Loading...

Κατηγορίες

Δευτέρα 28 Δεκ 2020
Η Palantir, τα data και η εκποίηση της δημοκρατίας
Κλίκ για μεγέθυνση

 

Γιώργος X. Παπασωτηρίου 
 
 

Μάθαμε για την κρυφή συμφωνία της αμερικανικής εταιρείας Palantir Technologies, που συλλέγει και επεξεργάζεται δεδομένα, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Γνωρίζαμε για το σκάνδαλο της εταιρείας Cambridge Analytica, που απέκτησε πρόσβαση σε προσωπικές πληροφορίες εκατομμυρίων χρηστών του Facebook και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο δημοψήφισμα για το Brexit και την εκλογή Τζόνσον. Τι ακριβώς συμβαίνει με τις εταιρείες αυτές και σε τι συνίσταται το σκάνδαλο;

Οι μεγάλες εταιρείες, όπως η Palantir, ικανοποιούν αυτό που θέλει κάθε επιχείρηση, κάθε κυβέρνηση και κάθε πολιτικό κόμμα, τη σιγουριά μιας εγγυημένα πετυχημένης διαφήμισης(παλιότερα αποκαλούνταν προπαγάνδα). Για να το πετύχουν αυτό χρειάζεται να κάνουν προβλέψεις. Και για να κάνουν προβλέψεις, απαιτείται να έχουν πληροφορίες, δηλαδή πολλά δεδομένα(data). Πώς θα συλλέξουν αυτές τις πληροφορίες; Παρακολουθώντας τους ανθρώπους μέσω των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών(Facebook, twitter, Instagram, Google…). Κάθε τι παρακολουθείται, εξετάζεται, αναλύεται. Πότε σταματάς, τι κοιτάς, για πόσο το κοιτάς. Γνωρίζουν πότε ο κόσμος νιώθει μοναξιά ή μελαγχολία. Ξέρουν τι κάνεις αργά το βράδυ, τι νευρώσεις έχεις, την προσωπικότητά σου. Όλα αυτά τα δεδομένα διοχετεύονται σε συστήματα που κάνουν όλο και καλύτερες προβλέψεις για το τι θα κάνουμε, ακόμη και το ποιοι θα γίνουμε. Αυτός είναι ο λεγόμενος «κατασκοπευτικός καπιταλισμός» που επωφελείται από την συνεχή παρακολούθηση των ανθρώπων. Με τα δεδομένα που συλλέγουν «χτίζουν» μοντέλα που προβλέπουν τις πράξεις μας. Όποιος έχει το καλύτερο μοντέλο κερδίζει! Ό,τι έχουμε κλικάρει, ό,τι έχουμε δει, όπου έχουμε κάνει λάικ, προστίθεται για να κάνει το μοντέλο πιο ακριβές. Έτσι, μπορούν να κάνουν τις προβλέψεις για τις συμπεριφορές, αλλά ακόμα και για τα συναισθήματα ενός ανθρώπου.

Γενικός στόχος είναι η χειραγώγηση με εξαπάτηση και δόλο. Το Facebook έκανε τα λεγόμενα «πειράματα μετάδοσης μεγάλης κλίμακας», περνώντας στους χρήστες υποσυνείδητα μηνύματα με στόχο να κερδίσουν τις εκλογές. Ο επηρεασμός της συμπεριφοράς του χρήστη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να γίνει χωρίς αυτός να αντιληφθεί το παραμικρό.  

Κάθε στόχος λειτουργεί με αλγόριθμους. «Οι αλγόριθμοι είναι απόψεις περασμένες σε κώδικα και δεν είναι αντικειμενικοί», λέει στέλεχος τεχνολογικής εταιρείας στο ντοκιμαντέρ «The social dilemma". Οι αλγόριθμοι, είναι προγράμματα που συλλέγουν στοιχεία από χρήστες του Διαδικτύου και βγάζουν συμπέρασμα για τις ιδεολογικές τους καταβολές και τις πολιτικές προθέσεις τους. Με αυτόματο τρόπο κατατάσσουν τους χρήστες σε κατηγορίες και στη συνέχεια προσαρμόζουν τα μηνύματα στην ιδιαιτερότητα κάθε ομάδας, βομβαρδίζοντάς την με τα κατάλληλα μηνύματα. Στο δημοψήφισμα για το Brexit εστάλησαν ένα δισ. μηνύματα κατά τη διάρκεια της καμπάνιας από τους υποστηρικτές του. Ο Ντόμινικ Κάμινγκς στην ταινία Brexit: The Uncivil War, αποκάλυψε τη νέα ολιστική προπαγάνδα, απευθυνόμενος στους «αόρατους», στους αφανείς, στους αποκλεισμένους, σε όσους αισθάνονται ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται για αυτούς, στους θυμωμένους, σ' αυτούς που κατοικούσαν στην ξεχασμένη ύπαιθρο, στους συνταξιούχους, σ' αυτούς που δεν μπορούσαν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αποκτήσουν εφόδια για μια καλύτερη ζωή, ουσιαστικά απευθύνθηκε στους ψηφοφόρους που πολιτικο-ιδεολογικά έτειναν προς την αριστερά! Στόχος, να τους προσελκύσει στη θέση της δεξιάς. Ένα δισεκατομμύριο προσωποποιημένα μηνύματα -σε πραγματικό χρόνο- απεστάλησαν στα κοινωνικά δίκτυα. Έντεκα εκατομμύρια ψηφοφόροι, το 1/3 του εκλογικού σώματος, "στοχεύθηκαν" στο συναίσθημα, στην καρδιά. Ναι, θα σας φέρουμε τα παιδιά σας πίσω, τους φίλους, τη γειτονιά σας, όλα. Ήδη σας ακούμε. Ακούμε εσάς που μέχρι τώρα δεν σας άκουσε κανείς! 

 Ο Κάμινγκ πρόσθεσε στην καμπάνια του τα fake news, όπως το φοβερό ψέμα ότι «70 εκατομμύρια Τούρκοι θα μεταναστεύσουν στην Αγγλία»! Στις γειτονιές και στα τηλεοπτικά πάνελ ο διάλογος ήταν αδύνατος. Προσέκρουε στην πίστη στα ψέματα της καμπάνιας. Ο ορθός λόγος εξοστρακίστηκε, τα Fake news θριάμβευσαν. Και στις ΗΠΑ είχε διαδοθεί ψευδώς στις προηγούμενες εκλογές ότι δήθεν ο Πάπας τάχθηκε υπέρ του Τραμπ! Δεν τους ενδιαφέρει η πόλωση, ούτε η ρητορική του μίσους, ούτε καν η καταστροφή της κοινωνίας και ο «εμφύλιος», το θέμα είναι να νικήσουν στις εκλογές! Ποτέ άλλοτε η πόλωση δεν ήταν τόσο ισχυρή στις ΗΠΑ.

Πρόσφατα, μία συνδιευθύντρια της Google που έθεσε το ζήτημα της ενίσχυσης της ρητορικής του μίσους από την εταιρεία, υποχρεώθηκε σε παραίτηση. Η ίδια η λειτουργία της Google και του Facebook προκαλούν την πόλωση, καθώς μας δείχνουν τον κόσμο ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του καθενός μας. Ο καθένας μας διαμορφώνει τη δική του πραγματικότητα, τη δική του αλήθεια, το δικό του κόσμο, αυτόν που οι εταιρείες μας παρουσιάζουν. Με τον καιρό έχει κανείς την ψευδαίσθηση ότι όλοι (ή τουλάχιστον οι περισσότεροι) συμφωνούν μαζί του. Μόλις βρεθεί σ’ αυτή την κατάσταση χειραγωγείται εύκολα. Όλοι λειτουργούμε με διαφορετικά δεδομένα. Και δεν μπορούμε να δεχθούμε δεδομένα πέρα από αυτά του κόσμου μας. Αυτό σημαίνει ότι δεν είμαστε αντικειμενικοί. Γι' αυτό το διαδίκτυο δεν μπορεί να λειτουργήσει ως δημόσιος χώρος συνάντησης διαφορετικών απόψεων και σύνθεσής τους. Από εδώ ξεκινά η πόλωση, ο φανατισμός, η ρήξη, η ρητορική του μίσους και οι θεωρίες συνωμοσίας. Η θεωρία ότι η Γη είναι επίπεδη, ειπώθηκε από έναν διάσημο μπασκετμπολίστα και επειδή αναπαράχθηκε εκατομμύρια φορές στο διαδίκτυο απέκτησε την ισχύ «αλήθειας». Η «παραπληροφόρηση δίνει λεφτά στις εταιρείες. Η αλήθεια είναι βαρετή», λέει ένα στέλεχος μεγάλη τεχνολογικής εταιρείας, «έτσι διαμορφώθηκε το μοντέλο: παραπληροφόρηση-κέρδος». Δεν είναι τυχαίο ότι ελληνική φαιά εφημερίδα και η ιστοσελίδα της, που βασίζονται στην παραπληροφόρηση έχουν τεράστια επισκεψιμότητα. «Οι πλατφόρμες βοηθούν στην εξάπλωση χειριστικών θεωριών με συγκλονιστική επιτυχία… Ψηφιακοί Φρανκενστάιν γαιομορφοποιούν τον κόσμο όπως θέλουν». Τελικά, «το σύστημα πωλείται σε όποιον δίνει περισσότερα»! Η Δημοκρατία εκποιείται στο ψηφιακό Γιουσουρούμ, όπως κάθε εμπόρευμα. Και το ερώτημα είναι: Θα αφήσουμε αυτό να συμβεί;  

*Οι φράσεις που περικλείονται σε εισαγωγικά είναι από δηλώσεις στελεχών μεγάλων εταιρειών νέων τεχνολογιών στο ντοκιμαντέρ The Social Dilemma.

**Η φωτογραφία είναι από ρεπορτάζ της εφημερίδας Η Καθημερινή

πηγη:http://artinews.gr
 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου