• Η γενική γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής, Σοφία Νικολάου, χαρακτηρίζει «αιμοσταγή» τον αποσυμφορητικό νόμο των φυλακών (Ν. 4322/2015) που θεσπίσατε ως υπουργός Δικαιοσύνης και υποστηρίζει ότι κράτησε περισσότερο από τέσσερα χρόνια (2015-2019), διάστημα κατά το οποίο, όπως ισχυρίζεται, αποφυλακίστηκαν 17.500 επικίνδυνοι κακοποιοί. Τι απαντάτε;

Ο όρος «αιμοσταγής» ταιριάζει σε πρόσωπα και όχι νόμους. Ως χαρακτηρισμός προσώπου είναι υβριστικός, εκτός και αν αφορά κάποιον ηθοποιό σε ταινία θρίλερ. Επομένως, είναι ανεπίδεκτος σοβαρής απάντησης. Η διάρκεια ισχύος των δύο διατάξεων που ονομάστηκαν «νόμος Παρασκευόπουλου» ήταν περίπου διετής, από τον Απρίλιο του 2015 έως τις 28 Αυγούστου 2017. Η χρονική τους διάρκεια ορίζεται ρητά στον νόμο. Τα λεγόμενα περί τετραετούς διάρκειας είναι τελείως αβάσιμα. Ας σημειωθεί ότι δεν υπάρχει κανένα προηγούμενο παράδειγμα εφαρμογής, είτε από τη διοίκηση είτε από τη νομολογία, μιας διάταξης προσωρινής ισχύος εκτός του ειδικά προβλεπόμενου χρόνου. Θα ήταν ολοφάνερο το λάθος.

• Ποια είναι τα πραγματικά στοιχεία για τις αποφυλακίσεις που έγιναν με την αποσυμφορητική διάταξη; Τι άλλαξε στη συνέχεια;

Η αναφορά της κ. Νικολάου στον αριθμό των εγκληματιών που αποφυλακίστηκαν είναι τελείως παραπλανητική. Οι αποσυμφορητικές ρυθμίσεις αφορούσαν κρατουμένους που ούτως ή άλλως εξέτιαν πρόσκαιρες ποινές και που ούτως ή άλλως θα απολύονταν ταχύτερα υπό όρους. Η κ. Νικολάου τις εμφάνισε σαν να αφορούσαν ισοβίτες. Οι αποφυλακίσεις που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια εφαρμογής των δύο αντίστοιχων ρυθμίσεων προκάλεσαν μια ελαφριά αποσυμφόρηση, χωρίς να απομακρυνθούν ιδιαίτερα από τον αντίστοιχο μέσο όρο αριθμού αποφυλακίσεων από το έτος 2010 μέχρι σήμερα.

Το σωστό ζήτημα, επομένως, δεν είναι «πόσοι εγκληματίες βγήκαν;», αλλά ποιος είναι ο γενικότερος απολογισμός επίδρασης στις συνθήκες κράτησης και στην ασφάλεια. Ως προς το τελευταίο ας ληφθεί υπόψη ότι κατά τη διάρκεια ισχύος του «νόμου Παρασκευόπουλου» σωστά ή λάθος συνδέθηκαν όχι πάνω από δέκα περιπτώσεις σοβαρών εγκλημάτων με αποφυλακισμένους. Ο αριθμός αυτός είναι ελάχιστος εν όψει των γενικών ποσοστών υποτροπής που καταγράφονται στη γενική βιβλιογραφία. Επομένως, προκύπτει ταυτόχρονα ενίσχυση της ασφάλειας και εξανθρωπισμός συνθηκών.

• Στείλατε εξώδικο στη Σοφία Νικολάου και στον διευθυντή του γραφείου Τύπου της Ν.Δ. Τι σας έκανε να αλλάξετε στάση και να στρέφεστε πλέον, μέσω της Δικαιοσύνης, κατά όσων προσβάλλουν την προσωπικότητά σας διακινώντας ψευδείς ειδήσεις;

Επειτα από αρκετό χρόνο αναγκάστηκα να δεχθώ ότι οι ψευδείς ειδήσεις και καταγγελίες είναι αδύνατον να αναχαιτιστούν μόνο με αποδείξεις και επιχειρήματα. Αν δεν αντιδρούσα με προσφυγή στη Δικαιοσύνη, τα ψευδή δημοσιεύματα θα συνεχίζονταν επί δεκαετίες. Δεν είχα άλλη επιλογή και οπωσδήποτε καθυστέρησα στην αντίδρασή μου. Πλέον δεν πρόκειται να χαριστώ σε κανέναν.

• «Μαφιόζος είχε καταδικαστεί σε 108 χρόνια φυλακή για ληστείες, ανθρωποκτονίες και βγήκε σε 8 χρόνια με τον νόμο Παρασκευόπουλου. Αυτή είναι η αλήθεια και η απάντησή μου στα εξώδικα», ήταν το σχόλιο (ΣΚΑΪ) της Σοφίας Νικολάου. Τι ισχύει στη συγκεκριμένη περίπτωση;

Στην Ελλάδα ανέκαθεν δεν υπήρχε πρόσκαιρη ποινή που να υπερβαίνει στην τελική της επιμέτρηση τα 20 ή σε περίπτωση συρροής τα 25 χρόνια. Από τα όρια αυτά και πέρα, βαρύτερη ποινή είναι μόνο τα ισόβια. Ο χρόνος της απόλυσης υπό όρο υπολογίζεται από τον νόμο και τη Δικαιοσύνη, ως ποσοστό επί της τελικής κατά συγχώνευση ποινής, που δεν μπορεί να ξεπερνά τα παραπάνω.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο «νόμος Παρασκευόπουλου» δεν άλλαξε το όριο της πραγματικής κράτησης μέσα στη φυλακή, που ίσχυε κατά τον παλαιό Ποινικό Κώδικα, δηλαδή το 1/3 της ποινής. Επομένως, έκτιση οκτώ ετών σε κατά συγχώνευση ποινή για εγκλήματα τιμωρούμενα με πρόσκαιρες ποινές είναι κανονική και με τον παλαιό Ποινικό Κώδικα. Πρόσκαιρη ποινή 108 χρόνων φυλακής στην Ελλάδα φυσικά δεν υπάρχει. Καταλαβαίνετε το μέγεθος της δημαγωγικής παραπλάνησης.

• Μετά το εξώδικο η γ.γ. ανακάλεσε μεν, αλλά λέγοντας ότι 17.000 αποφυλακίσεις δεν αφορούσαν όλες εσάς, «αφορούν και τους επόμενους υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ, Κοντονή και Καλογήρου, που συνέπραξαν στο έγκλημα παρατείνοντας την ισχύ του δικού του νόμου».

Είναι σαφές ότι η κυρία Νικολάου, παρά την ευκαιρία που της έδωσα, δεν έχει καμία πρόθεση να διορθώσει την προσβλητική της συμπεριφορά. Τη διανθίζει με ειρωνείες και τη συνεχίζει. Θα κληθεί να επανορθώσει δικαστικά.

• Πού αποδίδετε τις επιθέσεις εναντίον σας οι οποίες ξεκίνησαν από τη στιγμή που προχωρήσατε (όπως όλοι οι προηγούμενοι υπουργοί Δικαιοσύνης) στην ψήφιση ενός αποσυμφορητικού νόμου προκειμένου να πάψει η Ελλάδα να καταδικάζεται με μεγάλα πρόστιμα για τις άθλιες συνθήκες κράτησης σε υπερπλήρεις φυλακές;

Ο «νόμος Παρασκευόπουλου» βελτίωσε τις συνθήκες στις φυλακές και τη διεθνή εικόνα της χώρας, χωρίς να αυξήσει τους δείκτες της βαριάς εγκληματικότητας, επομένως κλόνισε το ακροδεξιό αφήγημα ότι η αυστηρότητα των ποινών είναι πανάκεια. Σε μεγάλο βαθμό το νομοθέτημα στοχοποιήθηκε για να γίνει αποπροσανατολισμός από τις κοινωνικές συνθήκες, όπως η ανισότητα, που πλήττουν τους πολίτες. Αυτές η συστημική πολιτική θέλει να τις συγκαλύπτει.

• Η αυστηροποίηση των ποινών προφυλάσσει την κοινωνία από την εγκληματικότητα λειτουργώντας αποτρεπτικά για τους επίδοξους δράστες; Αν όχι, γιατί;

Νομίζετε ότι ένας επίδοξος δράστης ληστείας θα αποτραπεί αν αναμένει 16 και όχι 15 χρόνια στη φυλακή; Η εγκληματικότητα είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες και όχι μόνο από την αναμενόμενη ποινή. Αν θα υπήρχε μια απλοϊκή και ευθύγραμμη συσχέτιση της αυστηρότητας με την πρόληψη, δεν θα είχαμε τόσο υψηλή εγκληματικότητα σε χώρες με βαρύτατο ποινικό οπλοστάσιο και, μάλιστα, και με απειλές θανατικής ποινής (π.χ. στις ΗΠΑ, όπου δυστυχώς είναι συχνό το φαινόμενο των μαζικών φόνων ακόμη και σε σχολεία, καθώς και στις ασιατικές ή αφρικανικές χώρες).

• Προσπαθήσατε να εκσυγχρονίσετε ένα ποινικό σύστημα που πια, με την κατάρτιση των νέων Ποινικών Κωδίκων, επιμένει ότι μοναδικός στόχος της φυλακής είναι η τιμωρία μέχρις εσχάτων, αντί μιας σύγχρονης εγκληματολογίας που προσβλέπει στον σωφρονισμό και στην επανένταξη. Εκτιμάτε ότι κάνατε κάπου λάθος;

Ενα συλλογικό θεσμικό έργο, όπως ένας νόμος, προφανώς κρίνεται μόνο με τα γενικά του αποτελέσματα. Είναι αδιανόητο να προσπαθεί κάποιος να βγάλει συμπεράσματα από το γεγονός ότι στη διάρκεια της ισχύος του έγιναν ένα ή δύο συγκεκριμένα εγκλήματα. Δυστυχώς, εγκλήματα γίνονται παντού και πάντα και σημασία έχει η μείωση των δεικτών. Ενα νομοθέτημα που, όπως είπαμε, βελτίωσε τις συνθήκες των φυλακών, χωρίς να αυξήσει τα στατιστικά της βαριάς εγκληματικότητας, δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται λανθασμένο.

• Ποια η γνώμη σας για τις αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης στο ποινικό σύστημα; Με ποιες συμφωνείτε και με ποιες όχι;

Δεν έχουμε δει ακόμη πόρισμα και επιφυλάσσομαι. Διαφωνώ, όμως, με την ιδέα ότι γενικά η αυστηροποίηση είναι μέτρο δικαιοσύνης και αποτελεσματικής πρόληψης. Για την αντιμετώπιση του εγκλήματος χρειάζεται δίκαιη ποινή (αυστηρή για τα βαριά εγκλήματα, ήπια για τα ελαφρά, ούτε μία μέρα παραπάνω ή παρακάτω).

Εξάλλου κλειδί για την πρόληψη είναι η επανένταξη των αποφυλακιζομένων και όχι οι περιορισμένες αλλαγές στον χρόνο διάρκειας των ποινών. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει άλλωστε ότι η επιμήκυνση της διάρκειας των πρόσκαιρων ποινών συνδέεται με ψηλότερα ποσοστά υποτροπής στο έγκλημα μετά την αποφυλάκιση. Η έκτιση ποινής με βραχιολάκι είναι μια θετική καινοτομία, που προωθήθηκε πριν αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ τη διακυβέρνηση της χώρας. Κάθε τέτοιο μέτρο που μπορεί να διευκολύνει την επανένταξη των κρατουμένων μπορεί να είναι χρήσιμο στο ποινικό σύστημα.
πηγη: https://www.efsyn.gr