Η επέτειος του «ΟΧΙ» την 28η Οκτωβρίου γιορτάζεται κάθε χρόνο με έμφαση στην εισβολή των Ιταλών και των Γερμανών και το έπος της ελληνικής αντίστασης. Το tvxs.gr ωστόσο, αναδεικνύει με τη βοήθεια ιστορικών, πικρές αλήθειες και γεγονότα σχετικά με την επέτειο που «παραβλέπονται» από τους εορτασμούς αλλά όχι από την Ιστορία. Πρόκειται για γεγονότα που στη συλλογική μνήμη δεν έχουν αποτυπωθεί στον βαθμό που θα έπρεπε.

• Γιατί η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που δεν γιορτάζει την απελευθέρωσή της;

 

«Είμαστε η μοναδική χώρα στον κόσμο που δεν γιορτάζει την απελευθέρωσή της» επισήμανε σε παλαιότερη συνέντευξή της η ιστορικός Τασούλα Βερβενιώτη. «Κάτι τέτοιο, δεν συμβαίνει σε καμία άλλη χώρα του κόσμου. Να γιορτάζεται, δηλαδή, η έναρξη ενός πολέμου όπως είναι η 28η Οκτωβρίου και όχι η μέρα της απελευθέρωσης». Σύμφωνα με την ίδια αυτό συνέβη διότι μετά τον Οκτώβρη που έφυγαν οι Γερμανοί, ακολούθησαν τα Δεκεμβριανά και ο Εμφύλιος.

«Οι σύμμαχοι, που στις 12 του Οκτώβρη καλωσορίζονταν με πανό, το Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου συγκρούστηκαν με τον λαό και το ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) στη μάχη της Αθήνας, η οποία κράτησε 33 ημέρες και έληξε με τη συμφωνία της Βάρκιζας τον Φλεβάρη του ‘45, ως μία προσπάθεια για να αποφευχθεί ο εμφύλιος. Αλλά δεν αποφεύχθηκε. Δέκα χρόνια η χώρα ήταν σε συνεχείς πολέμους και εμφυλίους. Ποια κοινωνία μπορεί να αντέξει τέτοιο βάρος; Μέχρι σήμερα αυτός ο εμφύλιος είναι ένα τραύμα που δεν έχουν καν αγγίξει οι Έλληνες, όχι μόνο δεν το έχουν διαχειριστεί. Έτσι, οι Έλληνες δεν γιορτάζουν την απελευθέρωση διότι δεν θέλουν να θυμούνται τον εμφύλιο».

Σύμφωνα με τον ιστορικό Μενέλαο Χαραλαμπίδη «Δεν γιορτάζαμε την απελευθέρωση αρχικά για αμιγώς πολιτικούς λόγους. Γιατί για να γιορτάσεις την Απελευθέρωση θα πρέπει να πεις ποιος συνέβαλε σε αυτή. Άρα θα έπρεπε κάποιος να μιλήσει για το ΕΑΜ που ήταν απαγορευμένη λέξη σε αυτή τη χώρα μέχρι το 1981 που το ΠΑΣΟΚ αναγνώρισε την εθνική αντίσταση. Οπότε όλα αυτά τα χρόνια από το 1944 που έφυγαν οι Γερμανοί μέχρι το 1981 ήταν πολύ δύσκολο να κάνεις έναν κανονικό εορτασμό πέραν από το τυπικό που γινόταν πάντα».

• Το «Όχι» του Μεταξά και η αλήθεια μιας προδοσίας

Σχετικά με τη εισβολή, ο Μεταξάς μέχρι τελευταία στιγμή πίστευε ότι η ιδεολογική του συγγένεια με τους Ναζί και Φασίστες Γερμανοιταλούς, μπορεί να αποτρέψει την είσοδο της χώρας στον πόλεμο. Όπως έγραφε σε σχετικό αφιέρωμα στο Tvxs.gr o Κώστας Μπορδόκας, με υλικό από το πλούσιο ιστορικό του αρχείο, έχοντας διαβάσει τα απομνημονεύματα του Ιωάννη Μεταξά, ο τελευταίος σε μια συναισθηματική έξαρση, εμφανίζεται σχεδόν σαν προδομένος γιατί ενώ αυτός είναι όσο αντικομουνιστής χρειάζεται, αυτοί παραβιάζουν τις αρχές τους. Στο τέλος  μάλιστα  τους κατηγορεί σαν ψεύτες ιμπεριαλιστές, που δεν διαφέρουν σε τίποτα από τους Άγγλους με τους οποίους τελικά ο ίδιος αναγκάζεται να συμμαχήσει. 

Ο Μεταξάς προσπάθησε να βολιδοσκοπήσει την κατάσταση παρ΄ όλα αυτά, θέλοντας να μάθει τι θα μπορούσε να προσφέρει στους Γερμανούς και Ιταλούς για να αποφύγει τον πόλεμο. Η απάντηση ήταν αποκαρδιωτική όπως αναφέρει στα απομνημονεύματά του:

«Είς τα σχετικάς βολιδοσκοπήσεις προς την κατεύθυνσιν του Άξονος μου εδόθη να εννοήσω σαφώς ότι η μόνη λύσις θα μπορούσε να είναι μια εκούσια προσχώρηση  της Ελλάδος εις την "Νέαν Τάξιν". Προσχώρησης που θα εγένετο λίαν ευχαρίστως δεκτή από τον Χίτλερ ως "εραστήν του ελληνικού πνεύματος". Συγχρόνως όμως μου εδόθη να εννοήσω ότι η ένταξις εις την Νέαν Τάξιν προϋποθέτει προκαταρκτικήν άρσιν όλων των παλαιών διαφορών με τους γείτονας μας. Και ναι μεν αυτό θα συνεπάγετο θυσίας τινάς δια την Ελλάδα, αλλά αι θυσίαι θα έπρεπε να θεωρηθούν από απολύτως "ασήμαντοι" εμπρός εις τα "οικονομικά και άλλα πλεονεκτήματα" τα οποία θα είχε δια την Ελλάδα η Νέα Τάξις εις την Ευρώπην και εις την Βαλκανικήν. Όταν επέμεινα να κατατοπιστώ, πόσον επί τέλους θα μπορούσε να είναι αυτό το "ελάχιστον" τελικώς μας εδόθη να καταλάβωμεν ότι τούτο συνίστατο εις μερικάς ικανοποιήσεις προς την Ιταλίαν δυτικώς μέχρι Πρεβέζης, ίσως και προς την Βουλγαρίαν ανατολικώς μέχρι Δεδεαγάτς (Αλεξανδρουπόλεως)».

Το τίμημα που ζήτησαν οι Γερμανοί ήταν δυσβάστακτο για την χώρα και τον Μεταξά, που από τις πύρινες εθνικοαπελευθερωτικές κορώνες, θα περνούσε χωρίς να πέσει ούτε μια τουφεκιά στον εδαφικό ακρωτηριασμό της χώρας

• Τσιμουδιά για ότι συνέβη μετά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο και τη γερμανική εισβολή

Ενώ η επίσημη ιστορία έχει δώσει έμφαση στις επιχειρήσεις του ελληνοϊταλικού πολέμου, μετά υπάρχει σιωπή για όσα ακολούθησαν. Στην Ελλάδα υπάρχει τεμαχισμένη μνήμη του Β’  Παγκοσμίου Πολέμου, σύμφωνα με τον ιστορικό στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο Μενέλαο Χαραλαμπίδη. «Μπήκαμε στον πόλεμο Οκτώβριο του 1940 και βγήκαμε τον Οκτώβριο του 1944. Η βασική επέτειος που μνημονεύει τον πόλεμο είναι η 28η Οκτωβρίου. Όμως αναφέρεται μόνο στο πρώτο σκέλος, αυτό των στρατιωτικών επιχειρήσεων (Οκτώβριος 1940-Απρίλιος 1941). Μετά υπάρχει μια σιωπή. Άρα εκεί τεμαχίζεται η ενιαία μνήμη. Υπάρχει το  ερώτημα: γιατί το αφήγημα της 28ης Οκτωβρίου δεν περιλαμβάνει την περίοδο της Κατοχής, της Αντίστασης και της Απελευθέρωσης (1941-1944); Πρόκειται για αμιγώς πολιτική επιλογή, που έχει να κάνει με τις πολιτικές εξελίξεις μετά τον πόλεμο».

• Η αναδιανομή του πλούτου μετά την Κατοχή αδίκησε πολλούς

Σύμφωνα με τον κ. Χαραλμπίδη, οι αιτίες του προβλήματος της μεταπολεμικής ανελευθερίας, για ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, βρίσκονται στα όσα πυροδότησε η γερμανική κατοχή. Επίσης, αυτό που δεν λέγεται είναι ότι ακολούθησαν ζητήματα της βίαιης αναδιανομής του πλούτου και η κοινωνία διαιρέθηκε σε νεόπλουτους και νεόπτωχους της κατοχής.

Ποιοι ωφελήθηκαν από την κατάρρευση της οικονομίας και ποιοι αμέσως μετά την απελευθέρωση δήλωσαν παρών στις εξελίξεις. Υπήρχαν επιχειρηματίες και έμποροι που δεν θέλησαν να συνεργαστούν με Γερμανούς με αποτέλεσμα να κλείσουν τα εργοστάσια και οι επιχειρήσεις τους. Από την άλλη όσοι εργάστηκαν για τις δυνάμεις κατοχής δημιούργησαν περιουσίες, επέκτειναν τις παραγωγικές τους μονάδες και ήταν κυρίως αυτοί που συμμετείχαν στη διαδικασία παραγωγικής ανασυγκρότησης μετά τον πόλεμο.

• Πότε πραγματικά γιορτάστηκε για πρώτη φορά η 28η Οκτωβρίου ως εθνική εορτή;

Επίσημα, η 28η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως Εθνική Εορτή το 1944. Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου στο διάγγελμά του για την πρώτη μετακατοχική επέτειο έλεγε: «Ελεύθεροι πανηγυρίζομεν την τετάρτην επέτειον της 28ης Οκτωβρίου. Η Κυβέρνησις την αναγόρευσεν Εθνικήν Εορτήν, ομότιμον προς την 25ην Μαρτίου 1821. Διότι ανάλογος υπήρξεν η δοκιμασία και η δόξα του Εθνους. Εκτοτε ο λαός εβυθίσθη εις τα ανείπωτα δεινά της δουλείας, αλλά η ψυχή του έμεινε αδούλωτος και εξηκολουθησε τον αγώνα».

«Η 28η Οκτωβρίου εορτάστηκε παράνομα για πρώτη φορά το 1941, με μια μεγάλη διαδήλωση που έγινε στην Αθήνα κι από εκεί και πέρα και το 1942 και το 1943. Δηλαδή οι 3 πρώτες επέτειοι, εορτάστηκαν και καθιερώθηκαν υπό καθεστώς Κατοχής από τον ίδιο τον ελληνικό λαό, ως πράξη αντίστασης. Είναι μία επέτειος δηλαδή που γεννήθηκε από τα κάτω, σε αντίθεση με την 25η Μαρτίου που θεσμοθετήθηκε με πρωτοβουλία της πολιτικής και πολιτειακής εξουσίας», υπενθυμίζει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης.

Στις 10 Οκτώβρη του 1941 η Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή του ΕΑΜ - που είχε ιδρυθεί πριν λίγες μέρες στις 27 Σεπτεμβρίου - απηύθυνε διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό καλώντας τον να ενωθεί στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Στο διάγγελμα του γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην πρώτη επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940.

πηγη: https://tvxs.gr