Στερώντας στους Παλαιστίνιους το ασφαλές νερό από την έναρξη του πολέμου, το Ισραήλ έχει δημιουργήσει μια απαράμιλλη υγειονομική κρίση και κινδυνεύει να προκαλέσει μη αναστρέψιμη οικολογική καταστροφή.
Οι Παλαιστίνιοι συλλέγουν πόσιμο νερό στην πόλη Ράφα, στη νότια Λωρίδα της Γάζας, 23 Δεκεμβρίου 2023. (Abed Rahim Khatib/Flash90)Τον Νοέμβριο, μόλις ένα μήνα μετά την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα, η οποία έχει πλέον ξεπεράσει τις 100 ημέρες, ο Pedro Arrojo-Agudo, ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα σε ασφαλές πόσιμο νερό και αποχέτευση, προειδοποίησε ότι το Ισραήλ «πρέπει να σταματήσει να χρησιμοποιεί το νερό ως όπλο πολέμου […] Κάθε ώρα που περνάει με το Ισραήλ να εμποδίζει την παροχή ασφαλούς πόσιμου νερού στη Λωρίδα της Γάζας, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, θέτει τους κατοίκους της Γάζας σε κίνδυνο να πεθάνουν από δίψα και ασθένειες, που σχετίζονται με την έλλειψη ασφαλούς πόσιμου νερού», ικέτευσε.
Ο αριθμός των νεκρών, που οφείλεται στην έλλειψη νερού και τις συνέπειές της στη δημόσια υγεία, πρόσθεσε ο Arrojo-Agudo, θα μπορούσε να ξεπεράσει τον ίδιο τον ισραηλινό βομβαρδισμό.
Η στέρηση νερού στη Γάζα ήταν μια βασική τακτική του πολέμου από την αρχή, με το Ισραήλ να κλείνει τους αγωγούς, που τροφοδοτούσαν τον θύλακα στις 7 Οκτωβρίου. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Yoav Gallant ανακοίνωσε, ότι το Ισραήλ «επέβαλε πλήρη πολιορκία στη Γάζα. Χωρίς ρεύμα, χωρίς φαγητό, χωρίς νερό, χωρίς καύσιμα. Όλα είναι κλειστά. Πολεμάμε τα ανθρώπινα ζώα και ενεργούμε ανάλογα».
Η διαχείριση του νερού ως όπλο αναγνωρίζεται στην κατηγορία της Νότιας Αφρικής —που ακούστηκε την περασμένη εβδομάδα από το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης (ICJ)— ότι η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα ισοδυναμεί με έγκλημα γενοκτονίας. Αυτός ο ισχυρισμός διατυπώθηκε, επίσης, από άλλους μελετητές και προσωπικότητες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Craig Mokhiber, του πρώην διευθυντή του γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Νέα Υόρκη, στην επιστολή παραίτησής του τον Οκτώβριο. Αρχή φόρμας
Τέλος φόρμας
Όπως επισημαίνει η αναφορά της Νότιας Αφρικής, αυτό που εκτυλίχθηκε στη Γάζα είναι η εντατικοποίηση των μακροχρόνιων πολιτικών βίας κατά του παλαιστινιακού λαού. Η στέρηση νερού και η καταστροφή των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης αποτελούν εδώ και καιρό μέρος της ισραηλινής προσπάθειας, τόσο στη Λωρίδα της Γάζας όσο και στη Δυτική Όχθη, «να καταστήσει την καθημερινή διαδικασία διαβίωσης και την αξιοπρεπή διαβίωση πιο δύσκολη για τον άμαχο πληθυσμό», όπως δήλωσε το 2009 μια Διερευνητική Αποστολή του ΟΗΕ.
Παλαιστίνιοι περπατούν με μπουκάλια νερού που διανεμήθηκαν στη Ράφα, νότια Γάζα, 12 Δεκεμβρίου 2023 (Mohammed Zaanoun/Activestills)Παλαιότερες στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ και στα δύο αυτά κατεχόμενα εδάφη οδήγησαν, επίσης, στην καταστροφή των υδάτινων πόρων. Και για δεκαετίες, το Ισραήλ χρησιμοποιεί την αρπαγή νερού για να αφαιρέσει τους Παλαιστινίους από τη γη και τους τρόπους ζωής τους – εμποδίζοντας την παλαιστινιακή γεωργία στη Δυτική Όχθη και για τους Παλαιστίνιους εντός του Ισραήλ. Όμως, ο οπλισμός του νερού από το Ισραήλ στο πλαίσιο της τρέχουσας επίθεσής του στη Λωρίδα της Γάζας είναι σε εντελώς διαφορετική κλίμακα, με την ικανότητα να προκαλέσει μια απαράμιλλη κρίση δημόσιας υγείας και μη αναστρέψιμη οικολογική ζημιά.
Μια υγειονομική και οικολογική καταστροφή
Η σχεδόν πλήρης εξάρτηση της Γάζας από το Ισραήλ για νερό και ενέργεια την καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτη στην μετατροπή των βασικών πόρων σε όπλο. Περίπου το 30% της παροχής νερού της Γάζας αγοράζεται συνήθως από το Ισραήλ, και το υπόλοιπο εξαρτάται από την ηλεκτρική ενέργεια και τα καύσιμα —την είσοδο των οποίων ελέγχει επίσης το Ισραήλ— για τον καθαρισμό.
Από την έναρξη του πολέμου, η αυστηρή πολιορκία και οι βομβαρδισμοί του Ισραήλ έχουν προκαλέσει τεράστια έλλειψη νερού. Στις 14 Οκτωβρίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δήλωσε, ότι η διακοπή της ηλεκτρικής ενέργειας σήμαινε ότι δεν υπήρχε αρκετή ενέργεια για τη λειτουργία φρεατίων νερού, μονάδων αφαλάτωσης και καθαρισμού και υπηρεσιών υγιεινής. Ανέφερε, επίσης, ότι εξαιτίας αυτής της διακοπής καταστράφηκαν έξι πηγάδια νερού, τρία αντλιοστάσια νερού, μια δεξαμενή νερού και μια μονάδα αφαλάτωσης που εξυπηρετούσε πάνω από 1,1 εκατομμύρια ανθρώπους.
Η UNICEF, η οποία είχε ανοίξει τη μονάδα αφαλάτωσης το 2017, δήλωσε ότι οι άνθρωποι αναγκάζονταν να πίνουν μεγάλες ποσότητες αλατισμένου νερού από τη θάλασσα, η οποία μολύνθηκε περαιτέρω από τεράστιες ποσότητες ακατέργαστων λυμάτων που απορρίπτονταν στη θάλασσα καθημερινά. Μέσα σε δύο εβδομάδες από την έναρξη του πολέμου, η OCHA υπολόγισε την κατανάλωση νερού ανά άτομο στη Γάζα —για πόσιμο, μαγείρεμα και υγιεινή— σε μόλις 3 λίτρα την ημέρα, ενώ όσοι στριμώχνονταν σε καταφύγια του ΟΗΕ είχαν πρόσβαση μόνο σε 1 λίτρο την ημέρα. Τα διεθνή πρότυπα συνιστούν τουλάχιστον 15 λίτρα ανά άτομο κάθε μέρα.
Οι Παλαιστίνιοι γεμίζουν νερό από σωλήνες που παρέχονται από την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών (UNRWA) στον προσφυγικό καταυλισμό Ράφα, Νότια Λωρίδα της Γάζας, 25 Ιανουαρίου 2023. (Abed Rahim Khatib/Flash90)Και με το εμφιαλωμένο νερό να μην είναι διαθέσιμο και τις μεγάλες μονάδες αφαλάτωσης να μην λειτουργούν, ο OCHA έγραψε: «Οι άνθρωποι έχουν καταφύγει στην κατανάλωση νερού που εξάγεται από γεωργικά πηγάδια, αυξάνοντας την έκθεση σε φυτοφάρμακα και άλλες χημικές ουσίες, θέτοντας τον πληθυσμό σε κίνδυνο θανάτου ή εκδήλωσης μολυσματικών ασθενειών».
Ακόμη και κατά τη διάρκεια της επταήμερης «ανθρωπιστικής παύσης» στις εχθροπραξίες στα τέλη Νοεμβρίου, όταν επιτρέπονταν η διέλευση στη Γάζα 200 φορτηγών ανθρωπιστικής βοήθειας την ημέρα – λιγότερο από τα μισά από αυτά που έμπαιναν καθημερινά πριν από τον πόλεμο -, τα μπουκάλια με καθαρό νερό βρίσκονταν επίσης σπάνια.
«Παρά την παύση, δεν υπήρξε σχεδόν καμία βελτίωση στην πρόσβαση των κατοίκων στα βόρεια σε νερό για πόσιμο και οικιακό σκοπό, καθώς οι περισσότερες από τις κύριες εγκαταστάσεις παραγωγής νερού παρέμειναν κλειστές, λόγω έλλειψης καυσίμων και ορισμένες επίσης λόγω ζημιών», σημείωσε η OCHA .
Οι συνέπειες έγιναν σύντομα σαφείς.
Στα τέλη Οκτωβρίου, μια εσωτερική έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ εξέφρασε την ανησυχία ότι 52.000 έγκυες γυναίκες και περισσότερα από 30.000 μωρά κάτω των έξι μηνών αναγκάζονταν να πίνουν ένα δυνητικά θανατηφόρο μείγμα νερού μολυσμένου με λύματα και αλάτι από τη θάλασσα. Έκτοτε, οι Παλαιστίνιοι στη Λωρίδα της Γάζας έχουν αποδυναμωθεί σοβαρά από την αχαλίνωτη πείνα και τις ασθένειες, καθώς και από τα σωματικά τραύματα που προκλήθηκαν σε σχεδόν 60.000 ανθρώπους και το ψυχικό στρες του αδιάκοπου βομβαρδισμού, που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερες από 23.500 ζωές. Όλα αυτά καθιστούν τους Παλαιστίνιους στη Γάζα ακόμη πιο ευάλωτους σε ασθένειες, που μεταδίδονται από το νερό.
Μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, όπως ανέφερε ο ΠΟΥ, περισσότεροι από 1 εκατομμύριο εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι, που είχαν καταφύγει στη νότια πόλη της Ράφα, είχαν πρόσβαση, κατά μέσο όρο, σε μία τουαλέτα για κάθε 486 άτομα, ενώ στη Γάζα ένα ντους εξυπηρετούσε κατά μέσο όρο 4.500 άτομα. Τα λύματα ρέουν στους δρόμους και μολύνουν τις βιαστικά στημένες σκηνές, στις οποίες ζουν τώρα εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι σε όλη τη νότια και κεντρική Γάζα. Εκείνες οι γυναίκες, που έχουν έμμηνο ρύση αντιμετωπίζουν έντονες δυσκολίες, καθώς τα προϊόντα εμμήνου ρύσεως, οι τουαλέτες και το νερό βρίσκονται σε τρομερή έλλειψη.
Σκηνές μέχρι εκεί που μπορεί να δει το μάτι στη νότια πόλη της Γάζας, Ράφα, 9 Ιανουαρίου 2024. (Mohammed Zaanoun)Μια άλλη ανησυχητική – και δυνητικά μακροχρόνια – τακτική που το Ισραήλ έχει αναπτύξει τις τελευταίες εβδομάδες, είναι η διοχέτευση θαλασσινού νερού στις σήραγγες της Γάζας. Ο φαινομενικός στόχος είναι να καταστραφούν οι σήραγγες και να πληγούν στελέχη της Χαμάς, αλλά η Wall Street Journal ανέφερε, ότι η ενέργεια θα μπορούσε «επίσης να απειλήσει την παροχή νερού στη Γάζα».
Αν και η έκταση της επιχείρησης άντλησης παραμένει ασαφής, η υποβολή της Νότιας Αφρικής στο ICJ εκφράζει την «ακραία ανησυχία» για αυτή τη συγκεκριμένη χρήση του νερού ως επιθετικού όπλου, δηλώνοντας: «Οι περιβαλλοντικοί εμπειρογνώμονες έχουν προειδοποιήσει ότι η στρατηγική «κινδυνεύει να προκαλέσει οικολογική καταστροφή» θα άφηνε τη Γάζα χωρίς πόσιμο νερό, θα κατέστρεφε τη λίγη γεωργία που είναι δυνατή και θα « κατέστρεφε τις συνθήκες ζωής όλων στη Γάζα».
Η υποβολή της Νοτίου Αφρικής σημείωσε, επίσης, ότι ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα στο νερό φέρεται να συνέκρινε αυτό το ισραηλινό σχέδιο με το μυθικό ρωμαϊκό «αλάτισμα» των αγρών της Καρχηδόνας, το οποίο είχε στόχο να αποτρέψει την ανάπτυξη των καλλιεργειών και να καταστήσει την περιοχή ακατοίκητη.
Παλαιστίνιοι σε καταυλισμό της UNRWA στη Ράφα μετά από έντονες βροχοπτώσεις, στη νότια Λωρίδα της Γάζας, 14 Νοεμβρίου 2023. (Abed Rahim Khatib/Flash90)Η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι αναπόσπαστο στοιχείο για την αποτροπή της πείνας και των ασθενειών, και με τη μαζική καταστροφή των υποδομών νερού στη Γάζα – συμπεριλαμβανομένων των γραμμών παροχής πόσιμου νερού, των αντλιοστασίων και των πηγαδιών – πλησιάζει μια πλήρης ανθρωπιστική καταστροφή. Σύμφωνα με τα λόγια της αναφοράς της Νότιας Αφρικής προς το ICJ: «Αυτοί οι όροι — που επιβλήθηκαν εσκεμμένα από το Ισραήλ — υπολογίζεται ότι θα επιφέρουν την καταστροφή της παλαιστινιακής ομάδας στη Γάζα». Πράγματι, οι ειδικοί στη δημόσια υγεία προειδοποιούν, ότι μισό εκατομμύριο άνθρωποι – το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Γάζας – θα μπορούσαν να πεθάνουν από ασθένειες μέσα σε ένα χρόνο.
Υποστήριξη της θεώρησης του νερού ως ανθρώπινο δικαίωμα
Οι ακτιβιστές και οι οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να αντιταχθούν κατηγορηματικά στον οπλισμό του νερού από το Ισραήλ. Ως ακτιβιστές της Συμμαχίας για τη Δικαιοσύνη του Νερού στην Παλαιστίνη και του 1for3.org με έδρα τις ΗΠΑ, έχουμε δει, πώς οι πολιτικές διακρίσεων του Ισραήλ για το νερό έχουν χρησιμοποιηθεί από καιρό για τον έλεγχο των Παλαιστινίων και την εκδίωξή τους από τη γη τους. Ωστόσο, έχουμε δει, επίσης, πώς ο ακτιβισμός σχετικά με το νερό μπορεί να κινητοποιήσει τους ανθρώπους σε πολλές ηπείρους σε μια εκστρατεία για τη δικαιοσύνη.
Πάρτε το παράδειγμα του προσφυγικού καταυλισμού Aida, στην κατεχόμενη από το Ισραήλ πόλη της Δυτικής Όχθης της Βηθλεέμ, όπου κατά τη διάρκεια ορισμένων καλοκαιριών το νερό ρέει μέσα από τους σωλήνες του μόνο κάθε δύο εβδομάδες. Όπως σε πολλά μέρη της Δυτικής Όχθης, οι άνθρωποι αποθηκεύουν νερό σε δεξαμενές στις στέγες τους. Όταν εξαντληθεί, το κόστος εκτοξεύεται και η απελπισία γιγαντώνεται, ενώ οι έποικοι που διαμένουν δίπλα στα σπίτια των προσφύγων δεν βιώνουν ποτέ τέτοια λειψυδρία.
Οι κάτοικοι του καταυλισμού προσφύγων Aida γεμίζουν πλαστικά μπουκάλια με νερό από μια δημόσια βρύση για να αντισταθμίσουν την έλλειψη πρόσβασης σε τρεχούμενο νερό στα σπίτια τους, 13 Ιουλίου 2012. (Ryan Rodrick Beiler/Activestills)Η αναγνώριση αυτού του προβλήματος σε κοινοτικό επίπεδο οδήγησε στη δημιουργία ενός κοινοτικού υδροπονικού κήπου, στην αυξημένη ευαισθητοποίηση σχετικά με την περιβαλλοντική δικαιοσύνη και σε κοινοτικές πρωτοβουλίες δοκιμών νερού στις οποίες συμμετείχαν ειδικοί του νερού από τη Βοστώνη.
Ακτιβιστές στην περιοχή της Βοστώνης έχουν, επίσης, οργανωθεί γύρω από τη δικαιοσύνη για το νερό για να σταματήσουν μια συνεργασία για το νερό μεταξύ της Μασαχουσέτης και του Ισραήλ. Καθώς το ICJ εξετάζει τις κατηγορίες για γενοκτονία κατά του Ισραήλ, καλούμε τους μελετητές και τους ακτιβιστές του νερού να εξετάσουν το ενδεχόμενο να υπογράψουν αυτήν την ανοιχτή επιστολή, η οποία περιγράφει τις μεροληπτικές πολιτικές του Ισραήλ για το νερό κατά τη διάρκεια των δεκαετιών και ζητά τον τερματισμό της διαχείρισης του νερού ως όπλο στη Λωρίδα της Γάζας.
Θα κρίνει το ICJ το Ισραήλ ένοχο για γενοκτονία;
Αναγνωρίζουμε ότι το νερό δεν είναι παρά ένα εργαλείο στον γενοκτονικό πόλεμο του Ισραήλ, αλλά είναι ζωτικής σημασίας. Αναπόσπαστο μέρος της δημόσιας υγείας και της ίδιας της ζωής, το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό θεμελιώνεται στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα. Το διεθνές δίκαιο ενισχύεται όταν οι άνθρωποι αγωνίζονται από κοινού για να τερματίσουν το ισραηλινό απαρτχάιντ – μεταξύ άλλων με την προώθηση της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης και την προάσπιση του ανθρώπινου δικαιώματος στο νερό.
Η Nancy Murray, PhD, έχει διδάξει σε πανεπιστήμια και έχει εργαστεί σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Κένυα καθώς και στις ΗΠΑ, όπου για 25 χρόνια ήταν Διευθύντρια Εκπαίδευσης στο ACLU της Μασαχουσέτης. Είναι ακτιβίστρια για την ειρήνη με τη δικαιοσύνη στη Μέση Ανατολή από το 1988, όταν πραγματοποίησε την πρώτη της επίσκεψη στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, και είναι μέλος της Συμμαχίας για τη Δικαιοσύνη του Νερού στην Παλαιστίνη.
Ο Amahl Bishara είναι αναπληρωτής καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Tufts. Είναι συγγραφέας των «Crossing a Line: Laws, Violence, and Roadblocks to Palestinian Political Expression» και «Back Stories: US News Production and Palestinian Politics». Έχει συμμετάσχει σε συνεργατικές ερευνητικές ομάδες και πρωτοβουλίες ακτιβιστών για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε καταυλισμό προσφύγων στη Δυτική Όχθη.
Αναδημοσίευση από: www.972mag.com
πηγη: https://anarchypress.wordpress.com
Από τη Nancy Murray και τον Amahl Bishara, 16 Ιανουαρίου 2024