Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 14 Ιαν 2024
Για την αγάπη της θάλασσας
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 

«Οταν πληθαίνουν τα γιατί κυττάμε τη θάλασσα. Γι’ αυτό την έχομε στη μέση. Μας κάνει καλό όταν αγριεύει. Ξεχνάμε το δικό μας το θυμό, σβύνει η απορία. Ξεχνάμε».

Ενα απόσπασμα από το πεζό της Ολυμπίας Καράγιωργα «Αν έρθεις», που είχε αφιερώσει στην ποιήτρια Μελισσάνθη. Η Ολυμπία Καράγιωργα ήταν ίσως η πρώτη Ελληνίδα ποιήτρια που διάβασα επισταμένα. Πιο πριν ακόμη και από τη Μαρία Πολυδούρη. Υστερα ήρθαν οι άλλες, πολύ σημαντικές, πολύ σπουδαίες. Ακόμη και αν είχα διαβάσει πιο πριν και άλλες, δεν το θυμάμαι.

Αμέσως την τοποθέτησα στο πάνθεον των δικών μου αγαπημένων ποιητών, ανδρών και γυναικών, αυτών που με συγκίνησαν πολύ και μικρές ή μεγαλύτερες φράσεις τους -ένας στίχος, μια στροφή, δύο ή τρεις λέξεις- ανακαλώ συχνά, εν είδει παρηγοριάς ή επιβεβαίωσης συναισθημάτων ή σκέψεων που καίνε τόσο δυνατά στο μυαλό και μπορεί μερικές φορές να σε κάψουν.

Πώς την έμαθα; Βρήκα δυο-τρία ποιήματά της σε μια πολύτομη ποιητική ανθολογία που υπήρχε στο σπίτι, όταν πια η πεζογραφία δεν μου έφτανε και ήθελα να διαβάσω κάτι άλλο, κάτι πιο απαιτητικό. Εκεί διαπίστωσα βέβαια πόσο λίγες γυναίκες συμπεριλαμβάνονταν, όπως συμβαίνει με τις γυναίκες ζωγράφους, με τις γυναίκες σκηνοθέτες ή άλλες δημιουργούς, τουλάχιστον όσον αφορά τον 19ο και 20ό αιώνα που έγιναν ευρύτερα γνωστές.

Η Ολυμπία Καράγιωργα έφυγε από τη ζωή στις αρχές του χρόνου, πλήρης ημερών όπως θα έλεγε κάποιος, έχοντας υπάρξει πολύ δημιουργική. Ασχολήθηκε με την πεζογραφία, το θέατρο, κυρίως όμως την ποίηση.

Αυτό που μου άρεσε νομίζω, πέρα από την ωραία δημοτική της, ρέουσα, απλή, χωρίς τσαλίμια και σύνθετες, μπερδεμένες λέξεις, ήταν ο λόγος της. Οριακά σουρεαλιστικός μερικές φορές, απόλυτα περιγραφικός άλλες και πολύ λυρικός. Και όλο της σχεδόν το έργο διαπνέεται από την αγάπη για τη φύση, κυρίως για τη θάλασσα.

Στους στίχους της, η ραφή μιας μπλούζας και ένα γαλάζιο πουκάμισο μπορεί να μυρίζουν πρωινή αύρα ή νυχτερινό αεράκι, τα δελφίνια μπορούν να φτάσουν στο μπαλκόνι σου και να διηγηθούν ιστορίες. Δυο αδειανά πουκάμισα συμπεριφέρονται σαν άνθρωποι. Συχνά μιλούσε για το κολύμπι στο νερό του Αιγαίου, και οι σταγόνες του νερού με έφταναν και μένα εδώ, χειμώνα, ακόμη και με κρύο και χιόνι. Κλείνοντας τα μάτια ήταν σαν να φορούσα κι εγώ ένα πράσινο μαγιό και να την ακολουθούσα στη θάλασσα. Πολλές φορές οι στίχοι της έλεγαν όσα θα ήθελα να πω, αλλά δεν ήξερα πώς, ή εξηγούσαν αυτό ακριβώς που αισθανόμουν.

Της μίλησα μια φορά -κατά λάθος- στο τηλέφωνο. Στο γραφείο, στην εφημερίδα. Η γραμμή πέρασε σε μένα. Της είπα ότι τη γνώριζα, ότι τη διάβαζα. Κι εκείνη με τίμησε απαγγέλλοντάς μου ένα ποίημά της. Νομίζω υπήρξα τυχερή. Σπάνια μας δίνεται η ευκαιρία να συνομιλήσουμε με κάποιον που το έργο του μας έχει αγγίξει.

Η είδηση του θανάτου της πέρασε στα ψιλά. Αλλωστε, πότε οι ποιητές γίνονται είδηση μεγάλη; Ειδικά στην εποχή που μόνο αν κάνεις θόρυβο -έστω και για λάθος λόγους- σου δίνουν σημασία. Για μένα ήταν σημαντική. Και αν αποτολμώ αυτό το homage, παρ’ όλο που ειδική στην ποίηση δεν είμαι, είναι γιατί πιστεύω ότι το χρωστάω. Την αποχαιρετώ με τον τρόπο που μπορώ, ενώ την κρατάω κοντά μου, στο ράφι της βιβλιοθήκης με την ποίηση.

Και αν απόψε πέφτει χιονόνερο και κάνει πραγματικά πολύ κρύο, ανακαλώ κι εγώ τη θάλασσα.

«Τώρα που φεύγω/ Σε παίρνω μαζί μου Θάλασσα

»Εκεί που θα ζήσω/ Κανείς δεν με ξέρει/ Πως, έτσι, ξαφνικά/ -στο δρόμο τον αγέλαστο, το βιαστικό-/ Χαμογελώ./ Σε ποιον, σε τι χαμογελώ/ Πως με τυλίγει μες στο γκρίζο

»ένα φως γαλάζιο…

»Αν με ρωτήσει ένα παιδί/ ή/ ένα πουλί

»Λέω να του πω»*.

* Ολυμπία Καράγιωργα, από την «Αγάπη της θάλασσας» («Στο φως το χρυσαφί» - Ποίηση 1960-2010, Εκδόσεις Σοκόλλη)

www.efsyn.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου