεδήποτε με την αντίσταση των θυμάτων. Το Κράτος παρέχει ένα νόμιμο, τακτικό και συστηματοποιημένο κανάλι για την καταλήστευση την ιδιωτικής περιουσίας. Καθιστά βέβαιη, ασφαλή και σχετικά «ειρηνική» την επιβίωση την παρασιτικής κάστας στην κοινωνία. Εφόσον η παραγωγή πρέπει πάντα να προηγείται της αρπαγής, η ελεύθερη αγορά είναι προγενέστερη του Κράτους. Το Κράτος δεν έχει δημιουργηθεί ποτέ μέσω ενός «κοινωνικού συμβολαίου»· έχει γεννηθεί πάντα μέσω κατάκτησης και εκμετάλλευσης. Το κλασικό παράδειγμα είναι μια φυλή κατακτητών να σταματάει την παραδοσιακή της μέθοδο λεηλασίας και δολοφονίας μιας κατακτημένης φυλής, συνειδητοποιώντας ότι η διάρκεια της λεηλασίας θα ήταν μεγαλύτερη και πιο ασφαλής, και η κατάσταση πιο ευχάριστη, αν επιτρεπόταν στην κατακτημένη φυλή να ζήσει και να παράγει, με τους κατακτητές να εγκαθίστανται μαζί τους ως άρχοντες, εισπράττοντας έναν σταθερό ετήσιο φόρο υποτέλειας». Και συνεχίζει: «Στη σημερινή πιο κοσμική εποχή, το «ελέω Θεού» δίκαιο του Κράτους έχει συμπληρωθεί από την επίκληση ενός νέου Θεού, την Επιστήμη. Η εξουσία του Κράτους τώρα αναγορεύεται ως υπερεπιστημονική, ως μέρος ενός σχεδιασμού από ειδικούς. Αλλά ενώ ο «ορθολογισμός» αναφέρεται περισσότερο τώρα σε σχέση με προηγούμενους αιώνες, αυτός δεν είναι ο αληθινός ορθολογισμός του ατόμου και της άσκησης της ελεύθερης βούλησής του· συνεχίζει να είναι κολεκτιβιστικός και ντετερμινιστικός, και ακόμα υπαινίσσεται ολιστικά σύνολα και καταναγκαστική χειραγώγηση παθητικών υπηκόων από τους άρχοντές τους. Η αυξανόμενη χρήση της επιστημονικής ορολογίας έχει επιτρέψει στους διανοούμενους του Κράτους να πλέξουν μια συσκοτιστική απολογία για την κρατική εξουσία που θα συναντούσε μόνο χλευασμό από τον πληθυσμό μιας απλούστερης εποχής. Ένας ληστής που δικαιολογεί την κλοπή του, λέγοντας ότι στην πραγματικότητα βοήθησε το θύμα, αφού η δαπάνη των κλοπιμαίων δίνει ώθηση στο λιανικό εμπόριο, θα έβρισκε λίγους οπαδούς· αλλά όταν αυτή η θεωρία ντυθεί με κεϋνσιανές εξισώσεις και εντυπωσιακές αναφορές στο «πολλαπλασιαστικό φαινόμενο,» τότε δυστυχώς αποκτά μεγαλύτερη πειστικότητα. Κι έτσι η επίθεση στην κοινή λογική προχωράει, με κάθε εποχή να συνεχίζει το έργο με τους δικούς της τρόπους».
Παρατηρούμε, λοιπόν, σχετικά εύκολα, ότι οι συγκεκριμένοι θεωρητικοί του αναρχοκαπιταλισμού είναι απόλυτα αντικρατιστές και ταυτόχρονα θιασώτες της ελεύθερης αγοράς στη λογική της ελεύθερης ατομικής βούλησης. Είναι ξεκάθαρο, ότι μια αντικρατική στάση από μόνη της δεν κατατάσσει κάποιον στην αναρχία. Αντίθετα τον κρατά στον αντικρατισμό. Ο αντικρατισμός αποτελεί ένα βασικό και κύριο συστατικό της Αναρχίας μεν αλλά απαρτίζεται από αρκετά άλλα στοιχεία που δομούν την αναρχική θεώρηση. Ουσιαστικά ισχύει αυτό που είχε δηλώσει ο Μπακούνιν: «Από την ελευθερία δεν μπορείς να κόψεις ούτε ένα κομματάκι, γιατί αμέσως όλη η ελευθερία συγκεντρώνεται μέσα σ’ αυτό το κομματάκι».
Αλλά επειδή αναφερθήκαμε στην οικονομική θεωρία και επιστήμη θα θέλαμε να επισημάνουμε, ότι οι ανεξούσιες κοινότητες ανθρώπων δεν χρειάζονται βαθιές γνώσεις οικονομικών για να υπάρξουν διότι η πραγματική οικονομία, με την κυριολεκτική σημασία της λέξης, υπάρχει στην καλλιέργεια της τροφής, στη διατροφή, στην έγκαιρη πρόληψη καύσιμης ενέργειας για το χειμώνα, στο μοίρασμα, αλλά κυρίως υπάρχει μέσα από την εμπειρία, την ανάγκη και την παρατήρηση. Δεν χρειάζονται όλες αυτές οι έννοιες και τα προϊόντα που έχουν παραχθεί τα τελευταία χρόνια, παράγωγα, swaps, repos, ανυπόθηκα δάνεια και η λίστα διαρκώς να συμπληρώνεται. Όλες αυτές είναι περιττές αξίες σε μια ελεύθερη κοινότητα. Είναι χρήσιμες μόνο στον καπιταλισμό που διαρκώς αναπτύσσεται με «αέρα κοπανιστό». Αυτοί μιλάνε για αντικρατικές ή ολίγον αντικρατικές ελεύθερες αγορές, εμείς μιλάμε για ελεύθερες κοινότητες. Διότι και σε αυτή την περίπτωση, του αναρχοκαπιταλισμού, το πρόθεμα λειτουργεί ως επίθεμα του τραύματος που θέλουν να φροντίσουν.
Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας
Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ.243, Δεκέμβριος 2023
από: https://anarchypress.wordpress.com