Loading...

Κατηγορίες

Πέμπτη 06 Δεκ 2018
Ντέιβιντ Μπρούμπεκ 1920 – 2012
Κλίκ για μεγέθυνση

Αμερικανός συνθέτης και πιανίστας της τζαζ, ιδιαίτερα δημοφιλής τις δεκαετίες του '50 και του '60. Εντάσσεται στο κλίμα της Cool Jazz και της West Coast Jazz, του μουσικού ιδιώματος που ανέπτυξαν οι λευκοί τζαζίστες της Δυτικής Ακτής των ΗΠΑ τη δεκαετία του '50, ως αντίδραση στο «θερμό» bebop των αφροαμερικανών συναδέλφων τους. Οι μελετητές του έργου του τον κατατάσσουν και στο τζαζιστικό ιδίωμα του «Τρίτου Κύματος» (Third Stream), που συνδυάζει την κλασσική με την τζαζ μουσική.

 

Ο Ντέιβιντ Γουόρεν «Ντέιβ» Μπρούμπεκ (David Warren “Dave” Brubeck) γεννήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 1920 στο Κόνκορντ της Καλιφόρνιας. Ο πατέρας του, Πίτερ Μπρούμπεκ, με καταγωγή από την Ελβετία (το πραγματικό επώνυμό του ήταν Μπρόντμπεκ) ήταν αγελαδοτρόφος και η μητέρα του Ελίζαμπεθ (αγγλογερμανικής καταγωγής) δασκάλα του πιάνου.

Ο νεαρός Μπρούμπεκ πήρε μαθήματα πιάνου από τη μητέρα του, αλλά δεν μπορούσε να διαβάσει μουσική, εξαιτίας της «φτωχής» του όρασης. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του γράφτηκε στο Κολλέγιο του Ειρηνικού στο Στόκτον της Καλιφόρνιας (νυν Πανεπιστήμιο του Ειρηνικού) για να σπουδάσει κτηνίατρος και να αναλάβει τη διεύθυνση του οικογενειακού ράντσου. Το μυαλό του, όμως, ήταν στη μουσική. Με την προτροπή του καθηγητή του στη Ζωολογία εγκατέλειψε τις σπουδές του στην κτηνιατρική. «Μπρούμπεκ, το μυαλό σου δεν είναι εδώ. Είναι στο Ωδείο. Χάνουμε και χάνεις τον χρόνο σου», του είπε ο δρ Άρνολντ.

Ο Μπρούμπεκ γράφτηκε στο τοπικό ωδείο, αλλά ούτε κι εκεί οι επιδόσεις του ήταν καλές. Οι καθηγητές του γρήγορα διαπίστωσαν ότι δεν ήξερε να διαβάζει μουσική, ενώ οι γνώσεις του στην αντίστιξη και την αρμονία ήταν φτωχές. Θέλησαν να τον διώξουν, αλλά πείστηκαν να παραμείνει στη σχολή και να αποφοιτήσει, αρκεί να μην γίνει δάσκαλος της μουσικής και χαλάσει τη φήμη του ωδείου. Ο Μπρούμπεκ παράλληλα με τις σπουδές του έπαιζε τζαζ σε τοπικά κλαμπ για να συμπληρώνει το εισόδημά του.

Μετά την αποφοίτησή του από το ωδείο το 1942 παντρεύτηκε τη ραδιοφωνική παραγωγό Αϊόλα Γουίτλοκ, συμφοιτήτριά του από το Πανεπιστήμιο, με την οποία απέκτησε έξι παιδιά, τα τέσσερα από τα οποία ακολούθησαν καριέρα μουσικού. Αμέσως μετά στρατεύτηκε και στάλθηκε στα πολεμικά μέτωπα της Ευρώπης, όπου υπηρέτησε κάτω από τις διαταγές του στρατηγού Πάτον. Τον επόμενο χρόνο σε μια εκδήλωση του Ερυθρού Σταυρού έπαιξε πιάνο, εντυπωσιάζοντας τους παρισταμένους. Κλήθηκε να σχηματίσει ένα συγκρότημα από τους ανωτέρους του για την ψυχαγωγία των στρατιωτών κι έτσι κατόρθωσε να περάσει το υπόλοιπο της θητείας του στα μετόπισθεν, μακριά από τα θέατρα των πολεμικών επιχειρήσεων. Στις αρχές του 1944 συνάντησε ένα σαξοφωνίστα, τον Πολ Ντέσμοντ, ο οποίος υπηρετούσε και αυτός τη θητεία του στην Ευρώπη, μια γνωριμία που θα παίξει σημαντικό ρόλο λίγα χρόνια αργότερα στην ίδρυση του θρυλικού σχήματος Dave Brubeck Quartet.

Μετά την αφυπηρέτησή του το 1946 συνέχισε τις μουσικές του σπουδές του με καθηγητή τον γάλλο συνθέτη Ντάριους Μιγιό, ο οποίος τον προέτρεψε να ασχοληθεί με την τζαζ και όχι με την κλασσική μουσική. Παρακολούθησε και μια σειρά διαλέξεων του πάπα της ατονικότητας Άρνολντ Σένμπεργκ στο Πανεπιστήμιο του UCLA. Η μουσική του καριέρα άρχισε ουσιαστικά στα τέλη της δεκαετίας του '40 με δύο γκρουπ, ένα οκτέκτο και ένα τρίο, που έφεραν το όνομά του, με πιο γνωστό συνεργάτη τον βιμπραφωνίστα και ντρέμερ Καρλ Τσέιντερ.

Έχοντας αναρρώσει πλήρως από ένα θαλάσσιο ατύχημα που παρ’ ολίγο να του κοστίσει τη ζωή, δημιούργησε το 1951 ένα κουαρτέτο, το Dave Brubeck Quartet, με το οποίο έμελλε να δοξαστεί. Με βάση το Σαν Φρανσίσκο άρχισε να παίζει σε κλαμπ και πανεπιστημιακά αμφιθέατρα της περιοχής και να γίνεται γνωστός. Το πρώτο του άλμπουμ για την Columbia με τίτλο Jazz Goes to College (1954) τον σύστησε για τα καλά στο αμερικάνικο κοινό. Την ίδια χρονιά έγινε εξώφυλλο στο περιοδικό TIME, όντας μόλις ο δεύτερος τζαζίστας που απολάμβανε αυτή την τιμή (ο πρώτος ήταν ο Λούις Άρμστρονγκ το 1949). Ο Μπρούμπεκ δεν ενθουσιάστηκε, αφού θεωρούσε ότι έγινε εξώφυλλο για φυλετικούς λόγους, επειδή ήταν λευκός. Πίστευε ότι υπήρχαν απείρως καλύτεροι από αυτόν αφροαμερικανοί τζαζίστες, που άξιζαν αυτής της τιμής.

Το 1958 το κουαρτέτο του απέκτησε την οριστική μορφή: Ντέιβ Μπρούμπεκ (πιάνο), Πολ Ντέσμοντ (άλτο σαξόφωνο), Γιουτζίν Ράιτ (κοντραμπάσο) και Τζο Μορέλο (ντραμς). Το 1959 μπήκε στο στούντιο για να ηχογραφήσει το άλμπουμ Time Out, με το οποίο άφησε το αποτύπωμά του στην ιστορία της τζαζ μουσικής. Ένα άλμπουμ με πρωτότυπες συνθέσεις, που η Columbia δίσταζε να κυκλοφορήσει, επειδή οι συνθέσεις του ήταν γραμμένες σε ασυνήθιστους για τη δυτική μουσική ρυθμούς 9/8 (ο ρυθμός του ζεϊμπέκικου), 5/4, 3/4 και 6/4, τους οποίους είχε ανακαλύψει κατά τη διάρκεια της περιοδείας του σε Ευρώπη και Ασία. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τελικά στις 14 Δεκεμβρίου 1959 και γνώρισε τεράστια επιτυχία, με συνθέσεις, όπως τα Take Five, Blue Rondo A La Turk και Three to Get Ready. Υπήρξε το πρώτο άλμπουμ της τζαζ που ξεπέρασε σε πωλήσεις το ένα εκατομμύριο αντίτυπα και έγινε πλατινένιο.

Η επιτυχία του Μπρούμπεκ συνεχίστηκε και στη δεκαετία του '60 με καταιγισμό από άλμπουμ, ένα από τα οποία, το At Carnegie Hall του 1963, υμνήθηκε από την κριτική ως ένα από τα καλύτερα λάιβ άλμπουμ της τζαζ μουσικής. Ο τελευταίος δίσκος με το κουαρτέτο του ήταν το Anything Goes και κυκλοφόρησε το 1966. Στα τέλη του 1967 διέλυσε το περίφημο κουαρτέτο του και περιόρισε τις συναυλίες για να αφοσιωθεί στη σύνθεση εκτεταμένων ορχηστρικών και χορωδιακών έργων (The Light in the Wilderness, Mass to Hope, Τhe Gates of Justice κ.ά.)

Στη χώρα μας εμφανίσθηκε δύο φορές. Στις 16 Ιουλίου 1983 στο Ηράκλειο της Κρήτης και στις 28 Ιουνίου 1996 στο Θέατρο του Λυκαβηττού στην Αθήνα.

Ο Ντέιβ Μπρούμπεκ πέθανε στις 5 Δεκεμβρίου 2012 από καρδιακή προσβολή στο Νόργουοκ του Κονέκτικατ.

Δισκογραφία

 
  • Brubeck Trio with Cal Tjader (1949)
  • Brubeck/Desmond (1951)
  • Stardust (1951)
  • Dave Brubeck Quartet (1951)
  • Jazz at the Blackhawk (1952)
  • Dave Brubeck/Paul Desmond (1952)
  • Jazz at Storyville (live, 1952)
  • Featuring Paul Desmond in Concert (live, 1953)
  • Two Knights at the Black Hawk (1953)
  • Jazz at Oberlin (1953)
  • Dave Brubeck & Paul Desmond at Wilshire Ebell (1953)
  • Jazz at the College of the Pacific (1953)
  • Jazz Goes to College (1954)
  • Dave Brubeck at Storyville (live,1954)
  • Brubeck Time (1955)
  • Jazz: Red Hot and Cool (1955)
  • Brubeck Plays Brubeck (1956)
  • Dave Brubeck and Jay & Kai at Newport (1956)
  • Jazz Impressions of the U.S.A. (1956)
  • Plays and Plays and... (1957)
  • Reunion (1957)
  • Jazz Goes to Junior College (live, 1957)
  • Dave Digs Disney (1957)
  • In Europe (1958)
  • Newport 1958
  • Jazz Impressions of Eurasia (1958)
  • Gone with the Wind (1959)
  • Time Out (1959)
  • Southern Scene (1960)
  • The Riddle (1960)
  • Brubeck and Rushing (1960)
  • Brubeck a la Mode (1961)
  • Tonight Only with the Dave Brubeck Quartet (1961)
  • Near-Myth (1961)
  • Bernstein Plays Brubeck Plays Bernstein (1961)
  • Time Further Out (1961)
  • Countdown - Time in Outer Space (1962)
  • The Real Ambassadors (1962)
  • Music from West Side Story (1962)
  • Bossa Nova U.S.A. (1962)
  • Brandenburg Gate: Revisited (1963)
  • At Carnegie Hall (1963)
  • Time Changes (1963)
  • Dave Brubeck in Berlin (1964)
  • Jazz Impressions of Japan (1964)
  • Jazz Impressions of New York (1964)
  • Angel Eyes (1965)
  • Take Five Live (1965)
  • My Favorite Things (1965)
  • Time In (1966)
  • Anything Goes (1966)
  • Bravo! Brubeck! (1967)
  • Jackpot (1967)
  • The Last Time We Saw Paris (1968)
  • Brubeck in Amsterdam (1969)
  • The Light in the Wilderness (1968)
  • Compadres (1968)
  • Blues Roots (1968)
  • Brubeck/Mulligan/Cincinnati (1970)
  • Live at the Berlin Philharmonie (1970)
  • The Last Set at Newport (1971)
  • A Truth Is Fallen (1972)
  • Adventures in Time (1972)
  • We're All Together Again for the First Time (1973)
  • Two Generations of Brubeck (1973)
  • Brother, the Great Spirit Made Us All (1974)
  • All The Things We Are (1974)
  • Brubeck & Desmond: The Duets (1975)
  • DBQ 25th Anniversary Reunion (1976)
  • The New Brubeck Quartet Live at Montreux (1978)
  • A Cut Above (1978)
  • La Fiesta de la Posada (1979)
  • Back Home (1979)
  • A Place in Time (1980)
  • Tritonis (1980) Concord Records
  • To Hope! A Celebration by Dave Brubeck (A Mass in the Revised Roman Ritual, 1980)
  • Concord on a Summer Night (1982)
  • For Iola (1984)
  • Reflections (1985)
  • Blue Rondo (1986)
  • Moscow Night (1987)
  • The Great Concerts (Compilation, 1988)
  • New Wine (1990)
  • Quiet as the Moon (Charlie Brown soundtrack) (1991)
  • Once When I Was Very Young (1991)
  • Time Signatures: A Career Retrospective (Compilation, 1992)
  • Trio Brubeck (1993)
  • Marian McPartland's Piano Jazz with Guest Dave Brubeck (1993)
  • Late Night Brubeck (1994)
  • Just You, Just Me  (1994)
  • Nightshift (1995)
  • Young Lions & Old Tigers (1995)
  • To Hope! A Celebration (1996)
  • A Dave Brubeck Christmas (1996)
  • In Their Own Sweet Way (1997)
  • So What's New? (1998)
  • Buried Treasures (1998)
  • The 40th Anniversary Tour of the U.K. (1999)
  • One Alone (2000)
  • Double Live from the USA & UK (2001)
  • The Crossing (2001)
  • Vocal Encounters (Compilation, 2001)
  • Classical Brubeck (with the London Symphony Orchestra, 2003)
  • Park Avenue South (2003)
  • The Gates of Justice (2004)
  • Private Brubeck Remembers (2004)
  • London Flat, London Sharp (2005)
  • Indian Summer (2007)
  • Live at the Monterey Jazz Festival 1958–2007 (2008)
  • Yo-Yo Ma & Friends Brubeck tracks: Joy to the World, Concordia. (2008)
  • Everybody Wants to Be a Cat: Disney Jazz Volume 1 Brubeck tracks: "Some Day My Prince Will Come", "Alice in Wonderland" (with Roberta Gambarini) (2011)
  • Complete 1958 Berlin Concert (2008)
  • The 1965 Canadian Concert (2008)
  • Their Last Time Out (live, 2011)

 

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου