Σε χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου εξελίχθηκε η πρόσφατη πληρωμή της προκαταβολής των αγροτικών επιδοτήσεων, που για πρώτη φορά γίνεται στη βάση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου, υπό τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2023-2027, συνεχίζοντας για ακόμη μια χρονιά το χάος των ελλιπών καταβολών, ή και μη καταβολών, των κενών, ενδεχομένως και λάθος υπολογισμών, προκαλώντας την αγανάκτηση και την απελπισία του αγροτικού κόσμου που βασίζεται σε αυτές τις ενισχύσεις και αναδεικνύοντας ξανά τις δυσλειτουργίες του αρμόδιου Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), αλλά πρωτίστως την τεράστια πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης της Ν.Δ.
Συγχρόνως, ενώ έχει μετατρέψει σε «κανονικότητα» τις κακές πληρωμές τα τελευταία περίπου 4,5 χρόνια, η κυβέρνηση προσπάθησε να διώξει τις ευθύνες από πάνω της, δείχνοντας ως μοναδικό υπαίτιο για το νέο αλαλούμ τη διορισμένη από την ίδια διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τον αρμόδιο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης να πιέζει για παραιτήσεις, να αφήνει υπονοούμενα για προβλήματα που εκθέτουν τον Οργανισμό εντός κι εκτός συνόρων και τελικά να μιλά μέχρι και για αποστολή φακέλου στην Εισαγγελία προς διερεύνηση. Από την πλευρά του ΟΠΕΚΕΠΕ, χωρίς να παραγνωρίζεται το μερίδιο των ευθυνών του, ήταν σαφής η απάντηση: Εμείς δεν νομοθετούμε, υλοποιούμε τις Υπουργικές Αποφάσεις και λοιπές κανονιστικές πράξεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) και των διαχειριστικών Αρχών της χώρας. Πράγματι, ως πολιτικός προϊστάμενος ο εκάστοτε υπουργός αποτελεί τον φορέα που, στο πλαίσιο των κυβερνητικών επιλογών, χαράσσει αγροτική πολιτική και υπό την ευθύνη του αυτή εφαρμόζεται.
Ερωτήματα και κίνδυνοι
Ο υπουργός, όμως, εμφανίστηκε ωσάν να μην γνώριζε ούτε καν τα διαχρονικά πλέον προβλήματα στις πληρωμές, τα οποία ανακάλυψε αφού προκλήθηκε το νέο χάος. Όμως αφού υπήρχαν επισημάνσεις για ζητήματα επιλήψιμα, τότε πώς μιλά τώρα για εισαγγελική παρέμβαση; Και αυτός ο περίφημος φάκελος σε τι ακριβώς αναφέρεται; Ακόμη μια σημαντική παράμετρος αφορά την αναφορά περί «έκθεσης» του Οργανισμού εκτός συνόρων, «δείχνοντας» εμμέσως συνέπειες και σε επίπεδο δημοσιονομικών διορθώσεων. Δηλαδή μιλάμε για ενδεχόμενο νέων καταλογισμών προστίμων από την Ε.Ε., επιστρέφοντας στο 2015 όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε τότε σωρό από κυρώσεις που είχαν δημιουργήσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ και πληρώνουν τελικά οι Έλληνες φορολογούμενοι; Ο δε Οργανισμός βρίσκεται υπό διάλυση, ενώ οι χειρισμοί με ακυρώσεις διαγωνισμών, απευθείας αναθέσεις, θέματα με τους περίφημους «συμβούλους» έχουν οδηγήσει μόνο σε καρατομήσεις διοικητών και όχι σε επίλυση παθογενειών και δυσλειτουργιών.
Πέρα από το… αλέ ρετούρ των ευθυνών, σε κρίσιμο παράγοντα αναδεικνύονται οι επιλογές της κυβέρνησης Ν.Δ. στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ. Η βάση και για τις πληρωμές είναι το προβληματικό, με πολλά κενά και παραλείψεις Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο που συνέταξε, ενώ αποκαλύπτεται και το τεράστιο έλλειμμα στην ορθή και έγκαιρη ενημέρωση του αγροτικού κόσμου. Οι πόροι της νέας ΚΑΠ από τον σχεδιασμό τους κατέληγαν μειωμένοι, όπως επιβεβαιώνει και ο ΟΠΕΚΕΠΕ, και ουδείς γνωρίζει με ακρίβεια τι σημαίνει αυτό για κάθε παραγωγό. Όπως όλα δείχνουν, τα χειρότερα έρχονται τον Δεκέμβριο με τις πληρωμές της εξόφλησης των ενισχύσεων.
Βασίλης Κόκκαλης στην ΑΥΓΗ
Επανήλθαν παθογένειες και σκοτεινές ημέρες
Μιλώντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Βασίλης Κόκκαλης επισήμανε ότι «με την έλευση της Ν.Δ. στην κυβέρνηση, τον Ιούλη του 2019, επανεμφανίστηκαν οι παλιές παθογένειες στις καταβολές των ενωσιακών επιδοτήσεων και ανέκυψαν και καινούργιες: προβληματικές πληρωμές, που όχι μόνο επιδείνωσαν την ήδη δραματική κατάσταση των αγροτών μας, αλλά επανέφεραν στο προσκήνιο τις “σκοτεινές ημέρες” της επιβολής των δυσθεώρητων δημοσιονομικών διορθώσεων-προστίμων. Χαρακτηριστικότερη όλων η προβληματική πληρωμή της Βασικής Ενίσχυσης του 2022, τα κανονιστικά και τεχνικά προβλήματα της οποίας ανέδειξαν εγγράφως οι ίδιοι οι αρμόδιοι υπάλληλοι του Οργανισμού, καταρρίπτοντας ταυτόχρονα και με “πάταγο” το πολυδιαφημισμένο αφήγημα για την οριστική μετάβαση του ΟΣΔΕ “στο σπίτι του”». Έτσι, τονίζει, ήλθε το πλήρωμα του χρόνου για την πρώτη πληρωμή, στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ στις 27/10/2023, «μια κατά γενική ομολογία απαράδεκτη πληρωμή, που κυριολεκτικά άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, εξαιτίας της παταγώδους αποτυχίας της και των προβλημάτων που προκάλεσε, ενώ αρχικά παρουσιάστηκε ως “επιτυχία”». Θύμισε ότι κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ είχε διασφαλιστεί η έγκυρη, έγκαιρη και με απόλυτη διαφάνεια καταβολή των ενωσιακών επιδοτήσεων, απομακρύνοντας τον κίνδυνο επιβολής δημοσιονομικών διορθώσεων-προστίμων από τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε.
Η πρόταση ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Ο ίδιος αναφέρεται στα δύο βασικά σημεία της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.:
* Στην επαναδιαπραγμάτευση και επαναϋποβολή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου προς τις αρμόδιες αρχές της Ε.Ε., μέσα, αυτή τη φορά, από έναν ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και στη βάση όχι απλώς της «θεραπείας» των προβλημάτων που εμφανίστηκαν κατά την αρχική του εφαρμογή, αλλά και της συμπερίληψης σε αυτό, αφενός της αξιοποίησης εργαλείων διαχείρισης κινδύνου για τη θωράκιση, ανθεκτικότητα και ανταγωνιστικότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας απέναντι στην κλιματική αλλαγή και άλλους κινδύνους (γεωπολιτικούς, αγοράς κ.ά.), αφετέρου της ενίσχυσης και της αποκατάστασης των προβλημάτων που προκλήθηκαν στον πρωτογενή τομέα από φυσικές καταστροφές (π.χ., πλημμύρες, πυρκαγιές), ειδικά σε πληγείσες περιοχές όπως η Θεσσαλία και ο Έβρος. Παράλληλα, πρέπει να γίνει επανεξέταση κάποιων επιμέρους ζητημάτων, όπως ενδεικτικά: επανακαθορισμός των Αγρονομικών Περιφερειών, επαναπροσδιορισμός των Οικολογικών Σχημάτων, κατώτατα όρια της Αναδιανεμητικής Ενίσχυσης, ορισμός Ενεργού και Νέου Γεωργού, επανασχεδιασμός των Παρεμβάσεων του Πυλώνα ΙΙ κ.λπ.
* Στην αναδιοργάνωση και μέσω αυτής στην ενδυνάμωση του έργου και του ρόλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού και υποδομών της κεντρικής του υπηρεσίας και των περιφερειακών του υπηρεσιών, με καλύτερη διασύνδεση και επικοινωνία του με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα καθυστερήσεων σε διοικητικά και θεσμικά ζητήματα.
www.avgi.gr