Ηταν το 16ο. Δεν ήταν εύκολα αυτά τα δεκαέξι χρόνια για το Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων AnimaSyros. Για πολλούς λόγους δεν ήταν εύκολα: πώς να πείσεις ένα κοινό που έχει μάθει, έχει εκπαιδευτεί στο ότι τα κινούμενα σχέδια είναι για μικρά παιδιά και ότι ως τέτοια θεωρούνται σχετικά ασήμαντα; Πότε μάθαμε από την εκπαίδευσή μας, από το σχολείο και τους γονείς μας, πως οι εικόνες αυτές, οι πολύχρονες ή οι ασπρόμαυρες που κατέκλυζαν το φαντασιακό μας ως παιδιά είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τη δομική μας ανάπτυξη ως ανθρώπων καλλιεργημένων, με αισθητική και αξίες ανάλογες;
Πόσο μάλλον αν μιλάμε για το animation που δεν είναι απλά κινούμενη εικόνα αλλά κάτι πολύ περισσότερο: είναι κανονική κινηματογραφική ταινία. Είναι κομμάτι της 7ης Τέχνης. Είναι και κάτι ακόμη αν θέλουμε να είμαστε σαφείς: είναι 71/2 Τέχνη. Από τη μια είναι κανονική ταινία, είτε μεγάλου είτε μικρού μήκους, με πλοκή, σενάριο, χαρακτήρες, μοντάζ, φωτισμό, σκηνοθεσία, και από την άλλη είναι ακόμη πιο ελεύθερος ο δημιουργός, καθώς ο ίδιος καθορίζει τις ερμηνείες των ηθοποιών του. Οπότε φέρει ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη.
Στο εξωτερικό το animation έλαβε την αναγνώριση που του πρέπει πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι στην Ελλάδα, όπου γενικότερα η καλλιτεχνική δημιουργία, πόσο μάλλον το σινεμά και οι παραστατικές τέχνες γενικότερα θεωρούνται «χόμπι» (το πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα τα κατοχύρωσε και θεσμικά ως τέτοια) ή κάτι που ωραίο είναι που υπάρχει, να βγαίνουμε και λίγο απ’ το σπίτι και ώς εκεί. Ωστόσο δεν υπάρχει πιο άμεση οδός για την όποια αλλαγή προς δομική εξέλιξη από ό,τι μέσω της Τέχνης και το animation αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της. Εστω και μία ημέρα να παρακολουθήσει κάποιος από το Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων AnimaSyros, θα το καταλάβει.
Και θα υποψιαστεί και τις δυσκολίες και τους σκοπέλους που χρειάστηκε να ξεπεράσει η ομάδα του φεστιβάλ, παλαιότερα και νεότερα μέλη, πάντα υπό την καθοδήγηση του προέδρου του AnimaSyros, Βασίλη Καραμητσάνη, και της διευθύντριας Μαρίας Ανεστοπούλου, τόσο από εξωγενείς παράγοντες, όσο και για να βρουν οι ίδιοι τα πατήματά τους για ένα ανοίκειο στην Ελλάδα είδος. Κι όμως, παρά τα όποια ζητήματα (που κάποια από αυτά ακόμη υπάρχουν και πράγματι μπορεί να γίνει ακόμη καλύτερο το φεστιβάλ και το πιστεύουμε πως θα γίνει), το AnimaSyros έχει κατορθώσει να γίνει το μεγαλύτερο φεστιβάλ του είδους του στη Μεσόγειο και ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, με διεθνές κύρος.
Δεν είναι τυχαίο πως τις προηγούμενες έξι ημέρες προβλήθηκαν συνολικά 270 ταινίες από 53 χώρες, με 8 διαγωνιστικά τμήματα και 3 θεματικά αφιερώματα (Ανιμέισον & Αρχαία Ελλάδα, Ιβηρική Χερσόνησος και Λατινική Αμερική & Πολωνία), 5 εκπαιδευτικά εργαστήρια, 30 παρουσιάσεις στην Αγορά, και με περισσότερους από 100 καλλιτέχνες και πολλούς επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο. Και όλα αυτά, στη Σύρο. Σε ένα πανέμορφο νησί, που από μόνο του συνιστά πόλο έλξης, πόσο μάλλον για δημιουργικούς ανθρώπους, και που ταυτόχρονα φέρει και τις δικές του δυσκολίες καθώς, όπως φαίνεται εδώ και χρόνια, οι σύγχρονοι Συριανοί δεν έχουν όλοι κρατήσει τον κοσμοπολιτισμό που συνάδει με την ταυτότητα του νησιού και δύσκολα «αγκαλιάζουν» κάτι που δεν είναι αποκλειστικά δικό τους.
Ωστόσο, φέτος αυτό που είδαμε ήταν και ασφυκτικά γεμάτες αίθουσες (το ιστορικό θέατρο «Απόλλων» ήταν σχεδόν πάντα γεμάτο, πλατεία και θεωρεία) αλλά και μικρότερη συμμετοχή απ’ όση αναμέναμε, ειδικά λόγω των καλών ταινιών που προβάλλονταν, στον μοναδικό χειμερινό κινηματογράφο του νησιού, το «Παλλάς». Η διοργάνωση δεν ήταν εύκολη: η επιδότηση από το ΥΠΠΟΑ είναι ελάχιστη για το κύρος ενός τέτοιου φεστιβάλ, στο οποίο συνέπραξαν ο Δήμος Ερμούπολης, η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, το ΕΚΟΜΕ, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και μεγάλος χορηγός ήταν η ΔΕΗ. Και φυσικά δεκάδες εθελοντές που έδωσαν τη δική τους πολύτιμη παρουσία.
Τα βραβεία
Από τις εκατοντάδες ταινίες (κάποιες πραγματικά εξαιρετικές) διακρίθηκε η γαλλο-ουγγρική παραγωγή «27» της Flóra Anna Buda που έλαβε το πρώτο βραβείο στο Διεθνές Διαγωνιστικό και Ειδική Μνεία στο ίδιο τμήμα έλαβε το ξεκαρδιστικό μικρού μήκους «Drijf» του Levi Stoops. Το βραβείο στο Ελληνικό Διαγωνιστικό απέσπασε το «Claw Machine» του Georges Salameh, μια ατμοσφαιρική ταινία που καταπιάνεται με δύσκολα θέματα όπως ο πόλεμος και η μετανάστευση και Ειδική Μνεία απονεμήθηκε στην ταινία «Watering Hole» του Φοίβου Χαλκιόπουλου. Το μεγάλο βραβείο της Καλύτερης Κατά Παραγγελία Ταινίας απονεμήθηκε στο «Potato Falls» της Δανής σκηνοθέτιδας Janina Putzker, καθώς η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε με αυτή την εξαιρετικά διασκεδαστική μικρού μήκους ταινία που «δίνει μια πανίσχυρη γροθιά σε ένα μόνο λεπτό», ενώ στο Φοιτητικό Διαγωνιστικό Τμήμα (που παρουσιάζει πάντα μεγάλο ενδιαφέρον) το βραβείο δόθηκε στην ταινία «Carp Xmass» της Anna Heribanová από την Τσεχία. Τέλος, οι ταινίες «My Name is Edgar And I Have A Cow» και «Cold Soup» έλαβαν αντίστοιχα το πρώτο και δεύτερο βραβείο Ευρωπαϊκών Αξιών: #ThisIsEU.
Ενδιαφέρουσες ήταν και οι συζητήσεις που έγιναν, όπως για τη δημοκρατία, αλλά και τα εργαστήρια animation, και δεν υπήρξε κάποιος που να μην ξετρελάθηκε με την ταινία έναρξης «Nayola» του José Miguel Ribeiro, για την ιστορία τριών γυναικών που μαστίζονται από τον 25ετή εμφύλιο πόλεμο της Ανγκόλα, όπου η πολιτική και το προσωπικό βίωμα, το παρελθόν και το παρόν διαπλέκονται. Ναι, γιατί το animation μπορεί να είναι και πολιτικό. Και μάλιστα, με τον πλέον δυναμικό και επιδραστικό τρόπο.
από: https://www.efsyn.gr