Η φιλόδοξη κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Καπετάν Μιχάλης» έρχεται στους κινηματογράφους για να ανακόψει τη δυναμική πορεία της «Φόνισσας» στο box office και να της κλέψει εισιτήρια και αίθουσες. Επίσης, βγαίνουν μια υπέροχη ταινία ληστείας από την Αργεντινή και μια μινιμαλιστική ιστορία επιβίωσης από την Αυστραλία με πολλή φρίκη και ελάχιστο διάλογο
Η ηρωική διασκευή του ομώνυμου βιβλίου του Νίκου Καζαντζάκη
Ο Καπετάν Μιχάλης *1/2
Σκηνοθεσία: Κώστας Χαραλάμπους
Πρωταγωνιστούν: Αιμίλιος Χειλάκης, Αλέκος Συσσοβίτης, Λουκία Μιχαλοπούλου, Τζένη Καζάκου
Υπήρχαν σίγουρα πολλοί τρόποι για να προσεγγίσει κάποιος κινηματογραφικά τις μάχες των αγωνιστών της Κρήτης για απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό το 1889, όπως τον περιέγραψε ο Νίκος Καζαντζάκης στο μυθιστόρημά του. Τα στοιχεία που απαιτούνται είναι ένας αξιοπρεπής προϋπολογισμός, ένα καλό καστ ηθοποιών και μια εμπνευσμένη σκηνοθεσία πάνω στο κλασικό υλικό. Τα δύο πρώτα τα διαθέτει αυτός ο «Καπετάν Μιχάλης», όμως η ταινία υστερεί τραγικά όσον αφορά το τρίτο. Η φετινή κινηματογραφική μεταφορά δεν διαθέτει κανένα όραμα - κάτι που απαιτείται το δίχως άλλο για ένα βιβλίο που βρίθει από υπαρξιακές αγωνίες, οι οποίες δεν στέκονται αυτούσιες το 2023 χωρίς μια εμπνευσμένη ματιά να τις αναζωογονήσει. Επομένως, η ταινία του Κώστα Χαραλάμπους έχει μόνο τον σεβασμό στον Ν. Καζαντζάκη, του οποίου το κείμενο αντιμετωπίζει με ιεροσύνη, και το δέος απέναντι στον ανδρικό κώδικα τιμής και στη λαϊκή σοφία μέσω ενός άκαμπτου και βαρύγδουπου λόγου για να περιφέρει σαν γαλόνια στο πέτο.
Ο Αιμίλιος Χειλάκης δίνει μια καλή ερμηνεία στον ομώνυμο ρόλο και δείχνει ότι είναι φτιαγμένος για μεγάλους ρόλους. Ικανοποιητικά στέκεται και ο Αλέκος Συσσοβίτης στον ρόλο του Νουρήμπεη, όμως η Τζένη Καζάκου δεν τα καταφέρνει στον ρόλο της φιλήδονης συζύγου που πρόδωσε τον λαβωμένο από μαχαίρι άντρα της προτού απαχθεί από τον δικό της γάμο σαν σκληρή εκδίκηση. Η μυθική θεοποίηση του πατέρα του Ν. Καζαντζάκη στο πρόσωπο ενός ατρόμητου άντρα που ήταν φοβέρα για τον εχθρό θα λειτουργούσε αν υπήρχε έστω και ένα δημιουργικό σχόλιο πάνω στα αιματηρά γεγονότα ή στο κρητικό φρόνημα ή ένας ιστορικός στοχασμός για τις εθνικές ζυμώσεις της εποχής της ίδιας. Ενώ τώρα έχουμε ένα φιλμ που αποφεύγει την αμφισημία και στοχεύει μόνο στην τέρψη μέσω του πατριωτικού ηρωισμού, σε ένα επίπεδο πλαίσιο διάθεσης (πολλές σκηνές είναι δραματουργικά κατώτερες από επεισόδια του τηλεοπτικού «Σασμού»), χωρίς τη μία αλησμόνητη, επική σκηνή που ο θεατής θα ήθελε να πάρει μαζί του μετά το τέλος της προβολής.
Μια απροσδόκητη ταινία ληστείας από την Αργεντινή
Παραβατικοί (The delinquents) ***
Σκηνοθεσία: Ροντρίγκο Μορένο
Πρωταγωνιστούν: Ντάνιελ Ελίας, Εστεμπάν Μπιλιάρντι, Χερμάν ντα Σίλβα
Ενας υπάλληλος σε μια τράπεζα στο Μπουένος Άιρες, που δεν αντέχει άλλο τη μίζερη ρουτίνα της καθημερινότητάς του, σχεδιάζει να κλέψει από το χρηματοκιβώτιο στην εργασία του τόσα χρήματα ώστε να μην χρειαστεί να ξαναδουλέψει. Τη λεία τη μεταβιβάζει σε έναν συνάδελφό του, να την έχει κρυμμένη για όσο αυτός θα είναι στη φυλακή, χαρίζοντάς του το μισό μερίδιο για τη φύλαξη. Ο συνάδελφος δέχεται, γιατί σε περίπτωση που αρνηθεί, θα μπορούσε εύκολα να κατηγορηθεί ως συνεργός. Μέρος του σχεδίου του άλλωστε είναι και η ομολογία του εγκλήματος. Ο ήρωας έχει υπολογίσει ότι ο μέγιστος χρόνος που θα περάσει στη φυλακή είναι τα τρεισήμισι χρόνια και όταν αποφυλακιστεί, θα είναι ελεύθερος με τα απαραίτητα χρήματα να τον συντηρούν. Το σκεπτικό του προκύπτει από ένα απλό δίλημμα: 25 χρόνια καθημερινής εργασίας στην τράπεζα (τόσα του απομένουν για τη σύνταξη) ή τρεισήμισι χρόνια στη φυλακή; Φυσικά, τα πράγματα δεν θα πάνε βάσει σχεδίου όταν ο συνεργάτης του θα αρχίσει να πιέζεται από την αστυνομία και η ζωή στη φυλακή θα έχει εκπλήξεις.
Η επίσημη πρόταση της Αργεντινής για το διεθνές βραβείο στα 96α Όσκαρ εξελίσσεται οργανικά και κερδίζει αβίαστα τον θεατή. Πρόκειται για την τέταρτη ταινία μυθοπλασίας του Ροντρίγκο Μορένο, μιας εξέχουσας μορφής του κινήματος του νέου αργεντίνικου κινηματογράφου, ο οποίος μας παρασύρει με χάρη και με καλό ρυθμό στις ανατροπές και στις αναπάντεχες στροφές της ιστορίας. Η επιλογή του σκηνοθέτη για την υπέρογκη διάρκεια της ταινίας προδίδεται μόνο στην τρίτη και τελευταία ώρα, όπου το μοντάζ θα έπρεπε να προκρίνει την οικονομία. Ο παρορμητικός κλέφτης και ο απρόθυμος συνεργός του μπορεί να μην είναι κυριολεκτικά το ίδιο πρόσωπο, αλλά μπορεί να θεωρηθεί ότι αντιπροσωπεύουν δύο πλευρές της ίδιας προσωπικότητας. Αυτό το ρίσκο για την απόδραση από τη μίζερη πραγματικότητα μέχρι τις πιέσεις του περιβάλλοντος κι από κει στη συναισθηματική αναγέννηση, στον ειδυλλιακό τόπο που βρίσκεται η κρυψώνα των χρημάτων, η παράλληλη πορεία τούς απελευθερώνει και από μια αθέατη πλευρά στον χαρακτήρα τους κι εκεί έγκειται η γοητεία αυτής της περίτεχνης φάρσας. Η ληστεία τελικά δεν είναι αυτό που έχει σημασία εδώ.
Ανθρωποκεντρικό δράμα με αντι-αποικιακό χαρακτήρα
H επιβίωση της ευγένειας (The survival of kindness) **1/2
Σκηνοθεσία: Ρολφ ντε Χέερ
Πρωταγωνιστούν: Moυατζέμι Χουσεΐν, Ντίπθι Σάρμα, Νταρσάν Σάρμα
Μια γυναίκα που εγκαταλείπεται σε κλουβί στην έρημο δραπετεύει και κατευθύνεται προς την πόλη για να σωθεί, όμως εκεί την περιμένουν νέες μορφές αιχμαλωσίας. Τούτο το σιωπηλό, αλληγορικό δράμα εξερευνά τα θέματά του σε άγρια, απέραντα τοπία, με σκληρές εικόνες βίας και αρρώστιας με κάποια ονειρικά ιντερλούδια. Το βασανιστικό οδοιπορικό ξεκινά στη μέση του πουθενά, στην αυστραλιανή έρημο, όπου μια άμοιρη γυναίκα, χωρίς παπούτσια και αφημένη να πεθάνει, καταφέρνει να ξεφύγει από τη φυλακή της και ταξιδεύει αναζητώντας ασφάλεια. Ένας κόσμος λευκών καταπιεστών, ο οποίος κυβερνάται από τα όπλα, στιγματίζεται από μια άκρως μολυσματική και θανατηφόρα ασθένεια. Πρόκειται σαφώς για μια ταινία με εντυπωσιακή, προκλητική κινηματογράφηση, που συνδυάζει δύο βαριά θέματα: τα αιτήματα του κινήματος «Black Lives Matter» και τον αντίκτυπο της πρόσφατης παγκόσμιας πανδημίας. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στις Κάννες και εξασφάλισε το βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού για τον πρωταγωνιστή στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα». Η κάμερα κινείται με νεύρο ανάμεσα στις φρικαλεότητες, με τις απειλητικές φιγούρες να κραδαίνουν όπλα πάνω από τα σκυφτά θύματά τους και μια γυναίκα θα φτάσει μέχρι τα καταπράσινα βουνά της Τασμανίας συναντώντας στην πορεία πολλούς που θα ήθελαν να τη σκοτώσουν και κάποιους που τη θεωρούν απειλή. Η ταινία προχωρά με αυτόν τον τρόπο από το ένα θλιβερό θέαμα στο άλλο, με το εκφραστικό πρόσωπο της Μ. Χουσεΐν να δείχνει στωικότητα αλλά και θλίψη, καθώς γίνεται μάρτυρας εκτελέσεων όλο και περισσότερων μαύρων ανθρώπων που φυλακίζονται και κακοποιούνται. Η ερασιτέχνης ηθοποιός M. Χουσεΐν (κοινωνική λειτουργός στο επάγγελμα) προσδίδει μια εκφραστική σωματικότητα σε μια γυναίκα η οποία ξεκινάει ως αβοήθητη φιγούρα που μάχεται για επιβίωση, αλλά στην πορεία αποκτά σοφία και βάθος, καθώς γίνεται μάρτυρας της φρίκης. Ωστόσο, πρόκειται για απειλές από τις οποίες η ηρωίδα μοιάζει περιέργως αποστασιοποιημένη, για λόγους που γίνονται σαφέστεροι στο τέλος της ταινίας.
Παίζονται ακόμη
Aquaman: To χαμένο βασίλειο (Aquaman: The lost kingdom)
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Γουάν
Πρωταγωνιστούν: Τζέισον Μομόα, Πάτρικ Γουίλσον, Άμπερ Χερντ, Νικόλ Κίντμαν
Καθώς ο Άκουαμαν προσπαθεί να βρει μια ισορροπία ανάμεσα στα βασιλικά του καθήκοντα και στις υποχρεώσεις του ως μέλος της Justice League, ένας νέος μοχθηρός εχθρός απειλεί να αφανίσει εκείνον και την Ατλαντίδα. Ο Τζέισον Μομόα έρχεται για νέες υπερηρωικές περιπέτειες μέσα στο νερό πέντε χρόνια μετά την πρώτη ταινία σ’ αυτή την τελευταία προσθήκη του διευρυμένου σύμπαντος της DC, το οποίο τοποθετείται στο κινηματογραφικό σύμπαν που έχτισε ο Ζακ Σνάιντερ ξεκινώντας με τον «Άνθρωπο από ατσάλι» (2013), λίγο πριν από το προδιαγεγραμμένο σίκουελ/reboot στη νέα εποχή, όπου τη σκυτάλη θα πάρουν οι νέοι καλλιτεχνικοί διευθυντές του στούντιο Τζέιμς Γκαν και Πίτερ Σάφραν. Οι φήμες για επαναληπτικά γυρίσματα και για προβληματική παραγωγή σε συνδυασμό με το ασφυκτικό δημοσιογραφικό εμπάργκο δεν μας γεμίζουν αισιοδοξία.
Η περιπέτεια του βλέμματος
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αθανίτης
Πρωταγωνιστούν: Χρήστος Σολωμός, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Λένα Κιτσοπούλου
Φιλμικό δοκίμιο του Δημήτρη Αθανίτη, που αναζητά το βλέμμα μέσα σε εικόνες και ήχους του σινεμά του. Πρόκειται για έναν πειραματικό αναστοχασμό πάνω στον κινηματογράφο, βασισμένο σε σκέψεις γύρω από την τέχνη του σινεμά. Όπως σημειώνει ο δημιουργός: «Στην καρδιά μιας ταινίας, πίσω από τα πρόσωπα και τους χώρους, υπάρχει το βλέμμα που χτίζει αυτό που βλέπω. Ένα βλέμμα μυστικό, του οποίου την παρουσία νιώθω υποσυνείδητα και το οποίο με καλεί να δω μαζί του, να ανακαλύψω έναν άγνωστο κόσμο, να μπω μαζί του σε μια περιπέτεια».