Με αφορμή την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία, ήρθαν εντονότερα στην επιφάνεια δυσεπίλυτα προβλήματα που αφορούν τον ενεργειακό και επισιτιστικό τομέα, τα οποία γίνονται δυσκολότερα λόγω των αναπτυσσόμενων γεωστρατηγικών και γεωπολιτικών σχεδιασμών. Δεν χωράει αμφιβολία ότι έχουν εκστομιστεί από τους πολιτικά υπεύθυνους τερατώδη ψεύδη και ταυτόχρονα ότι δράττονται της ευκαιρίας για να παρθούν ταχείες αποφάσεις σε ζητήματα ενεργειακού προσανατολισμού και μετάβασης.

Ενώ η ενεργειακή και επισιτιστική κρίση αποτελούν όψεις του ίδιου νομίσματος, σε πολλές περιπτώσεις οι αποφάσεις που λαμβάνονται για το ενεργειακό επιδρούν σημαντικά στο επισιτιστικό και αντίστροφα. Και είναι ξεκάθαρο, ότι η «κρίση» δεν έχει εμφανιστεί ακόμη αλλά απλά έρχεται. Και αυτό δεν είναι μια απαισιόδοξη εκτίμηση αλλά αποτέλεσμα επεξεργασίας των δεδομένων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Η άνοδος στα τιμολόγια λιανικής του ηλεκτρικού ρεύματος δεν έχει επέλθει ως άμεσο και μοναδικό αποτέλεσμα του ουκρανικού πολέμου αλλά έμμεσα μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Οι αυξήσεις άλλωστε ξεκίνησαν από τα τέλη του 2020. Οι στρόφιγγες του ρωσικού φυσικού αερίου συνεχίζουν να προμηθεύουν την ΕΕ, με έναν περιορισμό στην προσφορά, και οι τιμές είναι σταθερές μέσω συμβολαίων. Οι τωρινές αυξήσεις οφείλονται στη σύνδεση της τιμής χονδρικής με το Χρηματιστήριο Ενέργειας και την ολοκληρωτική μετακύλησή τους μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής στις τιμές λιανικής. Στην περίπτωση της τιμής χονδρικής, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που συνδέει τον καθορισμό της τιμή της με το Χρηματιστήριο Ενέργειας στο 100%, όταν η Γερμανία, για παράδειγμα, τη συνδέει σε ποσοστό 30% περίπου. Η συγκεκριμένη πολιτική απόφαση πάρθηκε όταν υπουργός ήταν ο Κ. Χατζηδάκης (ν.4643/2019), έχοντας στην πλάτη του ήδη ένα βαρύ βιογραφικό ξεπουλήματος εταιρειών και δικτύων που βρίσκονταν υπό δημόσιο έλεγχο. Θυμόμαστε τον συγκεκριμένο πολιτικό να υπερθεματίζει την απόφασή του εναρμονισμένη, τάχα, με την ελεύθερη αγορά και την νεοφιλελεύθερη πολιτική. «Το Target Model είναι μια μεγάλη μεταρρύθμιση», δήλωνε ο Κωστής Χατζηδάκης για το νέο ευρωπαϊκό ενοποιητικό μοντέλο που ρύθμιζε κεντρικά την αγορά ενέργειας. «Το καλύτερο και πιο αποτελεσματικό εργαλείο διεθνώς», ενώ διακηρυγμένος στόχος του ήταν «η μείωση του κόστους της ενέργειας για τους τελικούς καταναλωτές». Οι λοιπές ευρωπαϊκές χώρες που εγκατέστησαν το target model και κυβερνούνταν από νεοφιλελεύθερους πολιτικούς γιατί δεν έλαβαν παρόμοιες αποφάσεις; Επαναλαμβάνουμε σε κάθε ευκαιρία, ότι οι έννοιες της ενεργειακής ασφάλειας, των δημοσίων αγαθών, του δημόσιου χώρου δεν είναι άγνωστες στους εξουσιαστές. Γνωρίζουν και τη σημασία τους και την αναγκαιότητά τους. Ως τέκνα, όμως, μιας παρασιτικής ελίτ, λυμαίνονται διαχρονικά οτιδήποτε μπορεί να συνεισφέρει «ανατολίτικα μπαξίσια». Και αυτό αφορά ασφαλώς όλους τους, εν ελλάδι, διαχειριστές της κρατικής εξουσίας, άλλωστε οι νόμοι 4425/2016 και 4512/2018, που αφορούν την ίδρυση και λειτουργία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ψηφίστηκαν επί Σύριζα. Τον εσπευσμένο τρόπο λειτουργίας του ΕΧΕ με νέο νόμο, εν μέσω καραντίνας και μειωμένης ηλεκτρικής ζήτησης, τον δημιούργησε πάραυτα ο Κ. Χατζηδάκης.

Οι διακηρυγμένοι λόγοι περί αυτορρύθμισης της αγοράς και ορθής λειτουργίας του ανταγωνισμού είναι παραμύθια της Χαλιμάς. Το παιχνίδι ελέγχεται από συγκεκριμένους παίκτες της αγοράς, που προσπαθούν «με νύχια και με δόντια» να κρατήσουν όσο περισσότερο διάστημα μπορούν τα υπερκέρδη που τους κομίζει η πολιτική εξουσία. Σε αυτό το παιχνίδι ασφαλώς και εκδηλώνονται σημαντικά επεισόδια μεταξύ των ανταγωνιστών της ελίτ. Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες ζητούν παρεμβάσεις από την κυβέρνηση, τόσο σε επίπεδο εσωτερικό όσο και σε ευρωπαϊκό. Μεταλλουργικές εταιρίες, Τσιμεντοβιομηχανίες, Χημικές και Χάρτου, βιομηχανίες δηλαδή που κατατάσσονται στις υψηλής εντάσεως ενεργειακά, αντιμετωπίζουν σοβαρά κοστολογικά προβλήματα. Θα πει κάποιος, «ε και; το ίδιο πρόβλημα έχουν και οι ευρωπαίοι». Και προ τής ιδρύσεως και λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και τώρα, η Ελλάδα κατέχει σταθερά την πρώτη θέση στο μέσο κόστος ηλεκτρικής μεγαβατώρας, είτε μιλάμε για πελάτες βιομηχανίες είτε για νοικοκυριά. Σε αυτό το σημείο έχει ενδιαφέρον να πούμε, ότι ορισμένες ενεργοβόρες βιομηχανίες έχουν συστήσει σύνδεσμο προώθησης των συμφερόντων τους, την ΕΒΙΚΕΝ, με κύρια μέλη που τρέχουν το σύνδεσμο τις οικογένειες Στασινόπουλου (ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ, ΣΙΔΕΝΟΡ, ΕΛΛ.ΚΑΛΩΔΙΑ κλπ) και Κανελλόπουλου (ΤΙΤΑΝ). Στην αντίπερα όχθη οι οικογένειες Μυτιληναίου, Μπόμπολα, Βαρδινογιάννη, Περιστέρη καταγράφουν τα υπερκέρδη τους, μαζί και με τη ΔΕΗ. Αυτή η ενδοκαπιταλιστική διαμάχη είναι που πολλές φορές βγάζει και ειδήσεις που διαφορετικά θα ήταν καλά θαμμένες στην ελιτίστικη ομερτά τους. Από την εσπευσμένη έναρξη λειτουργείας του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, η ΕΒΙΚΕΝ έκανε λόγο για χειραγώγηση τιμών και καρτέλ ενέργειας.

Έτος 2020. Πρωθυπουργός και αρμόδιοι υπουργοί δεν άκουσαν, δεν είδαν. Από το βήμα της Βουλής, δυο χρόνια μετά, μίλησε ο Κ. Μητσοτάκης για τη φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών παραγωγής ενέργειας και ότι αυτά θα επιστραφούν στους καταναλωτές, όταν η ΡΑΕ τα ανακαλύψει μέσα από τους ισολογισμούς των εταιρειών και τον έλεγχο που θα γίνει. Είμαστε βέβαιοι, ότι η ΡΑΕ θα ανακαλύψει εκείνα τα υπερκέρδη που θέλουν να εμφανίσουν οι εταιρείες ώστε και ο Κούλης να καυχηθεί και οι Μπομπολαίοι να πίνουν στην «υγειά μας». Άλλωστε και η έννοια του κέρδους είναι σχετική.

Ας πούμε, για παράδειγμα, ότι μια εταιρεία έχει προβλέψιμα κέρδη 100 μονάδες και φορολογία για αυτά 26%, της μένουν καθαρά 74 μονάδες. Εάν, όμως, αυτά τα προβλέψιμα κέρδη τα κάνει χορηγίες σε Δήμους, Συλλόγους, ΜΚΟ κοκ, αυξάνει τα έξοδά της με τεχνητό τρόπο, εκπίπτει σε μεγάλο βαθμό φορολόγησης και εμφανίζει μικρότερη κερδοφορία. Επιπλέον «μοιράζει» χρήμα σε εφημερίδες και περιοδικά με ειδικά ένθετα για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Πράσινη ή μη Ενέργεια. Και με αυτό το μοίρασμα μειώνει επίτηδες τα κέρδη της ώστε τα μμε να ελέγχονται ευκολότερα. Συνεπώς η φορολόγηση των κερδών είναι μια πολύ σχετική έννοια στο σύγχρονο καπιταλισμό. Η ΔΕΗ εμφάνισε στα οικονομικά της αποτελέσματα πρόσφατα ότι επέστρεψε 800 εκ. από τα κέρδη της στους καταναλωτές κάνοντας εκπτώσεις, δίνοντας αβάντα στην κυβέρνηση. Οι λοιποί πάροχοι ακόμη κρατούν σιγήν ιχθύος. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ο μηχανισμός που έχει στηθεί για τη διαμόρφωση της τιμής είναι τουλάχιστον προκλητικός. Και γι’ αυτούς που τον αποφάσισαν και γι’ αυτούς που του επέτρεψαν να διαμορφωθεί με απόλυτα χειραγωγήσιμο τρόπο. Αυτό συμβαίνει διότι η τιμή του ρεύματος διαμορφώνεται καθημερινά μέσω της προσφοράς και ζήτησης του συστήματος λαμβάνοντας, όμως, την οριακή τιμή του συστήματος που είναι η ακριβότερη. Πώς γίνεται αυτό; Στο σύστημα πρώτα προσφέρονται οι ποσότητες που παράγονται από ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά) και εν συνεχεία οι λοιποί παραγωγοί ρεύματος (φυσικό αέριο και λιγνίτης), εάν χρειαστεί. Όσο η ζήτηση είναι χαμηλή και η αγορά καλύπτεται από τις ΑΠΕ, οι τιμές είναι χαμηλές. Όταν, όμως, δεν μπορεί να καλυφθεί η ζήτηση από τις ΑΠΕ τότε το καρτέλ ενέργειας, έχοντας θέσει εκ των προτέρων πολύ υψηλές τιμές πώλησης ρεύματος, καταφέρνει να πουλήσει στη λεγόμενη spot αγορά το ρεύμα του, αφού, το σύστημα επιδιώκει την επάρκεια. Καλοστημένο παιχνίδι, απλό στη σύλληψἠ του και ακόμη πιο απλό στην εφαρμογή του, όταν οι ίδιοι παίκτες που παίζουν στις ΑΠΕ παίζουν και ως παραγωγοί ενέργειας με φυσικό αέριο. Οι ίδιοι που πουλάνε ρεύμα σε κανονικές τιμές μέσω των ΑΠΕ, πουλάνε σε πολύ υψηλές ως παραγωγοί φυσικού αερίου. Έτσι, λοιπόν, διαμορφώνεται η υψηλότερη τιμή ρεύματος στην Ευρώπη και δεν έχει καμία σχέση με την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία. Απλά εναρμονισμένοι με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για χρηματιστηριακή αγορά ενέργειας έχουν επιβάλλει ένα πάρτι εκατομμυρίων για συγκεκριμένους και –διαχρονικά– εκλεκτούς. Επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις για εγκατάσταση ΑΠΕ και ταυτόχρονα καρτέλ μέσω των ορυκτών καυσίμων. «Πράσινη» ή «μαύρη» ενέργεια, τους ίδιους πάνω-κάτω ιδιοκτήτες έχουν.

Μέσα σε αυτή την ενεργειακή συγκυρία δεν θα έχαναν την ευκαιρία τα «κοράκια» των ΑΠΕ να μιλήσουν για επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, με πρώτο και καλύτερο τον Περιστέρη της ΤΕΡΝΑ. Ενώ την ίδια στιγμή η κυβέρνηση ξανανοίγει τις λιγνιτικές μονάδες για να αντιμετωπίσει άρον-άρον την κατάσταση.
Είναι ξεκάθαρο και δεν χωράει καμία αμφιβολία, ότι η εξόρυξη και χρήση λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι μια βλαβερή διαδικασία τόσο για το περιβάλλον όσο και για τον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι γνωστά τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας και νοσηρότητας στις λιγνιτοπεριοχές. Η ενεργειακή μετάβαση, όμως, στην Ελλάδα από το λιγνίτη στις ΑΠΕ δεν έγινε με ήπιο ρυθμό αλλά, αντίθετα, έγινε άγαρμπα και εσπευσμένα. Σύγχρονες και «ακριβές» επενδύσεις στην Πτολεμαΐδα δεν αποσβέσθηκαν ποτέ και παρ’ ότι το ελληνικό κράτος είχε χρόνο μέχρι το 2030 να εναρμονιστεί σταδιακά στην «πράσινη» μετάβαση, εκείνο έτρεξε «κατοστάρι». Είναι, ίσως, από τις ελάχιστες φορές, ίσως και η μοναδική, που το ελληνικό κράτος τρέχει πιο γρήγορα απ’ όλους τους ευρωπαίους. Τα γνωστά «κοράκια» πίεζαν και πιέζουν για γρήγορες επενδύσεις, αφού όλα είναι πληρωμένα από ευρωπαϊκά προγράμματα και χαμηλότοκο δανεισμό. Το Κράτος δεν μπόρεσε ποτέ να σχεδιάσει χωροταξικό για ΑΠΕ, παρέδωσε και τις περιοχές Natura στις ΑΠΕ και σήμερα παραπληροφορεί, ισχυριζόμενο ότι εάν υπήρχαν περισσότερες ΑΠΕ το ρεύμα θα ήταν φθηνότερο. Άθλιο ψέμα, αφού η τιμή καθορίζεται μέσω του τρόπου αγοράς που διατυπώσαμε παραπάνω, πολύπλοκων τύπων και της ρήτρας αναπροσαρμογής, που πρέπει να έχεις Ph.D στα μαθηματικά για να την καταλάβεις. Έχουν φτιάξει έτσι τους αλγόριθμους, τους κανόνες και το σύστημα, που ακόμη και εάν όλες οι ταράτσες και οι στέγες να είχαν φωτοβολταϊκά, όλα τα όρη και τα παράκτια να είχαν ανεμογεννήτριες και πάλι η τιμή θα καθορίζονταν από τους ολιγάρχες του φυσικού αερίου.

Επιπλέον, και επειδή κτίζεται ακόμη μια ψευδαίσθηση στον ελληνικό πληθυσμό περί αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος για εκμετάλλευση κοιτασμάτων σε διάφορες περιοχές του ελλαδικού χώρου, να επισημάνουμε ότι, ακόμη και στην περίπτωση που το ελληνικό κράτος ήδη εκμεταλλευόταν τους υδρογονάνθρακές του, δεν σημαίνει ότι η τιμή του ρεύματος θα ήταν σημαντικά φθηνότερη. Και αυτό διότι η τιμή καθορίζεται βάσει προσφοράς και ζήτησης στην εγχώρια και διεθνή αγορά και λόγω της εμπορικής εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων από τους πολυεθνικούς κολοσσούς. Ψεύδονται ασύστολα, λοιπόν, όσοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί αναθεματίζουν όσους αντιστέκονται στις επενδύσεις των εξορύξεων και των ΑΠΕ, ισχυριζόμενοι ότι θα είχαμε φθηνότερο ρεύμα.
Μέσα σε αυτό τον ορυμαγδό των ενεργειακών εξελίξεων δεν θα έλειπαν και οι ειδήσεις, όπου η πυρηνική ενέργεια ταξινομείται ως «πράσινη» και ότι η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία με τη Βουλγαρία για δημιουργία πυρηνικού εργοστασίου στη Βουλγαρία και από κοινού εκμετάλλευση. Αντίστοιχα έργα τρέχουν και άλλες γείτονες χώρες, που σημαίνει ότι η επικινδυνότητα ενός ατυχήματος είναι κοινή για όλους. Καθησυχαστικοί λόγοι των εξουσιαστών και των φερέφωνων τους, περί ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων και ασφαλής εναπόθεσης των αποβλήτων τους, είναι μόνο για αφελείς και ευκολόπιστους, που ξεχνούν εύκολα τα δυστυχήματα τύπου Φουκουσίμα, όχι σε μια τριτοκοσμική χώρα αλλά στην Ιαπωνία. Είναι σαν εκείνους που κάνουν πως δεν κατάλαβαν ότι θα εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες στη Νότια Εύβοια, όταν η ΔΕΗ έβαζε τις πειραματικές για την καταγραφή δεδομένων και σφύριζαν αδιάφορα. Αλλά τι εμπιστοσύνη μπορεί να έχει ο οποιοσδήποτε για την εγχώρια ενεργειακή πολιτική, όταν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν αποθήκες φυσικού αερίου πλην της Ελλάδας, παρ’ ότι υπήρχαν κατάλληλες εγκαταστάσεις στην Καβάλα; Δεν υπήρξε κίνητρο μάλλον….!

Αλλά μην πιστέψει κανείς ότι αυτά είναι παραλείψεις ή αστοχίες των εγχώριων εξουσιαστών μονάχα. Η Αυστρία εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο κατά 80% και γι’ αυτό το λόγο ο αυστριακός καγκελάριος έσπευσε στο Κρεμλίνο για συνομιλίες με τον Πούτιν. Στην επικράτειά της, άλλωστε, η Gazprom διαθέτει αποθήκες φυσικού αερίου. Η Γερμανία, με την βαριά βιομηχανία και τις τεράστιες ποσότητες ενέργειας που χρειάζεται, είναι σχεδόν αδύνατο να απεξαρτηθεί πλήρως από το ρωσικό φυσικό αέριο. Εκτός και αν αναπτύξει εκτεταμένο πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας… Μην ξεχνάμε, πάντως, ότι ο πρώην γερμανός καγκελάριος Σρέντερ δουλεύει σε εταιρείες που σχετίζονται με το ρωσικό φυσικό αέριο, ενώ ταυτόχρονα συμμετέχει στην ολοκλήρωση και λειτουργία των αγωγών Nordstream 1 και 2 μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι δεν υπάρχουν κοινές ενεργειακές ανάγκες, κοινά συμφέροντα και κοινές λύσεις εντός της ΕΕ. Και το σημειώνουμε ξανά, το ρωσικό φυσικό αέριο ρέει ακόμη προς τας …Ευρώπας. Φανταστείτε τις συνέπειες που θα υπάρξουν στο ενδεχόμενο της διακοπής λειτουργίας των αγωγών.

Οι μαυραγορίτικες αμερικάνικες επιβολές τύπου LNG δεν λύνουν κανένα πρόβλημα συνολικά. Μπίζνες και τίποτα άλλο. Οι ΗΠΑ από τρίτη παραγωγός-εξαγωγός χώρα LNG πριν τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, βαδίζει ολοταχώς για την πρωτιά, προσπερνώντας Αυστραλία και Κατάρ. Η Ελλάδα, ως προτεκτοράτο των ΗΠΑ, ήδη είχε συμφωνήσει από το 2017 για τον τερματικό σταθμό LNG στην Αλεξανδρούπολη και την εισαγωγή αμερικάνικου αερίου. Άλλωστε, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, οι ΗΠΑ είχαν διαμηνύσει ότι δεν θα το έχαναν με τίποτα, μετά την απώλεια του λιμανιού της Θεσσαλονίκης από ρωσικά συμφέροντα. Επίσης, αρχές του 2022, έγγραφο του υπουργείου εξωτερικών των ΗΠΑ διέκοπτε τις όποιες ελληνικές αξιώσεις για δημιουργία του αγωγού EastMed στην Ανατολική Μεσόγειο. Τζάμπα τα πανηγυράκια, οι τυμπανοκρουσίες και οι τριμερείς διακρατικές συμφωνίες. Ένα και μόνο έγγραφο αρκεί… Λιτά και αποτελεσματικά. Και τα εγχώρια «παπαγαλάκια» άφωνα, ενώ ήταν λαλίστατα για να ειρωνευτούν όσους αντιτίθενται στη κατασκευή του αγωγού.

Επισιτιστική Κρίση
Η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική έχει άμεσες συνέπειες στην ανάπτυξη και λειτουργία της γεωργίας και της καλλιέργειας αγαθών. Η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάρκων, ΑΠΕ δηλαδή, σε πεδινές περιοχές που μέχρι σήμερα χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά και μόνο για καλλιεργητική χρήση, φανερώνει την εγκληματική στρεβλότητα των πολιτικών αποφάσεων. Επιδοτούνται οι αγρότες να μειώσουν ή να σταματήσουν να παράγουν τροφή και να παράγουν ρεύμα. Και μετά μάς μιλάνε για μείωση της αγροτικής παραγωγής όταν μια σειρά αποφάσεων διαχρονικά εξυπηρετεί συμφέροντα εισαγωγής σπόρων, δενδρυλλιών, λιπασμάτων, μηχανημάτων και χάραξης μιας αγροτικής πολιτικής στα πλαίσια της πριμοδότησης συγκεκριμένων καλλιεργειών. Έτσι, η Ελλάδα έφθασε να καλλιεργεί βαμβάκι σε μεγάλες ποσότητες, το νερό να μην φθάνει για να το ποτίζει και να απαιτούνται φαραωνικά έργα εκτροπών ποταμών και ταυτόχρονα να κλείνουν και τα κλωστοϋφαντουργικά εργοστάσια που διέθετε για την επεξεργασία. Κρατικοδίαιτη ελίτ για τους βιομήχανους αλλά και κρατικοδίαιτους κομματικούς γεωργικούς συνεταιρισμούς. Η σήψη της εξουσίας διάβρωσε τον παραγωγικό ιστό και την λειτουργία ολόκληρων περιοχών επιδοτώντας μια παρασιτική συμπεριφορά, όπου η καλλιέργεια του χωραφιού και η συγκομιδή γίνονταν χωρίς ίχνος σεβασμού στο παραγόμενο αγαθό. Όλα είχαν γίνει χρηματιστήριο και παζάρι, με τις διαμορφωμένες πελατειακές σχέσεις να συνθέτουν ένα άθλιο παζλ.
Συγκεκριμένες κυβερνητικές πολιτικές οδήγησαν στην τεράστια μείωση της παραγωγής σε φρούτα και αγαθά, τα οποία προσφέρουν επισιτιστική επάρκεια και ασφάλεια. Οι ξηροί καρποί, η σταφίδα, τα σύκα, που κάποτε βρίσκονταν πολύ ψηλά στη λίστα των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων της Στατιστικής Υπηρεσίας σήμερα βολοδέρνουν στον πάτο. Αγαθά με υψηλή διατροφική αξία έχουν αντικατασταθεί με ανεπαρκή υποκατάστατά τους επειδή ευνοούνται οι πολυεθνικοί κολοσσοί. Η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, η οποία έκλεισε χρεωκοπημένη λόγω του παρασιτικού μοντέλου που έχει εγκαθιδρύσει η ντόπια πολιτική ελίτ, ξανάνοιξε από ιδιώτη πριν από λίγα χρόνια ως συσκευαστήριο εισαγόμενης ζάχαρης. Ένα βασικό αγαθό επισιτιστικής ασφάλειας σε περιόδους κρίσης, για πρώτη φορά στα τελευταία εξήντα χρόνια εισάγεται εξολοκλήρου.

Ταυτόχρονα οι ανισότητες στην κατά κεφαλήν πρόσληψη θερμίδων είναι σημαντικές στον πλανήτη παρ’ ότι η σπατάλη τροφίμων για τις «πλούσιες» χώρες είναι τεράστια και οι όποιες πολιτικές περιορισμού της που προβάλλονται δεν θα λύσουν το πρόβλημα διότι η κύρια αιτία είναι η αστική εξάπλωση και γιγάντωση, η απομάκρυνση από φυσικά και γεωργικά περιβάλλοντα και η εκτεταμένη χρήση εφοδιαστικής αλυσίδας. Είναι το επιβαλλόμενο σύγχρονο μοντέλο επιβίωσης. Αστικό, ελεγχόμενο, επιτηρούμενο και καταναλωτικό. Ορθή διαχείριση της όποιας πλεονασματικής τροφής γίνεται σωστά στην πηγή, εκεί δηλαδή που παράγονται τα αγαθά, όπου τίποτα δεν πάει χαμένο και επαναχρησιμοποιείται είτε στην εκτροφή ζώων ή ως κομπόστ για φυσικό λίπασμα. Λύσεις δεν προσφέρει κανένα σύστημα που σε ξεδιψά με νερό Κρήτης στον Έβρο! Έχει κατακλυστεί η ελληνική αγορά με εμφιαλωμένα νερά από την Κρήτη, από ένα νησί στη νότια Μεσόγειο με ξηρό και άνυδρο κλίμα, που, αντί να διαχειριστεί τα αποθέματα του προβλεπτικά, τα εμπορεύεται για την κερδοφορία λίγων και εκλεκτών.

Ο ελλαδικός χώρος, λόγω των κατάλληλων εδαφικών και κλιματικών συνθηκών, είχε μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο σιτάρκεια, η οποία σταδιακά εξανεμίστηκε μαζί με τις κεντρικές στρατηγικές της αγροτική πολιτικής. Το ίδιο ισχύει και με τα όσπρια και τα ψυχανθή. Επιπλέον παρατηρείται, ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις στα τρόφιμα πραγματοποιούνται στα λεγόμενα «χρηματιστηριακά», όπου την εμπορία τους ελέγχουν πολυεθνικές. Και εάν στην ενέργεια η κρίση χρησιμοποιείται ως δούρειος ίππος για την επιτάχυνση των εγκαταστάσεων ΑΠΕ, στα τρόφιμα φαίνεται ότι ήρθε η ώρα για τα γενετικά τροποποιημένα, αφού η ΕΕ «κάνει τα στραβά μάτια» επιτρέποντας την εισαγωγή καλαμποκιού (GMO) από την Αργεντινή για ζωοτροφή. Τα μεταλλαγμένα είναι προ των πυλών και ας μιλούν οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι για «green deal», επέκταση της βιολογικής γεωργίας στο 30% και ορθή ολοκληρωμένη διαχείριση. Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Η διατροφική ανεπάρκεια που πιθανώς να υπάρξει λόγω της μείωσης των εισαγωγών και της μικρότερης απόδοσης των καλλιεργειών λόγω της υπολίπανσης, ίσως οδηγήσουν στο να ανοίξει η κερκόπορτα των μεταλλαγμένων. Ίδωμεν…

Το μόνο βέβαιο είναι, ότι όσο οι κοινωνίες διευθύνονται κεντρικά και ιεραρχικά τόσο η διαχείριση των πάσης φύσεως κρίσεων θα γίνεται πρωταρχικά για το όφελος των ελίτ και των ανθρώπων της εξουσίας. Η μόνη στόχευσή τους είναι η διατήρηση των προνομίων τους. Για εμάς είναι μια πολύ καλή «άσκηση εργασίας» για το πώς θα αποτινάξουμε τους σύγχρονους δυνάστες του ανθρώπινου είδους και το πώς μπορούμε να λύσουμε τα ενεργειακά και επισιτιστικά ζητήματα με σεβασμό προς το περιβάλλον, τη φύση και σε κάθε έμβιο ον. Είναι φανερό, ότι οι εξαρτήσεις βασικών αγαθών για την ανθρώπινη επιβίωση, όπως η ενέργεια, η τροφή και το νερό, όσο περισσότερο συσχετίζονται με κεντρικά σχεδιασμένες αποφάσεις και ιεραρχικές λειτουργίες τόσο τα προβλήματα σε περιόδους κρίσεως θα είναι τεράστια και δυσοίωνα. Η μελέτη ιστορικών περιόδων, όπου οι κοινωνίες είχαν να αντιμετωπίσουν έντονες κλιματικές κρίσεις, ξηρασίες και έντονα φαινόμενα που επηρέαζαν αρνητικά τις σοδειές τους, φανερώνουν την ευρηματικότητα, την ευελιξία και την προσαρμογή ώστε να αποφευχθούν οι πολύ βαριές επιπτώσεις, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις επιταχύνθηκαν κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές.

Όσο περισσότερο και πιο βαθιά γίνεται αντιληπτή η σάπια υπόσταση της κάθε εξουσίας και η ταυτόχρονη ανεπάρκειά της για την ανθρώπινη ευζωία, τόσο περισσότερο θα πλησιάζουμε στην απελευθέρωση του ανθρώπινου, και όχι μόνο, είδους.

Αναρχικός Πυρήνας Χαλκίδας

Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ.226, Μάιος 2022

πηγη: https://anarchypress.wordpress.com