Loading...

Κατηγορίες

Σάββατο 24 Ιούλ 2021
Άρης Πουλιανός
Κλίκ για μεγέθυνση








Άρης Πουλιανός
Aris.Poulianos.jpg
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση 24  Ιουλίου 1924
Ικαρία
Χώρα πολιτογράφησης Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες Νέα ελληνική γλώσσα
Σπουδές Δημοτικό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα ανθρωπολόγος
αρχαιολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότης Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας

Ο Άρης Πουλιανός (Ικαρία, 24 Ιουλίου 1924) είναι Έλληνας ανθρωπολόγος. Ασχολήθηκε με παλαιοανθρωπολογικές ανασκαφές στο Σπήλαιο των Πετραλώνων (το οποίο ανακάλυψε ο Φίλιππος Χαντζαρίδης στις 10 Μαΐου του 1959), Χαλκιδικής και της τοποθεσίας πλειοκαινικών ελεφάντων στον Περδίκκα της Πτολεμαΐδος. Το 2006 κυκλοφόρησε βιογραφία του, γραμμένη από την ιατρό σύζυγό του Δάφνη, με τίτλο Άρης Ν. Πουλιανός - Ανατροπές - Από τη ζωή και το έργο του[1].

Τελείωσε ελληνικό γυμνάσιο και σπούδασε βιολογία στις ΗΠΑ όπου ήταν εγκατεστημένος ο πατέρας του από το 1942 ως το 1948. Ως πολιτικός πρόσφυγας «αντάρτης των ελληνικών βουνών» όπως συνηθίζει να λέει ο ίδιος, μετά τον ανταρτοπόλεμο 1947-49 κατέφυγε στην πρώην Σοβιετική Ένωση αρχικά στην Τασκένδη, και μετά στη Μόσχα όπου πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές με διδακτορική του διατριβή στην ανθρωπολογία το 1960.[2] και καθηγητή τον μεγάλο σοβιετικό ανθρωπολόγο Ντέμπετς. Ο τίτλος του διδακτορικού του ήταν Η προέλευση των Ελλήνων: εθνογενετική έρευνα και υποβλήθηκε στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ.[3] Αντικείμενο της έρευνάς του πάνω στους Σαρακατσάνους της νότιας Βουλγαρίας, ήταν η φυλετική καταγωγή των Ελλήνων με στόχο την απόδειξη της φυλετικής τους ομοιογένειας.[4] Για τη διδακτορική του διατριβή απονεμήθηκε στον Πουλιανό το βραβείο Κούμαρη της Ελληνικής Ανθρωπολογικής Εταιρείας.[3] Μετά από πρόσκληση του Ιωάννη Κούμαρη[5] ο Πουλιανός εγκατέλειψε την ΕΣΣΔ και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1964.[2] όπου αρχικά διορίστηκε καθηγητής στο τότε νεοσύστατο Πανεπιστήμιο Πατρών, έδρα την οποία εγκατέλειψε για να εγκατασταθεί μόνιμα στον χώρο του Σπηλαίου των Πετραλώνων Χαλκιδικής, και να αφοσιωθεί σε ανασκαφικές εργασίες για πάνω από 40 χρόνια. Μετά το θάνατο του Κούμαρη ίδρυσε μια νέα οργάνωση, την Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος.[6]

Απόψεις

Η θέση του Πουλιανού είναι ότι το κρανίο του "Αρχανθρώπου των Πετραλώνων" είναι ηλικίας 700.000 ετών. Και ότι ο Αρχάνθρωπος αποτελεί τον πρόγονο όχι μόνο των σημερινών Ευρωπαίων, αλλά και των ανθρώπων όλης της γης. Κάποια από τα ανθρώπινα ευρήματά του, χρονολογούνται "λείψανα ηλικίας 11 εκατομμυρίων ετών του homo erectus trigliensis".[7] Το κρανίο το 1964 χρονολογήθηκε στα 700.000 έτη π.π. από δύο Γερμανούς επιστήμονες, τον ανθρωπολόγο Ε. Μπράιτινγκερ και τον παλαιοντολόγο Ο. Σίκενμπεργκ[8].

Κριτική

Η άποψη που επικρατεί από τους Έλληνες γεωλόγους καθηγητές και όχι ανθρωπολόγους του ΑΠΘ της "ομάδος Ι. Μελέντη", την οποία ασπάζεται και ο γεωλόγος Γ. Κουφός, ταξινομεί το κρανίο του Αρχανθρώπου των Πετραλώνων στον χρονικό ορίζοντα 250.000 - 350.000 ετών. Και ότι ανήκει στο είδος Homo Heildelbergensis.[9]. Η θέση του Α. Πουλιανού που έχει ερευνηθεί με πολλές μεθόδους εντός και εκτός Ελλάδος, τοποθετεί το κρανίο στον χρονικό ορίζοντα των 700.000 ετών χρονολογία πλησιέστερη στον σύγχρονο άνθρωπο[10]. Ο ίδιος, μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της Α.Ε.Ε. (Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος) της οποίας είναι ιδρυτής, αποδίδει την κριτική σε «επιθέσεις από οργανωμένα αντιεπιστημονικά και ανθελληνικά κυκλώματα, που δρουν κυρίως μέσω κρατικών οργάνων»,[11]. Τις επιθέσεις αυτές και ως υπουργός Πολιτισμού, οργάνωσε και κατηύθυνε για ανεξήγητους λόγους επί κυβερνήσεως Πασόκ, ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Διαμάχη για το σπήλαιο

Η δικαστική διαμάχη μεταξύ Α.Ε.Ε. και Ε.Ο.Τ., υπευθύνου τότε για τα σπήλαια, εξελίχθηκε ως εξής. Ο Άρειος Πάγος έκρινε καταχρηστική την καταγγελία της σύμβασης από πλευράς ΕΟΤ, επαναφέροντας την Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος το 1995, και με αποφάσεις του ΣτΕ το 1998 και το 2002. Το 1997 επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου (και το 2003), λύθηκε αυτοδίκαια η σύμβαση του ΕΟΤ και το σπήλαιο υπάχθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού που συνέταξε πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής. Εκδικάστηκε εκ νέου αναστολή, με προσωρινή διαταγή του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά τον Ιανουάριο του 2011, επανεκτίμησε την απόφασή του τελεσιδικώντας εις βάρος της Ανθρωπολογικής Εταιρείας και του Άρη Πουλιανού για το σπήλαιο Πετραλώνων αλλά και τις συναφείς εγκαταστάσεις[12]. Έχουν διατυπωθεί ισχυρισμοί ότι στην τελική φάση της σχετικής δικαστικής διαμάχης ο Πουλιανός υπήρξε θύμα δίωξης από πολιτικούς και ιδιώτες.[13]

Δημοσιευμένες εργασίες[14]

  • 1960 - "η προέλευση των Ελλήνων" Ph.D διατριβή στο Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας της Μόσχας· Επανέκδοση στην Αθήνα το 1962, 1965, 1968, 1988, 2001 και 2004.
  • 1961 - "Ανακάλυψη ενός Παλαιολιθικού Ανθρώπινου Κρανίου στην Ελλάδα", Voprossi Anthropologhii, 8:162.
  • 1963 - "Νέα Παλαιολιθικά Ευρήματα της Ελλάδας", Sov. Arheologhia, 2: 227-229.
  • 1965 - "Σχετικά με την Τοποθέτηση του Ανθρώπου των Πετραλώνων μεταξύ των Παλαιοανθρώπων", Sov. Ethnografia, 2: 91-99.
  • 1967 - «Η Θέση του Ανθρώπου των Πετραλώνων μεταξύ των Παλαιοανθρώπων», Anthropos C 19, (N.S.11): 216—221. in Akten Anthropologischen Kongresses Brno.
  • 1968 - «Ευρήματα ηλικίας 500—900.000 ετών στο Σπήλαιο των Πετραλώνων», αναφορές στον τύπο, Θεσσαλονίκη, 18-4 1968· Αθήνα, 19-4-1968.
  • 1969 - "Κλιματικές Διακυμάνσεις της Μέσης Πλειστοκαίνου όπως Υποδεικνύονται από Προκαταρκτική Cross-section του Σπηλαίου των Πετραλώνων", Report to the VIIth International Congress of Quaternary· Paris, Résumés des Communications: Section 5: 141.
  • 1971 - "Petralona: A Middle Pleistocene Cave in Greece"; Archaeology, 24: 6-11.
  • 1972 - "Some “Sapiens” Features of the Petralona Skull" (abstract) in: F. Bordes (ed.) The Origin of Homo sapiens; Proc. Paris Symposium, Sept. 1969, organised by UNESCO with INQUA, Paris, UNESCO.
  • 1974 — «The Science of Anthropology and the Joural „Anthropos“ (in Greek)»; Anthropos, 1: 1 — 4.
  • 1975 - "Palaeoanthropological excavations at Petralona. Prakt. Archaeol.; Et.: 131-136. Athens.
  • 1976 - "Stratigraphy and Cultural Sequence at Petralona Cave. Report to the IXth International Congress of Prehistory"; Sept. 1976 Nice.
  • 1976 - "Archanthropus Europaeus Petraloniensis. Colloque de Taxonomie Anthropologique, Bordeaux"; Sept.10-11, 1976. Universite de Bordeaux I. Talence Laboratoire d'Anthropologie.
  • 1977 - «Stratigraphy and Age of the Petralonian Archanthropus»; Anthropos, 4: 37-46. Athens.
  • 1977 - «Traces of Fire at the Petralona Cave, the Oldest Known up to Day»; Anthropos, 4: 144—146. Athens.
  • 1977 - «Petralonian Archanthropus was Right-handed»; Anthropos, 4: 147—151. Athens.
  • 1980 - "The Petralona Finds"; Thessaloniki. Yearbook of the Society of Macedonian Studies: 65-76.
  • 1981 - "Pre-sapiens Man in Greece"; Current Anthropology, 22 (3): 287 - 288.
  • 1981 - "Climatic Fluctuations at Petralona Cave"; Terra Cognita.
  • 1988 - "The Peopling of Europe"; Abstracts, 12th International Congress of Anthropological and Ethnological Sciences. July 25-31, 1988, Zagreb (υπό έκδοση).

 

Σημειώσεις

  1.  

Πηγές

  • Trubeta, Sevasti (2013). Physical Anthropology, Race and Eugenics in Greece (1880s–1970s). Λάιντεν: Brill.
  • Eliopoulos, C.· Moraitis, K.· Vanna, V. (2011). «Greece». Στο: Márquez-Grant Ν., Fibiger L. The Routledge handbook of archaeological human remains and legislation. Άμπινγκντον: Routledge. σελίδες 173–183.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου