Ο Έλβις Άαρον Πρίσλεϊ (η ορθή προφορά στα αγγλικά είναι Έλβις Άαρον Πρέσλυ) (Elvis Aaron Presley, 8 Ιανουαρίου 1935 – 16 Αυγούστου1977) γεννήθηκε στο Τουπέλο του Μισισίπι. Γνωστός και με το προσωνύμιο “Βασιλιάς της Ροκ εν Ρολ” και “Βασιλιάς” (αγγ. “The King”), ήταν τραγουδιστής, μουσικός και ηθοποιός ενώ θεωρείται από πολλούς ως ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες των τελευταίων 50 ετών.
Το ξεκίνημα στη μουσική
Ο Πρίσλεϊ και ο Τομ Πάρκερ
Ιστορική στιγμή για την καριέρα και την πορεία του Έλβις στάθηκε η γνωριμία του με τον Τομ Πάρκερ (γνωστό και ως “συνταγματάρχη” – “Colonel”), ο οποίος πήρε και τον πλήρη έλεγχο της καριέρας του. Ο Πάρκερ μετέφερε τον Πρίσλεϊ από την Sun Studios στην RCA Records στις 25 Νοεμβρίου 1955, εξαγοράζοντας το συμβόλαιο του με τη Sun για $35,000. Το πρώτο σινγκλ του Έλβις για την RCA, Heartbreak Hotelπούλησε πολύ γρήγορα ένα εκατομμύριο αντίτυπα.
Ο Πάρκερ ήταν ένας από τους καλύτερους στη δουλειά του και έκανε τα πάντα για να προωθήσει ακόμη περισσότερο τον Πρίσλεϊ, κλείνοντας μια σειρά από τηλεοπτικές εμφανίσεις. Ακόμη, έκλεισε στον Έλβις επταετές συμβόλαιο με κινηματογραφικό στούντιο, κάτι που οδήγησε στην παραμέληση της μουσικής καριέρας του για συμμετοχή σε ταινίες. Αυτές συνήθως ήταν μιούζικαλ και σημάδεψαν τη μεταμόρφωση του Πρίσλεϊ από ένα επαναστάτη Ρόκερ σε διασκεδαστή για όλη την οικογένεια. Ο Πρίσλεϊ ξεκίνησε την κινηματογραφική του καριέρα με την ταινία Love Me Tender ενώ κάποιες από τις καλύτερες ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε θεωρούνται τα Jailhouse Rock και King Creole.
Η επιτυχία του Πρίσλεϊ οδήγησε τον ίδιο και τον Πάρκερ να μοιράζονται τα κέρδη ισόποσα. Με τα χρόνια, πολλά γράφτηκαν και ακούστηκαν για τον Τομ Πάρκερ, τα περισσότερα από αυτά επικριτικά.
Στρατιωτική Θητεία
Στις 20 Δεκεμβρίου 1957 ο Πρίσλεϊ λαμβάνει το φύλλο πορείας του για την υποχρεωτική θητεία του στον αμερικανικό στρατό. Στις 24 Μαρτίουτου 1958 παρουσιάστηκε κανονικά στη μονάδα του στο Φρίεντμπεργκ της Γερμανίας. Κατά την παραμονή του στα γερμανικά εδάφη γνώρισε την 14χρονη Πρισίλα Μπολιέ, την κοπέλα που αργότερα θα παντρευόταν. Ο Έλβις Πρίσλεϊ επέστρεψε στις Η.Π.Α. για να αποστρατευθεί αναχωρών από τη Φραγκφούρτη. Προσγειώθηκε στις 2 Μαρτίου του 1960 στο Νιου Τζέρσεϊ και μερικές μέρες αργότερα του απονεμήθηκε τιμητικά ο βαθμός του λοχία. Ο μάνατζέρ του δήλωσε ότι ο τραγουδιστής υπολογίζεται να εισπράξει, στο τρέχον έτος, 850.000 δολάρια για εμφανίσεις του στον κινηματογράφο και την τηλεόραση.
1968: Η επιστροφή
Το άστρο του Πρίσλεϊ είχε αρχίσει να τρεμοσβήνει την εποχή που ο ίδιος αφιερωνόταν εξ ολοκλήρου στην κινηματογραφική του καριέρα και η βρετανική “επιδρομή” στις Η.Π.Α. ήταν πλέον γεγονός, με τους Beatles να ηγούνται αυτής. Έως και τα τέλη της δεκαετίας του ’60, ο Πρίσλεϊ συμμετείχε σε μια σειρά ταινιών οι οποίες, αν και κερδοφόρες, δεν είχαν κάτι ιδιαίτερο να επιδείξουν όσον αφορά τη μουσική τους. Ο ίδιος ήταν ιδιαίτερα απογοητευμένος από την πορεία που είχε πάρει η καριέρα του. Αυτό οδήγησε σε ένα μαγνητοσκοπημένο κονσέρτο που αργότερα ονομάστηκε “’68 Comeback Special”, μεταδόθηκε από το NBC στις 3 Δεκεμβρίου 1968 και αργότερα κυκλοφόρησε σε άλμπουμ από την RCA. Ο Πρίσλεϊ είχε να δώσει ζωντανή παράσταση από το 1961 στο Περλ Χάρμπορ.
Αν και δεν είχε τον τεράστιο προϋπολογισμό των κινηματογραφικών του ταινιών, ο Πρίσλεϊ κατάφερε να βγάλει μέσα από αυτό μια παράσταση συναισθηματικού μεγαλείου, με ερμηνείες που τον έφερναν και πάλι πίσω στις ρίζες του ροκ εν ρολ. Απέφυγε να κάνει ένα απλό Χριστουγεννιάτικο σόου, όπως αρχικά αποσκοπούσε ο Τομ Πάρκερ. Η επιστροφή του 1968 ακολουθήθηκε από ζωντανές συναυλίες το 1969, αρχικά στο Λας Βέγκας και έπειτα σε ολόκληρη την έκταση των ΗΠΑ, με αριθμό-ρεκόρ θεατών στις περισσότερες από αυτές. Παρ όλη την επιτυχία αυτών , ήταν η αρχή μιας νέας εποχής για τον Έλβις, κατά την οποία απομακρύνθηκε από τα “ρεύματα” που εκείνη την εποχή είχαν παγιωθεί από τους Beatles και Rolling Stones. Πολλοί ήταν αυτοί που άσκησαν κριτική σε αυτήν την απομάκρυνση από τις ρίζες του.
Τα τελευταία χρόνια
Μετά από εφτά χρόνια μακρυά από τα τσαρτς, το τραγούδι του Πρίσλεϊ “Suspicious Minds” έφτασε στο νούμερο 1 του Αμερικανικού Billboard στις 1 Νοεμβρίου 1969. Από το 1969 έως το 1971 θα κυριαρχήσει στις πωλήσεις δίσκων σε πολλές χώρες, με 20 συνεχόμενες επιτυχίες. Μετά από μια δεκαετία κινηματογραφικών ταινιών, η δεκαετία του ’70 σηματοδότησε την επιστροφή του καλλιτέχνη σε μια καθαρά μουσική καριέρα. Η αρχή έγινε με το σινγκλ “Kentucky Rain” το οποίο μόνο στις ΗΠΑ πούλησε πάνω από 500.000 αντίτυπα. Ακολούθησε μια σειρά επιτυχημένων δίσκων και παραστάσεων, όπως τα “Elvis Country”, “Love Letters”, “That’s The Way It Is” κ.α. Το 1973, η χρονιά ξεκίνησε με δύο παραστάσεις στη Χαβάη, μια από τις οποίες μεταδόθηκε ζωντανά σε όλο τον κόσμο μέσω δορυφόρου και την παρακολούθησαν πάνω από ένα δισεκατομμύριο τηλεθεατές. Κυκλοφόρησε και σε άλμπουμ με την ονομασία “Aloha from Hawaii via Satellite”.
Παρά τις επιτυχίες και ιδιαίτερα μετά το διαζύγιο του το 1973, ο Πρίσλεϊ άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα απόμακρος και να παίρνει συνεχώς βάρος, ενώ μάχονταν και μια εξάρτηση στα φάρμακα με συνταγή, τα οποία είχαν μεγάλο αντίκτυπο στην εμφάνιση του αλλά και στην απόδοση του πάνω στη μουσική. Παρά τα όποια προβλήματα, ο Πρίσλεϊ συνέχισε τις συναυλίες και τα νέα άλμπουμ για τα επόμενα χρόνια. Το 1977 βρήκε τον Πρίσλεϊ να μάχεται με τον εαυτό του, καθώς είχε μετατραπεί σε μια καρικατούρα αυτού που ήταν πριν μερικά χρόνια. Πολλές συναυλίες δεν δόθηκαν καθόλου ενώ δεν ήταν λίγες αυτές στις οποίες το ηχητικό αποτέλεσμα ήταν κάτω του μετρίου. Αντιμέτωπος με την πολύ κακή του υγεία, έκανε την τελευταία του ζωντανή εμφάνιση στην Ιντιανάπολις, στις 26 Ιουνίου 1977.
Στις 16 Αυγούστου 1977 στο Μέμφις του Τενεσί, ο Πρίσλεϊ βρέθηκε ξαπλωμένος στο πάτωμα από τη μνηστή του Τζίντζερ Όλντεν, στο σπίτι του, τη βίλα Γκρέις λαντ, στο Μέμφις του Τενεσί. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Baptist Memorial όπου και στις 3:30 μ.μ. ανακοινώθηκε ο θάνατος του. Ο Πρίσλεϊ έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 42 ετών. Σε μια συνέντευξη τύπου που δόθηκε αργότερα, οι γιατροί ανακοίνωσαν πως ο θάνατος επήλθε από καρδιακή αρρυθμία η οποία προκλήθηκε από μεγάλη δόση ναρκωτικών.
Η κηδεία του Πρίσλεϊ ήταν εθνικό γεγονός, ενώ την παρακολούθησαν εκατοντάδες χιλιάδες φίλοι του, θαυμαστές και δημοσιογράφοι. Η ταφή του Πρίσλεϊ αρχικά έγινε στο νεκροταφείο του Φόρεστ Χιλ στο Μέμφις, δίπλα από τη μητέρα του, αλλά για λόγους ασφαλείας οι σωροί μεταφέρθηκαν στη Γκρέις λαντ. Μετά το θάνατο του άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορες φημολογίες, από τον τρόπο με τον οποίο πέθανε μέχρι και το αν βρίσκεται ακόμη στη ζωή.
Ο Πρίσλεϊ ήταν βαρύτονος με φωνή με πολυποίκιλα ηχοχρώματα. Κάλυπτε 2,3 οκτάβες, με πιο ιδανική για τον Πρίσλεϊ τη μεσαία οκτάβα. Η φωνή του θύμιζε σε πολλά αυτή των τραγουδιστών ρυθμικής μπλουζ και γκόσπελ, τα μουσικά βήματα των οποίων άλλωστε ακολούθησε και ο ίδιος.
Μουσικές ρίζες
Ακόμη και στη δεκαετία του ’60, σε μια εποχή που ο ρατσισμός βρίσκονταν στο αποκορύφωμα του, ο Πρίσλεϊ πάντα έδειχνε την αγάπη του για την Αφρο-Αμερικανική μουσική και εξέφραζε αβίαστα το πόσα οφείλει σε καλλιτέχνες όπως οι B. B. King, Arthur Crudup, Τζάκι Γουίλσον, Ρόμπερτ Τζόνσον, Ivory Joe Hunter και Fats Domino.
Έως και τα μέσα του 20ού αιώνα, οι μαύροι καλλιτέχνες είχαν ελάχιστες πωλήσεις δίσκων, βγάζοντας μόνο τα προς το ζην. Άλλα από τη στιγμή που ο Έλβις αγόρασε τη μουσική του Otis Blackwell και συνεργάστηκε με τον στιχουργό Κλοντ Ντιμίτριους, η μουσική βιομηχανία πέρασε σε μια νέα διάσταση.
Δεν ήταν λίγοι όμως αυτοί που κατηγόρησαν τον Πρίσλεϊ πως απλώς κλέβει την Αφρο-Αμερικανική μουσική. Σύμφωνα με τον καθηγητή Μάικλ Μπέρτλαντ του πανεπιστημίου του Τενεσί, ο Πρίσλεϊ δανείστηκε από τους μαύρους ακριβώς όσα δανείστηκε από τους λευκούς και πως όσοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο απλώς δεν γνωρίζουν τις πολλαπλές επιρροές που είχε. Ουσιαστικά, η εκκλησιαστική μουσική γκόσπελ ήταν μια από τις κύριες επιρροές για τη μετέπειτα πορεία του Πρίσλεϊ και το κύριο θεμέλιο όλης της μουσικής του παιδείας.
“Η μαφία του Μέμφις” και άλλοι φίλοι
Ο καλλιτέχνης είχε πολλούς φίλους, με τους οποίους συνήθιζε να περνά αρκετές ώρες. Η παρέα αυτή αποκαλούνταν πολλές φορές από τον τύπο σαν η «μαφία τους Μέμφις». Μερικοί εξ αυτών ήταν οι Sonny West, Red West, Μπιλ Σμιθ, Μάρτι Λάκερ και Lamar Fike.
Ένα άλλο κεφάλαιο ήταν οι άνθρωποι που είχαν επωμιστεί στις πλάτες τους την ασφάλεια του Πρίσλεϊ, Red και Sonny West καθώς και ο Ντέιβ Χέμπλερ, οι οποίοι έδειχναν πίστη και αγάπη προς το πρόσωπο του Πρίσλεϊ, ενώ δεν έλειπαν οι φορές που καλούνταν να το αποδείξουν έμπρακτα, ρισκάροντας την ίδια τους τη ζωή.
Πρίσλεϊ και γυναίκες
Τα ελκυστικά φυσικά χαρακτηριστικά του Έλβις ήταν κάτι κοινώς και ευρέως αποδεκτό και θεωρούνταν εξαιρετικά όμορφος, τόσο από γυναίκες όσο και από άνδρες ανεξαρτήτως σεξουαλικών προτιμήσεων. Ο τρόπος εκτέλεσης των παραστάσεων του, η φυσική του όψη, και η χαρακτηριστική κίνηση του με τα πόδια και γοφούς ήταν τα χαρακτηριστικά που συνέβαλαν στην έντονα ερωτική εικόνα που εξέπεμπε στο ευρύ κοινό.
Έξι μήνες μετά το χωρισμό με την Πρισίλα, ο Έλβις γνώρισε τη βασίλισσα της ομορφιάς Λίντα Τόμσον αλλά η σχέση τους θα χαρακτηρίζονταν περισσότερο σαρκική παρά οτιδήποτε άλλο. Τελευταία σύντροφος του Πρίσλεϊ ήταν η Τζίντζερ Όλτεν η οποία έμελλε να είναι και αυτή που θα τον έβρισκε να έχει αφήσει την τελευταία του πνοή το 1977.
Γκρέισλαντ
Η Γκρέϊσλαντ βρίσκεται στον αριθμό 3764 της λεωφόρου Έλβις Πρίσλεϊ, πάνω σε ένα λόφο του προαστίου Γουάιτχεβεν του Μέμφις, 8 μίλια μακρυά από το κέντρο της πόλης. Η κατοικία χτίστηκε αρχικά κατά τον Αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο (1861-1865) από τον εκδότη S.E. Toof, ενώ τη μορφή που έχει σήμερα την πήρε το 1938 από τους τότε ιδιοκτήτες της Δόκτορ Τόμας και Ρουθ Μουρ. Από την κόρη του ζεύγους, Ρουθ Μαρί, πωλήθηκε αργότερα στον Έλβις Πρίσλεϊ το 1957 προς $102.500, ενώ σήμερα κατοικεί σε αυτήν η Λίζα Μαρί Πρίσλεϊ. Ο Έλβις και οι γονείς του έμειναν στη Γκρέϊσλαντ από το 1957 έως και το τέλος της ζωής τους, μαζί και με τη γιαγιά του Έλβις, Μίνι Μέι, η οποία ξεπέρασε τους απογόνους της και έφυγε από τη ζωή στις 8 Μαΐου 1980. Στην Γκρέϊσλαντ βρίσκονται θαμμένοι οι σοροί του Έλβις, της μητέρας του Γκλάντυς καθώς και της Μίνι Μέι.
Επιρροή
Το 1957 ο Έλβις ήταν ο πιο διάσημος καλλιτέχνης σε όλο τον κόσμο. Αυτό ενέπνευσε τραγουδιστές από πολλά μέρη του κόσμου να φτιάξουν τα δικά τους τραγούδια βασισμένα στη μουσική του Πρίσλεϊ. Εν έτει 1959 εμφανίζεται στο προσκήνιο ο Κλιφ Ρίτσαρντς, ο αποκαλούμενος και σαν “Βρετανός Έλβις” ενώ στη Γαλλία ο Τζόνι Χαλιντέι είχε τον τίτλο του “Έλβις της Γαλλίας”. Παρόμοια συνέβη στην Ιταλία με τον Κλωντ Φρανσουά και τον Μπόμπι Σόλο. Όλοι τους ήταν φανερά επηρεασμένοι από τον νεαρό Πρίσλεϊ.
Την εποχή που άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους και οι πρώτες ταινίες του, πολλοί ήταν αυτοί που μιμήθηκαν τον τρόπο με τον οποίο κινούνταν στη σκηνή ενώ όλο και περισσότεροι έφηβοι άρχισαν να υιοθετούν τον τρόπο με τον οποίο χτενιζόταν. Ένα μεγάλο κεφάλαιο έκανε την εμφάνιση του μετά το θάνατο του το 1977 και αυτό δεν ήταν άλλο από τους μίμους, τους ανθρώπους που προσπαθούσαν να τον μιμηθούν στα πάντα, από τη φωνή μέχρι την εμφάνιση του.